WSTĘP.
Dotychczasowe wiadomości o teatrze krakowskim
z przed r. 1815.
Zasłużony historyk teatrów w Polsce. Karol Estreicher, przetrząsnąwszy dawne druki i rękopisy, podał w dziele swem „Teatra w Polsce" (Kraków 1873 i nast., 3 tomy, ob. także „Teatr krakowski" w Roczniku krakowskim T. I, Kraków 1898.) główny zrąb dziejów teatrów, a to, co po koniec XVIII wieku, przytoczył, może być wprawdzie uzupełnionem szczegółami przez innych badaczy, sens jednak główny, t. j. skonstatowanie faktu, że o teatrze we właściwem znaczeniu w Polsce może być mowa dopiero od końca XVIII w,, pozostaje niezbitym faktem. Wszelkie dawniejsze widowiska, dyalogi, opery, były albo nabożeństwem, albo zabawą, nie wyrobiły zamiłoAvania w narodzie do takich przedstawień, nie stworzyły stanu aktorskiego, ani nie wywołały działalności pisarskiej dramatycznej. „Naród orężny, wioskowy, sejmujący, przywykły do namiotu i rumaka, nie rad bawił się tragedyą udaną, mając rzeczywistą w zdarzającej się co chwila okazyi. Jeżeli więc czytamy o uroczystościach zjazdu monarchów, koronacyi itp. czytamy zawsze o wyprawianiu maszkar czyli gonitw, turniejów na ostre, a nigdy o aktorach