PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO.


Chemja organiczna od dawna uznana zostają za odrębny przedmiot wykrada już nawet na poziomie nauczania sakol-rego. Składa się na to wiele przyczyn: przedewszystkiem zda¬niem naszym ta, iż wykJad chemji związków węgla jest jed nym z najświetniejszych i najdostępniejszych przykładów, jak doniosłym i wprost nieodzownym środkiem w badaniu zja¬wisk przyrody jest szczęśliwie dobrana hipoteza,. Nie znamy bowiem dziś w żadnej nauce obszerniejszego zakresu faktów, ujętego w ramy jednej i tej samej teorji, jak właśnie w dzie¬dzinie chemji organicznej. Przytem zasadnicza hipoteza całej leorji odznacza się niezmierną prostotą i nadto nie wymaga od-ucznia prawie żadnych pomocniczych wiadomości. Do zro¬zumienia bowiem pojęcia o cztero wartościowości węgla wy¬starczają najogólniejsze wiadomości z zasad chemji ogólnej, a dalsze konsekwencje teorji — włącznie z rozważaniami stereochernicznemi — opierają się jedynie na elementarnych wyobrażeniach geometrycznych i umiejętności stosowania naj¬prostszych rachunków.
V szystko to stawia chemję organiczną w poczet przed¬miotów nauczania średniego, mających ogromną wartość dy¬daktyczną. W praktyce chodzi jednak i o to, by materjal fak¬tyczny danej umiejętności byl dostępny do wykładu w szkole.
Pod tym względem zarzuca się powszechnie chemji or¬ganicznej, jako przedmiotowi nauczania szkolnego, iż ze względu na trudności, jakie przedstawia otrzymywanie odpowiednich związków podczas wykładu, wykład ogranicza się najczęściej do demonstrowania i wypisywania nazw i wzorów prepara- tów, które zewnętrznie mato co się różnią do siebie, nie daje zaś uczniowi wyobrażenia o przebiegu najważniejszych proce¬sów odbywających się w organizmach żyjących.
Niedomagania te jednak dają się w znacznej mierze usu¬nąć, albowiem wynikają one nietyle z właściwości samego przedmiotu, ile z metod? wykładu.
Układając nasz podręcznik staraliśmy się właśnie uwzglę¬dnić przede wszy stkiem stronę metodyczną. W tyra celu część sysletnatyczną postanowiliśmy poprzedzić cbszerniej wyłożoną częścią ogólną. W części tej położyliśmy znów główny nacisk na to, w jaki sposób od zbadania składa ilościowego badanego związku, dochodzi się drogą kolejnych rozumowań i badań do ustalenia wzorów budowy. Następnie uznając teorję budowy związków organicznych za główną podstawę całego wykładu, podawaliśmy wszędzie przedewszystkiem te reakcje, które wiodą do ustalenia wzorów budowy. By nadto reakcje te nie były je¬dynie Opisane, lecz istotnie przedstawione słuchaczom, stara¬liśmy się wprowadzić do opisu — gdzie tylko było można — szczegółowe objaśnienia najważniejszych doświadczeń które wykonać należy bądźto podczas wykładu, bądźto z jednego wykładu na następny.
Co się zaś tyczy materjału faktycznego, przyjęliśmy za zasadę opisywać jedynie typowe ciała i grupy związków nadto nie odznaczające się zbyt skomplifeowanemi funKcjami che-micznemi. Mimo to nie można było pomiuąć niektórych grup niezmiernie ważnych w życiu przyrody i w technice. Z tych właśnie względów w książce uwzględniliśmy np. rozdziały o cu¬krach, barwnikach organicznych, o ciałach białkowych i t. d., aczkolwiek treść tych rozdziałów ze wzgiędu na mnogość i zawiłość materjału jest traktowana tylko uajogólniej.
Uważaliśmy również za stosowne na pewnych reakcjach organicznych, jakoto estryfikacji, zmydlaniu i paru innych, rozszerzyć i pogłębić pojęcia o prawach dynamiki chemicznej zdobyte przez ucznia częściowo już w korsie chemji nieorga¬nicznej. Jest to ważne i z tego względu, iż w umyśle ucznia powstaje przez to należyte zrozumienie, na czem istotnie po¬lega odrębność reakcji ciał organicznych od reakcji związków nieorganicznych. Wreszcie dla wyraźniej szego zaznaczenia ważności ustę¬pów, wprowadziliśmy podobnie, jak w podręczniku > Chemji Nieorganicznej« dwojaki rodzaj druku. Nie przeszkadza to jednak w wykładzie wprowadzić zmiany co do wyboru lub opuszczenia pewnych rozdziałów.
Kraków-Lwów. w listopadzie 1908.


PRZEDMOWA DO WYDANIA DRUGIEGO.


Pamięci nieodżałowanego towarzysza pracy i przyjaciela prof. Ludwika Brunera poświęcam tę drobną część pracy, która przypadła mi po nim w spuściźnie przy wydaniu tego nowego nakładu naszego podręcznika. Przystąpiliśmy do tej pracy razem jesienią roku zeszłego, lecz zanim pierwsze dwa arkusze opuściły prasę drukarską, śp. L. Bruner zmarł śmier¬cią niemal nagłą 3 grudnia 1913 r. — Nauka polska, w szcze¬gólności chemja polska straciła w nim niezmordowanego ba¬dacza, miary niecodziennej uczonego i profesora. Do bogatego jego dorobku naukowego i naukowo-pedagogicznego należy tez i część tej książki, której to nowe drugie wydanie obecnie ukończone zostało.
Zmian zasadniczych, w porównaniu z wydaniem pierw-szem, nowe wydanie nie zawiera. Zdaniem jednak mojem, zarówno jak wielu kolegów zawodowych, których uprzejmości zawdzięciam nadto wiele cennych uwag szczegółowych, pod¬ręcznik ten w formie pierwotnej był niezupełny, gdyż pomijał ■działy związków tak ważnych, jak połączenia karbocyklowe niearomatyczne i ogromną grupę połączeń heterocyklowych. Potrzebie tej zadość czyniąc, nowe wydanie uzupełniłem c/.te-renaa dalszymi rozdziałami. Dokonano nadto w niewielu miej¬scach niezbędnych uzupełnień i drobnych przeróbek tekstu. Powiększyło to oczywista objętość książki o kilka dalszych arkuszy druku. Sądzę jednak, że przez to charakter ogólny książki, jako zwięzłego podręcznika, bynajmniej zatracony nie został.
W dodanych nowych rozdziałach uwzględniłem tylko wy¬tyczne grupy w dziale związków ali- i heterocyklowych, a w nich opisałem wyłącznie najważniajsze podstawowe połączenia. Roz działy te mają tworzyć jedynie ramy, w których uczący się może następnie zamykać dalsze swe wiadomości szczegółowe.

Lwów, w lipcu 1914.

St, Tołloczko.



PRZEDMOWA DO WYDANIA CZWARTEGO.


To nowe czwarte wydanie »Chemji Org.« nie uległo żad¬nym zasadniczym zmianom co do treści, układu i opracowa¬nia w porównaniu z wydaniem drugiem. Twlko niektóre ustępy w rozdziale o ropie naftowej i tłuszczach poddałem drobnym przeróbkom oraz opatrzyłem nieznacznemi uzupełnieniami. Roz¬szerzeń większych natomiast n e poczyniłem żądnych w oba¬wie, aby przez nie nie ucierpiała zasadnicza przewodnia myśt wykładu, mającego na celu wybór tylko takiego materjału faktycznego, jaki jesL przedewszystkiem konieczny do wyłoże¬nia zasadnicznych podstaw teorji budowy związków węglowych,, i aby przez powiększenie rozmiarów nie zmienił się typ tej .książki, jako zwięzłego podręcznika' >Chemji Organicznej..
St. Tołłoczko.
Lwów w kwietniu 1922.


SPIS TREŚCI:


CZĘSC OGÓLNA.
Str.
I. Wstęp. Rozdzielanie mieszanin ciał orga¬
nicznych 1 — 9
1. Chemja organiczna w stosunku do chemji ogólnej 1
2. Rozdzielanie mieszanin ciał organicznych.. ... 4
IT. Analiza ciał organicznych 9 — 23
1. Jakościowa analiza związków organicznych ... 9
2. Ilościowa analiza ciał organicznych 13
Tli. Wzory elementarne. Oznaczanie ciężaru
drobinowego. Ciśnienie osmotyczne . . . 23 — 37
1. Wyprowadzenie wzorów elementarnych ..'.■.. 23
2. Oznaczanie ciężarów drobinowych ciał organicznych 25
A. Chemiczne metody 26
B. Fizyczne metody 27
1. Pomiar gęstości pary 27
2. Pomiar ciśnienia osmotyczńego .... 29
3. Oznaczanie ciężaru drobinowego w roz-
tworach 31
IV. Własności chemiczne i reakcje ciał orga¬
nicznych 37—53
1. Alkohol, jego własności, wzór strukturalny ... 38
2. Kwas octowy, jego własności, wzór strukturalny . 45

