SPIS TREŚCI Od Redaktora tomu ADAM ASNYK Współcześni i potomni o poezji Asnyka Asnyk po stu latach Poetycka „zmiana warty" w pozytywizmie Asnyk w Dziennikach Żeromskiego . Historiozoficzna mądrość kamienia-człowieka w Lalce Prusa i w wierszu Asnyka Poezja Asnyka w kontekście sztuki europejskiej (propozycja interpretacyjna Zofii Mocarskiej-Tycowej) Antoniego Baczewskiego próba syntezy poezji Asnyka O wznowieniu przedwojennej edycji Pism Adama Asnyka . MARIA KONOPNICKA Poetycka pneumatologia Marii Konopnickiej Epos emigracyjny K-onopnickiej a pozytywistyczna tęsknota za epopeją Pan Balcer w Brazylii K.onopnickiej w kontekście poematów Słowackiego Rodzime i czeskie filiacje literackie Pana Balcera w Brazylii Unicka „chusta Weroniki" w poezji Marii K.onopnickiej Książka o Konopnickiej wśród jej współczesnych . Studium Marii Zawialskiej o tygodniku Konopnickiej „Świt" Plon wydawniczy sesji w 75-lecie zgonu Marii Konopnickiej . Konopniciana w zapowiedziach wydawniczych Żarnowiec -jubileuszowy dar narodu dla poetki . Nota bibliograficzna . Riassunto . Indeks utworów Asnyka Indeks utworów Konopnickiej. Indeks osób Adam Prot Asnyk, pseudonimy Jan Stożek, El.y (ur. 11 września 1838 w Kaliszu, zm. 2 sierpnia 1897 w Krakowie), polski poeta, dramatopisarz; członek Rządu Narodowego w czasie powstania styczniowego. Adam Asnyk pochodził z rodziny szlacheckiej. Był synem Kazimierza, powstańca listopadowego, który po odbyciu zesłania osiedlił się w Kaliszu i zajął się handlem skórami (na czym dorobił się dużego majątku), i Konstancji z Zagórowskich. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Realnej w Kaliszu studiował w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Marymoncie (1856), w Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie (1857–59) oraz na uniwersytetach we Wrocławiu (1859–60), Paryżu (1861) i Heidelbergu (1861–62). Brał udział w ruchu spiskowym oraz w powstaniu styczniowym. W latach 1864–67 przebywał za granicą, w 1866 uzyskał doktorat z filozofii w Heidelbergu. Po powrocie do kraju przebywał we Lwowie, a w 1870 zamieszkał w Krakowie. W 1875 ożenił się z Zofią Kaczorowską, z którą miał syna Włodzimierza. W styczniu 1882 został wydawcą krakowskiego dziennika "Reforma", przemianowanego w listopadzie tegoż roku na "Nową Reformę", której redaktorem odpowiedzialnym był od grudnia 1889 do stycznia 1895. Od 1884 był radnym miejskim w Krakowie. W 1889 został posłem do galicyjskiego Sejmu Krajowego. W 1890 uczestniczył w sprowadzeniu z Paryża prochów Adama Mickiewicza. Był jednym z organizatorów Towarzystwa Szkoły Ludowej w Krakowie (1882). Podejmował wyprawy wysokogórskie w Tatry – był jednym z pierwszych członków Towarzystwa Tatrzańskiego. Wiele podróżował po Europie. W 1888 odbył podróż do Włoch, na Sycylię, Maltę i północne brzegi Afryki, zakończoną w Marsylii. W 1894 odbył podróż na Cejlon i do Indii. Pochowany na Skałce w Krakowie. Maria Konopnicka, z domu Wasiłowska, ps. Jan Sawa, Marko, Jan Waręż (ur. 23 maja 1842 w Suwałkach, zm. 8 października 1910 we Lwowie), polska poetka i nowelistka, krytyczka literacka, publicystka, tłumaczka; działaczka na rzecz praw kobiet. Już w pierwszym okresie jej twórczość nabrała znaczenia literackiego. Debiutowała