O nietoperzach
W Polsce występują 22 gatunki nietoperzy. Wszystkie z nich są zwierzętami drapieżnymi żywiącymi się owadami. Nie występują u nas gatunki owocożerne. Wszystkie gatunki nietoperzy występujące w naszym kraju objęte są ochroną gatunków, a niektóre z nich ( jak np podkowiec mały lub podkowiec wielki ) wpisane są do czerwonej księgi jako zwierzęta zagrożone wyginięciem.
Nietoperze podobnie jak ptaki są najczęściej gatunkami wędrownymi ( najdłuższy zaobserwowany przelot to około 1900km)
Okres zimowy, kiedy prawie zupełnie brak jest pożywienia, nietoperze spędzają w stanie hibernacji. Wtedy wszystkie ich procesy życiowe są znacznie spowolnione, a temperatura ciała zostaje obniżona do około 5-6 stopni. Umożliwia to im przetrwanie nawet kilku miesięcy bez jedzenia, przy wykorzystaniu jedynie zmagazynowanych pod skórą zapasów tłuszczu. Na miejsca hibernacji nietoperze poszukują dobrze izolowane termicznie, chłodne, wilgotne i zaciszne miejsca. Do naturalnych zimowych kryjówek tych zwierząt należą jaskinie, głębokie szczeliny skalne, dziuple grubych drzew. Niektóre gatunki preferują schronienia wybudowane przez człowieka czyli sztolnie, piwnice, studnie, stare fortyfikacje oraz różnego rodzaju schrony, tunele kanałów, a czasami także strychy
Wiosną nietoperze opuszczają kryjówki zimowe i przystępują do rozrodu. Młode nietoperze często przychodzą na świat w tak zwanych koloniach rozrodczych. Są to skupiska samic liczące kilka, kilkadziesiąt, a czasami nawet kilkaset osobników, w których samice wspólnie rodzą i wychowują potomstwo.
Naturalne miejsca przebywania kolonii rozrodczych to jaskinie, szczeliny skalne, dziuple drzew, szpary pod odstającą korą. Często również w przypadku braku naturalnych kryjówek schronienia stanowią różnego typu budynki i budowle. W budynkach najczęściej kolonie rozrodcze zlokalizowane są na strychach, w ścianach, za okiennicami i w piwnicach. Poza tym mogą to być zabudowania gospodarcze, szopy, szałasy, bunkry, ambony myśliwskie, budki dla ptaków, stosy drewna itp. Począwszy od wczesnej wiosny, przez większą część roku, samce większości gatunków nietoperzy żyją samotnie. Ich kryjówkami są miejsca o podobnym charakterze jak kryjówki samic w koloniach rozrodczych - dziuple drzew i wszelkiego rodzaju zakamarki budowli. Dopiero jesienią, gdy rozpoczyna się sezon godowy aktywność samców wzrasta.
Rozwieszanie skrzynek
Skrzynki można umieszczać w alejach parkach, sadach i ogrodach, zarówno na terenach zabudowanych i poza nimi. O ile jest to możliwe najlepiej umieścić skrzynki na granicy z terenem otwartym w pobliżu zbiorników wodnych. Skrzynki należy umieszczać w miejscu osłoniętym od wiatru i deszczu, nasłonecznionym czyli od strony południowej, bądź południowo wschodniej lub zachodniej. Część skrzynek może znajdować w miejscach delikatnie zacienionych. Wlot do skrzynki powinien być swobodny nie blokowany np. przez gałęzie. Skrzynki mogą być umiejscowione w miejscach gdzie nietoperze występują naturalnie czyli strychy, piwnice etc w celu zapewniania większego spokoju dla samic wychowujących młode
Wysokość na jakiej wieszamy skrzynki nie jest ściśle określona. Z badań wynika , że niektóre gatunki chętniej wybierają kryjówki wyżej położone od otoczenia. Głównie w celu ochrony nietoperzy przed kotami oraz ludźmi oraz w celu zapewnienia im wystarczającego spokoju w okresie rozrodu zaleca się zawiesić budki co najmniej 3,5 - 4m nad poziomem gruntu. Skrzynki najlepiej wieszać w grupach po 5-20 szt .
UWAGI :
Nietoperze są zwierzętami znajdującymi się pod ochroną prawną i zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie gatunkowej zwierząt tych nie wolno łapać, płoszyć i przetrzymywać. Jeżeli chcemy przekonać się czy nasze skrzynki zostały zajęte przez nietoperze możemy prowadzić wieczorne obserwacje skrzynek. Również gromadzenie się odchodów ( guana ) na wlocie do skrzynki da nam informację o przebywaniu w niej nietoperzy.
Bezwzględnie nie wolno kontrolować skrzynek w okresie porodów i wychowywania młodych tj. w czerwcu i lipcu. Najlepszym terminem do przeprowadzenia kontroli jest okres zimowy tj,. os października do marca.