— X —
CZĘSC SZCZEGÓŁOWA.
A. Związki tłuszczowe, t. j. pochodne metanu.
A) Związki o pojedynczej funkcji chemicznej.
Str.
I. Węglowodory nasycone (parafiny) .... 54—70
Ropa naftowa jej poehodzenie i przeróbka .... 65
II. Chlorowcopochodne parafin . 70—75
III. Alkohole 76—88
IV. Etery 88—91
V. Aldehydy i ketony 91—104
A. Aldehydy . 91
B. Chlorowcopochodne aldehydów 99
C. Ketony 101
VI. Kwasy karboksylowe (tłuszczowe) . . . 104—116
VII. Estry 116-120
VIII. Tłuszcze, ich przeróbka, wosk 120—126

1. Tłuszcze 120
2. Zastosowanie tłuszczów: mydła, świece ..... 123
3. Woski i inne tłuszcze 125
IX. 0 prawach, rządzących przebiegem reakcji
i równowagą chemiczną (Kinetyka i statyka che¬
miczna) ..'..".' 126-130
1. O szybkości reakcji «. ." 126
2. Wywód prawa działania mas 128
3. Stała równowagi chemicznej a natura ciał reagujących 130
4. Czynniki przyspieszające reakcje ....... 131

YT
AI
Str.
X. Połączenia azoto-or ganiczn e . .... 133—145
1. Aminy 133
2. Amidy 136
3. Cjanki i izocjanki 138
B) Związki o mieszanej i wielorakiej funkcji chemicznej.
XI. Alkohole wielo wod orotleno we .... 146 — 151
1. Glikole 146
2. Związki trój wodorotlenowe 147
3. Alkohole wielowodorotlenowe 151
XII. Kwasy wi elokarboksylowe ...... 151 — 156
1. Kwas szczawiowy i jego pochodne 152
2. Kwas malonowy i jego bezwodnik 154
3. Kwas bursztynowy i jego bezwodnik 155

XIII. Kw as węgł owy, moezni k, kwas moczowy 156—160
XIV. Alkoholokwasy czyli oksykwasy .... 161—174

1. Reakcje powstawania, nomenklatura ..... 161
2. Kwasy mlekowe . 162
3. Izomerja optyczna, czyli stereoizomerja .... 163
4. Wieiokarboksylowe alkoholokwasy 169
XV. Amidokwasy. Ciała biakowe ..... 174—180
A. Amidokwasy 174
B. Ciała białkowe 175
XVI. Węglowodany . . 180 — 194
A. Monosacharydy 182
B. Bisacharydy 186
C. Polisacharydy 190
B. Związki organiczne nienasycone.
XVII. Węglowodory nienasycone 196 — 203
A. Pochodne etylenu (olefmy) .' ■ . 196
B. Pochodne acetylenu '. . . . 200



~~ Xli -
Str.
XVIII. Alkohole nienasycone 203 — 204
XIX. Kwassy nienasycone '. . . 205-207
C. Związki aromatyczne, t. j. pochodne benzolu.
A) Związki o jednym rdzeniu benzolowym.
XX. Benzol i jego homologi 208—223
1. Wstęp 208
2. Techniczna przeróbka smoły pogazowej . . . 209
3. Benzol, jego własności i budowa 211
4. Przykłady syntezy rdzenia benzolu 218
5. Homologi benzolu 221
XXI. Chlorowcopochodne benzolu i jego ho-
mologów . 223—225
XXII. Fenole 225-231
A. Fenole jednowodorotienowe . 226
B. Fenole wielowodorotlenowe . . . . . . . 228
XXIII. Ni tropochodne benzoln 231—235
XXIV. Amidy aromatyczne 235 — 238
. XXV. Azo- i dwuazozwiązki 238-244
A. Związki azowe 238
B. Związki dwuazowe 240
XXVI. Kwasy aromatyczn e '.'.-. 245—249
A. Kwasy jednozasadowe (jednokarboksylowe) . 245
B. Kwasy wielozasadowe (wieiokarboksylowe) . 247
XXVII. Oksykwasy aromatyczne . .__. . . . 249 — 252
B) Związki o kilku rdzeniach benzolowych.
XXVIII. Grupa d w u f e n i I o- i trójfenilome-
tanu 253 — 255
XXIX. Grupa naftaliny i antracenu .... 255—259

- XIII —
D. Związki alicyklowe, czyli związki karboksylowe niearomatyczne.
Sfor.
Ogólna charakterystyka ........ 260—262
XXX. Grupa cykloheksanu {połączenia hydro-
aromatyczne) 263—266
XXXI. Połączenia terpenowe .266—270
E. Związki heterocyklowe.
Ogólna charakterystyka . . .' 271
XXXII. Połączenia heterocyklowe pięcioczło-
nowe . 272—278
Ogólna charakterystyka 272
1. Połączenia pyrolowe - 276
2. Połączenia indolowe 277
XXXIII. Połączenia heteroeykłowe sześcioczło-
nowe 280-286
A. Grupa pirydyny i chinoliny 280
B. Alkaloidy roślinne 282
1. Alkaloidy pirydynowe 283
2. Alkaloidy chinolinowe . 285
3. Alkaloidy makowca 286
Skorowidz. 287-298



SKOROWIDZ.



