Polska, odbudowana po wojnie światowej, ustanowiła sobie ustrój demokratyczny i parlamentarny. Przez to włożony został na wszystkich obywateli polskich obowiązek czynnego udziału w życiu politycznem kraju i w rządach państwa. Aby ten obowiązek mógł być wykonany sumiennie i z pożytkiem dia narodu, trzeba, ażeby szeroki ogól ludności posiadał bodaj podstawowe wykształcenie polityczne. Każdy obywatel winien rozumieć znaczenie i doniosłość pojęć, określeń i terminów politycznych, prawnych, ekonomicziiych i moralnych, z któremi ciągle się styka, które słyszy w Sejmie, na zgromadzeniach i wiecach, które wyczytujc w książkach i w prasie codziennej. Bez tego zrozumienia idzie on na ślepo i nie jest w stanie wykonać zadania, jakie n;i niego wkłada Konstytucja państwowa. Tymczasem, faktem jest niezaprzeczonym, iż z powodów, których wyjaśniać tutaj nie potrzeba, wykształcenie polityczne sze-rokicb warstw polskiego narodu stoi na poziomie zupełnie niewystarczającym. W Polsce drobna tylko garstka ludzi posiada odpowiednie przygotowanie do życia politycznego i znajomość spraw i faktów, które-należytą opinję warunkują. Reszta, t. j. olbrzymia większość, nie zdaje sobie spra"wy ani z podstawowych faktów, które składają_ się na naszą sytuację polityczną, ani z istotnego znaczenia terminów, pospolicie używanych i utartych-Potrzeba szybkiego zaradzenia temu stanowi rzeczy zrodziła ideę napisania podręcznego Słownika Politycznego. Pod-jąteni się tej pracy w nadziei, iż przysłużyć się onamożo choć w drobnej mierze polskiemu ogółowi i interesom naszego narodu.

Podręczny Słownik Polityczny ma za zadanie dać każdemu zwięzłe wytłumaczenie pojąć i terminów, używanych w życiu publieznem, i przypomnienie najważniejszych faktów historycznych, które się z temi pojęciami wiążą. Ponieważ Słownik przedewszystkiem przeznaczony jest dla Polaków, przeto, oczywiście, zdarzenia z historji polskiej, specjalnie lat ostatnich, t. j. doby wojennej i powojennej, zostały wnim najszerzej uwzględnione. Nie mogłem jednak pominąć faktów z historji powszechnej i międzynarodowej, które są potrzebne dla zrozumienia polityki wogóle i które służą do wyjaśnienia sytuacji i zadań polskiego narodu. Przypuszczam, że praca moja przydać się może nietylko temu, kto w naukach politycznych pierwsze stawia kroki, ale i ludziom wykształconym, którzy pragnęliby w łatwy sposób przypomnieć sobie znaczenie pewnego terminu lub ustalić fakt zapomniany. Ponieważ pisałem niniejszą książkę sam, bez współpracowników, a czas naglił, przeto niewątpliwie muszą się znaleźć w niniejszym Słowniku braki, niedokładności, a może i niejasności, wynikające ze zbyt zwięzłego formułowania. Jeśli jednak mimo to praca moja okaże się pożyteczną i zdoła choć w pewnej mierze rozszerzyć zrozumienie podstawowych pojęć i spraw politycznych, jeśli przez to dołożona będzie choć drobna cegiełka do budowy silnej i mocarstwowej Polski, to będę się czuł nad wyraz szczęśliwy.

Chciałbym na tem miejscu wszystkim tym, którzy Światłą swą radą i pomocą ułatwili mi dokonanie niniej-' szego ' dzieła, przedewszystkiem zaś PP. Romanowi "Omowskiemu, prezesowi Polskiego Komitetu Narodowego, Tlogdanowi Winiarskiemu, Antoniemu Peretjatkowiczowi, Stefanowi Zaleskiemu, profesorom Uniwersytetu Poznańskiego, Wilhelmowi Kulikowskiemu i Romanowi Leitge-berowi, głębokie i serdeczne złożyć podziękowanie.

Joachim Bartoszewicz.