PRZEDMOWA



W polskiej literaturze oświatowej odczuwa się poważny brak wydawnictw, które dopomogłyby pracownikowi kulturalno - oświatowemu wejrzeć bliżej w przejawy życia społecznego, jako w podłoże powstania i kształtowania się pracy oświatowej.
W związku z tą potrzebą Instytut Oświaty Dorosłych zwrócił się do dr, J. Chałasińskiego z prośbą o oświetlenie szeregu problemów o charakterze socjologicznym z tem założeniem, aby pracownik oświatowy — praktyk umiał w nich szukać podstaw dla akcji oświatowej i kulturalnej z dorosłymi.
Autor prowadzi metodycznie myśl czytelnika, pomagając mu szukać odpowiedzi na szereg pytań, które dzień codzienny stawia pracownikowi oświatowemu do rozważania.
Książka ta jest ponadto wprowadzeniem czytelnika do dalszych w tej dziedzinie studjów, w czem ma pomóc podana na końcu literatura wybranych dzieł w językach polskim i obcych.
WSTĘP SOCJOLOGJA A PRACA OŚWIATOWO-KULTURALNA
Pracownik oświatowy, jak wogóle działacz społeczny, oczekuje zazwyczaj od nauki wskazań praktycznych, recept, któremi mógłby posłużyć się jako narzędziami realizacji celów swojej pracy. Czasem oczekuje od niej czegoś więcej. Spodziewa się, mianowicie, że nauka powie mu, jakie cele i jakie ideały powinny mu przyświecać. Takie nastawienie praktyka społecznego występuje często w odniesieniu do socjologii. Stąd rozczarowanie tych, którzy przychodząc do socjologji po gotowe rozwiązania praktyczne, nie znajdują w niej upragnionych odpowiedzi.
Takiego zawodu doznać musi każdy praktyk społeczny, szukający w socjologji wyręczenia się w pracy myślowej, uwolnienia od rozwiązywania samodzielnie praktycznych problemów życia społecznego i kulturalnego. Dla tych jednak praktyków społecznych, którzy nietylko działają, ale odczuwają potrzebę głębszego rozumienia swojej pracy społecznej i takiego rozumienia samodzielnie dopracowują się, socjologja staje się dziedziną bliską. Zastanawiając się nad związkiem swojej pracy z życiem społeczeństwa, analizując problemy społeczne, oni sami
stają się socjologami. Socjologja zaczyna się bowiem z krytyczną myślą, która dąży do zrozumienia procesów zbiorowego życia ludzi.
Wartość i pożytek socjologji dla pracownika oświatowego i kulturalnego polega na tem, że socjo-logja pokazuje mu jego pracę w związku z innemi przejawami życia zbiorowego i przez to pogłębia rozumienie tej pracy. Sprawy, widziane z ciasnego podwórka oświatowca, w oświetleniu socjologicznem nabierają głębszego sensu przez to, że zostają przedstawione na tle szerszego podłoża społecznego i kulturalnego,
W związku z podstawami socjologicznemi pracy oświatowo-kulturalnej wyłaniają się dwa rodzaje zagadnień. Jeden z nich dotyczy pracy oświatowo-kulturalnej jako osobnej instytucji społecznej, drugi — spraw bardziej ogólnych: mechanizmu życia społecznego wogóle.
Pragnąc lepiej zrozumieć pracę oświatowo-kul-turalną jako instytucję społeczną, szukamy odpowiedzi na następujące pytania. Skąd wzięła się potrzeba pracy oświatowej i kulturalnej w społeczeństwach nowoczesnych i w jakim związku pozostaje z ich budową? Jakie problemy i warunki życia zbiorowego zrodziły ten typ działalności? Jaki związek zachodzi pomiędzy pracą oświatową i kulturalną a innemi instytucjami nowoczesnego społeczeństwa? Słowem, jak to stało się, że powstała odrębna kategorja czynności, składających się na pracę oś wiato wo-kulturalną i że powstały specjalne stanowiska społeczne dla tej pracy? Jakie miejsce zajmują one w społeczeństwie współczesnem i jakie spełniają funkcje? Jakie wytwarzają specyficzne stosunki społeczne i grupy? Te i podobne zagadnienia dotyczą pracy kulturalnej
jako odrębnej instytucji społecznej i należą do socjologji pracy oświatowo-kulturalnej.
Tak pojęta socjologja pracy oświatowo-kulturalnej jest bardzo ważna dla pracownika oświatowego, gdyż zaznajamia go z jego rolą w społeczeństwie. Potrzebuje on jednak jeszcze czegoś więcej. Nie wystarczy mu rozumienie związku instytucji pracy oświatowej ze strukturą całego społeczeństwa; musi on orjentować się w mechanizmie życia zbiorowego, ażeby skuteczniej realizować cele swojej pracy. Praca oświatowo-kulturalna odbywa się zawsze na terenie zbiorowego życia ludzi i dostosowuje się do procesów tego życia. Mechanizm życia zbiorowego warunkuje powodzenie pracy, wartość i skuteczność stosowanych w niej metod.
Dlatego, obok znajomości socjologji pracy oświatowej i kulturalnej jako odrębnej instytucji społecznej, pracownik oświatowy winien zaznajomić się z zagadnieniami socjologji ogólnej i psychologji społecznej, gdyż te zapoznają go bliżej z procesami życia społecznego wogóle. Następnie zaś, powinien zapoznać się z temi działami socjologji szczegółowej, które bezpośrednio dotyczą terenu jego pracy. Tutaj wysuwają się na czoło zagadnienia socjologji wsi i socjologji miasta, oraz socjologji różnych warstw i grup społecznych.
W poniższych rozważaniach, w części I p- t Praca oświatowa i społeczeństwo, zajmujemy się zagadnieniem wyodrębnienia się pracy oświatowej jako świadomej i planowej akcji, oraz analizujemy jej rolę w wielkiem społeczeństwie nowoczesnem. W części II, p. t. Społeczne czynniki pracy oświatowo-kulturalnej, rozpatrujemy akcję oświatowo-kulturalna na tle ogólnych właściwości życia zbiorowego i procesów spo-
łccznych, oraz w związku z innemi urządzeniami spolecznemi. W części III, p. t. Wieś i miasto oraz inne grupy społeczne w pracy oświaiowo - kulturalnej, zajmujemy się zagadnieniami pracy oś wiato wo-kulturalnej, wynikającemi ze zróżnicowania społeczeństwa na warstwy i grupy społeczne, różne społecznie i kulturalnie.
W żadnej z tych części nie zamierzam wyczerpać wszystkich zagadnień, traktując swoje omówienie jako wprowadzenie czytelnika do dalszych studjów, dla których przeznaczona jest podana na końcu literatura. Nie zatrzymuję się także nad wyjaśnieniem elementarnych pojęć socjologicznych, takich, jak grupa społeczna, instytucja społeczna, dążność społeczna i t. p. — ich zdefinjowanie znajdzie czytelnik w podanej literaturze.
W toku rozważań, posługując się określeniem praca oświatowo-kulturalna, mam namyśli czynności, których celem jest organizowanie życia kulturalnego ludności ze względu na jej potrzeby kulturalne, oraz ze względu na życie i rozwój kultury społeczeństwa.



