Książka analizuje skomplikowane relacje polityczne między władzami Królestwa Kongresowego a ruchem chasydzkim w latach 1815–1864. Jednym z najważniejszych jej ustaleń jest konstatacja, że czynnikiem kształtującym w przemożny sposób politykę państwa wobec chasydyzmu nie były plany i dalekosiężne strategie państwowe, lecz raczej mikropraktyki biurokratyczne i mentalność urzędników wszystkich szczebli, począwszy od namiestnika, przez ministrów, po burmistrzów i żandarmów. studium skupia się więc na analizie wpływu tego typu postaw i sposobów działania administracji, procesów decyzyjnych, mikropolitycznych mechanizmów czy czynników „niskich” i pozamerytorycznych na ostateczny kształt polityki państwa wobec ruchu chasydzkiego i zapewne wobec całej społeczności żydowskiej. W tym sensie praca jest monografią polityki uprawianej przez władze Królestwa Kongresowego nie tylko wobec chasydyzmu, ale także ogólniejszego rozwoju polityki tego państwa, jej mechanizmów, uwarunkowań i ograniczeń. Drugim, równie istotnym zagadnieniem analizowanym w książce jest rozwój chasydzkiego zaangażowania politycznego i jego związek z dziejami samego ruchu chasydzkiego oraz kontekstem Królestwa Kongresowego. Wydaje się bowiem, że wysoka polityczna aktywność i skuteczność chasydzkich przywódców stanowiły jedną z najbardziej charakterystycznych cech chasydyzmu polskiego w XiX wieku. Czynnikami, które do takiej aktywności skłaniały, były przede wszystkim „polityka żydowska” i praktyka administracyjna królestwa kongresowego, ułatwiające skuteczne interwencje na drodze administracyjno-prawnej, a wraz ze zmianą kierunku tej polityki – wręcz do współpracy zachęcały. Skuteczność chasydzkich interwencji nie mogła pozostać bez wpływu na ocenę tego ruchu przez całą społeczność żydowską, która właśnie w chasydyzmie zaczęła postrzegać swojego prawomocnego przedstawiciela i najskuteczniejszego obrońcę. To wszystko odcisnęło piętno na dynamice rozwoju ruchu chasydzkiego na ziemiach centralnej Polski, a w pewnym sensie także na ogólniejszych dziejach społeczności żydowskiej.

Wprowadzenie
ROZDZIAŁ I • Co to znaczy „cywilizować”? Debaty nad reformą ludu żydowskiego w Polsce, 1789–1830
Diagnoza
Cele
Środki: co to znaczy „cywilni chrześcijanie”?
Co to znaczy „cywilizować”?
Wnioski
ROZDZIAŁ II • Początki. Spory o chasydzkie sztyble
Przed powstaniem Królestwa Kongresowego
Bezimienni: pierwsze postanowienie w sprawie chasydzkich sztybli
Kitajowcy: dochodzenie w Płocku
Michałki: sztyble, mykwy i bractwa pogrzebowe
Wnioski
ROZDZIAŁ III • Wielkie dochodzenie, 1823–1824
Husyci: początek dochodzenia
Chasydyzm zakazany
Kontrofensywa
Deputacja: Stanisław Staszic kontra cadykowie
Chasydyzm wyzwolony: wnioski
ROZDZIAŁ IV • Między słowem a czynem
Wielka polityka i mali ludzie
Cichy przełom: polityka wobec chasydyzmu po 1831 roku
Ostatnie dochodzenie
Ignorancja, inercja, frustracja
Komu to służyło? O pozornej równości chasydyzmu
Epilog: w latach sześćdziesiątych
Wnioski
ROZDZIAŁ V • Chasydzi kontratakują. Rozwój chasydzkiego zaangażowania politycznego
Początki: w kręgu Berka Sonnenberga
Ofensywa: Meir Rotenberg z Opatowa
Tryumf: Izaak Kalisz z Warki
Trzecia faza
Lokalna czy uniwersalna? Wymiary chasydzkiej polityki
Dygresja: korupcja
Kontekst lokalny: wnioski
ROZDZIAŁ VI • Haskala a polityka rządu wobec chasydyzmu
Miejsce chasydyzmu w politycznej aktywności polskich maskili
Rola maskili: mit i rzeczywistość
Czym różnił się sztadlan haskalowy od sztadlana chasydzkiego?
Wnioski
Podsumowanie i wnioski
Wykaz skrótów
Bibliografia i źródła
Źródła archiwalne
Źródła drukowane
Literatura wykorzystana w pracy
Summary
Indeks
Spis ilustracji