 |
| |
Spis treści:
Wstęp
I. Powstanie nowej nauki
II. Kluczowe pojęcia Metafizyki
1. Substancja
2. Materia i substrat
3. Forma
4. Istota i byt
III. Teologia
IV. Metoda Metafizyki
METAFIZYKA Księga (I)
1. Doświadczenie, wiedza, mądrość (filozofia)
2. Charakterystyka mądrości (filozofii) jako wiedzy teoretycznej o pierwszych przyczynach i zasadach
3. Poszukiwanie przyczyn przez pierwszych filozofów greckich
4. Poszukiwania przyczyn ciąg dalszy
5. Pitagorejczycy i szkoła elejska
6. Platońska teoria Idei
7. Stosunek badanych systemów do czterech przyczyn
8. Krytyka systemów przedplatońskich
9. Krytyka teorii Idei
10. Wmioski
Księga (II)
1. Czym jest filozofia
2. Niemożliwość istnienia nieskończonego łańcucha przyczyn i konieczność istnienia pierwszej zasady
3. Uwagi o metodzie
Księga (III)
1. Przegląd aporii
2. Problemy jedności wiedzy i różnorodności bytu (Aporie 1-5)
3. Rodzaje jako zasady wyjaśniania (Aporie 6:7)
4. Formy, zasady i jedność (Aporie 8, 9, 10 i 11)
5. Czy przedmioty matematyczne są substancjami (Aporia 14)
6. Problemy Idei, potencji i ogólności (Aporie 12 i 13)
Księga (IV)
1. Metafizyka jako nauka o Bycie jako takim
2. Metafizyka jako nauka o substancji, Jedności i Wielości
3. Aksjomaty i zasada sprzeczności
4. Dowód pośredni zasady sprzeczności
5. Krytyka relatywizmu Protagorasa
6. Ciąg dalszy krytyki relatywizmu Protagorasa
7. Obrona zasady wyłączonego środka
8. Analiza poglądu, że wszystko jest prawdziwe i wszystko jest fałszywe
Księga (V)
1. Początek (zasada)
2. Przyczyna
3. Element
4. Natura
5. Konieczne
6. Jedno
7. Byt
8. Substancja
9. «To samo». «Inne». «Różne». «Podobne»
10. Przeciwstawność. Przeciwieństwo. Odmienność gatunkowa
11. Wcześniejszy i późniejszy
12. Potencja. Niemoc
13. Ilość
14. Jakość
15. Stosunek
16. Doskonale [skończone]
17. Kres
18. Dzięki czemu. Dlaczego
19. Dyspozycja
20. Stan, sposób istnienia
21. Doznanie
22. Brak
23. «Mieć», «obejmowa6>, «być w ...», «podtrzymywaó> itp.
24. Pochodzić, powstawać z
25. Część
26. Całość, suma, ogół, wszystko
27. Odcięty
28. Rodzaj
29. Fałsz
30. Przypadek
Księga (VI)
1. Podział nauk teoretycznych i wyróżnienie «teologii» jako nauki o bycie jako takim
2. Cztery znaczenia «bytu». Byt akcydentalny nie jest przedmiotem żadnej nauki
3. Natura i pochodzenie przypadku
4. Byt jako prawda
Księga (VII)
1. Substancja jako pierwsza kategoria bytu
2. Różne poglądy na substancję
3. Substancja jako substrat
4. Istota rzeczy i definicja
5. O definicji i istocie przedmiotu z właściwym atrybutem
6. Tożsamość rzeczy z istotą
7. Powstawanie i jego odmiany
8. Wieczność materii i formy. Powitają tylko twory złożone
9. Powstawanie samorzutne i powstawanie w różnych kategoriach
10. Części formy są częściami definicji
11. Części formy i części rzeczy złożonych
12. Jedność przedmiotu definiowanego
13. Powszechniki nie mogą być substancjami ani elementami substancji
14. Idee nie są substancjami
15. Indywidua i Idee nie są definiowalne
16. Części przedmiotów zmysłowych są tylko potencjami. Jedność i Byt nie są substancjami
17. Substancja jest formą
Księga (VIII)
1. Substancje zmysłowe i materia
2. Materia, forma i całość złożona
3. Forma i elementy. Definicja i liczba
4. Przyczyny w różnych bytach i różnych zdarzeniach
5. Materia i jej przeciwieństwa
6. Jedność definicji
Księga (IX)
1. Potencja w ścisłym znaczeniu
2. Potencje rozumne i potencje nierozumne
3. Polemika ze szkołą megaryjską
4. Potencja jako możliwość
5. Aktualizacja potencji
6. Odróżnienie aktu od potencji
7. Kiedy coś może być nazwane potencją albo materią czegoś innego
8. Akt jest wcześniejszy od potencji w definicji, w czasie i w substancji
9. Dobro potencjalne i dobro zaktualizowane. Dowód geometryczny
10. Prawda i fałsz
Księga (X)
1. Cztery rodzaje jedności
2. Byt i Jedność jako najogólniejsze predykaty
3. Jedność i Wielość oraz pojęcia pochodne
4. Przeciwieństwo — żvavrluoię
5. Równe jako przeciwieństwo dużego i małego
6. Przeciwieństwo Jedności i Wielości
7 Natura stanów pośrednich
8. Odmienność gatunkowa
9. Jakie przeciwieństwa powodują różnicę gatunkową
10. Zniszczalne i niezniszczalne różnią się rodzajowo
Księga (XI)
1. Skrót księgi B 2-3
2. Skrót księgi B 4-6
3. Określenie przedmiotu pierwszej filozofii (ks. 1-2)
4. Różnica między filozofią a matematyką i fizyką (ks. 3-4)
5. Zasada sprzeczności (ks. T 3-4)
6. Zasada sprzeczności cd. (ks. T 5-8)
7. Teologia, matematyka i fizyka (ks. El)
8. Byt akcydentalny i byt jako prawda
9. Potencja, aktualizacja, ruch (Wyciąg z Fizyki III 1-3)
10. Analiza nieskończoności
11. Zmiana i ruch
12. Trzy rodzaje ruchu. Niemożliwość zmiany zmiany
Księga (XII)
1. Różne rodzaje substancji: zniszczalna zmysłowa, wieczna zmysłowa i nieruchoma (niezmysłowa)
2. Zmiana implikuje formę, brak i materię
3. Nie powstaje ani materia, ani forma. Forma oddzielna w bytach naturalnych i wytworach sztucznych
4. Tożsamość przyczyn wszystkich bytów
5. Akt i potencja jako zasady wszystkich rzeczy
6. Konieczność istnienia Pierwszego, Wiecznego Poruszyciela
7. Natura Pierwszego Poruszyciela
8. Wieczne zasady ruchu
9. Sposób istnienia boskiego Rozumu
10. O istnieniu Dobra w świecie
Księga (XIII)
1. Substancja niematerialna i dwa jej rodzaje w przedmiotach matematycznych i w Ideach
2. Przedmioty matematyczne nie mogą istnieć jako oddzielne substancje ani w rzeczach zmysłowych, ani niezależnie od rzeczy zmysłowych
3. Abstrakcje matematyczne
4. Historia i krytyka systemu Platona
5. Idee nie są przyczynami zmian w świecie zmysłowym
6. Różne sposoby pojmowania liczb jako substancji rzeczy
7. Teoria Platona o niedodawalności jednostek liczbowych
8. Krytyka pitagorejczyków. Zarzuty przeciw liczbom idealnym
9. Krytyka teorii wielkości idealnych. Krytyka liczb idealnych
10. Czy pierwsze zasady substancji są jednostkowe, czy ogólne
Księga (XIV)
1. Zasady jako przeciwieństwa
2. Krytyka doktryny platońskiej o wielości substancji i oddzielnym istnieniu liczb
3. Ciąg dalszy krytyki liczb oddzielnych
4. Stosunek zasad do Dobra
5. Powstawanie liczby. Czy liczba może być przyczyną substancji
6. Liczba nie może być przyczyną formalną
Przypisy
Bibliografia
Skorowidz imion i pojęć
Stron XXX+451, PWN |
|
|
|
|
|
