PRZEDMOWA



Przez wydanie tego kosztownego albumu urzeczywistnia się — dzięki bardzo życzliwemu stanowisku Ministerstwa Oświaty — jeden z naczelnych postulatów w dziedzinie propagandy ochrony przyrody żywe] w Polsce. Państwowa Rada Ochrony Przyrody przedstawiająca w naszym kraju naczelny czynnik społeczny i naukowy na tym odcinku pracy kulturalno-oświatowej, widzi w tym fakcie wyraz zasadniczej zmiany stosunku Rządu Rzeczypospolitej do jej poczynań w porównaniu z okresem poprzedzającym wybuch wojny, w którym rządy sanacyjne doprowadziły do jej rozwiązania.
Album zwierząt chronionych "powstał przez harmonijną współprace zoologa Jana Marchlewskiego, asystenta Uniwersytetu Jagiellońskiego, z p. Karolem Łukasz e-wiczem, który, będąc przyrodnikiem, jest zarazem artystą malarzem studiującym od dawna z zamiłowaniem życie zwierząt. Obydwu autorom albumu* należy się szczere podziękowanie za ich trud i starania.
Drugim z kolei wydawnictwem, uzupełniającym niniejsze, będzie analogiczny album roślin chronionych, do wydania którego niebawem przystąpimy. Oby te wydawnictwa spełniły swe przeznaczenie, szeroko rozpowszechniając w kraju wiedzę o rzadkich, a często wprost bliskich wymarcia gatun-
kach zwierząt i roślin, których utrzymanie przy życiu winn być troską całego społeczeństwa!
Tak długo lice ziemi naszej zachowa w pełni uro i piękno, jak długo w chmurach nad Tatrami krążyć będzi orzeł, nad wodami unosić się będzie szafirowy zimorodek, naJ łąką górską motyl apollo, a w lesie polskim królować będ żubr, łoś i niedźwiedź.
Gdyby przez nieopatrzną i krótkowzroczną naszą gospol darkę w przyrodzie zginęły w nie] te i inne jej skarby i osol bliwości, życie nasze stałoby się szare i puste, a nauka stral ciłaby w znacznym stopniu swój własny, specyficznie polski warsztat pracy. Tylko bowiem z łona naszej wolnej i pierwot-l nej przyrody biją i bić będą nie tylko dla badacza^ ale dla każJ dego Polaka czyste źródła piękna i płynąć będzie pełna raJ dość życia, która krzepi, uszlachetnia i pobudza do wszechstronnej twórczości ducha ludzkiego.
Prof. dr Władysław Szafer ¦ I
Delegat Ministra Oświaty do Spraw Ochrony Przyrody.



SKOROWIDZ NAZW POLSKICH Synonimy w nawiasach



Str.
Bielik ....................... 36
(Birkut) ..................... 30
Błotniak popielaty ........... 39
Bocian czarny ............... 30
Borsuk ...................... 61
Bóbr........................ 65
Czapla biała................ 29
Czapla purpurowa ........... 29
Drop........................ 47
(Drozd skalny) .............. 54
Drozd obrożny .............. 55
Gadożer ..................... 35
Gady ....................... 21
Gołąb siniak ................ 49
(Hajstra) .................... 30
(Hurkot) .................... 49
(Jaszczur) ................... 19
Jaszczurka zielona........... 22
Jesiotr ...................... 17
Kania ruda .................. 37
Koszatka .................... 64
Kozica ...................... 67
(Krótkoszpon) ............... 35
Łabędź niemy ............... 31
(Łamignat) .................. 36
Łoś ......................... 68
Nadobnica alpejska .......... 14
Nagórnik skalny ............. 54
Niedźwiedź .................. 61
Niepylak apollo.............. 15
Nocek duży.................. 59
Str.
(Norka) ...........'.......... 60
Nurka . .. ................... 60
Orlik krzykliwy . . *.......... 41
Orzeł przedni................ 42
Owady . t.................... 13
Pluszcz ..................... 53
Płazy ....................... 18
Pomurnik ................... 56
Ptaki ....................... 25
Puchacz ..................... 51
Raróg....................... 44
Bopucha zwyczajna.......... .9
Rybołów .................... 33
R-yby........................ 16
Ryjówka aksamitna .......... 60
Byś ......................... 63
Salamandra plamista......... 19
Sęp kasztanowaty............ 32
Siewka złota ................ 48
Sokół wędrowny ............. 46
Sowa błotna ................. 50
Ssaki........................ 57
Świstak .................... 64
Syczek ...................... 51
Waż eskulapa ............... 24
Zaskroniec .................. 23
Zimorodek . ................ 52
Żaba zwinka................. 20
Żbik ........................ 62
Żółw błotny ................. 22
Żubr ........................ 66



