W publikacji w przystępny i zwięzły sposób omówiono zagadnienia dotyczące systemu ubezpieczeń społecznych i uregulowanych w nim świadczeń. Czytelnik znajdzie tu również informacje o:
ubezpieczeniu społecznym rolników,
postępowaniu przed organami rentowymi i sądami powszechnymi,
indywidualnych formach przezorności,
świadczeniach zleconych ZUS do wypłaty.
W przejrzysty sposób przedstawiono regulacje zawarte w licznych aktach prawnych, w szczególności zagadnienia budzące wątpliwości interpretacyjne. Zaprezentowano bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego dotyczące najbardziej kontrowersyjnych kwestii.
Każdy rozdział kończy seria pytań z odpowiedziami, sprawdzających i podsumowujących wiedzę
Rozdział I
Zagadnienia wstępne
1. Dlaczego ubezpieczenia społeczne są takie skomplikowane?
2. Zabezpieczenie społeczne, ubezpieczenie społeczne, zaopatrzenie społeczne, pomoc społeczna - rozróżnienie podstawowych pojęć
3. Charakterystyczne cechy regulacji polskiego systemu ubezpieczeń społecznych jako elementu zabezpieczenia
4. Konwencje i umowy międzynarodowe jako źródło międzynarodowego prawa socjalnego
5. Prawo wspólnotowe. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego
Pytania
Rozdział II
Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym
1. Zakres przedmiotowy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
3. Obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe
4. Zbieg tytułów do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych
5. Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe
6. Ubezpieczenie chorobowe
7. Ubezpieczenie wypadkowe
8. Kiedy ustają ubezpieczenia?
Pytania
Rozdział III
Zasady ustalania i egzekwowania składek na ubezpieczenia społeczne
1. Wysokość składki
2. System finansowania składek, czyli kogo właściwie obciąża składka
3. Podstawa wymiaru składek
4. Odsetki za zwłokę od nieopłaconych w terminie składek (art. 23 u.s.u.s.)
5. Opłata dodatkowa (art. 24 ust. 1 u.s.u.s.)
6. Przedawnienie należności z tytułu składek
7. Co się dzieje z nienależnie opłaconymi składkami? (nadpłata u.s.u.s.)
8. Składka na fundusze pozaubezpieczeniowe (art. 32 u.s.u.s.)
9. Umarzanie należności z tytułu składek
10. Odpowiedzialność innych osób za należności z tytułu składek oraz odpowiedzialność osób trzecich za zaległości składkowe
Pytania
Rozdział IV
Obowiązki ubezpieczonych i płatników składek
1. Podstawowe obowiązki związane ze zgłaszaniem do ubezpieczeń, rozliczaniem składek i zasiłków
2. Obowiązki ubezpieczonych związane z ustalaniem prawa do świadczeń i ich wysokości (art. 80 pkt 1-5 u.s.u.s.)
3. Obowiązki płatników składek związane z realizacją uprawnień inspektorów kontroli ZUS (art. 88 u.s.u.s.)
4. Czy ZUS może zastępować płatnika w jego obowiązkach i czy istnieje norma kompetencyjna pozwalająca Zakładowi na podejmowanie działań z urzędu?
Rozdział V
Postępowanie przed organem rentowym - decyzje ZUS
1. Wszczęcie postępowania
2. Przebieg postępowania przed organem rentowym
3. Forma decyzji
4. Katalog indywidualnych spraw, w których ZUS wydaje decyzje (art. 83 ust. 1 u.s.u.s.)
5. Prawo do odwołania od decyzji jako realizacja zasady dwuinstancyjności wyrażonej w art. 78 Konstytucji RP
6. Czy zaskarżona decyzja zawsze będzie rozpoznawana przez sąd?
7. Szczególna instytucja ponownego rozpoznania sprawy na wniosek lub z urzędu (art. 83a ust. 1 i 2 u.s.u.s.).
8. Swoiste instytucje przewidziane w przypadku przedłożenia nowych dowodów lub ujawnienia nowych okoliczności mających wpływ na prawo albo zobowiązanie w sprawach już rozstrzygniętych orzeczeniem właściwego sądu (art. 83 a ust. 3 u.s.u.s.)
9. Wypłata świadczeń
10. Ustawa systemowa jako samodzielna podstawa żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z odsetkami w wysokości i na zasadach określonych w prawie cywilnym
11. Pojęcie nienależnie pobranego świadczenia (art. 84 ust. 2 u.s.u.s.)
Jak należy rozumieć obowiązek pouczenia?
12. Dochodzenie należności
Pytania
Rozdział VI
Emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, emerytury kapitałowe i pomostowe
1. Podstawowe zasady zreformowanego systemu emerytalnego
2. Zakres przedmiotowy ustawy emerytalnej
3. Okresy składkowe i nieskładkowe jako podstawowe pojęcia stosowane przy ustalaniu warunków nabycia prawa do
4. Emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
5. Emerytury pomostowe
6. Renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
7. Dodatek pielęgnacyjny, zasiłek pogrzebowy
8. Ustalanie wysokości świadczeń
9. Emerytury kapitałowe
10. Zmiana wysokości świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
11. Podstawowe zasady ustalania świadczeń objętych ustawą emerytalną i ich wypłaty
12. Świadczenia przyznawane w szczególnym trybie finansowane z budżetu państwa
Pytania
Rozdział VII
III Filar - indywidualne formy przezorności
1. Pracownicze programy emerytalne
2. Indywidualne konta emerytalne
3. Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego
Rozdział VIII
Inne świadczenia zlecone ZUS do wypłaty
1. Podstawowe akty prawne
Pytania
Rozdział IX
Postępowanie sądowe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych
1. Pojęcie sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych
2. Gdzie, jak i kiedy wnieść odwołanie
3. Strony postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (art. 47711 ő 1 pkt 1 k.p.c.)
4. Przebieg postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i jego odrębności
5. Rozstrzygnięcie sądu
Pytania
Rozdział X
Podstawowe informacje o ubezpieczeniu społecznym rolników
