W 1928 roku Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego powołał Katedrę Psychologii Pedagogicznej, powierzając jej kierownictwo Profesorowi Stefanowi Szumanowi. Założenie tej jednostki naukowo-dydaktycznej stanowiło organizacyjną podstawę do prowadzenia szeroko zakrojonych badań nad rozwojem i wychowaniem. Podjęte w międzywojniu prace naukowo-badawcze były mocno zaawansowane, co pozwoliło powrócić do nich po latach wojennej zawieruchy. Zmieniono nazwę placówki badawczej (Zakład Psychologii Rozwojowej i Wychowawczej), utrzymano natomiast zapoczątkowane przez pierwszego kierownika, Profesora Stefana Szumana, podejście do badania zjawisk rozwojowych: obserwowanie ich przejawów, rzetelne rejestrowanie, dokładne opisywanie i dążenie do wyjaśnienia. Wiele tematów podjętych przez Profesora i realizowanych przez Jego współpracowników znajduje kontynuację także w aktualnie prowadzonych pracach.

Doceniając organizacyjny, naukowy i dydaktyczny wkład Stefana Szumana w rozwój polskiej psychologii rozwojowej, Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego nadał w 75. rocznicę istnienia Zakładowi Psychologii Rozwojowej i Wychowawczej – Jego imię. Dla upamiętnienia 80. rocznicy powołania Katedry Psychologii Pedagogicznej, która stała się ośrodkiem polskiej myśli psychologicznej o rozwoju, przygotowano niniejszą publikację. Studia nad rozwojem i wychowaniem zawierają przypomnienie osób i ważnych zdarzeń naukowych, a także przedstawiają obraz aktualnych kierunków badań podejmowanych przez uczniów i naukowych „wnuków” Profesora Stefana Szumana.