Rozdział I
POWSTANIE WŁADZY LUDOWEJ
1. Warunki powstania władzy ludowej
Wyzwolenie przez wojska radzieckie latem 1944 r. wschodnich obszarów Polski stworzyło korzystne warunki do odbudowy państwo-.wości polskiej. Wpłynęło ono również na aktywizację sił lewicy spo­łecznej, której przewodziła Polska Partia Robotnicza. Powstanie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego i wydanie przezeń historycznego Manifestu Lipcowego było przełomowym momentem w dziejach naszego kraju, oznaczało bowiem dojście do władzy sił rewolucyjnych i konsek­wentnie demokratycznych, których program wytyczał Polsce nowe drogi rozwojowe i określał zupełnie odmienne niż dotąd jej miejsce w Europie i na świecie.
Wśród ziem polskich, wyzwolonych przez Armię Radziecką i odro­dzone Wojsko Polskie latem 1944 r., znajdowała się również część woje­wództwa białostockiego. Wyzwalanie Białostocczyzny trwało kilka mie-. sięcy. Najwcześniej wyzwolona została południowo^wschodnia część województwa. Białystok wyzwolony został 27 lipca 1944 i. ale Łomża dopiero 13 września, zaś Suwałki — 23 października 1. Pod okupacją nie­miecką pozostała do końca 1944 r. północna część powiatu łomżyńskiego, cały obszar powiatu grajewskiego oraz skrawki augustowskiego i suwal­skiego. Trwające działania wojenne w poważnym stopniu utrudniały od­budowę życia politycznego i gospodarczego w pasie przyfrontowym, który obejmował znaczną część powiatów: łomżyńskiego (w tym m. Łomżę), białostockiego (w tym m. Goniądz), augustowskiego (w tym m. Augustów) oraz suwalskiego. Na przełomie lipca i sierpnia istniała możliwość utwo­rzenia aparatu władzy ludowej jedynie w południowo-wschodniej części województwa białostockiego: w mieście Białymstoku oraz w powiatach — Białystok, Bielsk Podlaski, Sokółka i Wysokie Mazowieckie.
Warunki, w jakich tworzyła się władza ludowa na Białostocczyźnie,
1 B. Dolata, Wyzwolenie Polski 1944—1945, Warszawa 1966.


WSTĘP
Przedmiotem niniejszej pracy są podstawowe problemy kształtowania się sytuacji politycznej województwa białostockiego na tle zachodzących zmian społeczno-gospodarczych w okresie od wyzwolenia spod okupacji hitlerowskiej do końca 1948 r. Praca nie obejmuje jednak wszystkich problemów tego okresu. Wiele zagadnień dotyczących dziejów gospodar­czych województwa, rozwoju oświaty, kultury, działalności organizacji społecznych i młodzieżowych oraz inne wymagają dalszych badań, które winni podjąć również ekonomiści i socjologowie. W pracy nie objęto problematyki odbudowy gospodarczej województwa oraz dalszego zasie­dlania trzech powiatów mazurskich w latach 1947—1948, procesy te dokonywały się bowiem w latach Trzyletniego Planu Odbudowy Gospo­darczej Kraju i nie można ich dzielić w sposób sztuczny.
W 1969 r. nakładem Wydawnictwa Lubelskiego ukazała się moja książka Początki władzy ludowej na Bialostocczyźnie 1944—1947. Nie­wielki nakład tej książki nie zaspokoił potrzeb czytelników. Powstała więc potrzeba II wydania. Nie jest ono jednak powtórzeniem książki wydanej w 1969 r. O prawie 2 lata rozszerzony został zakres chronolo­giczny pracy. Częściowej zmianie uległa jej struktura, a problematyka rozszerzona została o nowe zagadnienia. Znacznie wzbogacona została baza źródłowa publikacji, głównie o materiały archiwalne, nie opraco­wane i w związku z tym nie udostępniane przed 1969 r.
Przedstawiając czytelnikowi niniejszą pracę, autor sądzi, że wzbogaci ona wiedzę o skomplikowanych dziejach Białostocczyzny w pierwszych latach władzy ludowej.

Tytuł:

Autor: Ośrodek Badań Naukowych w Białymstoku
Henryk Majecki

Wydawnictwo i rok wydania: Wydanie drugie zmienione i rozszerzone
Warszawa 1977 Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Wyd. I
1450 + 80 egz.

Stan: +db zagiecia okladki, slad zagiecia na dolnym rogu stron

Oprawa: miekka

Ilość stron: 212 str.

Format: 17x24 cm

Ilustracje: posiada

Spis treści:
SPIS TREŚCI
Wstęp 5
Rozdział I. POWSTANIE WŁADZY LUDOWEJ
Warunki powstania władzy ludowej 7
Walka o władzę 15
Utworzenie organów administracji państwowej oraz samorządu tery­
torialnego 17
Powstanie i rozwój demokratycznych partii politycznych (do lutego
1945 r.) 31
5. Podziemie reakcyjne w okresie budowy władzy ludowej .... 43
Rozdział II. REALIZACJA REFORMY ROLNEJ
Warunki realizacji reformy rolnej 47
Przygotowania do rozpoczęcia parcelacji majątków obszarniczych . . 56
Realizacja reformy rolnej 63
Bilans reformy rolnej 76
Rozdział III. ODBUDOWA GOSPODARCZA WOJEWÓDZTWA W LATACH 1944—1946
Sytuacja gospodarcza województwa w momencie wyzwolenia spod oku­
pacji hitlerowskiej , 81
Odbudowa przemysłu w latach 1944—1946 84
Odbudowa wsi w latach 1945—1946 93
Rozdział IV. ORGANIZACJA APARATU WŁADZY LUDOWEJ, ZASIEDLE­NIE I ZAGOSPODAROWANIE POWIATÓW: EŁK, OLECKO I GOŁDAP (1945—1946)
Organizacja aparatu władzy ludowej 96
Zasiedlenie obszaru trzech powiatów mazurskich 102
Odbudowa gospodarki trzech powiatów mazurskich 107
Rozdział V. ROZWÓJ SYTUACJI POLITYCZNEJ W 1945 R 111
Rozdział VI. REFERENDUM LUDOWE I WYBORY DO SEJMU USTAWO­DAWCZEGO
1. Rozwój sytuacji politycznej w pierwszych miesiącach 1946 r. (styczeń—
kwiecień) 142
3
Referendum ludowe .........
Wybory do Sejmu Ustawodawczego ..... t-
Rozdział VII. WALKA Z PODZIEMIEM REAKCYJNYM W LATACH 1947-
1948
Rozdział VIII. ZJEDNOCZENIE RUCHU ROBOTNICZEGO
Zakończenie
Źródła i bibliografia
Wykaz tabel
Spis ilustracji
Wykaz skrótów
Indeks osób i miejscowości . . . . . - - Ł
150 160
174
185
195 [zasłonięte] 203 205 [zasłonięte] 207
TMJuJaiiŁ^H^fJttińi.-



Strona o mnie

Moje aukcje (książki o zbliżonej tematyce. Kliknij.)

Uwaga! Na zdjęciach wokół liter możliwe charakterystyczne zniekształcenia - wynikają z konieczności kompresji zdjęć. W rzeczywistości zniekształcenia nie występują. Możliwe też błędy w opisie - z powodu niedoskonałości odczytu OCR, za co przepraszam.