Corpus delicti - rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała
Corpus delicti – ślad lub przedmiot stanowiący podstawę do przedstawienia wniosków dotyczących popełnionego czynu i sprawcy. Tak głosi słownikowa definicja. Lektura zaproponowanych w tym tomie tekstów nasuwa takie właśnie sformułowanie. Ciało jest tu przedmiotem rozważań, dokonuje się oględzin jego rozmaitych aspektów, prowadzone są one z różnych perspektyw i przy użyciu odmiennej terminologii. Stało się ono śladem stanowiącym podstawę do przedstawienia wniosków, tak dotyczących praktyk, jak i sprawcy/sprawców działania.
Zbiór pomieścił w sobie prace o różnej treści, ale wszystkie dotyczą społecznych i kulturowych aspektów cielesności, seksualności i tożsamości oraz związków między tymi fenomenami we współczesnych społeczeństwach. Autorzy wychodzą od stwierdzenia, że ciało w każdej kulturze na przestrzeni wieków było obiektem rozmaitych manipulacji i mechanicznych ingerencji. Wiązało się to zarówno z dążeniem do realizacji specyficznych dla danej kultury wzorców atrakcyjności i piękna, jak i z funkcjonalnymi społecznie normami. Jednak w kulturze współczesnej obserwujemy „nadobecność ciała”, wieloaspektowe zainteresowania nim, które, jak się wydaje, nie mają historycznego precedensu. Ciało wizualizowane, młode i nagie, wyzwolone z fatalizmu jest stale obecne w różnych tekstach kultury.
Z recenzji prof. dr hab. Lucyny Kopciewicz:
„[...] tom wpisuje się w nurt socjologii ciała; nurt bardzo popularny w zachodnioeuropejskich i amerykańskich naukach społecznych, w Polsce dopiero zaznaczający swą obecność. [...] Wiele z zaproponowanych w tomie tekstów dotyczy zagadnień, o które zapytano po raz pierwszy lub w odmienny sposób, wykorzystując interesujące instrumentarium metodologiczne. [...] Z pewnością będzie on stanowić źródło cennych inspiracji teoretycznych i metodologicznych dla badaczy zainteresowanych problematyką cielesności, gender i queer”.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. Ciało w przestrzeni globalnych ruchów społecznych
Marta Trawińska, Piotr Antoniewicz
Rozdział 2. Doświadczanie ciała i nagości
Ewa Banaszak, Robert Florkowski
Rozdział 3. Co to znaczy „dbać o siebie” w Polsce?
Agnieszka Maj
Rozdział 4. Ekstremalne modyfikacje ciała
Dorota Majka-Rostek
Rozdział 5. Ciało męskie w kulturze współczesnej
Krzysztof Arcimowicz
Rozdział 6. Męskość i władza
Bartłomiej Lis
Rozdział 7. Inny seks – brudny seks
Bartłomiej Lis
Rozdział 8. Transseksualne doświadczenie ciała
Małgorzata Bieńkowska-Ptasznik
Rozdział 9. Wizerunki ciężarnego ciała
Dorota Majka-Rostek
Rozdział 10. Kulturowe podłoże chorób odżywiania się – anoreksja i bulimia jako produkty dyskursu szczupłości
Małgorzata Maciejewska
Rozdział 11. Piętno. Rozważania o tożsamości ulicznej prostytutki
Adrianna Surmia
Rozdział 12. Ucieleśnienia rodzin(y).Wizje związku i rodziny z krwi, i z wyboru
Agata Stasińska
Nota o Autorach i Redaktorach