Spis Treści
|
1. Echokardiografia jedno- i dwuwymiarowa 13 |
1.1. Podstawy echokardiografii — Maria Krzemińska-Pakula 13 |
1.1.1. Podstawy fizyczne echokardiografii 13 |
1.1.2. Rodzaje rejestracji i aparatura 16 |
Piśmiennictwo 17 |
l .2. Anatomia echokardiograficzna — zasady badania — Maria Krzemińska-Pakula, |
Małgorzata Marszal-Marciniak 18 |
1.2.1. Rejestracja metodą jednowymiarową (M) 18 |
1.2.2. Rejestracja metodą dwuwymiarową (2D) 19 |
Piśmiennictwo 25 |
1.3. Zastawka dwudzielna — Maria Krzemińska-Pakula, Małgorzata Marszal-Marciniak 26 |
1.3.1. Obraz prawidłowy 26 |
1.3.2. Zwężenie lewego ujścia żylnego 30 |
1.3.3. Niedomykalność zastawki dwudzielnej 37 |
1.3.4. Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej 42 |
1.3.5. Zwapnienie pierścienia zastawki dwudzielnej 47 |
Piśmiennictwo 48 |
1.4. Zastawka aorty i aorta — Maria Krzemińska-Pakula, Waldemar Rogowski 50 |
1.4.1. Prawidłowa zastawka aorty 50 |
1.4.2. Dwupłatkowa zastawka aorty 52 |
1.4.3. Zastawkowe zwężenie lewego ujścia tętniczego 54 |
1.4.4. Podzastawkowe zwężenie drogi odpływu 58 |
1.4.5. Nadzastawkowe zwężenie aorty 59 |
1.4.6. Zwężenie cieśni aorty (koarktacja aorty) 60 |
1.4.7. Wypadanie płatków zastawki aorty 61 |
1.4.8. Niedomykalność zastawki aorty 62 |
1.4.9. Niedomykalność zastawki aorty w następstwie poszerzenia pierścienia 66 |
1.4.10. Tętniaki zatoki aorty (Valsalvy) 68 |
Piśmiennictwo 70 |
1.5. Zastawki prawego serca — Małgorzata Marszal-Marciniak, Maria Krzemińska-Pakula 71 |
1.5.1. Zastawka pnia płucnego 71 |
1.5.1.1. Nadciśnienie płucne 72 |
1.5.1.2. Zastawkowe zwężenie pnia płucnego 74 |
1.5.2. Zastawka trójdzielna 76 |
1.5.2.1. Zwężenie prawego ujścia żylnego 77 |
1.5.2.2. Niedomykalność zastawki trójdzielnej 78 |
1.5.2.3. Wypadanie płatka zastawki trójdzielnej 79 |
1.5.2.4. Anomalia Ebsteina 79 |
Piśmiennictwo 81 |
1.6. Protezy zastawkowe — Maria Krzemińska-Pakula, Małgorzata Marszal-Marciniak 81 |
1.6.1. Zastawka kulkowa 82 |
1.6.2. Zastawka z uchylnym dyskiem Bjórk-Shiłey, Lillehei-Kaster i inne 84 |
1.6.3. Dysfunkcja protezy 87 |
1.6.4. Zastawki biologiczne 89 |
Piśmiennictwo 92 |
1.7. Infekcyjne zapalenie wsierdzia — Maria Krzemińska-Pakula, Krystyna Rafalska 93 |
Piśmiennictwo 104 |
1.8. Choroba niedokrwienna serca — Krystyna Rafalska, Maria Krzemińska-Pakula, |
Jerzy Adamus 105 |
1.8.1. Zawał mięśnia sercowego 105 |
1.8.2. Pęknięcie wolnej ściany serca 111 |
1.8.3. Pęknięcie przegrody międzykomorowej 112 |
1.8.4. Dyfunkcja i pęknięcie mięśnia brodawkowatego 113 |
1.8.5. Skrzepliny 114 |
1.8.6. Tętniak lewej komory 115 |
1.8.7. Tętnice wieńcowe 119 |
1.8.8. Środki cieniujące (kontrasty) mięśniowe 121 |
Piśmiennictwo 121 |
1.9. Kardiomiopatie — Maria Krzemińska-Pakula, Krystyna Rafalska 122 |
1.9.1. Kardiomiopatia przerostowa 122 |
1.9.2. Kardiomiopatia zastoinowa — rozstrzeniowa 133 |
1.9.3. Kardiomiopatia restrykcyjna 137 |
1.9.4. Wtórne postacie kardiomiopatii i inne choroby 138 |
Piśmiennictwo 139 |
