POLSKA WSPÓLCZESNA

ADAM SZELĄGOWSKI

Biblioteka Dzieł Wyborowych

Rok II Tom XIX

Warszawa 1925

120 x 180

str. 192

op. pł oryginalna , stan db

SPIS:

Wstęp

Granice

Terytorium

Morze

Ludność

Naród

Państwo

Republika

Mała Konstytucja

Sejm Ustawodawczy

Konstytucja marcowa

Statut Śląski

Sejm

Senat

Prezydent RP

Rząd i Samorząd

Skarb Państwa

Wojsko

Traktaty międzynarodowe

Zasady polityki

WSTĘP Polska współczesna jest to młode państwo i hi­storyczny naród, albo jeśli kto chce, można powiedzieć naodwrót: historyczne państwo, a młody naród, W każdym razie jest w tern brzmieniu Polski współ-czámej coś dawnego i coś nowego, coś przełomowego, coś, co zowiemy zwykle Odrodzeniem. Pytać się o takie kwest je, konkretyzować to coś nieuchwytnego, coś, co jest „w stanie rodzenia się" — Ín statu nascendi, jest to więcej, aniżeli sięgać do sta­tystyki i do geograf jí, do historji, czy do polityki. Jest to zrozumieć duszą Polski wspóíczesnej, a przecież wykładnikiem tej duszy muszą być cyfry i fakta, oso­by i dzieła, czyny żywe i cienie, rzucone przez zmar­łych. Fakt odrodzenia, jaki przedstawia się nam współ­czesnym, odejdzie niebawem w niepamięć tak samo, jak odchodzi stopniowo we mgłę niepamięci stan nasz przed laty niespełna dziesięciu — stan stupięć-dziesięcio-letniej blisko niewoli. Sąd swój wypowie o naszej chwili kiedyś historja, która jedna potrafi z odcinka drogi kilkuletniej wykreślić bieg І kierunek wiekowego nawet procesu rozwojowego, Ale potrafi wówczas dopiero, kiedy ten proces wiekowy pozna 1 zbada. Współcześni zapominają o przeszłości szybko, tak szybko, że czasem między jedną a drugą generacją już za życia obojga podnosi się ściana niepamięci i niepo­rozumienia. U nas między generacją roku 63-go, wal­ki zbrojnej o niepodległość, a generacją popowsta­niową, między umysłowością romantyczną a pozyty- 5 wistyczną. Taka samą ścianę życie wznosi powoli mię­dzy generacją przedwojenną, a generacją, wychowy­waną już w Polsce wolnej. Dla wyjaśnienia wypada mi dodać, iż dzieci nasze już nie rozumieją warunków naszego życia ubiegłego. Zdarzyło mi się naprzykład słyszeć z ust dziewczynki kilkunasto-letniej, in*i­gentnej, pytanie, skierowane do ojca, jak mógł dobro­wolnie uczyć się w szkole po rosyjsku: ona na to ni-gdyby się nie zgodziła. W pytaniu tem było nie tylko myślowe niezrozumienie, ale i odcień pewnego mo­ralnego niepokoju, niezadowolenie z przeszłości swych ojców. Ileż będzie podobnych cieniów, rzucanych na tę historję ubiegłą, im silniej światło wolno­ści i niepodległości rozszerzać się będzie. W jaki ciemny obłok zasnuje się w pamięci historycznej ten stupięćdziesięcioletni nasz okres niewoli. Jak strasz­ną i tragiczną będzie się wydawać późniejszym na­szym pokoleniom dola i los naszego minionego i wcze­śniejszych pokoleń, chyba, że nazwą Polskę ówcze­sną Polską katakumbową. A tymczasem i ta Polska współczesna wyszła z Polski historycznej i to tak dalece, iż myśmy wszys­cy w czasach niewoli odczuwali nie tylko jej moc po­tencjalną w przyszłości, ale niemal żyli z nią tak, jak matka żyje z płodem dziecka, zanim ono pojawi się na świat. Tę świa*ość psychologiczną narodu od­dać przyszłym pokoleniom jest zadaniem bardzo waź-nem, albowiem i na tych następnych generacjach spo­czywa obowiązek uświa*ienia sobie nie tylko tego, czem Polska jest, ale i czem być powinna. A zadanie to jest nietylko ważne, ale i trudne. Trudność głów­na polega na określeniu osiągalności jakiegoś celu, czyli ideału. Póki Polska niepodległa była bytem ir-realnym, poty pojęcie jej było tak swobodne i nieo­graniczone, jaką jest każda myśl. Dziś Polska współ­czesna jest to byt całkiem realny. Możliwości wszyst-e sa ściśle określone warunkami jej istnienia; sfera działania każdego obywa*a w tych warunkach jest ściśle oznaczona; spotęgowanie działania rzeczywiste­go jest zarazem ograniczeniem pobudliwości myślowej. Słowem, rzeczywistość jest pierwszym nakazem woli obywa*skiej, wręcz przeciwnie do tego stanu, kiedy rzeczywistość (niewola) była zaprzeczeniem obo­wiązku patrjotveznego (dążenia do niepodległości). Podstawą zaś tej rzeczywistości jest poznáme Polski współczesnej. Tytuł książki: POLSKA WSPÓŁCZESNA Autor: ADAM SZELĄGOWSKI Stan: -bdb (minus za podklejenie taśmą, straszne, ale zostawilem zeby nie uszkodzic.Lekkie przytarcia okladki, zachowal sie nawet wyblakle zlocenie na grzbiecie (napis) Poza tym ksiazka ładnie zachowana. Oprawa: twarda Wydawnictwo i rok wydania: Bibilioteka Dzieł Wyborowych Warszawa 1925 Ilość stron i format: 193 str 12x18 cm Ilustracje: - Spis treści: Wstęp Granice Terytorjum Morze Ludność Naród Państwo Republika Mała Konstytucja Sejm Ustawodawczy Konstytucja marcowa Statut Śląski Sejm Senat Prezydent Rzeczypospolitej Rząd i Samorząd Skarb Państwa Wojsko Traktaty międzynarodowe Zasady polityki