Z PRZESZŁOŚCI ŚLĄSKA POLSKIE TOWARZYSTWO ARCHEOLOGICZNE POPULARNO-NAUKOWA BIBLIOTEKA ARCHEOLOGICZNA POD REDAKCJĄ WITOLDA HENSLA ZAKŁAD NARODOWY IM. OSSOLIŃSKICH — WYDAWNICTWO WROCŁAW — WARSZAWA 1960 Stron 92, ilustracje czarno-białe, duży format ok. 25 cm x 19,5 cm Nakład 1300 + 200 egzemplarzy Od redakcji [fragment] : W 1960 roku mija 15 lat od chwili ponownego połączenia z macierzą Śląska, jednej z tych dzielnic, które łącznie z Wielkopolską, Małopolską, Pomorzem, Mazowszem i Ziemią Lubuską przed dziesięcioma wiekami tworzyły podstawę państwa wczesnopiastowskiego... Album, który oddajemy do rąk Czytelnika, ma w krótkich szkicach dać przegląd węzłowych momentów najdawniejszej historii Śląska, a przez odpowiedni dobór ilustracji unaocznić zarówno dawność prasłowiańskiego zaludnienia tej ziemi, jak też jej charakter wybitnie wczesnopolski w dobie formowania się państwa Piastów oraz polski w okresie istnienia monarchii wczesnopiastowskiej. Uwidoczniono w nim również liczne i żywe związki kulturalne Śląska wczesnośredniowiecznego z pozostałymi obszarami Polski. Zabytki archeologiczne, których liczba znacznie wzrosła w latach powojennych dzięki szeroko zakrojonym badaniom archeologicznym przeprowadzanym także na terenie naszej dzielnicy, z całą plastyką uwidaczniają, że Śląsk w okresie Piastów był równie polską dzielnicą jak Wielkopolska, czy Mazowsze lub Małopolska. Ujawniają one również przodujące i wybitne miejsce tej połaci Polski w formowaniu się narodu i cywilizacji polskiej. Tysiąc lat temu, podobnie jak i dziś wybitne bogactwa naturalne tego regionu służyły umacnianiu jedności państwowej i narodowej Polski. Moment ten należy ze szczególną ostrością przypomnieć w okresie, w którym Naród Polski obchodzi tysiąclecie swej państwowości, w dobie, gdy w korzystnej sytuacji międzynarodowej, dzięki sojuszowi krajów socjalistycznych, wchodzi w swoje drugie tysiąclecie. Śląsk, podobnie jak pozostałe dzielnice naszego kraju, nie rozwijał się w izolacji. Brzemię wypadków historycznych sprawiło, że niekiedy znajdował się w stanie wrogości z innymi ludami, ale były okresy, gdy we współpracy z innymi mógł szybciej osiągnąć postęp techniczny czy społeczny, choć równocześnie prawdą jest, że nieraz za zapoznanie się z tymi zdobyczami musiał zbyt drogą dań płacić. Był wreszcie w rozmaitych okresach okupowany przez inne ludy, jak np. Celtów czy Germanów. Dochodziła tu ekspansja Ilirów. Był wreszcie niszczony przez zagony rozmaitych ludów koczowniczych, jak np. Scytów, Hunów czy Awarów. Wszystkie te zmienne koleje losów dawnego śląska ujawnia album. Dobitnie równocześnie wskazuje, że obce ludy nie zdołały wyprzeć autochtonicznej ludności prasłowiańskiej. Przeciwnie, każda z takich nawałnic dziejowych przyczyniała się do dalszego okrzepnięcia ludności miejscowej. Przodująca rola Śląska spowodowała, że tutaj stosunkowo wcześnie powstawać zaczęły wyższe formy organizacji politycznych, które miały niewątpliwie swój wpływ na uformowanie się państwa polskiego. Album służyć ma wreszcie jako zachęta do bliższego zapoznania się z bogatym dorobkiem kulturalnym Śląska. Redakcja byłaby rada, gdyby publikacja ta wydana w pierwszym roku obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego spełniła choćby część z tych założeń, które postawili przed sobą autorzy albumu. Opole — Wrocław — Warszawa, w lutym 1960 r. TREŚĆ : Od redakcji Wanda Sarnowska — Z pradziejów Śląska Helena Cehak-Hołubowiczowa — Śląskie zabytki kultowe Włodzimierz Hołubowicz — Śląskie ośrodki hutnicze okresu rzymskiego Jerzy Szydłowski — Zabytki awarskie ze Śląska Wojciech Kóćka, Elżbieta Ostrowska — Wrocław wczesnośredniowieczny Włodzimierz Hołubowicz — Opole wczesnośredniowieczne Włodzimierz Hołubowicz — Niemcza Śląska Józef Kostrzewski — Związki kulturalne Śląska z innymi ziemiami polskimi we wczesnym średniowieczu Stan dobry stosowny do wieku (lekkie zagięcia) Nie wysyłam za pobraniem ! | | |
| |