Badania nad Biblią w XIII wieku.
Super Psalmum XXIII
Tomasz Gałuszka OP
Ilość stron: 232
Format: 16.5 x 23.5 cmPraca Tomasza Gałuszki dotyczy dziedziny bardzo mało znanej w Polsce: egzegezy w średniowieczu. Także poza Polską badania w tym zakresie stanowią niewielki wycinek prac nad literaturą wieków średnich. Książka ta jest cenna nie tylko ze względu na swoją oryginalność, ale również z powodu organizacji i układu treści. Pozwala wejść czytelnikowi w głąb metod pracy i warsztatu średniowiecznych egzegetów i teologów oraz zapoznać się z dorobkiem myśli biblijnej XIII wieku. Wybór trzech egzegetów, dominikanów z XIII wieku (Hugo de Sancto Caro, Tomasz z Akwinu, Mikołaj Gorran), był bardzo trafny, gdyż należeli oni do najwybitniejszych teologów swej epoki.
Prof. dr hab. Zofia Włodek
SPIS TREŚCI
Wstęp ... 11
Rozdział I
Trzynastowieczne badania nad Biblią w świetle twórczości Hugona de Sancto Caro, Tomasza z Akwinu i Mikołaja Gorrana ... 27
1. Początki badań nad Biblią... 27
Dziedzictwo wieku dwunastego ... 28
Hugona de Sancto Caro początki badań egzegetycznych ... 31
2. Badania nad Biblią i sens literalny .... 39
Sens literalny — fundament rozumienia Pisma ... 39
Św. Tomasz z Akwinu — Magister in sacra pagina ... 44
3. Badania nad Biblią i głoszenie Słowa... 50
Lectio et praedicatio ....51
Mikołaj Gorran — Lector et praedicator ... 55
Rozdział II
Makrostruktura trzynastowiecznego komentarza do Księgi Psalmów... 67
1. Prolog w komentarzu biblijnym... 67
Thema ... 70
Quattuor causae commentarii .... 73
Divisio textus [generalis] .... 82
Rozdział III
Analiza strukturalna komentarzy do Psalmu XXIII ... 95
1. Introductio psalmi... 95
2. Divisio textus [particularis].... 99
3. Expositio.... 100
Formy proste ... 101
Expositio per Bibliam ... 126
Auctoritas biblica ... 130
Rozdział IV
Analiza teologiczna trzynastowiecznych Komentarzy do Psalmu XXIII.. 141
1. «Domini est terra», id est Ecclesia... 141
Chrystus Panem Kościoła ... 142
Chrystus Pełnią Kościoła ... 151
2. «Domini est terra», id est Beata Virgo... 156
Kształtowanie się paraleli „Maryja — ziemia” ... 157
Ziemia obrazem Maryi ... 160
3. «Attollite portas principes vestras»...167
Kult demonów i aniołów ... 168
Hierarchia niebieska ....172
4. «Domini est terra», id est anima iusti...177
Człowiek sprawiedliwy ... 178
Wstępowanie na górę Pana ... 181
Bramy Nieba ... 191
Zakończenie ...203
Bibliografia dzieł cytowanych ... 211
Indeks wybranych terminów łacińskich i haseł rzeczowych ... 223
Indeks biblijny ... 226
Indeks osób ... 229