w prasie jako poetka w roku 1870. Umiłowanie natury miało wpływ na jej twórczość. Pierwszym jej utworem był wiersz pt. "Zimowy ranek". Utwór ten został dobrze przyjęty. Miastu Kalisz poświęciła trzy utwory poetyckie: dwa zatytułowane "Kaliszowi" (1888 i 1907) i "Memu miastu" (1897). Cykl lirycznych wierszy "W górach" zamieścił w rok później "Tygodnik Ilustrowany". Konopnicka została zachęcona dobrym przyjęciem wierszy przez rodaków i znajomych już pisarzy m.in. Henryka Sienkiewicza. Wyróżniała się na tle epoki dużą inwencją i biegłością wersyfikacyjną. Bardzo szybko jej twórczość poetycka przepełniona patriotyzmem i szczerym liryzmem, stylizowana "na swojską nutę" zdobyła powszechne uznanie. W latach 1881, 1883 i 1886 ukazały się trzy kolejne serie jej poezji. W latach 1[zasłonięte]884-18 redagowała pismo dla kobiet "Świt". Współpracowała z tygodnikiem emancypantek Bluszcz. Pierwszy tomik Poezji wydała w roku 1881, następne ukazywały się w latach: 1883, 1887, 1896. Nowele pisała od początku lat osiemdziesiątych XIX wieku aż do śmierci. Zaczęło się od dziennikarskich doświadczeń Konopnickiej, w czasie redagowania przez nią "Świtu". Początkowo czerpała inspiracje z doświadczeń Prusa, Orzeszkowej, a następnie rozwinęła własne pomysły w dziedzinie małych form. Nowela "Dym" opublikowana została w roku 1893. Maria Konopnicka zajmowała się także krytyką literacką, którą uprawiała od roku 1881., początkowo na łamach "Kłosów", "Świtu", "Gazety Polskiej", "Kuriera Warszawskiego", następnie w wielu innych pismach. Do 1890 roku przeważały artykuły recenzyjne o tekstach współczesnych autorów polskich i zagranicznych. Konopnicka jest znana z części swojego dorobku obejmującego prozę i tworzonego dla dzieci. Utwory Konopnickiej dla dzieci ogłaszane od roku 1884, eliminujące natrętny dydaktyzm, rozbudzające wrażliwość odbiorców były nowością w tej dziedzinie pisarstwa. Już jako znana pisarka Konopnicka powróciła do wspomnień z lat dzieciństwa spędzonych w Suwałkach. Poświęciła im dwa utwory: "Z cmentarzy" i "Anusia". Około roku 1890 pojawiły się w poezji Konopnickiej nowe zainteresowania tematyczne, zwłaszcza dziełami kultury europejskiej oraz nowe sposoby nawiązań do tradycji. Grób Marii Konopnickiej na Cmentarzu Łyczakowskim. Rzeźba autorstwa Luny DrexlerównyW 1908 w czasopiśmie Przodownicy Konopnicka opublikowała "Rotę" - jedną z najważniejszych polskich pieśni patriotycznych. Utwory Konopnickiej zawierają protest przeciwko niesprawiedliwości społecznej oraz ustrojowi niosącemu ucisk i krzywdę. Nacechowane są patriotyzmem, liryzmem i sentymentalizmem. Śmierć pisarki [edytuj] Maria Konopnicka zmarła na zapalenie płuc 8 października 1910 roku we Lwowie. Społeczność Suwałk zorganizowała wieczór poświęcony jej twórczości i zapoczątkowano zbiórkę pieniędzy na tablicę pamiątkową. Władze carskie sprzeciwiały się tej inicjatywie. Dopiero w 25-lecie śmierci, 8 października 1935 roku, na ścianie domu, w którym urodziła się poetka, umieszczono pamiątkową tablicę. W lutym 1957 roku, powołano Muzeum Marii Konopnickiej, a otwarcie ekspozycji nastąpiło 15 września 1960 r., po przeprowadzeniu prac remontowych i konserwatorskich. W centrum Suwałk postawiono poetce pomnik. |