1.10. Choroby osierdzia — Maria Krzemińska-Pakula, Waldemar Rogowski 140 |
1.10.1. Płyn w osierdziu 140 |
1.10.2. Zaciskające zapalenie osierdzia 145 |
1.10.3. Tamponada serca 146 |
1.10.4. Torbiele osierdzia 147 |
Piśmiennictwo 148 149 |
1.11.1. Guzy serca łagodne i złośliwe 149 |
1.11.2. Skrzepliny 153 |
1.11.3. Inne masy rejestrowane w świetle jam serca 155 |
Piśmiennictwo 158 |
1.12. Ocena echokardiograficzna komór i przedsionków serca — Jerzy Adamus, |
Waldemar Rogowski, Maria Krzemińska-Pakula 159 |
1.12.1. Ocena czynności skurczowej lewej komory 159 |
1.12.2. Echokardiografia trójwymiarowa w ocenie funkcji lewej komory 168 |
1.12.3. Ocena czynności skurczowej prawej komory 170 |
1.12.4. Ocena czynności rozkurczowej lewej komory 171 |
1.12.5. Droga odpływu lewej komory 171 |
1.12.6. Zaburzenia czynności przegrody międzykomorowej 172 |
1.12.7. Echokardiogram lewego przedsionka 173 |
1.12.8. Echokardiogram prawego przedsionka 174 |
Piśmiennictwo 175 |
1.13. Wybrane wrodzone wady serca — Krystyna Rafalska, Jerzy Adamus, Maria Krzemińska-Pakula, Małgorzata Marszal-Marciniak 176 |
1.13.1. Wady z przeciekiem wewnątrzsercowym 176 |
1.132. Wady wrodzone ujść przedsionkowo-komorowych 186 |
1.13.3. Nieprawidłowe połączenie między dużymi naczyniami 188 |
1.13.4. Przełożenie dużych naczyń 189 |
1.13.5. Tetralogia Fallota 195 |
Piśmiennictwo 199 |
1.14. Echokardiografia kontrastowa — Wiesława Tracz 200 |
1.14.1. Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej 201 |
1.14.2. Niedomykalność zastawki trójdzielnej 204 |
Piśmiennictwo 206 |
2. Echokardiografia dopplerowska 207 |
2-1. Podstawy fizyczne badań dopplerowskich — Zbigniew Binikowski 207 |
2.1.1. Zjawisko Dopplera 207 |
11.2. Fizyka fal ultradźwiękowych 208 |
2.1.3. Wpływ ultradźwięków na organizm ludzki 209 |
Piśmiennictwo 209 |
23.. Metody badań dopplerowskich — Zbigniew Binikowski 210 |
2-2.1. Metoda impulsacyjna (PW) 210 |
12.2. Metoda fali ciągłej (CW) 211 |
2-2.3. Metoda impulsacyjna z wysoką częstotliwością powtarzania impulsów (HPRF) 211 |
2.2.4. Metoda wielobramkowa-wielopróbkowa (1) 212 |
2.2.5. Metoda wielobramkowa-włelopróbkowa (2) 212 |
2.2.6. Metoda znakowania przepływu kolorem 212 |
2.2.7. Przepływy przezzastawkowe krwi u ludzi zdrowych 214 |
Piśmiennictwo 216 |
2.3. Zwężenie ujść zastawkowych. Obliczanie gradientów przezzastawkowych i powierzchni |
ujść — Maria Krzemińska-Pakula, Zbigniew Binikowski 217 |
2.3.1. Zwężenie lewego ujścia tętniczego 217 |
2.3.2. Pole ujścia aortalnego 220 |
2.3.3. Zwężenie lewego ujścia żylnego 223 |
2.3.4. Ocena czasu półtrwania gradientu ciśnień 227 |
2.3.5. Ocena pola lewego ujścia żylnego 228 |
2.3.6. Zwężenie zastawki trójdzielnej i zastawki pnia płucnego 229 |
Piśmiennictwo 230 |
2.4. Diagnostyka i ocena niedomykalności zastawek — Zbigniew Binikowski, |
Maria Krzemińska-Pakula 231 |
2.4.1. Niedomykalność zastawki aorty 231 |
2.4.2. Niedomykalność zastawki pnia płucnego 237 |
2.4.3. Niedomykalność zastawki dwudzielnej 239 |
