1. WSTĘP9
1.1. Charakterystyka metod instrumentalnych9
1.2. Literatura. 12
Opracowanie: Michał Bodzek

2. MINERALIZACJA PRÓBEK ŚRODOWISKOWYCH. 13
2.1. Mineralizacja sucha. L3
2.2. Mineralizacja mokra. 13
2.3. Zastosowanie mikrofalowej techniki mineralizacji 14
2.3.1. Podstawowe pojęcia i zasada działania mikrofal. 14
2.3.2. Budowa systemu MLS 1200 MEGA. 15
2.3.3. Reagenty stosowane w mikrofalowej technice mineralizacji 16
2.3.4. Moc i czas mineralizacji. 16
2.4. Uwagi końcowe 18
2.5. Ćwiczenia. 18
2.5.1. Mineralizacja próbek gleby w celu oznaczania zawartości ołowiu. lo
2.5.2. Mineralizacja osadu dennego przy użyciu mineralizatora mikrofalowego MLS 1200 MEGA 19
2.5.3. Mineralizacja mokra ścieków w celu oznaczania zawartości żelaza20
2.5.4. Mineralizacja mokra materiału roślinnego w celu oznaczania zawartości cynku.20
2.6. Literatura.21
Opracowanie: Jacek Pelczar, Krzysztof Loska

3. METODY OPARTE NA WYKORZYSTANIU WIDM ATOMOWYCH 22
3.1. Widma atomowe22
3.2. Atomowa spektrometria emisyjna (AES).23
3.2.1. Wprowadzenie23
3.2.2. Aparatura25
3.2.2.1. Źródła wzbudzenia.26
3.2.2.2. Układy optyczne rozszczepiające widmo28
3.2.2.3. Układy detekcji i analizy widma31
3.2.3. Analiza jakościowa i półilościowa.32
3.2.4. Analiza ilościowa34
3.2.5. Wybór linii do analizy36
3.2.6. Emisyjna spektrofotometria płomieniowa (fotometria płomieniowa) 38
3.2.7. Przyczyny błędów i metody ich usuwania.39
3.3. Absorpcyjna spektrometria atomowa40
3.3.1. Wprowadzenie40
3.3.2. Aparatura40
3.3.2.1. Źródła promieniowania41
3.3.2.2. Atomizery42
3.3.2.3. Monochromatory44
3.3.2.4. Detektory i wzmacniacze .44
3.3.3. Zakres stosowania metody AAS.44
3.3.4. Interferencje w analizie AAS45
3.3.4.1. Interferencje niespektralne45
3.3.4.2. Interferencje spektralne.46
3.3.5. Metodyka pomiarów46
3.4. Porównanie metod analitycznych wykorzystujących widma atomowe 48
3.5. Ćwiczenia.50
3.5.1. Metoda fotometrii płomieniowej50
3.5.1.1. Oznaczanie sodu w wodzie.50
3.5.1.2. Oznaczanie potasu w wodzie.51
3.5.1.3. Wpływ wapnia na oznaczanie sodu metodą fotometrii płomieniowej 52
3.5.2. Metoda 1 A AS.53
3.5.2.1. Oznaczanie zawartości ołowiu w glebach.53
3.5.2.2. Oznaczanie zawartości żelaza w ściekach metodą dodatku wzorca 54
3.5.2.3. Oznaczanie zawartości cynku w materiale roślinnym55
3.6. Literatura.56
Opracowanie: Jem Cebula, Andrzej M. Grossman

4. SPEKTROFOTOMETRIA CZĄSTECZKOWA.57
4.1. Widma absorpcyjne.57
4.2. Prawa absorpcji58
4.3. Kolorymetria i spektrofotometria absorpcyjna w świetle widzialnym (VIS) i nadfiolecie (UV)63
4.3.1. Aparatura63
4.3.2. Metody analizy ilościowej za pomocą spektrofotometrii hirudina absorpcyjnej UV i VIS.67
4.3.2.1. Metoda krzywej wzorcowej67
4.3.2.2. Spektrofotometria różnicowa67
4.3.2.3. Miareczkowanie spektrofotometryczne68
4.3.3. Zastosowanie metod spektrofotometrycznych w zakresie
UV i VIS.69
4.4. Ćwiczenia.71
4.4.1. Kolorymetryczne oznaczanie żelaza przy użyciu cylindrów Nesslera71
4.4.2. Oznaczanie miedzi w postaci amonowego związku zespolonego72
4.4.3. Oznaczanie fluoru na podstawie odbarwienia roztworu tiocyjanianu żelaza.73
4.4.4. Oznaczanie fenolu metodą z p-nitroaniliną.74
4.4.5. Wyznaczanie i interpretacja widma antracenu i fenantrenu.74
4.4.6. Ilościowe oznaczanie zawartości antracenu.77
4.5. Literatura.78
Opracowanie: Małgorzata Kowalska, Ignacy Tanistra

