W XVI wieku, za panowania króla Zygmunta Augusta, nasze miasto znalazło się w centrum wydarzeń historycznych. Umowa Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim przyjęta została na Sejmie w Lublinie 28 czerwca 1569 roku, podpisana 1 lipca, a ratyfikowana przez króla 4 lipca tegoż roku.

W jej wyniku powstała Rzeczpospolita Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Powstałe państwo zachowało odrębny skarb, urzędy, wojsko i sądownictwo, wspólne zaś były: monarchia, sejm, polityka zagraniczna, herb i waluta.
Unia Lubelska była wydarzeniem, które w znaczący sposób wpłynęło na sytuację polityczną i społeczną ówczesnej Europy. Wielu wskazuje na jej prekursorski charakter wobec Unii Europejskiej.

1 maja 2004 roku Polska i Litwa oraz 8 innych państw, przyjmując nadrzędną dewizę Unii Europejskiej: In varietate concordia (Jedność w różnorodności), stały się jej członkami. Rozpoczął się okres realizacji wspólnej polityki. Bliskie stały się nam symbole UE: niebieska flaga z 12 gwiazdkami, hymn „Oda do radości”, Dzień Europy – 9 maja czy perspektywa wspólnej waluty Euro. W kalendarzu politycznym pojawiły się m in. wybory do Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z Traktatem z Schengen zniesieniu uległy granice wewnętrzne.
Również Lubelszczyzna, ze stolicą w Lublinie, stara się korzystać z dobrodziejstw obecności w UE, m in. wykorzystując fundusze unijne. Geopolityczne położenie regionu sprawiło, że stał się on zewnętrzną granicą Unii.
Towarzystwo Muzyczne w Lublinie, prowadząc działalność kulturalną, stara się wysyłać muzyczne przesłanie: ku Europie bez granic. W bieżącym roku jest nim jedenasta edycja Międzynarodowego Konkursu Młodych Skrzypków w Lublinie.