We współczesnej architekturze widoczne są dążenia do kształtowania połączeń wody i form zbudowanych. Struktury budynków przeplatają się z zarysami pól wodnych, powstają konstrukcje architektoniczne unoszące sie na różnego rodzaju platformach pływających. Woda jest także coraz częściej włączana w projekty urbanistyczne. Można to zaobserwować w skali zarówno fragmentów miejskiej przestrzeni, jak i całych metropolii. Linie styku pomiędzy lądem i woda ulegają modyfikacjom, przywraca się dawne kanały i tworzy nowe. Wybrane obszary miast są podtapiane w ramach przygotowania terenu pod zabudowę. Powstają rozległe połacie lądu wchodzącego w obrysy rzek i zatok. Wyłonił się cały nowy nurt projektowania założeń urbanistycznych na wodzie.
Niniejsza praca jest próba wykazania, że budowanie współczesnych powiązań pomiędzy architektura i wodą oraz przekraczanie ich granic w ustalaniu relacji pomiędzy lądem i wodą w projektach przeobrażeń współczesnego miasta stanowi efekt szerszych procesów. Zostały one zainicjowane w połowie XX wieku dyskusja podważająca tradycyjne podziały pomiędzy naturalnym i zbudowanym, dziełem sztuki i środowiskiem.
SPIS TREŚCI:
WSTĘP 7
1. Architektura, miasto i woda – tło historyczne 13
1.1. Forma miasta wobec wody 15
1.2. Ogrody – modelowanie wody jako realizacja koncepcji estetycznych 23
1.2.1. Sztuczne zbiorniki i założenia wodne 23
1.2.2. Budowle na wodzie 28
1.3. Przejście estetycznych koncepcji ogrodów w warunki miasta 31
1.4. Woda na potrzeby przemysłu 37
1.5. Wykreślenie wody z projektu miasta 42
2. Woda w koncepcjach sztuki 45
2.1. Od dynamiki do żywiołów – poszukiwanie języka sztuki 47
2.2. Woda jako środek wypowiedzi artystycznej 51
2.2.1. W salach galerii 51
2.2.2. Land art – obiekt rozpuszczony w scenerii krajobrazu 54
2.2.3. Sztuka jako konstrukcja doświadczenia – przejście przez wodę 59
2.2.4. Nowe terytoria – dzieła sztuki na obszarach wodnych 63
2.3. Ku architekturze 67
2.4. Ku miejskim przestrzeniom 72
3. Budynek i woda 79
3.1. Początki poszukiwań 81
3.2. Mediowanie granic 85
3.2.1. Integracja budynku z krajobrazem – rozszczelnienie formy 85
3.2.2. Woda we wnętrzach budynków 92
3.2.3. Architektura jako projekt doświadczenia – przejścia przez wodę i środowiska wodne 95
3.2.4. Obiekt na wodzie – architektura pływająca 102
3.3. Kwestie ekologii i inżynierii środowiska 106
3.4. Pomiędzy lądem i wodą – budynki na obszarach poprzemysłowych 108
3.5. Poza „czystą architekturę” 112
4. Związki miasta z wodą 115
4.1. Miasto i woda – odnajdywanie powiązań 117
4.2. Projektowanie urbanistyczne z wodą – urbanistyka wodna 120
4.2.1. Przywracanie dawnych kanałów przechodzących przez miasta i wytyczanie nowych 120
4.2.2. Modelowanie wody i lądu – tworzenie nowych akwenów 124
4.2.3. Regiony wodne 128
4.2.4. Założenia urbanistyczne na wodzie 131
4.2.5. Fronty wodne jako warsztat krajobrazu wodnego 135
4.2.6. Miasto i region – mediowanie granic dla zmiennych stanów wody 140
4.3. Od urbanistyki sensorycznej do kreatywnego miasta 145
4.4. Negocjowanie formy miasta wobec wody – między projektem hydrologicznym, urbanistycznym i projektem kultury 147
5. Podsumowanie 149
BIBLIOGRAFIA 155
STRESZCZENIE/SUMMARY 163
Architektura i woda – przekraczanie granic 165
Architecture and Water – Crossing Boundaries 167