Wstęp
1. Dieta w cukrzycy
Era przedinsulinowa
Ograniczenie węglowodanów w diecie, duża zawartość tłuszczu, diety ubogoenergetyczne
Propozycja diety zbilansowanej Allana
Era insuliny
Lata 30.-40. XX wieku. Typ diety Adlersberga i Porgesa
Dieta wysokotłuszczowa - propozycja Grotta
Zasady diety wysokowęglowodanowej według Węgierki
Systematyzacja zasad leczenia dietetycznego w cukrzycy według Węgierki
Cele leczenia dietetycznego w cukrzycy według Oszackiego
Wysokotłuszczowe i niskowęglowodanowe diety w cukrzycy Bogerta, McLestera, Shorta
Lata 50. XX wieku. Dieta w cukrzycy według Kiersta i Crausego
Lata 60.-70. XX wieku. Niskowęglowodanowe, wysokotłuszczowe i wysokobiałkowe według Roota i Baileya
Polskie propozycje diety w cukrzycy oparte na poglądach Kodejszki
Propozycje diety w cukrzycy z lat 70. XX wieku według Kiersta
Fizjologiczny charakter diety według Tatonia, ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych
Żywienie w cukrzycy według zaleceń angielskich i amerykańskich
Lata 80. XX wieku. Dieta w cukrzycy według Tatonia i Czech
Wskazówki Czyżyka co do postępowania dietetycznego w cukrzycy
Lata 90. XX wieku. Zalecenia ekspertów amerykańskich i europejskich
Indywidualizacja zaleceń dietetycznych w cukrzycy zależna od parametrów metabolicznych - Eschleman
Rekomendacje Zespołu ds. Narodowego Programu Zwalczania Cukrzycy
Zalecenia dietetyczne w cukrzycy według Czyżyka i Hasika. Wprowadzenie pojęcia indeksu glikemicznego
Lata 2000. Zasady diety w cukrzycy proponowane przez EASD. Amerykańskie oraz angielskie towarzystwa diabetologiczne
Polskie zalecenia żywieniowe dla chorych z cukrzycą (2[zasłonięte]004-20)
Zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (2006)
Podsumowanie
Piśmiennictwo
2. Zalecenia dietetyczne w chorobach układu sercowo-naczyniowego
Początek XX wieku. Ograniczenia w asortymencie produktów
Lata 30. XX wieku. Postępowanie dietetyczne w chorobach układu sercowo-naczyniowego
Dieta w wyrównanych i niewyrównanych stanach niewydolności układu krążenia
Dieta w miażdżycy
Lata 40. XX wieku. Kaloryczność diety, zawartość podstawowych składników, asortyment produktów
Postępowanie dietetyczne w niewydolności krążenia
Żywienie w miażdżycy i po zawale mięśnia sercowego
Podsumowanie
Lata 50. XX wieku. Zalecenia dietetyczne zależne od stanu wydolności układu krążenia
Diety rygorystyczne w ciężkiej niewydolności krążenia
Diety w hipercholesterolemii
Dieta w zawale mięśnia sercowego
Podsumowanie
Lata 60.-70. XX wieku. Rola diety w leczeniu chorób sercowo-naczyniowych. Modyfikacja składu tłuszczu w diecie
Diety w różnych typach hiperlipoproteinemii
Lata 80. XX wieku. Zalecenia dietetyczne American Heart Association (AHA) zmniejszające czynniki ryzyka choroby wieńcowej (CHD)
Lata 90. XX wieku. Rekomendacje dietetyczne w pierwotnej i wtórnej prewencji niedokrwiennej choroby serca. Propozycje zmniejszenia udziału w diecie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
Dieta w hipercholesterolemii według National Cholesterol Education Program (NCEP)
Zasady diety w hipertriglicerydemii
Postępowanie dietetyczne w zawale mięśnia sercowego
Podsumowanie
Lata 2000. Zalecenia dietetyczne w prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Diety obniżające poziom LDL-cholesterolu według ATP III
Europejskie i amerykańskie zalecenia dietetyczne w pierwotnej prewencji chorób sercowo-naczyniowych
Podsumowanie
Diety w nadciśnieniu tętniczym
Lata 30-40. XX wieku. Główne elementy diety w niepowikłanym nadciśnieniu tętniczym
Diety niskosodowe
