Atelier Meruru: The Apprentice of Arland jest trzynastym tytułem spod szyldu Atelier, a także ostatnią odsłoną trylogii Alchemist of Arland, której pozostałe części ukazały się również na Playstation 3. Gry z serii Atelier, za których produkcje opowiada japońskie studio Gust, są przedstawicielkami typowego dla Kraju Kwitnącej Wiśni sposobu myślenia o RPG. Tym co je wyróżnia spośród innych podobnych tytułów jest położenie nacisku na umiejętności tworzenia przedmiotów oraz rozwijania własnego alchemicznego warsztatu. Mniej ważna natomiast jest tu walka z przeróżnymi stworami, zdobywanie doświadczenia oraz rozwijanie towarzyszącej nam drużyny poszukiwaczy przygód.
Od Atelier Meruru nie powinniśmy wymagać rozbudowanej i epickiej fabuły, w której finale ratujemy cały świat, ponieważ historia przedstawiona w grach z serii nie ma w sobie ciężaru jakim odznacza się wiele innych gier RPG. Gra jest bezpośrednią zamknięciem całej trylogii Arland, tak więc powracać w niej, w mniejszych lub większych rolach, pierwszo i drugoplanowe postacie znane z Atelier: Rorony i Atelier: Totori, w tym główne bohaterki obu tytułów.
Główną bohaterka gry jest Merurulince Rede (w skrócie Meruru), młoda księżniczka i jedyna córka władcy królestwa Arls, które sąsiaduje z republiką Arland gdzie rozgrywała się akcja dwóch poprzednich części gry. Meruru sprowadza do swojego zamku Totori, chcą nauczyć się od niej posługiwania się alchemią. Dzięki zdobytym umiejętnościom ma zamiar pomóc swojemu rodzinnemu krajowi i jego mieszkańcom. Podstawowym celem rozgrywki jest więc, poza wykonywaniem zleconych nam zadań alchemicznych, wspomożenie rozbudowy i rozwoju całego królestwa, tak by uczynić je równie prosperującym państwem co Arland.
Dzięki alchemii, będącej najważniejszym elementem gry, możemy wykonywać stawiane przed nami zadania oraz poznawać historię Arls. Rozbudowany system syntezy przedmiotów opiera się na łączeniu ze sobą wielu określonych w przepisach składników, które znajdujemy w odwiedzanych lokacjach, pozyskujemy z pokonanych przeciwników oraz dostajemy w nagrodę za osiągnięcia. Wszystkie komponenty oraz stworzone przez nas przedmioty, posiadają określoną jakość i kilka z setek różnych właściwości określających np. kształt czy wartość, a tym samym ich przydatność w syntezie.
Kiedy osiągamy pewne wyznaczone cele i wykonujemy zadania, otrzymujemy „punkty rozwoju”, które możemy wydać między innymi na wznoszenie nowych lub naprawę starych budowli rozsianych po całym królestwie. Rozwijając infrastrukturę, podnosimy poziom naszego państwa i zachęcamy do osiedlania się w nim nowych przybyszów, dzięki czemu Meruru ma dostęp do nowych lokacji, sklepów i zadań. Wiele z questów, zlecać będą nam spotkani w czasie gry poddani. Po wysłuchaniu ich problemów, możemy wrócić do zamku i porozmawiać z naszym lokajem, który zarejestruje ich prośbę i ustali ostateczną datę jej wykonania.
Jednym z ważnych czynników, które musimy brać pod uwagę wypełniając zlecenia jest upływający czas. Każda wykonywana przez nas czynność czy jest to podróż do jakiś czy też synteza nowych przedmiotów, zabiera nam od pół do nawet kilkunastu dni. Większość zadań ma określony termin do, którego musimy się nich wywiązać, toteż gra wymaga od nas stałego zwracania uwagi na kalendarz i rozsądnego planowania podjętych akcji.
Podobnie jak w dwóch poprzednich częściach gry, walkę inicjujemy sami, atakując widocznych w danej lokacji przeciwników. Potyczki odbywają się w standardowym dla serii systemie turowym. W trakcie walki, nasza kilkuosobowa drużyna może wykorzystać szereg umiejętności specjalnych, ataków, a także użyć stworzonych wcześniej w warsztacie alchemicznym przedmiotów, takich jak bomby czy mikstury.
W porównaniu z Atelier Roroną i Atelier Totori, ostatnia części trylogii poprawiła wiele niedoróbek poprzedniczek. Twórcy dysponując większym budżetem przeznaczonym na produkcje, mogli zdecydowanie ulepszyć i udoskonalić wygląd modeli postaci oraz odwiedzanych przez graczy lokacji. Niezmienna pozostała natomiast dwuwymiarowa oprawa graficzna, chodzi zarówno o portrety bohaterów, ilustracje, a także interfejs, która nadal pozostaje na najwyższym poziomie.
