Tytuł |
Choroby pszczół. Odporność, patologia, terapia |
Autor |
Z. Gliński, K. Kostro, D. Luft-Deptuła |
Wydawca |
PWRiL |
Rok wydania |
2007 |
Liczba stron |
236 |
Wymiary |
165x240mm |
Okładka |
Miękka |
ISBN |
83-09-01006-0 |
Postęp wiedzy przejawiający się opracowaniem nowych metod rozpoznawania chorób i postępowania profilaktyczno-leczniczego, jak również wzrost wymogów odnośnie jakości produktów pszczelich przeznaczonych do konsumpcji człowieka stwarza potrzebę nowoczesnego przedstawienia zagadnień związanych z patologią i terapią chorób pszczoły miodnej. Szczególną uwagę zwrócono na choroby czerwia i pszczół znajdujące się na liście B Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (Worid Organisation of Animal Health), wcześniej znaną jako Międzynarodowy Urząd do spraw Epizootii - OIE (Office International des Epizooties) oraz na choroby, które według obowiązującego w kraju ustawodawstwa podlegają zwalczaniu lub rejestracji.
W podręczniku uwzględniono dyrektywy Unii Europejskiej odnośnie zwalczania chorób zakaźnych pszczół i ochrony zdrowia publicznego, wymagania sanitarno-weterynaryjne dotyczące produktów pszczelich przeznaczonych do konsumpcji przez człowieka i przepisy prawa farmaceutycznego dotyczące produktów stosowanych w terapii chorób pszczół.
Integralną część podręcznika „Patologia i terapia chorób pszczół z podstawami immunobiologii" stanowią problemy związane z odpornością rodziny, sposobami sterowania odpornością, działaniem immunosupresyjnym patogenów i czynników środowiska.
Podręcznik jest przeznaczony dla studentów wydziałów medycyny weterynaryjnej, lekarzy weterynarii i pracowników weterynaryjnych laboratoriów diagnostycznych. Będzie on też przydatny dla pracowników służb agronomicznych, zootechnicznych i ochrony środowiska oraz biologów zajmujących się problemami hodowli i wykorzystaniem produktów pszczelich.
Spis treści
Wstęp
1. ZARYS BIOLOGII I HODOWLI PSZCZOŁY MIODNEJ
1.1. Rola pszczoły miodnej w przyrodzie i gospodarce
1.2. Systematyka pszczoły miodnej
1.3. Biologia rodziny pszczelej
1.3.1. Rodzina pszczela
1.3.2. Rozwój osobniczy pszczoły
1.3.3. Życie rodziny i organizacja pracy w pasiece w ciągu roku
1.3.4. Produkty wytwarzane przez rodzinę
1.3.5. Mikroflora rodziny pszczelej
1.3.5.1. Mikroflora rodziny a rozwój osobniczy
1.3.5.2. Mikroflora miodu i pyłku
Piśmiennictwo
2. ODPORNOŚĆ PRZECIWZAKAŹNA
2.1. Ewolucja odporności przeciwzakaźnej
2.2. Odporność pszczoły miodnej
2.2.1. Odporność okrywy ciała
2.2.1.1. Budowa okrywy ciała
2.2.1.2. Okrywa ciała jako bariera przeciwzakaźna
2.2.2. Odporność przewodu pokarmowego
2.2.2.1. Budowa przewodu pokarmowego pszczoły miodnej ..
2.2.2.2. Środowisko biochemiczne jelita
2.2.2.3. Antybioza i kompetycja bakteryjna
2.2.2.4. Błona perytroficzna jako bariera przeciwzakaźna
2.2.2.5. Działanie ochronne struktur ściany jelita środkowego
2.2.3. Odporność układu tchawkowego
2.2.4. Mechanizmy odporności jamy ciała
2.2.4.1. Rozpoznanie immunologiczne
2.2.4.2. Odporność komórkowa
2.2.4.3. Odporność humoralna
2.2.4.3.1. Odporność humoralna wrodzona
2.2.4.3.2. Odporność humoralna nabyta
2.2.5. Odporność kolonijna
2.2.6. System przełamywania odporności owada przez patogeny
2.2.7. Immunostymulacja i immunosupresja
2.2.8. Mechanizmy odporności w wybranych chorobach pszczoły miodnej
2.2.8.1. Choroby wirusowe
2.2.8.2. Zakażenia bakteryjne
2.2.8.3. Mikozy
2.2.8.4. Inwazje pasożytów
Piśmiennictwo
3. EPIZOOTIOLOGIA CHORÓB PSZCZOŁY MIODNEJ
3.1. Populacja patogena
3.2. Populacja żywiciela
3.3. Profilaktyka nieswoista
3.3.1. Zabiegi hodowlano-sanitarne
3.3.2. Odkażanie
Piśmiennictwo
4. POSTĘPOWANIE LEKARSKO-WETERYNARYJNE W ROZPOZNAWANIU CHORÓB CZERWIA I PSZCZÓŁ
4.1. Ocena stanu higienicznego i sanitarnego pasieki oraz zasobów pożytkowych
4.2. Wywiad lekarsko-weterynaryjny
4.3. Oględziny pasieki