Lata 50. XX wieku. Różnorodność zaleceń dietetycznych w nadciśnieniu tętniczym
Lata 70. XX wieku. Ograniczone stosowanie diet rygorystycznych w nadciśnieniu tętniczym Zalecenia dietetyczne według Kiersta
Lata 80. XX wieku. Angielskie rekomendacje dietetyczne według Thomasa
Lata 90. XX wieku. Polskie (Januszewicz i in.) i amerykańskie (Eschleman) zalecenia dietetyczne w nadciśnieniu tętniczym
Dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) w leczeniu nadciśnienia tętniczego
Lata 2000. Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego i Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego
Uwagi końcowe
Piśmiennictwo
3. Postępowanie dietetyczne w chorobie wrzodowej
Koniec XIX i wczesne lata XX wieku. Postępowanie dietetyczne w powikłaniach i stanach przewlekłych choroby wrzodowej (lewatywy odżywcze, dieta Jarockiego)
Lata 20.-40. XX wieku. Różnorodność w postępowaniu dietetycznym w stanach ostrych i przewlekłych choroby wrzodowej (dieta Andressena, Sippyego, Meulengrachta)
Zastosowanie diety oszczędzającej (bland diet) w chorobie wrzodowej
Zastosowanie sondy dwunastniczej w trudno gojącym się wrzodzie
Lata 50. XX wieku. Leczenie dietetyczne w różnych etapach choroby wrzodowej
Rodzaje diet stosowanych w chorobie wrzodowej w Anglii
Propozycje dietetyczne według Kiersta
Dieta w chorobie wrzodowej według Committee on Nutrition (1952)
Lata 60.-70. XX wieku. Diety w chorobie wrzodowej stosowane w USA
Liberalizacja diety w chorobie wrzodowej
Krytyczne stanowisko American Dietetic Association (ADA) w kwestii leczenia dietetycznego choroby wrzodowej. Propozycje Welsha i Davidsona
Lata 80. XX wieku. Dieta oszczędzająca jako wspomagająca leczenie farmakologiczne choroby wrzodowej
Zalecenia dietetyczne Dzieniszewskiego
Lata 90. XX wieku. Postępowanie w powikłaniach choroby wrzodowej i w stanach przewlekłych. Propozycje polskich autorów odnośnie roli diety w chorobie wrzodowej
Poglądy gastrologów amerykańskich na temat roli diety w leczeniu choroby wrzodowej
Lata 2000. Opinie na temat małej roli diety w leczeniu choroby wrzodowej
Podsumowanie
Piśmiennictwo
4. Leczenie żywieniowe
Żywienie dojelitowe
Wiek XIX. Skład lewatyw odżywczych
Wiek XX (do lat 40.). Kontynuacja stosowania lewatyw odżywczych
Początek stosowania innych dróg enteralnego odżywiania chorych (przełyk, żołądek, dwunastnica)
Nowy typ mieszaniny Stengela i Ravdina do żywienia enteralnego
Możliwość utrzymania zerowego lub dodatniego bilansu azotu (w żywieniu enteralnym)
Lata 50. XX wieku. Stosowanie mieszanin odżywczych z produktów naturalnych i składników pokarmowych półsyntetycznych i syntetycznych
Lata 60.-70. XX wieku. Skład mieszanin przemysłowych w żywieniu enteralnym. Diety z wyodrębnionych składników odżywczych
Lata 80.-90. XX wieku. Kategoryzacja i charakterystyka diet stosowanych w żywieniu enteralnym
Lata 2000. Wytyczne European Society for Nutrition and Metabolism dotyczace żywienia enteralnego
Diety domowe
Miejsce podawania diet w żywieniu enteralnym
Podsumowanie
Próby odżywiania drogą injekcji podskórnych (naturalne produkty i składniki odżywcze)
Żywienie parenteralne
Injekcje dożylne naturalnych produktów
Źródła węglowodanów w żywieniu parenteralnym (XIX wiek, początki XX)
Stosowanie dożylne aminokwasów pochodzących z hydrolizy kazeiny oraz syntetycznych
Badania nad zastosowaniem emulsji tłuszczowych
Zastosowanie 30-procentowego roztworu glukozy podawanej do żyły głównej
Źródła energii i składników pokarmowych w aktualnie prowadzonym żywieniu parenteralnym
Upowszechnienie leczenia żywieniowego
Podsumowanie
Piśmiennictwo
Aneks