W pierwszym dniu emerytury wysoki urzędnik banku przebiega myślą całe swoje dotychczasowe życie. Czyta trzy listy - dwa pierwsze dotyczą jego kariery zawodowej, trzeci list - jego małżeństwa i mówi o niewierności Adele, którą poślubił po śmierci pierwszej żony. Piękna Adele, młodsza o dwadzieścia pięć lat wdowa, to modliszka nienasycona w swoich erotycznych apetytach, a zarazem kobieta ambitna, złakniona luksusu i prestiżu. On te potrzeby potrafi w pewnej mierze zaspokoić, gdyż posiada majątek i pozycję społeczną, ale jest człowiekiem bez właściwości. Tak bardzo, że pozostaje bezimienny, narrator nawet nie wymienia jego nazwiska, wystarcza mu sam zaimek.
Tytułowy szary kostium jest kluczowym rekwizytem powieści, który pojawi się także w finale. Piękna Adele wkłada go w szczególnych okolicznościach, jako zwiastun końca żałoby bądź jej zapowiedź. Postać Adele, wzorowana na znanym w literaturze wizerunku femme fatale, przywodzi na myśl bohaterki Maupassanta, Balzaca czy Pierre’a Louÿsa
Andrea Camilleri (ur. 6 września 1925 w Porto Empedocle), włoski reżyser teatralny oraz pisarz, autor powieści kryminalnych. Twórca postaci komisarza Salvo Montalbano.
Urodził się i wychował na Sycylii (gdzie wstąpił do partii komunistycznej), jednak od wielu lat mieszka i pracuje w Rzymie. W latach 1[zasłonięte]948-19 studiował reżyserię - spektakle (Becketta, Ionesco) wystawia od wczesnych lat 50. Współpracował z telewizją RAI, wykładał na uczelniach teatralnych i filmowych. Jest autorem wierszy, opowiadań i eksperymentalnych powieści, sławę przyniósł mu cykl powieści kryminalnych rozgrywających się w fikcyjnym sycylijskim miasteczku Vigata. Swego głównego bohatera, miejscowego komisarza policji, obdarzył nazwiskiem będącym włoską wersją nazwiska katalońskiego pisarza Manuela Vázqueza Montalbána. Pierwsza powieść z Montalbano ukazała się w 1994.
Główny bohater powieści kryminalnych - Salvo Montalbano - jest smakoszem. W każdej książce trafimy na opisy jego posiłków, a czasem nawet na skrótowy przepis na wspaniałe (i często proste) danie kuchni południowo-włoskiej. Montalbano jest w stanie nadłożyć sporo drogi do celu jeśli przy okazji odwiedzi mało znaną, ale "powalającą", lokalną restaurację.