Acetamid 50, 137
acetanilid 236
acetoil 47, 105,
aceton 103, 111, 220
acetonitril 52
acetylen 200
acetylenek, miedzi 202
aciditm raeemieum-173
acidum tartaricum 171
akroleina 121, 204
albuminaty 178
alcohól dehydrogenatus 92
alanina 174
aldehydy 91
aldehyd benzoesowy 246 '» mrówkowy 98 » octowy 99
aldehydo-amonjak 94
aldoksym 95
aldol 97
aldozy 184
alicyklowe związki 260
alizaryna 258
alkaloidy roślinne 282 i d. » pirydynowe 283 > chinolinowe 285 » makowca 286 . alkil 62, 72 alilen 20(j' alkoholan sodu 39 alkohole 76

alkohol alilowy 203
* amilowy 83, 88
* butylowy 87
> cetylowy 88, 135
» denaturowany 86
etylowy 18, 23, 38—44,
76, 78, 81
» izo-amilowy 78 » izo-b u tyłowy 78, 87 » izo-propilowy 78, 86 » norm.-amilowy 78 s norm."butyIowy 78, 87 » 'norm; d&cylowy 78 » norm. heksylowy 78 ■» norm. propilowy 76, 78, 87
* metylowy 78, 81
» mirycylowy 88
> propilowy 76, 78, 86
alkoholan chloralu 100
alkoholan sodowy 39, 104
alkohole nienasycone 203 i d.
* pierwszorzędne 76, 105
drugorzędne 77, 106 » trzeciorzędne 77, 106 alkohole 2-wodorotlenowe 146 » 3-wodorotlenowe 147 » wielowodorotlenowe 146,
151 alkoholokwasy 161
» wielokarboksylowe 169
, alkoholometr 84

- 288 —

amido-azobenzol 243, 244
amido-azozwiązki 243
amidobenzol 213, 235
amido-grupa 50, 133 i d.
amidokwasy 174
amido-octan miedzi 174
* potasu 174
amidowa grupa 50, 133 amidy 136 amidy aromatyczne 235 i d.
> kwasowe 50, 136 amigdalina 247 aminy 133
aminy pierwszorzędne 133 i d.
amilen 198
amiloid 193
amylum 88
analiza ilościowa 13
analiza jakościowa, p. próba, 9
Andersen 281
analizator 164
anilidy 233
anilina 21, 2.15
anilinowe barwniki 244
antifebrina 236
antracen 211, 257
antrachinon 258
aparaty absorpcyjne 14
aparat kolumnowy 83
arak 85
asfalt kopalny 66 asparagina 175 aspiryna 250 asymetryczny węgiel 166 atrament 251 Atropa belladonna 28£ 1 atropina 284 Arogadro 27, 33 azobenzol 239 azoksybenzol 238 azot (oznaczenie] 10, 16 azotan dwuazowy 241 azotan mocznika 159 azotomierz 16 azo-związki 238 i d.

Baccilus acidi lactiei 162, baccilus subłilis 115 __^ bajca 259 Baijer A. 266 barwniki amidoazowe 24-4
> anilinowe 244
> azowe 244
* oksyazowe 244 bawełna strzelnicza 193 benzochinon 2&0 benzol 208, 211 i d. benzofenon 254 benzonitryl 245 benzopirydyna 281 benzopyrol 277 benzyna 69
benzyna pogazowa 210 bezwodnik ftalowy 248
- kw. malonowy 155 *
kw. bursztynowego 156 kw. melitowego 249 Berthelot 201, 219 Beta vulc/art8 187 białka 175—181 białczany 178 biel indygowa 279, 280
ołowiowa 112 biozy 181 i d. bisacharydy 182, 186 biuret 159 błonnik 192 ■ borneol 270 Botjle 32 Braun J. 274 bromek benzylu 225
etylenu 44, 199 etylu 40, 71, 74 metylenu 71 metylu 71 bromobeuzol 225 bromoform 71 bromopochodne parafin 74 bromowanie 44, 198 brucyna 28ó Buchner 82

