Bernard Wasserstein

W PRZEDEDNIU

Żydzi w Europie przed drugą wojną światową

tłum. Władysław Jeżewski,

Oprawa broszurowa, 528 stron, format 153x235 mm

Znakomicie udokumentowany, skonstruowany na kształt mozaiki obraz życia Żydów w międzywojennej Europie od Wilna i Warszawy po Saloniki i od Moskwy po Amsterdam.

W latach dwudziestych Żydzi tworzyli żywotną i dynamiczną, choć ogromnie zróżnicowaną społeczność, która przeżywała wspaniały rozkwit. W wielu krajach, zwłaszcza zachodniej Europy i w Związku Sowieckim, żydowska klasa średnia, ambitna i dobrze wykształcona, szybko pięła się w hierarchii społecznej. Żydzi wyróżniali się na wielu polach: w nauce, literaturze, teatrze i muzyce. Ale w ciągu dwóch dekad obraz ten miał ulec dramatycznej zmianie...

Ponad trzecia część dziesięciomilionowej społeczności żydowskiej w Europie mieszkała przed wojną w Polsce i sporo jest „W przededniu” wątków poświęconych Polsce i polskim Żydom. Na kartach książki przewijają się nazwiska osób ważnych dla naszej historii i kultury, między innymi Bruno Schulz, Ida Kamińska, Bruno Jasieński, Aleksander Wat, Janusz Korczak. Autor prowadzi nas do żydowskich dzielnic Warszawy, Wilna, Krakowa, Lublina z ich kawiarniami, teatrami, szkołami, bibliotekami.

Opowieść kończy się na wybuchu drugiej wojny światowej we wrześniu 1939 roku. „W przededniu” to ważna książka, wypełniająca wyraźną lukę w literaturze. O ile bowiem Holokaust ma już bardzo bogatą literaturę naukową i wspomnieniową, o tyle dzieje Żydów w okresie międzywojennym nie doczekały się jeszcze monografii.