5. WYMIANA JONOWA W ANALIZIE CHEMICZNEJ.79
5.1. Wprowadzenie.79
5.2. Pojęcia podstawowe79
5.3. Zasady wymiany jonowej80
5.4. Kinetyka reakcji wymiany jonowej.82
5.5. Własności i podział jonitów82
5.6. Technika procesów wymiany jonowej86
5.7. Zastosowanie jonitów w analizie chemicznej89
5.8. Techniki chromatograficzne.90
5.8.1. Zasada chromatografii jonowej.91
5.8.2. Zastosowanie chromatografii jonowej93
5.9. Ćwiczenia.96
5.9.1. Wyznaczanie właściwości żywic jonowymiennych96
5.9.1.1. Oznaczanie zdolności wymiennej kationitu metodą stacjonarną96
5.9.1.2. Oznaczanie zdolności wymiennej anionitu metodą stacjonarną97
5.9.1.3. Oznaczanie pojemności przebicia kolumny kationitowej97
5.9.2. Oznaczanie stężenia soli98
5.9.2.1. Oznaczanie stężenia siarczanu(VI) sodu w roztworze 99
5.9.2.2. Oznaczanie całkowitej zawartości soli w wodach naturalnych. 100
5.9.3. Usuwanie jonów przeszkadzających w analizie 101
5.9.3.1. Oznaczanie fosforanów(V) w obecności Fe(III) 101
5.9.3.2. Oznaczanie magnezu w obecności jonów fosforanowych^). 103
5.9.4. Chromatograficzne rozdzielanie jonów 104
5.9.4.1. Oddzielanie jonów cynku od jonów niklu(II) za pomocą
anionitu. 104
5.9.4.2. Oznaczenie stężenia jonów Cl, NO', S042" i PO„3 za
pomocą chromatografu jonowego 106
5.10. Literatura. 107
Opracowanie: Jolanta Bohdziewicz

6. METODY ELEKTROCHEMICZNE.108
6.1. Potencjometria 108
6.1.1. Podstawy teoretyczne.108
6.1.2. Elektrody.Ul
6.1.2.1. Elektrody wskaźnikowe 111
6.1.2.2. Elektrody porównawcze. 117
6.1.3. Potencjometryczne techniki analityczne.120
6.1.3.1. Bezpośredni pomiar potencjału elektrody 120
6.1.3.2. Miareczkowanie potencjometryczne. 121
6.2. Konduktomctria124
6.2.1. Podstawy teoretyczne. 124
6.2.3. Aparatura125
6.2.3.1. Naczyńka konduktometryczne.126
6.2.3.2. Konduktomctr laboratoryjny. 127
6.2.4. Zastosowania129
6.3. Ćwiczenia. 131
6.3.1. Potencjometria131
6.34.1. Wyznaczanie krzywej kalibracji elektrody szklanej
i pomiar pH.131
6.3.1.2. Wyznaczenie stężenia roztworu kwasu chlorowodorowego metodą miareczkowania potencjometrycznego132
6.3.1.3. Oznaczanie kwasu ortofosforowego(V) metodą miareczkowania potencjometrycznego. 133
6.3.1.4. Oznaczanie kwasu octowego i chlorowodorowego obok siebie . 135
6.3.1.5. Oznaczanie azotanów(V) w wodzie za pomocą clektrodyjonoselektywncj. 137
6.3.1.6. Oznaczanie fluorków za pomocą elektrody jonoselektywnej 138
6.3.2. Konduktomctria140
6.3.2.1. Pomiar zawartości soli w wodzie metodą konduktome-
tryczną. 140
6.4. Literatura. 142
Opracowanie: Andrzej M. Grossman, Krystyna Konieczny

7. OZNACZANIE WYBRANYCH SPECYFICZNYCH WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZENIA WODY SUBSTANCJAMI ORGANICZNYMI 143
7.1. Wybrane wskaźniki zanieczyszczenia wód i ścieków substancjami organicznymi.143
7.2. Korelacja pomiędzy BZT i OWO oraz ChZT i OWO. 144
7.3. Ćwiczenia. 145
7.3.1. Oznaczanie ChZT metodą dwuchromianów;]145
7.3.2. Oznaczanie stężenia substancji organicznych w oparciu
o analizę zawartości węgla. 147
7.3.2.1. Analizator zawartości węgla 147
7.3.2.2. Oznaczanie ogólnego węgla organicznego. 150
7.3.2.3. Porównanie zawartości węgla ogólnego i chemicznego zapotrzebowania tlenu. 152
7.4. Literatura. 154
Opracowanie: Irena Korus, Ewa Łobos