gaz błotny 55 » kopalniany 55
gazolina 69
gazy naftowe ziemne 66
gęstość par 27
gliceryna 83, 147
glicerydy 120
glikole 146
glikokol 174
glikoza 185, 244 r
glioksal 147
glikozydy 244
Graebe 259
Griess 240
grupa aldehydowa 92, 305 -
» alkoholowa 42, 76, 105
> amidowa 50, 133, 240
> dwuazowa 241 i d.
» imidowa 133 i d.
* karboksylowa 49, lOi i d. » ketonowa 101 i d. » nitrylowa 51, 52, 141 » oksymowa 95, 102 > wodorotlenowa 43 i d.
grynszpan 112
Guldberg 120, 130
Harries 220 haczetyn 66 heksan 61, 65 heksadekan 65 heksabydrobenzol 265 heksakontan 65 lieksametylen 261 heksaoksybenzol 231 heksozy 181 *i d. heksylen 197 heptametylen 261 hemina 276 hemopyrol 276 i d. hemoglobina 276 heptan 65 heptadekan 65 Koefer 68 Rofmann A. JF. 209

homologi 63
* aniliny 237 » benzolu 220
fenolu 228 Moppe-Seyler 68 Sorbaczewshi 160 hydrazony 95 hydrocłrinon 229 i d. hydroksyl, p, wodorotlen hydroksylamin 95, 102, 182 hydroliza estrów 119 » amidów 138 » białek 179 » Muszczów 122 i d. » mydJa 124 Hyosciamtts niger 284
Imidogrupa 133
Indigofera tinctoria 279
indol 277
indoksyl 278
indygo 272, 278 i d.
indykatory {(eorja) 233
indykan 278
indygotyna 278
inwersja cukru 187
inwertyna 82,. 187
jzatyna 278
izodurol 222
izocjanian amonu 158
izocjanki 142
izomerja wogóle 37, 59
» etylenowa 207
» kw. mlekowego 165 i d.
* » winowego 170 i d.
» » maleinowego 206
» optyczna 163 » pierścieniowa 261, 262 » pochodnych benzolu
216—218 izopentan 61 jzopren 268
izopropilo-karbinol 77, 87 izopro piło-etan 61, 65

19*

ta?

Jedno chloro-etan 71, 74 jednochloro-metan 57, 71, 73
» » -propan 60 jedwab sztuczny 194 jodek butylu 61
» etylu 71
» metylenu 71
» metyl ii 71 jodobenzol 224 jodoform 71, 75 jodopochodne parafin 75
Kamfan 267 kamfen 269, 270 kamfora 269, 270 kamień winny 172
> indygowy 279 karamel 186 karbazol 210 ka-rbinol 77 karboksyl 49, 104 i d. karbol 210, 226 karbonil 101 kaproil 108 kataliza 132 i d. katalizatory 132, 212, 223, 264 Kekule 216 ketoksymy 102 ketony 101. i d. ketozy 183 Kjeldal (metoda) 10 kodeina 286 kolodjum 193 kondensacja 98
» benzolowa 256
koniak 85 koniina 283 kreozot 228 kresole 210, 228 krochmal 191
kryoskopowy (przyrząd) 36 krystalizacja 7 ksylole 210, 223 kunerol 123 kumol 222

kurare 284
kw. adypinowy 156
" akrylowy 204
> amid o-burszty nowy 175
» amido-kapronowy 175
» amido-octowy 174
* amido-propionowy 174
> antywinowy 170, 173
,» antrachiuo-dwusulfonowy 258
> aromatyczne 245 id,.
> benzolo-sulfonowy 212
» benzoesowy 245
» bursztynowy 83, 155
» cerotynowy 125
» chinowy 285
» chloro-octowy 113
s cjanowodorowy 139_i d.
» cjanowy 140, 144;
»■ cyncboninowy 285
> cytrynowy 1
> dwuoksy-burstynowy 169
» ftalowy 223, 247
» fumarowy 205 i n.
» galaktonowy 186 -
» galusowy 231, 251
» garbnikowe 252
» gronowy 173
» izo-cjanowy 144
> izo-masłowy 107, 114,
> izo-walerjanowy 107
» jabłkowy 169
> jednozasadowe 104, 245
» karboksylowe 48, 104, 245
* karbolowy 210, 226
» maleinowy 205 i n.
» malonowy 154 '
» masłowy 114
» melitowy 248
» mezowinowy 171, 173
» mlekowy 162 i d.
» moczowy 160
» metylo-etylo-octowy 107
> mrówkowy 107, 109
> naftylo-sulfonowy 255
» nienasycone 204 i d.