2.4.4. Niedomykalność zastawki trójdzielnej 243 |
Piśmiennictwo 248 |
2.5. Ocena sztucznych zastawek — Maria Krzemińska-Pakula, Zbigniew Binikowski 249 |
2.5.1. Ocena czynności zastawek implantowanych w lewe ujście żylne 250 |
2.5.2. Ocena zastawek implantowanych w ujście aortalne 255 |
Piśmiennictwo 257 |
2.6. Wybrane wrodzone wady serca — Zbigniew Binikowski, Maria Krzemińska-Pakula 258 |
2.6.1. Zwężenie cieśni aorty (koarktacja aorty) 258 |
2.6.2. Przetrwały przewód tętniczy (Botalla) 259 |
2.6.3. Ubytek w przegrodzie międzykomorowej 261 |
2.6.4. Ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej 262 |
2.6.5. Inne wrodzone wady serca 263 |
Piśmiennictwo 263 |
2.7. Ocena krążenia płucnego — Zbigniew Binikowski, Maria Krzemińska-Pakula 264 |
2.7.1. Przepływ płucny 264 |
2.7.2. Ocena ciśnień w pniu płucnym 266 |
2.7.3. Opór płucny. Reaktywność naczyń płucnych 271 |
Piśmiennictwo 271 |
2.8. Ocena czynności lewej komory — Waldemar Rogowski, Maria Krzemińska-Pakula 272 |
2.8.1. Obliczanie objętości skurczowej, minutowej i innych wskaźników na |
podstawie zapisów z aorty lub drogi odpływu lewej komory 272 |
2.8.2. Czynność rozkurczowa lewej komory 274 |
Piśmiennictwo 276 |
3. Radioizotopowe metody diagnostyczne 277 |
3.1. Metodyka radioizotopowych badań serca — Julian Liniecki, Anna |
Plachcińska 277 |
3.1.1. Aparatura pomiarowa i podstawowe metody badania stosowane w medycynie nuklearnej (zastosowania kardiologiczne) 279 |
3.1.1.1. Kamera scyntylacyjna połączona z komputerem 279 |
3.1.1.2. Scyntygrafia statyczna i dynamiczna 281 |
3.1.1.3. Emisyjna tomografia komputerowa 282 |
3.1.2. Metody badania czynności serca 282 |
3.1.2.1. Angiokardiografia radioizotopowa techniką pierwszego przejścia znacznika 283 |
3.1.2.2. Angiokardiografia radioizotopowa w stanie równowagi wykonywana techniką bramkową 286 |
3.1.3. Scyntygrafia mięśnia sercowego 295 |
3.1.3.1. Scyntygrafia perfuzyjna mięśnia sercowego przy użyciu ^"TlCl 295 |
3.1.3.2. Scyntygrafia świeżego zawaha 300 |
3.1.4. Scyntygrafia perfuzyjna płuc 300 |
Piśmiennictwo 301 |
3.2. Kliniczne zastosowanie metod radioizotopowych w diagnostyce chorób serca — Jacek Kuśmierek 302 |
3.2.1. Choroba wieńcowa i zawał mięśnia sercowego 302 |
3.2.1.1. Choroba wieńcowa 303 |
3.2.1.2. Zawał mięśnia sercowego 312 |
3.2.1.3. Diagnostyka powikłań zawału 315 |
3.2.1.4. Ocena wyników leczenia zawału i jego powikłań 317 |
3.2.2. Kardiomiopatie 317 |
3.2.3. Wrodzone wady serca z przeciekiem wewnątrzsercowym 319 |
3.2.4. Nabyte wady serca 324 |
3.2.5. Zaburzenia krążenia płucnego 328 |
Piśmiennictwo 329 |
3.3. Najnowsze metody radioizotopowe i znaczniki stosowane w diagnostyce kardiologicznej — Julian Liniecki, Anna Plachcińska, Jacek Kuśmierek 330 |
3.3.1. Emisyjna tomografia pozytonowa 330 |
3.3.2. Zastosowanie związków znakowanych izotopami emitującymi pozytony do badania perfuzji i metabolizmu mięśnia sercowego 331 |
3.3.3. Zastosowanie jodowanych kwasów tłuszczowych do badania metabolizmu mięśnia sercowego 332 |
