Aruncus sylvestris

Parzydło leśne

Rośliny należące do rodziny różowatych. Dziko rośnie w Europie, Azji i Ameryce Płn. zwłaszcza w górskiej umiarkowanej strefie półkuli północnej. W Polsce roślina pospolita w Sudetach i Karpatach. Poza górami występuje także w pasie wyżyn i w rozproszonych stanowiskach w środkowej Polsce. W północnych regionach kraju jest bardzo rzadka, występuje tylko sporadycznie. Jest także uprawiana jako roślina ozdobna.

 

Pokrój

Roślina o wysokości dochodzącej do 2 m, tworząca skupiska w postaci kęp o średnicy około 1,2m.

 

Łodyga

Kilkanaście w kępie, wzniesione nierozgałęziające się, dochodzące do 2 m wysokości.

 

Liście

Łodygowe i odziomkowe długoogonkowe, o blaszkach pomarszczonych, duże, szeroko-jajowate, zaostrzone. Podwójnie, czasem potrójnie trójsiecznie pierzaste. Pojedyncze listki podłużne, jajowate, zaostrzone i ząbkowane.

 

Kwiaty

Drobne o średnicy 2-4 mm, na krótkich szypułkach, zebrane w wiechowatych kwiatostanach z przewieszającymi się wierzchołkami, o długości do 50 cm . Sprawiają wrażenie puszystości. Roślina dwupienna. Kwiatostany męskie są koloru białokremowego, a żeńskie czysto białe. Kwiaty męskie i żeńskie są podobne do siebie, choć okazy męskie mają ładniejsze kwiatostany.

 

Owoce

Zwieszone i błoniasto obrzeżone mieszki o długości do 3 mm. Nasiona bardzo lekkie.

 

Korzeń

Roślina dobrze ukorzeniona, o silnie rozwiniętym systemie korzeniowym.

 

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina, hemikryptofit.. Kwitnie w czerwcu i lipcu, kwiaty zapylane są przez drobne chrząszcze.

 

Siedlisko

Rośnie w lasach górskich na cienistych, stromych zboczach, na glebach wilgotnych i próchnicznych od regla dolnego po piętro kosówki. W Karpatach jej pionowy zasięg sięga po 1540 m n.p.m. (Miedziane w Tatrach, zaś w Sudetach dochodzi do 1200 m n.p.m.

 

 

Zagrożenia i ochrona

Gatunek objęty całkowitą ochroną ścisłą. Zagrożone są głównie stanowiska tej rośliny na niżu. W górach niszczeniu ulegają niektóre stanowiska podczas zrywki drewna, a w dolinach rzek, potoków i w wąwozach wskutek tworzenia nielegalnych wysypisk śmieci. Liczne stanowiska są dobrze chronione w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

Zastosowanie

• Roślina ozdobna o bardzo dużych walorach dekoracyjnych, do wysadzania w grupach na rabatach. Stosowana także jako roślina okrywowa pod drzewami w miejscach półcienistych i cienistych. Jest mrozoodporna, bez okrywy śnieżnej znosi dobrze mrozy.
• Uprawa: Wymaga stanowiska o lekkim zacienieniu (najlepiej półcień), wilgotnej próchnicznej gleby. Jest cieniolubna.

Oferowana roślina to ładna karpa rosnąca w 1l. doniczce.