4.4. Badanie rodzin pszczelich
4.5. Przegląd zamarłych rodzin
4.6. Pobieranie materiału do badań laboratoryjnych
4.7. Postępowanie w przypadku chorób czerwia i pszczół ujętych w Ustawie o ochro-
nie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
4.8. Postępowanie w pasiece zapowietrzonej
4.9. Postępowanie w okręgu zagrożonym
4.10. Zalecenia OIE dotyczące diagnostyki chorób pszczół zamieszczonych w wykazie B międzynarodowego wykazu chorób zaraźliwych zwierząt
Piśmiennictwo
5. POSTĘPOWANIE TERAPEUTYCZNE W CHOROBACH PSZCZÓŁ
5.1. Wybrane zagadnienia prawne dotyczące stosowania leków u pszczół
5.2. Sposoby podawania leków
5.3. Przegląd leków
5.3.1. Sulfonamidy
5.3.2. Antybiotyki
5.3.3.Inne preparaty
5.3.4. Produkty lecznicze weterynaryjne stosowane w zwalczaniu warozy
5.3.5. Pozostałości produktów leczniczych stosowanych w terapii chorób pszczół
Piśmiennictwo
6. PSZCZOŁA MIODNA JAKO INDYKATOR SKAŻENIA ŚRODOWISKA
Piśmiennictwo
7. PATOFIZJOLOGIA I SYMPTOMATOLOGIA ZATRUĆ
7.1. Zatrucia insektycydami
7.2. Zatrucia spowodowane emisją gazów przemysłowych
7.3. Zatrucia alimentarne
7.3.1. Zatrucie spadzią
7.3.2. Zatrucie nektarem
7.3.3. Zatrucie pyłkiem
7.4. Przepisy dotyczące zapobiegania zatruciom pszczół
7.5. Pielęgnacja zatrutych rodzin
Piśmiennictwo
8. CHOROBY WIRUSOWE
8.1. Choroba woreczkowa
8.2. Choroba kaszmirska czerwia i pszczół
8.3. Ostry paraliż pszczół
8.4. Chroniczny paraliż pszczół
8.5. Powolny paraliż pszczół
8.6. Zakażenie wirusem choroby czarnych mateczników
8.7. Zakażenie wirusem włókienkowym
8.8. Zakażenie wirusem Y
8.9. Zakażenie wirusem X
8.10. Zakażenie wirusem zdeformowanych skrzydełek
8.11. Wirus opalizujący
8.12. Zakażenie wirusem Nodamura
8.13. Zakażenie wirusem zmętnienia skrzydełek
Piśmiennictwo
9. CHOROBY BAKTERYJNE
9.1. Zgnilec amerykański
9.2. Zgnilec europejski
9.3. Zakaźne rozproszkowanie czerwia
9.4. Choroby czerwia wywołane przez bakterie warunkowo chorobotwórcze
9.5. Posocznice bakteryjne pszczół
9.5.1. Rozpadnica pszczół
9.5.2. Posocznica wywołana przez Serratia marcescens
9.5.3. Posocznica wywołana przez Pseudomonas aeruginosa
9.5.4. Hafnioza
9.5.5. Czerniaczka bakteryjna jajników matki
Piśmiennictwo
10. CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ RIKETSJE I MYKOPLAZMY
10.1. Riketsjoza
10.2. Spiroplazmoza
Piśmiennictwo
11. MIKOZY I MIKOTOKSYKOZY
11.1. Grzybica otorbielakowa
11.2. Grzybica kropidlakowa
11.3. Czerniaczka grzybicza
11.4. Drożdżyce
11.5. Trichodermoza
11.6. Zakażenie Mucor hiemalis
Piśmiennictwo
12. CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ PIERWOTNIAKI
12.1. Choroba zarodnikowcowa
12.2. Choroba petzakowa
12.3. Choroba wiciowcowa
12.4. Choroba hurmaczkowa
Piśmiennictwo
13. CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ ROZTOCZE
13.1. Choroba roztoczowa
13.2. Inwazja Acarapis extemus, Acarapis dorsalis iAcarapis vagans
13.3. Inwazja Tropilaelaps ciareae
13.4. Waroza
13.5. Inwazja Ewarroa sinhai
Piśmiennictwo
14. INWAZJE OWADÓW
14.1. Inwazja małego chrząszcza ulowego
14.2. Brauloza
14.3. Meleoza
14.4. Inwazja barciela pszczołowca
14.5. Inwazja wachlarki
14.6. Muszyce pszczół
14.6.1. Senoteniaza
14.6.2. Fizocefaloza
14.6.3. Muszyce występujące sporadycznie
14.7. Inwazje os
14.7.1. Taszczyn pszczeli
14.8.Mrówki
Piśmiennictwo
15. INWAZJE NICIENI ENTOMOFILNYCH
15.1. Mermitydoza
15.2. Inwazja entomopatogennych nitkowców
Piśmiennictwo
16. CHOROBY NIEZAKAŹNE
16.1. Choroby niezakaźne czerwia
16.1.1. Jaja czcze
16.1.2. Zamieranie czerwia
16.1.3. Zaziębienie czerwia
16.1.4. Czerw garbaty
16.1.5. Uszkodzenia czerwia przez barciaki
16.2. Choroby niezakaźne pszczół
16.2.1. Biegunka
16.2.2. Głód
Piśmiennictwo
17.SZKODNIKI WOSKU, MIODU I PYŁKU
17.1. Galeriaza
17.2. Inwazja barciaka niniejszego
17.3. Inwazja Vitula edmandsae
17.4. Przerastanie pyłku przez Bettsia alvei
17.5. Inwazje roztoczy
Piśmiennictwo
Skorowidz