3.3.4. Zastosowanie kompleksów "Te z izonitrylami (TcBI, ""TcMIBI) do badania perfuzji mięśnia sercowego 332 |
3.3.5. Nowe radiofarmaceutyki do badań czynności serca metodą pierwszego przejścia znacznika 334 |
3.3.6. Zastosowanie roztworów wodnych gazów szlachetnych do badania prawego serca 334 |
3.3.7. Zastosowanie przeciwciał monoklonalnych do scyntygraficznego wykrywania zawału 334 |
Piśmiennictwo 335 |
4. Tomografia komputerowa (TK) — Jan Dobek 336 |
4.1. Przegląd konstrukcji i działania TK 336 |
4.2. Skala liczbowa osłabiania promieni X 337 |
4.2.1. Osłabienie promieni X wyrażone stopniami skali szarości 338 |
4.3. Metody badania serca za pomocą TK 339 |
4.3.1. Zastosowanie środka cieniującego 339 |
4.3.2. Standardowe badanie serca za pomocą TK 339 |
4.3.3. Program dynamiczny tworzenia obrazów TK 340 |
4.3.4. Obrazy TK serca wykonane sterowanymi impulsami promieni X 340 |
4.3.5. Wykonywanie bardzo szybkich obrazów TK serca za pomocą kino-TK 340 |
4.4. Wskazania do badania serca i dużych naczyń za pomocą TK 341 |
4.4.1. Objętościowe przeciążenie jam serca 342 |
4.4.2. Przeciążenie oporowe komór 343 |
4.4.3. Choroba niedokrwienna serca 343 |
4.4.4. Osierdzie 346 |
4.4.5. Guzy serca 347 |
4.4.6. Guzy przysercowe 347 |
4.4.7. Wrodzone wady serca i dużych naczyń 347 |
4.4.8. Tętniaki prawidłowe i rozwarstwiające aorty 348 |
4.4.9. Ocena protez zastawek, umiejscowienia elektrody rozrusznika serca |
w prawej komorze 348 |
Piśmiennictwo 349 |
5. Jądrowy rezonans magnetyczny — Jan Dobek 350 |
5.1. Ogólne wiadomości o metodzie 350 |
5.1.1. Niektóre informacje dotyczące podstaw fizycznych metody 350 |
5.1.2. Rezonans protonów. Tworzenie obrazu NMR 351 |
5.1.3. Relaksacja 351 |
5.1.4. Relaksacja spin-spin w czasie T2, poprzeczna 351 |
5.1.5. Relaksacja spin-sieć w czasie Tl, podłużna 351 |
5.1.6. Czynniki techniczne wpływające na wielkość (jasność) sygnałów 352 |
5.1.7. Środki wzmacniające sygnały NMR 352 |
5.1.8. Określenie topologii protonów w badanym obiekcie 352 |
5.2. Użyteczność obrazowania NMR w diagnostyce chorób układu krążenia 352 |
5.3. Tworzenie obrazów warstw serca w dowolnych fazach cyklu serca — sterowane załamkami krzywej EKG 354 |
5.4. Rozpoznawanie wad nabytych i wrodzonych serca 355 |
5.5. Rozpoznawanie choroby niedokrwiennej serca 358 |
5.6. Badanie dużych naczyń 359 |
5.7. Ostatnie postępy metody badania NMR 359 |
Piśmiennictwo 360 |
6. Cyfrowa angiografia subtrakcyjna — Jan Dobek 361 |
6.1. Wiadomości ogólne o metodzie 361 |
6.2. Krytyczna ocena cyfrowej angiografii subtrakcyjnej 363 |
6.3. Diagnostyka choroby niedokrwiennej serca 363 |
6.3.1. Morfologiczna i czynnościowa ocena lewej komory 363 |
6.3.2. Badania morfologiczne tętnic wieńcowych 366 |
6.3.3. Inne czynniki niż zwężenie wpływające na przepływ krwi w tętnicach wieńcowych 367 |
6.3.4. Ocena stanu pomostów żylnych aortalno-wieńcowych 368 |
6.3.5. Inne choroby serca i dużych naczyń 369 |
Piśmiennictwo 370 |
Skorowidz 371 |