WSTĘP



Album ten zawiera kolorowe wizerunki naszych wymierających i rzadkich oraz niektórych pospolitych, lecz bardzo pożytecznych zwierząt. Jest on przede wszystkim przeznaczony dla uczącej się młodzieży, która powinna poznać zanikające gatunki, aby już we wczesnych latach nauki o żywej przyrodzie przyswoić sobie zasadę, że nie wolno człowiekowi niszczyć bezkarnie żadnych żyjących istot. ^Wydawnictwo może oddać usługi także każdemu nauczycielowi, gdyż rozwinąwszy odpowiednio tekst objaśnień do obrazków, uzyska on tematy do pogadanek o potrzebie ochrony gatunków zanikających, rzadkich i pożytecznych, a także wskaże dzieciom na niewłaściwość zabijania lub chwytania wszystkiego, co żywe.
Sądzimy, że książeczka powinna znaleźć się w ręku wszystkich tych, których zawód wiąże się bezpośrednio z żywą przyrodą. Mamy tu więc na myśli przyrodników, rolników, leśników, rybaków oraz straż leśną, łowiecką i rybacką. Dla nich wszystkich będzie ona praktycznym przewodnikiem przy rozpoznawaniu gatunków zwierząt zagrożonych wymarciem lub rzadkich, co może niejednokrotnie przynieść korzyści czynnikom organizującym ochronę przyrody żyWej w naszym kraju i przyczynić się do jej propagowania. Poza tym uważamy, że może być ona pożyteczna także i dla członków służby bezpieczeństwa, którzy czuwają nad zastosowaniem się obywateli do obowiązujących ustaw, "W tym przypadku do ustawy o ochronie przyrody i do wykonywania prawa polowania oraz rybołówstwa.
Opisy tablic kolorowych staraliśmy się przedstawić jak najprzystępniej. Przy każdej nazwie polskiej opisywanego zwierzęcia dajemy nazwę łacińską, gdyż w prawie każdej, nawet najbardziej popularnej książce przyrodniczej nazw łacińskich stale się używa. Ułatwiają one zorientowanie się, o jakie właściwie zwierzę chodzi, gdyż ludowe nazwy często bardzo rozmaicie określają różne zwierzęta w różnych okolicach naszego kraju. Poza tym czytelnik naszego albumu zetknąwszy się z książką napisaną w obcym języku z łatwością odnajdzie według nazw łacińskich interesujące go zwierzęta.
Nazwa łacińska zawsze składa się z dwóch wyrazów: pierwszy z nich oznacza rodzaj, do którego dane zwierzę należy, zaś drugi — gatunek. Dla przykładu wyjaśnimy to szerzej. W naszym kraju żyją dwa gatunki wróbli. Jeden, znany doskonale tak mieszkańcom wsi jak i miasta, nazywa się wróblem domowym, zaś drugi, trochę mniejszy i inaczej ubarwiony, nazywa się wróblem mazurkicm (na wsiach nazywają go «ccnckiem»). Obydwa te wróble nauka zaliczyła do jednego rodzaju, którego nazwa łacińska brzmi: Passer. Ponieważ po łacinie «domowy» znaczy «dome-sticus», przeto cała nazwa łacińska wróbla domowego brzmi: «Passer domesticus*. Drugi wróbel, mazurek, ma nazwę łacińską «monianus» (górski), dlatego pełna jego nazwa łacińska jest «Passer montanus», czyli po polsku wróbel górski. Litery łacińskie nie wszystkie czyta się tak jak polskie, na przykład «c» wymawia się przeważnie jak «k»« przeto nazwę łacińską wróbla domowego czytać trzeba: Passer domestikus. Tuź za nazwą łacińską pisze się pierwsze litery nazwiska tego badacza, który pierwszy dane stworzenie w książkach opisał. A więc gdy na przykład piszemy: Passer domesticus Linn., to znaczy, że wróbla domowego opisał i nazwał L i n n e u s z, przyrodnik szwedzki, który żył od 1707 do 1778 roku.
Przy niektórych opisywanych w naszej książeczce zwierzętach dajemy oprócz właściwej nazwy łacińskiej także i inne dawniej używane, czyli synonimy. Są one ujęte w nawias i poprzedzone skrótem: «Syn.» (synonim). Ponieważ w swych
opisach używało tych nazw wielu badaczy, przeto za synonimem nie piszemy początkowych liter nazwisk tych pisarzy (czyli autorów) tylko skrót «auct.» (auctorum), co po polsku znaczy «pisarzy».
Cały świat zwierzęcy podzielono na grupy, według zasad przyjętych w nauce zwanej systematyką zwierząt. W naszym albumie mamy do czynienia ze zwierzętami należącymi do dwóch dużych grup zwanych «typami», a mianowicie do typu zwierząt bezkręgowych i do typu zwanego k r ę-gowcami lub zwierzętami kręgowymi. Typ zwierząt bezkręgowych mieści w sobie wiele niższych grup systematycznych, zwanych gromadami. Jedną z tych gromad stanowią na przykład owady; jej dwaj przedstawiciele są reprezentowani na dwóch pierwszych kolorowych tablicach, mianowicie motyl niepylak apollo i chrząszcz nadobnica alpejska.
Pozostałe zwierzęta, omawiane na dalszych stronicach książeczki, należą bez wyjątku do typu kręgowców. Zasadniczą cechą wszystkich zwierząt do tego typu należących jest szkielet kostny ze swoją najważniejszą częścią składową, to jest kręgosłupem (stosem pacierzowym). Typ kręgowców mieści w sobie pięć gromad: ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki. Zasadnicze cechy każdej z tych gromad zostały opisane osobno, opisy są ilustrowane rycinami ułatwiającymi zrozumienie tekstu.
Na zakończenie wyjaśniamy, że nie wszystkie wyszczególnione w albumie zwierzęta korzystają z opieki prawnej. Tym niemniej należy się im ona ze względu na ich rzadkość lub pożyteczność.



WIELKOŚĆ 21X15CM,MIĘKKA OKŁADKA,LICZY 69 STRON+XLVIII KOLOROWYCH TABLIC.

STAN:OKŁADKA DB/DB-,BRAK TABLICY XLI,STRONY SĄ LEKKO POŻÓŁKŁE,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB/DB+ .

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 10 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA EKONOMICZNA + KOPERTA BĄBELKOWA.W PRZYPADKU PRZESYŁKI POLECONEJ PRIORYTETOWEJ PROSZĘ O DOPŁATĘ W WYSOKOŚCI 3ZŁ.KOSZT PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ ZGODNY Z CENNIKIEM POCZTY POLSKIEJ / .

WYDAWNICTWO PAŃSTWOWA RADA OCHRONY PRZYRODY KRAKÓW 1947.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE