Opis książki:
Książka jest zbiorem szkiców o polskiej poezji. Wśród pisarzy, których twórczość stała się przedmiotem zainteresowania autorki, znaleźli się: Jerzy Żuławski, Leopold Staff, Czesław Miłosz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Stanisław Barańczak, Adam Zagajewski i Marcin Świetlicki. Tytuł książki Arabeska pochodzi od jednego z rozdziałów, w którym interpretowany wiersz Adama Zagajewskiego W drzewach ukazuje arabeskę jako ikoniczny "szkic wieczności". Wstęp Arabeska i lektura splotu prezentuje różne postaci sztuki arabeski - od dekoracyjnego ornamentu w krajach islamu, do gatunku literackiego, formy muzycznej i pozy w tańcu. Zawiły rysunek wici roślinnej w przedstawieniu arabeski staje się w ujęciu autorki metaforą tkaniny tekstu, splotem nici-kodów, tworzących przemyślaną kompozycję formy, a także modelem czytania i interpretowania literatury. Książka podzielona jest na trzy części. W rozdziale pierwszym pomieszczone zostały szkice skupione na analizie formy poetyckiej: kaskady (Jerzy Żuławski), arabeski (Adam Zagajewski) i villanelli (Stanisław Barańczak). Rozdział drugi ukazuje sploty tradycji obecne w poezji współczesnej: nawiązania do sokratejskiej wiary w moc daimóniona (Czesław Miłosz), reinterpretacje motywu dantejskiej przestrzeni (Leopold Staff, Czesław Miłosz, Nowa Fala), adaptacje rytmu wiersza (Stanisław Barańczak) i przekształcenia romantycznej koncepcji człowieka wewnętrznego (Marcin Świetlicki). Rozdział trzeci prowadzi do spotkania z Drugim, którym w kolejnych odsłonach jest Inny jako współmieszkaniec (Stanisław Barańczak), a także inny: krytyk, teoretyk literatury, pisarz, Wielki Prekursor (Juliusz Słowacki, Czesław Miłosz, Jarosław Marek Rymkiewicz). Te trzy sploty zagadnień łączy, wspólne zebranym szkicom, dążenie do interpretacji, zatrzymanie uwagi na pojedynczym wierszu, skupienie na elementach poetyki tekstu. W przekonaniu autorki w semantycznych rozkwitaniach i rozpączkowaniach znaczeń odczytywanych utworów lirycznych, jak na płycinach arabeski, kryje się prawdziwie intrygujące piękno lektury i sztuki.
Joanna Dembińska-Pawelec, doktor habilitowana nauk humanistycznych, pracownik Zakładu Teorii Literatury Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego Uniwersytetu Śląskiego.
Zainteresowania badawcze: polska poezja XX wieku, zwłaszcza twórczość Stanisława Barańczaka oraz Jarosława Iwaszkiewicza.
Wybrane publikacje: Światy możliwe w poezji Stanisława Barańczaka (Katowice 1999), Villanella. Od Anonima doBarańczaka (Katowice 2006). [2012][R]
|