kw. nitro-benzoesowe 249 » norm. heptylowy 107
* * kapronowy 107, 115
» » kaprylowy 107
* » kaprynowy 107
» » margarynowy 107 » ■> masłowy 107, 114 » > nonylowy 107 » » palmitynowy 107, 115, 121
> > stearynowy 107, 116,
121, 204
, » octowy 20—26, 45—53, 107, 110
> oksy-bursztynowy 169
* oksy-propionowy 162
* olejowy 121, 204
» organiczne 48
» o-ftalowy 248
» o-oksy-benzoesowy 249
» parawinowy 173 " pimelinowy 156 » pikrynowy 233 » piorunujący 141 » propionowy 107, 114 » purpurowy 160 » rozolowy 254
> salicylowy 249
» siarkocjanowodorowy 141 » śluzowy 186 » sulfonowe 212
> szczawiowy 152
» tłuszczowe 104 i n.
» trój metylo-octowy 107
» trójoksy-benzoesowy 251
i walerjanowy 107
> węglowy 156 i n.
» wielokarboksylowe 151, 247
» wielozasadowe 151, 247
» winowy 169, 173
s winowy racemicany 173
Lanolina 120, 126 laki 259 laktaza 186

laktoza 186
Ladenburg 283
Le Bel 169
leucyna 175
leuko-związki 255
lewuloza 185
Liebermann 259
Liebig_YS, 141
ligroina 69 lignin 192 limonen 268 liczba' jodowa 205
Łańcuch węglowy 62, 214, 215
» normalny 62 łańcuchy otwarte 214
» zamknięte 215, 272
» boczne 222 Jój 120
Maltaza 82 maltoza 82, 190 mannit 151 margaryna 123 Marchlewshi "277 masJo 120, 123 maślan etylowy 118 melasa 189 Mendelejew 67 mentadien 268, 269 mentan 269 menten 269 mentol 269 menton 269 mesytylen 219, 222 metaldehyd 99 metan 55, 65 meta-pochodne 217 metoda Cariusa 17 Kjeldahla 10 Liebiega 13 V. Meyera 28 metyl 62 metylamin 134 metylen 62, 195 metylo-acetylen 200

— 295

tnetylo-etylo-benzol 220, 222 metylo-etylo-karbinol 77, 87 mezytylen 219, 222 Meyer V. 28, 274 miodowiec 249 moczan amonowy 160 mocznik 2, 20, 25, 27, 31, 158 Moissan 67
monosacharydy 182 i d. monozy 182 morfina 286 mureksyd 160 Mycoderma aceti 45, 110 mydło 119, 123
Nafta 69
naftalina 210, 215, 251 naftany 265 nafteny 68 naftole 257
napoje spirytusowe 85 narkotyna 286 Natanson 254 Nicotiana tabacum 284 Nenchi M. 250, 277 Nicoll 164 niedogon 83 nikotyna 284 nitro-benzol 212, 231
» celuloza 151, 193
> fenol 232
» gliceryna 150
» pochodne benzolu 231 id.
» toluol 232 nitrozoaminy 185 nitrowanie 212, 231 nitryle 51, 107, 138, 141 Nobel A. 150 nomenklatura 62 i d.
» aldehydów 93
alkoholi 76
» eterów 90
» ketonów; 101
nonan 65 nonometylen 261

Ocet 110
ocet ołowiowy 112
octan amonowy 50, 52
» etylowy 113, 118
» glinowy 112
» izo-amylowy 118
* miedziowy 112
» propilowy 118
» ołowiowy 112
* sodowy 55
» wapniowy 111
» żelazowy 112, 148.
odczyn, p. reakcja
odczynnik FehUnga 173, 183, 191
> Schweitzera 198
v Tollensa 183
odmiana s.cis« 207, 262
» »trans« 207, 262 okowita 83 oksamid 154 oksy-azozwiązki 243 oksy-hemoglobina 276 oksy-hydrocbinon 230 okgy-kwasy aromatyczne 249 i d.
» tłuszczowe 161 i d.
oksy-toluol 228 oksymy 95, 102 oktan 65 olbrot 125 olefiny 73, 81, 195 olej antracenowy 209 i n. » ciężki (kreozotowy) 209
> karbolowy .209 i n.
» kokosowy 120
J> konopny 120
> kostny 120
» palmowy 120 ■ pośredni 210
> rzepakowy 120
» rycynowy 120
» lekki 209 i d.
> skalny 65—70
oleje schnące 120
» smarowe 69
> tłuszczowe 120