TREŚĆ



Str.
Przedmowa . . , , , .5
Wstęp. Socjologia a praca oświatowo-kulturalna , 7
ROZDZIAŁ I Praca oświatowo-kulturalna i społeczeństwo
1. Praca oświatowo-kulturalna, jako instytucja społeczna. 11
2. Socjologiczna geneza pracy oświatowo-kulturalnej . 13
3. Aspołeczna koncepcja kultury i popularyzacja nauki
w społeczeństwie nowoczesnem , . .15
4. Kultura i praca oświatowo-kulturalna, jako przejaw życia grupowego ...... 18
5. Państwo i praca oświatowo-kulturalna . . ,23
6. Społeczne funkcje pracy oświatowo-kulturalnej . 27
ROZDZIAŁ II Społeczne czynniki pracy oświatowo-kulturalnej
1. Subiektywna i obiektywna strona życia społecznego
i kultury ..,,... 34
2. Grupa społeczna w pracy oświatowo-kulturalnej . 35
3. Zainteresowania kulturalne jednostki a grupy społeczne ....... 37
4. Zainteresowania kulturalne a pozycja społeczna . 38
5. Grupa społeczna i osobowość . , . .40
6. Właściwy problemat pracy kulturalnej . . 43
7. Młodzież i dorośli. — Kwalifikacja społeczna według wieku ....... 44
8. Szkoła i praca oświatowo-kulturalna . . .51
9, Zawód i grupy zawodowe , , . ,55
.10. Znaczenie systemu społeczno-ekonomicznego , . 56
11. Znaczenie grupy pierwotnej w pracy kulturalnej , 59
12. Grupy terytorfalne i celowe w pracy kulturalnej . 63
13. Pierwotne środowisko społeczne człowieka i świat książki , , . ' ..... 65
14. Najwyższe ideały społeczne pracy oświatowej , 67
15. Różnorodność form pracy oświatowo-kulturalnej , 68
ROZDZIAŁ III
Wieś i miasto oraz inne grupy społeczne w pracy oświatowo-kulturalnej
1. Zadania pracy kulturalnej a zróżnicowanie grupowe
i kulturalne społeczeństwa , , . .70
2. Struktura społeczna i kulturalna wsi . . .73
3. Struktura społeczna i kulturalna miasta < . 79
4. Tworzenie się klasy chłopskiej . . .81
5. Procesy urbanizacji . . . . ,83
6. Kultura proletariacka . . . . .86
7. Praca oświatowo-kulturalna i inteligencja . .92
8. Inteligent i nauczyciel jako oświatowcy . . 101
9. Zakończenie. Potrzeba badań socjologicznych. . 103
Wskazówki bibliograficzne .... 106 Summary ,....,, 129



WIELKOŚĆ 19x14CM,MIĘKKA OKŁADKA,LICZY 132 STRONY.

STAN:OKŁADKA DB,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB/DB+ .

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 10 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA EKONOMICZNA + KOPERTA BĄBELKOWA.W PRZYPADKU PRZESYŁKI POLECONEJ PRIORYTETOWEJ PROSZĘ O DOPŁATĘ W WYSOKOŚCI 3ZŁ.KOSZT PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ ZGODNY Z CENNIKIEM POCZTY POLSKIEJ / .

WYDAWNICTWO INSTYTUT OŚWIATY DOROSŁYCH WARSZAWA 1935.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE