WSTĘP
Teoria maszyn i automatycznej regulacji obejmuje zagadnienia struktury, kinematyki i dynamiki mechanizmów i maszyn oraz automatycznej regulacji układów. Jest to dyscyplina młoda, chociaż początek jej przypada na okres znacznie wcześniejszy, niż przyjęto powszechnie. Ogólnie uważa się, że początek teorii mechanizmów zaczyna się od daty zbudowania przez J.Wat-ta regulatora odśrodkowego dla maszyny parowej, tj. od 1?88 r. Od tego wydarzenia datuje się również historia regulacji automatycznej. Rewolucja techniczna, jaka dokonała się w drugiej połowie XVIII w., stworzyła konieczność powstania nowej gałęzi nauki o mechanice maszyn i regulacji.
Pierwsze próby w tym kierunku poczynili we Francji J. Poncelet, A.Am-pere, w Anglii Willis, Maxwell, we Włoszech G.Giulio, w Rosji Czebyszew i w Niemczech Reuleaux oraz R.Burmester. Pierwsze prace dotyczyły głównie struktury i kinematyki mechanizmów oraz podstaw regulacji maszyn. Do rozwoju dynamiki maszyn przyczyniła się szkoła rosyjska w XIX wieku: Wysznie-gradzki, Żukowski, Miercałow.
Około 1930 roku pojawiły się pierwsze publikacje teoretyczne o regulacji procesów. Dużą liczbę prac wykonano w czasie drugiej wojny światowej rozwijając serwomechanizmy stosowane do sterowania statkami, samolotami, bronią i antenami radarowymi. Nie sposób wymienić wszystkich badaczy i te-oretykóY;, którzy w latach międzywojennych i w okresie ostatniej wojny wnieśli duży wkład do teorii i techniki sterowania automatycznego.
U zasadzie pierwszą pracą na temat teorii regulacji automatycznej była praca Oldenburga i Santoriusa pt. lłDynamika regulacji automatyczneju opu-. blikowana w 19^4 roku. Po drugiej wojnie światowej rozwój automatycznej regulacji staje się wprost burzliwy. W 194-8 roku Wiener publikuje pracę pt. HCybernetyka lub sterowanie i związek żywego organizmu z maszyną11. w 1956 roku powstaje Organizacja Międzynarodowej Federacji Regulacji Automatycznej (IFAC), której zadaniem jest koordynacja prac w zakresie rozwoju teorii i zastosowania sterowania automatycznego..Po II wojnie światowej, w związku z szerokim wprowadzeniem automatyzacji do przemysłu, wielkiego rozwoju doczekała się teoria układów regulacji oraz teoria mechanizmów pneumatycznych, hydraulicznych i kombinowanych.
Współczesne opracowanie teorii mechanizmów i maszyn zawdzięcza się pracom I.I.Artobolewskiego, W.W.Dobrowolskiego, N.G.Brujewicza, I.I.Kożewni-kowa i innych. W Polsce po I wojnie światowej teorię mechanizmów rozwijali W.Moszyński i R.Szewalski, chociaż nie była ona wydzieloną dyscypliną. Od roku 1955 teoria maszyn i mechanizmów została wprowadzona do programu studiów w szkołach wyższych, a od roku 1966 jako rozszerzona dyscyplina pod nazwą nteoria maszyn i automatycznej regulacji1.
VII