olejki eteryczne 266 oliwa 120 opjum 286 orto-pochodne 217 otrzymywanie etanu 58
» metanu 55
oznaczenie azotu 15, 16
» chlorowców 17
» ciężarów drobinowych
25-37
» gęstości pary 27
» siarki 17
» węgla 13
> ' wodoru 13 ozokeryt 66
Palmitynian ołowiu 116, 122 Pa$>aver somniferum 286 Papaveraceae 282 Papilionaceae- 282 parafina 69 parafiny 54, 65 paraldebyd 97, 99 parapochodne 217 Pasteur 82, 169 Pelletier 285 pentametylen 261 pentan 61, 65 pentadekan 65 pentozy 181 pepsyna 82 peptony 178 pergamin roślinny 193 Perhin 266 Pfeffer 30 piec do spalań 13 pierścień węglowy 214, 272 i n. pikryniari amonu 234 > potasu 234 pimelinian wapnia 264 pioruniany 141 pinan 267 pinen 269, 270 pirydyna 280 piperydyna 281

piperyna 283 piwo 85
pochodne acetylenu 199 i d. » benzolu 211 i d. » etylenu 195 i d. » dwufenilo-metanu
253 i d.
» metanu 54 i d. ;> . trójfeniio-metanu
253 i d.
podstawienie, p. wymiana podtlenek węgla 155 polaryzator 164 polarymetr 164 polimeryzacja 96 poliozy 181
poli-sacharydy 181, i d. 190
poli-peplydy 180
poli-terpeny 267 i d.
położenie orto, meta, para 217
» asym. i sym. 217
» sąsiednie 218
^-nitrofenol 232
prawo działania mas 79, 119, 128 proch bezdymny 150, 193 propan 59, 65 propil 62 propilen 197 propilo-benzol 220, 222 propilo-karbinol 87 próba na azot 10 » » chlorowce 11 » » Kjeldahla 10
> » pierw. metaliczne 13
» » siarkę 12
» tlen 11
> » węgiel 9
» ■» wodór 9
przyrząd ebuljoskopowy 36
» kryoskopowy 35
» polaryzacyjny 164
» V. Meyera 28
pseudokumol 222
ptyalina 82, 186
pyrogallol 230

— 296 —

— 297



pyrokatechina 229 pyrol 272, 275 pyroliny 276 pyrolidyny 276 pyroksylina 193
Rafinacja cukru 190 raeemiczne odmiany 168 Radziszewski 68 Ranunculaceae 282 Rwbiaceae 282 reakcja biuretowa 159
» estryfikacji 117, 127
> dwuazowania 240 i d.
> Berthelota 219
a Fehlinga 183
> Mttiga 221
> Friedla i Cra/łsa 221, 253
* Griessa 240
» hydrolizy 119 i d.
» Harriesa 220
» ksantoproteinowa 179
» Sabatier'a 212, 264
» Teichmanna 276
» Tollensa 183
» TFBrfea 58, 221, 263
» zobojętnienia 117
» t zmydlania 119
» związków aromat. 212, 213 rektyfikacja 83 rezorcyna 229 rodniki 62
rodnik dwuazowy 241 ropa naftowa 65 i d.
» produkcja 66 rodzietacz 5 rum 85 Eunge 226
Sabatier 212, 264
sacnarobiozy 186—190 sacharoza 187
Saccharomyces cerevisiae 82, 184 Saccharum offuinarum 187 salol 250

saturacja 189
Schizoniycetes 184
Seignette'a sól 172", 183
Simpsan 74
siarka (oznaczenie) 12, 17
skręcanie właściwe 165
skrobia 82, 190, 191
śliwowica 85
smalec 120
smoła aldehydowa 97 » pogazowa "209—211 * twarda 209
sól Seignettea 172, 183
Solanaceae 282
sole kw. octowego 112
Sombrero 350
spirytus denaturowany 81, 86 .» drzewny 81
stała równowagi cfaem. 129
stałe fiz. alkoholi 78 » » chlorowcopochodnych 71 » » eykbparafin 262 » » kw. tłuszczowych 107
> » olefin 197 _
> » parafin 65
» » węgl. aromatycznych 222 stereoizomerja 163 stearynian wapnia 116, 122 stearyna 116, 122 strychnina 285 sucha destylacja 50, 81, 101, 111
137
sulfonowanie 212, 226 światło spolaryzowane 164 świece 125 syntoniny 178 sześcio metylo-ben zol 249
» metylen otetramina 99 . szczawian dwupotasowy. 153
» jednopotasowy 153
» metylowy 154
» wapnia 153 szczawiftowa sól 154 szeregi homologiczne 63 i d, szybkość reakcji 126 i d.

