POLSKA WSPÓLCZESNA
ADAM SZELĄGOWSKI
Biblioteka Dzieł Wyborowych
Rok II Tom XIX
Warszawa 1925
120 x 180
str. 192
op. pł oryginalna , stan db
SPIS:
Wstęp
Granice
Terytorium
Morze
Ludność
Naród
Państwo
Republika
Mała Konstytucja
Sejm Ustawodawczy
Konstytucja marcowa
Statut Śląski
Sejm
Senat
Prezydent RP
Rząd i Samorząd
Skarb Państwa
Wojsko
Traktaty międzynarodowe
Zasady polityki
WSTĘP Polska współczesna jest to młode państwo i historyczny naród, albo jeśli kto chce, można powiedzieć naodwrót: historyczne państwo, a młody naród, W każdym razie jest w tern brzmieniu Polski współ-czámej coś dawnego i coś nowego, coś przełomowego, coś, co zowiemy zwykle Odrodzeniem. Pytać się o takie kwest je, konkretyzować to coś nieuchwytnego, coś, co jest „w stanie rodzenia się" — Ín statu nascendi, jest to więcej, aniżeli sięgać do statystyki i do geograf jí, do historji, czy do polityki. Jest to zrozumieć duszą Polski wspóíczesnej, a przecież wykładnikiem tej duszy muszą być cyfry i fakta, osoby i dzieła, czyny żywe i cienie, rzucone przez zmarłych. Fakt odrodzenia, jaki przedstawia się nam współczesnym, odejdzie niebawem w niepamięć tak samo, jak odchodzi stopniowo we mgłę niepamięci stan nasz przed laty niespełna dziesięciu — stan stupięć-dziesięcio-letniej blisko niewoli. Sąd swój wypowie o naszej chwili kiedyś historja, która jedna potrafi z odcinka drogi kilkuletniej wykreślić bieg І kierunek wiekowego nawet procesu rozwojowego, Ale potrafi wówczas dopiero, kiedy ten proces wiekowy pozna 1 zbada. Współcześni zapominają o przeszłości szybko, tak szybko, że czasem między jedną a drugą generacją już za życia obojga podnosi się ściana niepamięci i nieporozumienia. U nas między generacją roku 63-go, walki zbrojnej o niepodległość, a generacją popowstaniową, między umysłowością romantyczną a pozyty- 5 wistyczną. Taka samą ścianę życie wznosi powoli między generacją przedwojenną, a generacją, wychowywaną już w Polsce wolnej. Dla wyjaśnienia wypada mi dodać, iż dzieci nasze już nie rozumieją warunków naszego życia ubiegłego. Zdarzyło mi się naprzykład słyszeć z ust dziewczynki kilkunasto-letniej, in*igentnej, pytanie, skierowane do ojca, jak mógł dobrowolnie uczyć się w szkole po rosyjsku: ona na to ni-gdyby się nie zgodziła. W pytaniu tem było nie tylko myślowe niezrozumienie, ale i odcień pewnego moralnego niepokoju, niezadowolenie z przeszłości swych ojców. Ileż będzie podobnych cieniów, rzucanych na tę historję ubiegłą, im silniej światło wolności i niepodległości rozszerzać się będzie. W jaki ciemny obłok zasnuje się w pamięci historycznej ten stupięćdziesięcioletni nasz okres niewoli. Jak straszną i tragiczną będzie się wydawać późniejszym naszym pokoleniom dola i los naszego minionego i wcześniejszych pokoleń, chyba, że nazwą Polskę ówczesną Polską katakumbową. A tymczasem i ta Polska współczesna wyszła z Polski historycznej i to tak dalece, iż myśmy wszyscy w czasach niewoli odczuwali nie tylko jej moc potencjalną w przyszłości, ale niemal żyli z nią tak, jak matka żyje z płodem dziecka, zanim ono pojawi się na świat. Tę świa*ość psychologiczną narodu oddać przyszłym pokoleniom jest zadaniem bardzo waź-nem, albowiem i na tych następnych generacjach spoczywa obowiązek uświa*ienia sobie nie tylko tego, czem Polska jest, ale i czem być powinna. A zadanie to jest nietylko ważne, ale i trudne. Trudność główna polega na określeniu osiągalności jakiegoś celu, czyli ideału. Póki Polska niepodległa była bytem ir-realnym, poty pojęcie jej było tak swobodne i nieograniczone, jaką jest każda myśl. Dziś Polska współczesna jest to byt całkiem realny. Możliwości wszyst-e sa ściśle określone warunkami jej istnienia; sfera działania każdego obywa*a w tych warunkach jest ściśle oznaczona; spotęgowanie działania rzeczywistego jest zarazem ograniczeniem pobudliwości myślowej. Słowem, rzeczywistość jest pierwszym nakazem woli obywa*skiej, wręcz przeciwnie do tego stanu, kiedy rzeczywistość (niewola) była zaprzeczeniem obowiązku patrjotveznego (dążenia do niepodległości). Podstawą zaś tej rzeczywistości jest poznáme Polski współczesnej. Tytuł książki: POLSKA WSPÓŁCZESNA Autor: ADAM SZELĄGOWSKI Stan: -bdb (minus za podklejenie taśmą, straszne, ale zostawilem zeby nie uszkodzic.Lekkie przytarcia okladki, zachowal sie nawet wyblakle zlocenie na grzbiecie (napis) Poza tym ksiazka ładnie zachowana. Oprawa: twarda Wydawnictwo i rok wydania: Bibilioteka Dzieł Wyborowych Warszawa 1925 Ilość stron i format: 193 str 12x18 cm Ilustracje: - Spis treści: Wstęp Granice Terytorjum Morze Ludność Naród Państwo Republika Mała Konstytucja Sejm Ustawodawczy Konstytucja marcowa Statut Śląski Sejm Senat Prezydent Rzeczypospolitej Rząd i Samorząd Skarb Państwa Wojsko Traktaty międzynarodowe Zasady polityki
|