9. Silnik o zapłonie samoczynnym 267

9.1. Porównanie silników ZS i Zl 267

9.2. Przygotowanie mieszanki - wtrysk bezpośredni z układem Common Rail 270
9.2.1. Budowa i działanie 271
9.2.2. Pomocnicze urządzenie rozruchowe
- urządzenie żarzenia wstępnego 274
9.2.3. Kontrola 276
Przegląd: Metody wtrysku bezpośredniego w silnikach ZS 278-282
Przegląd: Rozwiązania konstrukcyjne systemu Common Rail (rodzaje wtryskiwaczy) 283
Przegląd: Pojazdy z innymi napędami (także alternatywnymi i silniki specjalne) 284-287

10. Zespól napędowy 288

10.1. Funkcje i budowa zespołu napędowego . . 288

10.2. Sprzęgło 288
10.2.1. Budowa sprzęgła i jego zadania .... 288
10.2.2. Funkcja jednotarczowego suchego sprzęgła 289
10.2.3. Okładziny tarczy sprzęgła 289
10.2.4. Tarcza sprzęgła 290
10.2.5. Łożysko sprzęgła (wyprzęgnik) 290
10.2.6. Urządzenia uruchamiające sprzęgło . . 291
10.2.7. Kontrola sprzęgła bez demontażu . . . 292
10.2.8. Poszukiwanie uszkodzenia sprzęgła . . 293

Przegląd: Rodzaje sprzęgieł 295
Rodzaje napędów w różnych konstrukcjach pojazdów 296

10.3. Skrzynia biegów 297
10.3.1. Konieczność stosowania skrzyni biegów 297
10.3.2. Zadania skrzyni biegów 297
10.3.3. Funkcje i struktura skrzyni biegów . . . 298
10.3.4. Przekładnia z tulejami przesuwnymi synchronizatora 298
10.3.5. Synchronizacja blokująca 299

Przegląd: Urządzenia synchronizujące .... 301
Przegląd: Skrzynia biegów z nieparzystymi osiami 302

10.4. Wały napędowe 303
Przegląd: Przeguby 304
10.5. Most napędowy 305
Przegub wyrównujący torsyjny - skrętny . 306

10.6. Stopniowe przekładnie automatyczne .... 307
10.6.1. Grupy konstrukcyjne przekładni automatycznej 307
10.6.2. Hydrodynamiczna przekładnia momentu obrotowego 308
10.6.3. Mechaniczne sprzęgło blokujące .... 309
10.6.4. Przekładnia planetarna 310
10.6.5. Sprzężone mechanizmy planetarne . . 312
10.6.6. Elektroniczno-hydrauliczna czterobiegowa skrzynia biegów dla pojazdów z przednim napędem 313
10.6.7. Sterowanie automatyczną skrzynią biegów 315
10.6.8. Zautomatyzowana skrzynia biegów przekładniowa (ASG) 318
Przegląd: Stopniowe automatyczne skrzynie biegów 319

10.7. Bezstopniowe skrzynie biegów 320
10.7.1. Budowa skrzyni biegów typu ECVT . . 320
10.7.2. Sprzęgło elektromagnetyczne 320
10.7.3. Taśma wieloczłonowa 321
10.7.4. Sterowanie 321
10.7.5. Funkcje części dokonującej przełożenia .321

10.8. Skrzynia biegów dla pojazdów użytkowych 323
10.8.1. Grupowe skrzynie biegów 323
10.8.2. Automatyczna skrzynia biegów 324
10.8.3. Dodatkowe reduktory 324
10.8.4. Przekładnia piasty koła - zwolnica . . . 324

11. Układ jezdny 325

11.1. Funkcje i struktura układu jezdnego 325
11.2. Koła 326

Przegląd: Rodzaje kół 326-327
Przegląd: Obręcze 328

11.3. Opony 329
11.3.1. Budowa opony 329
11.3.2. Rodzaje opon 329
11.3.3. Oznakowanie opon 331
11.3.4. Głębokość profilu 332
11.3.5. Diagnozowanie i konserwacja 333

11.4. Zawieszenie kół 334
11.4.1. Zawieszenie niezależne 334
11.4.2. Kolumna McPhersona 334
11.4.3. Elementy konstrukcyjne 335
11.4.4. Ustawienie kół 336
Przegląd: Rozmieszczenie wahaczy i ich osie obrotu 337
Przegląd: Pojedyncze zawieszenia kół .... 338
11.4.5. Mosty sztywne 339
Przegląd: Osie sztywne 339

11.5. Resorowanie 340
Przegląd: Resorowanie 341-342

11.6. Tłumienie drgań 343
11.6.1. Amortyzator dwururowy 343
11.6.2. Kontrola amortyzatora 343
Przegląd: Rodzaje amortyzatorów 344
11.6.3. Regulacja poziomu 345
11.6.4. Elektroniczna regulacja amortyzacji (EDC. ADC) 345

11.7. Układ kierowniczy 347
11.7.1. Mechanizm zwrotniczy 347
11.7.2. Przekładnia kierownicza 348
Przegląd: Przekładnia kierownicza 348
11.7.3. Mechanizm kierowniczy ze wspomaganiem (serwomechanizm) 349

11.8. Pomiar położenia osi 349
11.8.1. Optyczne urządzenia pomiarowe .... 349
11.8.2. Elektroniczny pomiar ustawienia osi . . 350

12. Układ hamulcowy 351

12.1. Hydrauliczny i mechaniczny układ hamowania 351
12.1.1. Przepisy prawne 351
12.1.2. Hamulec główny (BBA) 352
12.1.3. Płyn hamulcowy 356
Przegląd: Płyny hamulcowe 357
12.1.4. Urządzenie wspomagające
- podciśnieniowy wzmacniacz siły hamownia 358
Przegląd: Inne urządzenia wspomagające siłę hamowania 359
12.1.5. Główna pompa hamulcowa 360
Przegląd: Inne cylindry hamulcowe 361
12.1.6. Przewody hamulcowe, elastyczne przewody hamulcowe 362
12.1.7. Podział siły hamownia 362
Przegląd: Inne możliwości podziału obwodów hamulcowych 362
12.1.8. Hamulce tarczowe 363
Przegląd: Inne konstrukcje zacisków hamulcowych 366
12.1.9. Hamulec bębnowy 367
Przegląd: Rodzaje konstrukcji hamulców bębnowych 368
12.1.10. Podział siły hamowania 369
12.1.11. Kontrola hamowania 370
12.1.12. Systemy przeciwblokujące kół hydraulicznego układu hamulcowego 372
12.1.13. Regulacja dynamiki jazdy dla hydraulicznego urządzenia hamulcowego 376

12.2. Pneumatyczne mechanizmy uruchamiające hamulce 381

13. Samochodowe źródła energii elektrycznej . . 383

13.1. Akumulator bezobsługowy . 383
13.1.1. Budowa akumulatora 383
13.1.2. Oznaczenie typu 384
13.1.3. Konserwacja, kontrola 384
Przegląd: Rodzaje akumulatorów 385

13.2. Alternator 386
13.2.1. Budowa i działanie 386
13.2.2. Prostowanie 387
Przegląd: Układy prostownicze 387
13.2.3. Regulacja 388
13.2.4. Konserwacja 389
13.2.5. Diagnoza układu alternatora 389
13.2.6. Sprawdzanie podzespołów alternatora .390
Przegląd: Inne rodzaje prądnic 391

14. Układ rozrusznika 392

14.1. Działanie i struktura układu rozrusznika . . 392
14.1.1. Silnik prądu stałego 392
14.1.2. Rodzaje silników prądu stałego .... 393

14.2. Rozrusznik ze śrubowo-przesuwnym zębnikiem 394
14.2.1. Przekaźnik włączający 394
14.2.2. Mechanizm sprzęgający 395
14.2.3. Przebieg rozruchu 396

14.3. Poszukiwanie usterek i metody sprawdzania .397
14.3.1. Test rozrusznika (test na zwarcie) . . . 397
14.3.2. Pomiar spadku napięcia 398
14.3.3. Pomiar napięcia włączania 398

14.4. Przekaźnik 398
14.4.1. Przekaźnik przełączania akumulatorów .398
14.4.2. Przekaźnik blokady rozruchu 398
14.5. Warianty rozrusznika ze śrubowo-przesuwanym zębnikiem .... 399
Przegląd: Rozruszniki 400

15. Oświetlenie 401

15.1. Oświetlenie przednie 401
15.1.1. Źródła światła 402
Przegląd: Lampy 402
15.1.2. Reflektory 403
Przegląd: Reflektory 403
15.1.3. Szyby rozpraszające 404
Przegląd: Elementy światła z przodu samochodu 404

15.2. Oświetlenie tylne 405
15.3. Ustawianie reflektorów 405
Regulacja świateł jazdy 406

15.4. Urządzenie sygnalizacyjne 407
Przegląd: Elementy urządzenia sygnalizacyjnego 408
Zastosowanie elastycznych światłowodów 408

16. Elektronika układów bezpieczeństwa i komfortu 409

16.1. Elektronika układu bezpieczeństwa ... 410
16.1.1. Układ sygnalizacji alarmowej przed kradzieżą 410
16.1.2. Blokada odjazdu 412
16.1.3. Centralny zamek 413
Przegląd: Układy centralnego zamka .... 415
16.1.4. Systemy chroniące przed skutkami zderzenia 416

16.2. Elektronika układu komfortu 419
16.2.1. Mobilny system komunikacyjny i informatyczny 419
16.2.2. Mobilny system komunikacyjny i nawigacyjny 420
16.2.3. Automatyka klimatyzacji 422
Przegląd: Filtry we wnętrzu samochodu . . 425