Tanina 251, 252 Tartarus emetieus 172 tautomerja 143 i d. tebaina 286 Teichmann 276 tetra-metyloetylen 197
> metylen 261
» hydrobenzol 266
» kydropyrol 276 terpeny 266 i t. d. terpinen 268 terpinolen 268 terpineol 269 tetrozy 181 tiofen 210, 272 tlen (oznaczenie) 11, 19 tlenochlorek węgla 2, 157 tłuszcze 120 lollens 183 toiuol 210, 220 toluidyna 237 Tralles 84 tran rybi 12<) triozy 181 trój-acetamid 137
> -chinoil 231
» -chlorometan 57
> -bromofenol 228
» -feniloamina 237
» -fenilometan 254 i d. » -fenilokarbinol 254 » -metylen 260
> -metylokarbinol 77, 87
» -metylobenzol 220, 222
» -metyloetylen 197
> -metylamin 134
» -nitrobenzol 232
» -nitrofenol 232
» -oksybenzole 230 » -olejan gliceryny 121
> -palmitynian gliceryny 121
» -stearynian gliceryny 121
trzustkowy sok 178
Urotropina 99

Waage 120, 130
wartościowość węgla 41
Waliach 267
Wagner 266, 267, 270
wazelina 70
węgiel (oznaczenie) 9, 13
> asymetryczny 166
węglik wapna 200
węglowodany 180—194
węglowodory aromatyczne 208 i d.
węglowodory nasycone 54 i d.
» nienasycone 195 i d.
wiązanie podwójne 195
> potrójne 195 wiązania węglowe p. łańcuchy Willstatter 284 wino 85 winian potasu 172
> > kwaśny 172
winian potasowo sodowy 172
» antymonylo-potasowy 172
» sodu 172 Wislicenus 169, 264 włóknik 192 woda Burowa 112
> gulardowa 112
> utleniona 106
wodnik chloralu 100
wodorotlen 42, 71 i t. d.
wodorotlenek-4-metyIo-amonu 136
wodór (oznaczenie ilościowe) 13
wosk chiński 125

> pszczelny 125
> ziemny 66
Wohler 158
Wurłz 58, 221, 263
wymiana chlorowca na alkil 72
» » » wodór 72
> » » wodoro¬
tlen 72, 79
.» wodorotlenu na chloro¬wiec 79
B dwuazogrupy na wodoro¬tlen 242
> dwuazogrupy na wodór 242

wymiana dwuazogrupy na chloro¬wiec 242
» dwuazogrupy na cjan 243 wysalanie 177 wzory drobinowe 25—37 > elementarne 23-25 » empiryczne 23—25 » strukturalne 41 i d.
Van't Hoff 29, 31, 169
Zaleski J. 277 zapalność nafty 69 zasady amono-oraaniczue 135 zieleń szweinfurcka 112 zmydlanie estrów 119
» nitrylów 52, 107,442
y dwucjanków 152
» tłuszczów 122.
Zuber It. 68 związki alicyklowe 260 » amidoazowe 243 » aromatyczne 208 i d. » azoto-organiczne 133 » azowe 238 i d. » chinolinowe 280 cyklowe 208 i d. » cykloparafmowe 2t;0 i d.

związki dwuazowe 239, 240 i d. » dwuazo-amidowe 243 » heterocyklowe 271 i d.
> homologiczne 63 i d.
> hydro-aromatyczne 264
9 izocyklowe 271
» izomeryczne 59
» karbocyklowe, niearoma¬tyczne 260 i d.
» normalne 62
» nasycone 44
» nienasycone 44, 195 i d.
» o pojedynczej funkcji che¬micznej 54 i d.
» o mieszanej funkcji che¬micznej 145 i d.
> oksyazowe 240, ^43
» . pirydynowe 281 -
» poliheterocyidowe 271 » polimetylenowe 260 i d, * terpenowe 266 i d. » Uuszczowe 54 i d. » . węgla 3
zwierciadło srebrowe 183
zymaza 82, 184
Żółcień anilinowa 244 żywice 268


WIELKOŚĆ 21,5x15cm,twarda introligatorska oprawa,LICZY 298 STRON,27 FIGUR.

STAN :OKŁADKA BDB/BDB-,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,NIELICZNE PODKREŚLENIA I DOPISKI W TEKŚCIE,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB/DB+.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 10 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY DO 2KG WAGI NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA / .

WYDAWNICTWO GEBETHNER I WOLF 1922.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE