Cities XL jest kolejną po City Life symulacją miejską stworzoną przez studio Monte Cristo. Idea rozgrywki w tej produkcji nawiązuje do kanonu gatunku, czyli serii SimCity, a zatem opiera się na zasadzie: najpierw wybuduj miasto, a następnie dbaj o nie i jego mieszkańców.

W grze udostępniono kilka stylów architektonicznych, w których możemy wznosić nasze miasto, tj. azjatycki, amerykański i europejski, co w dużej mierze sprowadza się do tego, że mamy wiele możliwości kreowania przestrzeni miejskiej. Oprócz stylistyki zabudowań gracz ma do wyboru kilka stref klimatycznych na fikcyjnych planetach, gdzie może umieścić swoją tętniącą życiem metropolię. I tak, ma opcję umiejscowienia jej w górach, u podnóża wulkanu, wzdłuż plaży czy na pięknym archipelagu - w każdej ze stref klimatycznych, począwszy od tropikalnej aż do subpolarnej.

Istotnym elementem Cities XL jest budowa infrastruktury miejskiej, a także zaplanowanie rozmieszczenia i liczby budynków użyteczności publicznej. Jako burmistrz musimy dbać o naszych mieszkańców poprzez zapewnienie im miejsc pracy, terenów rekreacyjnych czy też świadczeń socjalnych. Czasem przychodzi nam również organizować dla nich imprezy kulturalne, na przykład koncerty oraz mecze na stadionie. Wszystko, co robimy i planujemy, trzeba dokładnie przemyśleć, uwzględniając przyszłe kierunki rozwoju miasta.

Oprócz opcji single, gra posiada też płatny tryb multiplayer. Pozwala on graczom budować miasta na wirtualnych planetach. Burmistrzowie mogą ze sobą współpracować i zawierać umowy partnerskie. To, jaką politykę prowadzimy w stosunku do sąsiadów, zależy tylko od nas samych. W grze wieloosobowej na organizowane przez nas imprezy kulturalne mogą przyjeżdżać również turyści z innych miast, a to dzięki opcji Avatar, pozwalającej wykreować własnego bohatera i wysłać go w dowolne miejsce na wirtualnej planecie.