|
Antoni Jodłowski
ŻUPA SOLNA W WIELICZCE
Wieliczka 2000
wyd. I, ss. 200
il. kolorowe i cz.–b., format 23 x 20 cm
oprawa miękka lakierowana ze skrzydełkami
papier kredowy
stan idealny (nowa)
Kopalnia soli w Wieliczce jest najstarszym zakładem produkcyjnym w Polsce. Funkcjonuje bez przerwy od 2 połowy XIII w. do czasów współczesnych, tworząc w przeszłości (do 1772 r.) — wspólnie z kopalnią bocheńską — jedno duże przedsiębiorstwo salinarne, zwane Żupami Krakowskimi, największe w dawnej Polsce i liczące się poważnie w skali europejskiej.
Żupy Krakowskie dostarczały pod koniec XIV w. około 1/3 wszystkich dochodów skarbu królewskiego, a w następnych stuleciach stanowiły również źródło bogacenia się wielu mieszczan krakowskich i rodów magnackich, jak Bonerów, Lubomirskich, Morsztynów, Wodzickich i in. Z salin wielicko–bocheńskich opłacani byli w XIV w. profesorowie Akademii Krakowskiej, a od połowy XVI do XVII w. duże sumy przeznaczano na utrzymanie wojska kwarcianego. Z dochodów żupnych wybudowano także kilka kamienic, kościołów i pałaców w Krakowie, m.in. kościół św. Piotra i Pawła, domy „Pod Karpiem” i „Brygantach”, oraz w znacznej części odrestaurowano w XVI w. zamek renesansowy na Wawelu. Dlatego też o obiekt ten troszczyli się wszyscy polscy książęta i królowie, a jego wysoka ranga w Polsce średniowiecznej i przedrozbiorowej miała znaczny wpływ na historię kraju.
We wstępie do książki krótko opisano znaczenie kopalni w Wieliczce na przestrzeni wieków. W kolejnych rozdziałach przedstawiono:
- Przegląd ważniejszych badań i literatury;
- Złoże solne Wieliczki;
- Dzieje wielickiej żupy solnej (początki warzelnictwa i górnictwa solnego ca XIII w., żupa wielicka w średniowieczu — od XIV do XV w., rozwój żupy wielickiej w XVI–XVIII w. — do 1772 r., salina wielicka w okresie zaboru austriackiego 1772–1918, żupa solna Wieliczki w latach 1919–1980);
- Wartości kulturowe zabytkowej kopalni soli w Wieliczce (ogólna charakterystyka wyrobisk zabytkowych, podziemne kaplice i miejsca kultu, dawne urządzenia, maszyny i narzędzia górnicze, wyroby rzemiosła artystycznego związane z górnictwem, problem zabezpieczenia i konserwacji zabytkowych wyrobisk górniczych).
Teksty są bardzo bogato ilustrowane pięknymi kolorowymi fotografiami, zawierają również wiele planów, schematów i rysunków.
• • • •
Zapraszam do licytacji.
 |
|
|
|
|