17. Nadwozie 429

17.1. Budowa i funkcje 429
System CAD i MES 429

17.2. Elementy konstrukcyjne nadwozia 430
17.2.1. Struktura nośna 430
17.2.2. Struktura części bocznej dachu 431
17.2.3. Drzwi 431
17.2.4. Przegroda czołowa i podłoga 431
Głębokie tłoczenie blach 432

17.3. Sztywność i ograniczanie masy nadwozia . 432
Inne struktury nośne 434

17.4. Ocena uszkodzeń nadwozia 435

17.5. Naprawa odkształcenia na ramie prostowniczej 435
1 7.5.1. Rama prostownicza 436
17.5.2. Pomiary 437
17.5.3. Prostowanie 437

17.6. Wymiana elementów nadwozia 438
Zgrzewanie punktowe 439

17.7. Naprawy blacharskie 440
17.7.1. Narzędzia 440
Przegląd: Narzędzia do napraw blacharskich 442
17.8. Cynowanie (pobielanie) 443
17.9. Szpachlowanie 444
17.10.Naprawa powłoki lakierniczej za pomocą lakieru w aerozolu 446

17.11. Naprawy elementów z tworzyw sztucznych . 447
Kleje 448
Przegląd: Metody napraw części z tworzyw sztucznych 449

17.12 Wyjmowanie i montaż szyby samochodowej klejonej do nadwozia 450
Przegląd: Metody wyjmowania i montażu wklejanych szyb samochodowych 452

18. Bezpieczeństwo pracy, ochrona środowiska, wtórne wykorzystanie surowców 453

18.1. Bezpieczeństwo pracy 454

18.2. Ochrona środowiska 456
18.2.1. Praca w warsztacie 456
18.2.2. Przepływ materiałów i bilans odpadów 457
18.2.3. Konserwacja przyjazna dla środowiska . 457
18.2.4. Naprawy przyjazne dla środowiska . . 458

18.3. Recykling samochodów 459
18.3.1. Przyjmowanie i ocena 459
18.3.2. Osuszanie 460
18.3.3. Demontaż 461
18.3.4. Rozdrabnianie 463

19. Organizacja zakładu i pracy 464

19.1. Zakresy organizacji 465
19.1.1. Organizacja struktur 465
19.1.2. Organizacja procesów 467

19.2. Zakres organizacyjny zakładu pracy 467
19.3. Zakres organizacyjny. Pomoce warsztatowe .468
19.4. Organizacja przebiegu procesu pracy .... 468
19.5. Organizacja magazynu 469
19.6. Organizacja administracji 469

19.7. Organizacja spraw osobowych 470
19.7.1. Potrzeby kadrowe 470
19.7.2. Zarządzanie personelem 471

19.8. Zarządzanie jakością 473

20. Rachunkowość i kontrola 475

20.1. Księgowość 475
20.1.1. Pełna księgowość 475
20.1.2. Inwentaryzacja 476
20.1.3. Odpisy 477
20.1.4. Inwentaryzacja 477
20.1.5. Bilans 477
20.1.6. Rachunek zysków i strat 478
20.1.7. Konta 479

20.2. Rachunek kosztów 480
20.3. Rodzaje kosztów 480

20.4. Rachunek kosztów wg miejsc ich powstawania 481
20.4.1. Podział kosztów ogólnych ze względu na miejsca powstawania 481
20.4.2. Arkusz rozliczeniowy zakładu 482
20.4.3. Ustalanie stawek narzutu kosztów ogólnych 482

20.5. Podział kosztów wg nośników (kalkulacja) 483
20.6. Statystyka 483
20.7. Planowanie 484
20.8. Ocena rachunku kosztów 484
20.9. Kontrola 485

21. Marketing 486

21.1. Planowanie marketingowe 486
21.1.1. Pozyskiwanie wiadomości przez badanie rynku 486
21.1.2. Cele marketingu 489
21.1.3. Instrumenty marketingowe 490
21.1.4. Marketing - mix 490
21.1.5. Wdrażanie i kontrola 491

21.2. Marketing w zakładzie samochodowym . . 492
21.3. Marketing zaopatrzenia 492
21.4. Marketing na terenie warsztatu 494

21.5. Marketing sprzedaży 494
21.5.1. Zakres sprzedaży i instrumenty rynku sprzedaży 495
21.5.2. Reklama 495
21.5.3. Pielęgnowanie wizerunku firmy za pośrednictwem serwisu przyjaznego dla klientów . . . 498
21.5.4. Motywowanie pracowników 498
21.5.5. Zasady zachowania się pracowników w kontaktach z klientami 498
21.5.6. Analiza klientów 499
21.5.7. Warunki dostaw i płatności 499
21.5.8. Polityka cenowa 499
21.5.9. Gwarancje 499