Każda z osadniczych grup pokazanych w grze, charakteryzuje się odmiennym systemem logistycznym i wojskowym oraz typowymi dla siebie metodami pozyskiwania surowców - poznanie i odpowiednie wykorzystanie tych cech może zdecydować o Twojej pozycji w świecie. Wszelkie działania możesz realizować w trzech nowych lokacjach: na pustyni, w górzystej Szkocji, albo na skutych lodem i znających jedynie śnieg mroźnych terenach.

Gra ma też wiele nowych cech, które czynią rozgrywkę bardziej dynamiczną i trzymającą w napięciu. Nowości znajdziemy m.in. w Systemie Składania Ofiar oraz sposobie prowadzenia walki. Korzystając z udogodnień, możesz nadać swoim wojownikom różne cechy bojowe oraz podzielić ich na prowadzących walkę w dystansie i tych walczących w bliskim starciu. Płynności rozgrywki sprzyja również dopracowany interfejs.

Wchodząc w świat Osadników w The Settlers: Narodziny kultur, możesz prowadzić kampanię samodzielnie, wykorzystując trzy poziomy trudności lub w trybie "Online Lobby" spotkać się z przyjaciółmi i podjąć jedno z wyzwań dostępnych w pakiecie mini-gier.