ADAPTACJA DO DRUKU — DR TADEUSZ SEWERYN
MATERIAŁÓW DO SZEWCA SZCZYRZYCKIEGO DOSTARCZYŁ MGR ZDZISŁAW SZEWCZYK
FOTOGRAFIE — MGR MICHAŁ MASLINSKI



POLSKIE TAŃCE LUDOWE


powstały, kształtowały się i rozwijały na podłożu narodowym, sięgając swymi początkami w społeczeństwo chłopskich mas pracujących.
Chociaż w Polsce kultury poszczególnych klas oddziaływały na siebie i przenikały się wzajemnie, to jednak, polska kultura ludowa nie uległa kosmopolitycznemu zalewowi i formalistycznemu skostnieniu, jak kul¬tura szlachecka i dworska, oderwana od podłoża macierzystego. Dlatego też przewartościowywanie i wchłanianie potężnego nurtu twórczości ludowej w łożysko ogólno-narodowej sztuki czasów naszych jest zada¬niem współczesnego pokolenia.
Na przeszkodzie właściwego oceniania polskiego folkloru tanecznego stała niedostateczna znajomość polskich, tańców ludowych. Nie hyły one nigdy na większą skalę systematycznie zbierane i badane. Dopiero w Polsce Ludowej powołana , przez Prezesa Rady Ministrów Akcja Zbierania folkloru Muzycznego przystąpiła do prac w tej dziedzinie.
Dom Kultury i świetlice prowadzą intensywną działalność w celu ożywienia zespołów tanecznych, wydobycia z zapomnienia co warto¬ściowszych tanecznych form ruchowych i ich upowszechnienia. Wiele zespołów świetlicowych osiągnęło już wysoki poziom artystyczny, a re¬prezentacyjny Państwowy Zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze", znany ze swych występów w wielu miejscowościach Polski, Związku Ra¬dzieckiego, Czechosłowacji, Niemieckiej .Republiki Demokratycznej, Bułgarii, Francji, Anglii, Chin i Stanów Zjednoczonych, zdobył już powszechne uznanie dla polskich tańców ludowych i pieśni.
W związku z odrodzeniem tańców ludowych rozwiązano w Polsce również sprawę przygotowania strojów ludowych dla zespołów tanecz¬nych. Strój, jak wiadomo, odgrywa w tańcu ogromną rolę i to nie tylko jako harmonia barw żywych, tak charakterystycznych dla różnych

ziem Polski. Strój swoim krojem i rodzajem materiału wyznacza często ' rodzaj kroków i figur, zachęca do takich, a nie innych ruchów. Otóż dla potrzeb zespołów tanecznych, zorganizowanych przez świetlice ro¬botnicze i chłopskie, wytwarzają w wielkich ilościach kostiumy ludowe fachowo wyszkolone szwalnie Centrali Przemyślu Ludowego i Arty¬stycznego.
Wszystko to świadczy o opiece, jaką władze Polski Ludowej otaczają twórczość ludową oraz o wielkiej roli, jaką w polityce kulturalnej Pań¬stwa wyznacza się tej twórczości.
Pierwsza w Polsce skromna wystawa polskich tańców ludowych, urządzona przez Muzeum Etnograficzne w Krakowie, obejmuje za¬ledwie znikomą część tego bogactwa kilkuset tańców ludowych, jakie dziś jeszcze istnieją w terenie.
Na wystawę tę składają się najtypowsze tańce ludowe, zobrazowane w makietach, wykonanych przez art.-rzeźbiarkę Józefę Horwath-Clio-dacką. Przedstawione tu grupy taneczne dają nie tylko przegląd barw-, nej skali typów kostiumologicznych, właściwych dla poszczególnych ziem Polski, ale i realistyczne wyrażenie każdego typu tańca w jed¬nym, ale znamiennym dlań momencie.

Najstarszym ze znanych nam tańców w takcie parzystym, jest kra¬kowiak, (nazywamy też gonionym, dreptanym, przebieganym lub skal-mierzakiem. Cechuje go charakterystyczny rytm synkopowy):

Najstarszym tańcem polskim w metrum nieparzystym na 5/4 jest mazur, zwany też drobnym lub wyrwasem. Cechuje go schemat ryt¬miczny:
J J
n n





OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA


Polskie tańce ludowe wykazują wielką rozmaitość zarówno pod względem muzycznym, jak i ruchowym. Są to tańce chodzone, bieżne, skoczne, o ogromnie urozmaiconej rytmice i szerokim wachlarzu treści.
Jedne z nich są rodzime i sięgają w odległą przeszłość, drugie zaś wykazują wpływ innych narodów lub innych klas społecznych i mają za sobą przeszłość niedawną.
Współczesne tańce ludowe, pod względem rytmu zarówno muzycz¬nego jak i tanecznego, są parzyste lub nieparzyste. Wyłącznie rytmy parzyste występują na Podhalu, przeważają na Podkarpaciu i południu Polski. Należy tu: drobny góralski, zbójnicki, krakowiak. Rytmy nie¬parzyste przeważają w Polsce centralnej i na północy. Należy tu oberek, mazur, kujawiak.

Rytmy te spotykamy już w końcu XVI w. i w w. XVII w tabulatu-rach lutniowych i organowych polskich utworów muzycznych.
Rytm i tempo mogą się zmieniać nawet w obrębie jednego tańca. Np. w trojaku marny pierwszą część w takcie 5/4 w tempie powolnym, drugą w takcie 2/4 w tempie szybkim. Kujawiak, rozpoczyna się w tempie powolnym, a pod koniec tańczy się go bardzo szybko.
W ogromnej większości tańców kroki kobiece są posuwiste, bez pod¬skoków (w mazurze, w oberku, w drobnym góralskim itd.), gdy w tych samych tańcach mężczyzna wykonuje hołubce, przyklęki (mazur, obe¬rek), wysokie podskoki w zawrotnym tempie (drobny, krzesany), czy zawadiackie przysiady i wyrzuty nóg jak np. w zbójnickim.



OPIS TAŃCÓW


1. SOBÓTKA

2. CHODZONY
(Polski — Polonez)

5. KRAKOWIAK

4. MAZUR

5. OBERKK

6. KUJAWIAK

TROJAK

8. PRZODEK SZAMOTULSKI

9. SZEWC

10. DROBNY I KRZESANY

11. ZBÓJNICKI


WIELKOŚĆ 20X14CM,MIĘKKA OKŁADKA,LICZY 42 STRONY+11 ILUSTRACJI.

STAN :OKŁADKA DB-,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,ŚRODEK DB/DB+.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 8 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA / / W PRZYPADKU PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ PROSZĘ O KONTAKT W CELU USTALENIA JEJ KOSZTÓW / .

WYDAWNICTWO MUZEUM ETNOGRAFICZNE W KRAKOWIE 1963
NAKŁAD 2700 EGZ.!!!.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE