`1945 rok zapisany został na kartach historii jako jeden z najbardziej pamiętnych tamtego tysiąclecia, kończący sześcioletni dramat II wojny światowej. Jednak dla Polaków był jednym z najtragiczniejszych, który porównać by można tylko z latami największych polskich klęsk i kataklizmów narodowych nie tylko dlatego, że w 1945 roku wojna przeszła jeszcze raz przez całe terytorium Polski, niszcząc bezlitośnie polskie miasta i polskie wsie, i nie tylko dlatego, iż ujawnił on ostatecznie wstrząsający bilans polskich strat, które pochłonęły sześć milionów istnień ludzkich, ale przede wszystkim dlatego, że cały ten nadludzki wysiłek okazał się bezowocny i bezcelowy. (...) Długo zastanawiałem się nad tym, czy w ogóle zająć się tym tematem. Bałem się i nadal się boję, czy potrafię oddać ducha tego, co tak bardzo chciałbym opisać - losy Polaków tak mocno przecież skrzywdzonych przez III Rzeszę Niemiecką, a po wyzwoleniu przez kolejne Rządy PRL. Polaków, którym zabrano Ojczyznę i obywatelstwo, przy czym ani jedno, ani drugie, tak na sto procent, nie zostało im zwrócone do dziś. Losy Polaków, w których sprawie nie tylko ja interweniowałem...