Opis | Publikacja prezentuje artykuły zawierające krytykę, analizę i interpretacje utworów literackich, które do roku 1989 były pomijane (najczęściej) ze względów politycznych w nauczaniu języka polskiego – dzieł reprezentujących polską literaturę emigracyjną oraz krajową tzw. drugiego obiegu. Powstały one z myślą o młodzieży szkolnej, pragnącej poszerzać swoją wiedzę na temat utworów literackich mało dziś znanych i trudno dostępnych. Książka jest zalecana przez Ministra Edukacji Narodowej do użytku szkolnego i wpisana do zestawu prac pomocniczych do nauki języka polskiego na poziomie starszych klas szkoły ponadpodstawowej. Spis treści: Przedmowa, POEZJA: Teresa Kostkiewiczowa – “Pieśń o dobrej sławie”, Dorota Michułka – “Czy nieszczęściu można się przeciwstawić” – “Fatum” C. K. Norwida (eksplikacja, nie do końca), Antoni Mackiewicz – O “Panu Twardowskim” Jana Lechonia, Zbigniew Andres – Poetycki mit ziemi. O wierszach “Ewangelia” i “Dno” Kazimierza Wierzyńskiego, Gustaw Ostasz – Odnajdywanie nadziei. Kazimierza Wierzyńskiego “Do moich zmarłych”, Jerzy Winiarski – Aneks do lekcji z wierszem Różewicza, Aleksandra Okopień-Sławińska – Stanisław Grochowiak – “Kolęda”, Henryk Kurczab – Stanisław Grochowiak – “Lekcja anatomii” (Rembrandta), Henryk Kurczab – Stanisław Grochowiak – “Płonąca żyrafa”, Elżbieta Rzewuska – Kabaret Kici Koci – “piórystka” w Polsce Ludowej, Jerzy Kram – Metaliterackie klucze Białoszewskiego, Małgorzata Semczuk – Współczesny franciszkanizm. Analiza poematu Edwarda Stachury “Przystępuję do Ciebie”, Michał Głowiński – Andrzej Bursa – “Katownie”, Wojciech Pelczar – “Zażalenie” Andrzeja Bursy – państwo oczami schizofrenika, Henryk Gradkowski – Andrzej Bursa: “Rówieśnikom kameleonom” – próba analizy, Stanisław Ożóg – Zrywanie masek. Rzecz o “Malarstwie obłąkanego” Andrzeja Bursy, Bernadetta Chachulska, Tomasz Chachulski – Janusz Pasierb – “Zaproszenie”, Magdalena Rabizo-Birek – Traktat poetycki Stanisława Barańczaka. Stanisław Barańczak: “Pięć pocztówek od i do Emily Dickinson”, Mieczysław Inglot – “Węzeł polski” Tomasza Jastruna, Andrzej Niewiadomski – Jan Polkowski – “Tak nas powrócisz cudem na ojczyzny łono”, Jan Wolski – “Gorzki egzamin”. Na marginesie wiersza Ewy Lipskiej, PROZA: Roman Magryś – Między nadzieją a zwątpieniem czyli rzecz o “Księdze Hioba”, Alina Kochańczyk – Pisarz wobec władzy. O “Dziennikach” Marii Dąbrowskiej, Teresa Kostkiewiczowa – “Sanatorium pod klepsydrą”, Michał Głowiński – Straszny piątek w domu hrabiny. O “Biesiadzie u hrabiny Kotłubaj” Witolda Gombrowicza, Alina Kochańczyk – Pisarz i historia. O dziennikach Jerzego Andrzejewskiego, Anna Marzec – Gustaw Herling-Grudziński – naoczny świadek i refleksyjny badacz łagrów w “Innym świecie”, Piotr Żbikowski – “Cud” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – średniowiecznej kroniki ciąg dalszy czy autorska wizja świata?, Feliks Tomaszewski – Gustaw Herling-Grudziński – “Wieża”, Mieczysław Inglot – Oswajanie tajemnicy czyli “Przed nieznanym trybunałem” J. J. Szczepańskiego, Maria Woźniakiewicz-Dziadosz – “Dziennik 1954” Leopolda Tyrmanda, Teresa Kostkiewiczowa – “Śmierć w starych dekoracjach” Tadeusza Różewicza, Lucyna Żbikowska – Początek, ale czego? Próba interpretacji powieści Andrzeja Szczypiorskiego “Początek”, Anna Marzec – Tamta Litwa i tamta miłość czyli o “Kronice wypadków miłosnych” Tadeusza Konwickiego, Andrzej Sulikowski – Dyskurs pseudoautobiograficzny. Próba interpretacji “Kalendarza i klepsydry” Tadeusza Kownickiego, Piotr Żbikowski – Apokalipsa czy rozpad totalitarnego systemu?, Anna Sobolewska – “Kompleks polski” czyli alchemia Peerelu, DRAMAT: Irena Sławińska – “Odprawa posłów greckich” – tragedia na dzisiaj, Cezary Rowiński – “Operetka” Witolda Gombrowicza, Jerzy Speina – “Most” Jerzego Szaniawskiego czyli dramat “spętanej energii”, Ryszard Strzelecki – “Grupa Laokoona” Tadeusza Różewicza – w kręgu współczesnej “conditio humana”, Aleksandra Okopień-Sławińska – Sławomir Mrożek – “Śmierć porucznika”, Elżbieta Rzewuska – “Policja” Sławomira Mrożka, LITERATURA OBCA: Ryszard Strzelecki – “Fizycy” Friedricha Dürrenmatta – wezwanie do odpowiedzialności, Cezary Rowiński – “Kariera Artura Ui” Bertolta Brechta, Anna Marzec – Studium łagiernika w “Jednym dniu Iwana Denisowicza” Aleksandra Sołżenicyna, Janusz Pasterski – Krótka opowieść o przetrwaniu. “W nocy” Warłama Szałamowa. |