Treść tego erudycyjnego i niezwykle cennego poznawczo dzieła stanowi problem kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego oraz przeobrażeń dokonujących się we współczesnych nowoczesnych państwach w świetle badań i refleksji socjologicznych. Za kluczową kategorię analityczną w nauce o przeobrażeniach zachodzących prawie we wszystkich krajach uważa autor problematykę własności. Drugą wszechstronnie omówioną w rozprawie dziedziną życia publicznego jest problematyka zróżnicowania społecznego. Można przewidzieć, że publikacja ta, rozpatrująca rzeczywistość społeczną w wymiarach uniwersalnych, będzie miała odkrywcze i inspirujące znaczenie.

SPIS TREŚCI

Wstęp

WŁASNOŚĆ A ŚWIAT WSPÓŁCZESNY I POZORNA PRZESZŁOŚĆ

Socjologia teoretyczna a praktyka

Społeczeństwo obywatelskie jako utopia i teoria socjologiczna 

Państwo a socjologia malkontencka i liryczna

Naród a socjologiczne pojmowanie własności

Nowa praca i nowa własność intelektualna a neoklasycyzm socjologiczny 

Metody zawłaszczania starej i nowej myśli klasycznej

Literatura

Rozdział l

STANY A SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE I PAŃSTWO

Hegel i neoklasycyzm socjologiczny

Urzędnicy nie są sługami ani państwa, ani ludu

Społeczeństwo obywatelskie, mieszczańskie i cywilne

Urzędnicy a wielkie i małe stany społeczeństwa obywatelskiego i państwa 

Urzędnicy a stan średni i nowa klasa średnia

"Klasa" jako wyraz wolności gospodarczej i obywatelskiej

Stany w sensie archaicznym i współczesnym

Urzędnicy - stan ludzi wykształconych

Prawda jako kwalifikacja profesjonalna

Sposoby przekształcania rzeczywistego państwa w państwo o złej egzystencji

Urzędnicy a praca najemna

Szacunek stanowy urzędników

Stan urzędniczy a prywatyzacja urzędów i funkcji publicznych 

Urzędnicy jako stan państwa nieklasowego 

Urzędnik - błędny rycerz 

Służący i lokaj państwa

Urzędnicy a lud

Urzędnicy a opinia publiczna

Czy można oszukać lud?

Idea stanu urzędniczego a typ idealny biurokracji

Literatura 

Rozdział 2

SOCJOLOGIA I PRAWO O PRZEDMIOTACH WŁASNOŚCI

Własność a społeczeństwo obywatelskie 

Wywłaszczanie socjologii z teorii własności

Majątek, władza i wolność

Strukturalno-historyczna wieloznaczność pojęcia własności

Stosunki własnościowe uwarunkowane przez własność i doniosłe własnościowe 

Własność a doktryny praktyczne i nauki empiryczne

Kiedy powstaje i istnieje własność? 

Pozaprawne środki ujmowania i regulacji własności

Sofizmaty kauzalne w teorii identyfikacji gospodarki i pozagospodarczych dziedzin życia społecznego 

Rzeczy zmysłowe i niezmysłowe (res corporales - res incorporales) jako fikcje myślowe 

Powietrze, światło słoneczne i inne wolne dobra a własność

Środki produkcji a pop-socjologia i pop-ekonomika

Intelektualne środki produkcji jako obiekty własności

Intelektualne środki produkcji a materialne środki produkcji i dystrybucji dóbr duchowych

Rzeczywistość wirtualna, intelektualne środki produkcji a klasyczna teoria prawdy 

Intelektualne środki organizacji pracy, regulacji i ochrony własności

Własność a ergodynamis, dynamis osobowości i ciało ludzkie

Obiekty własności a czyn 

Pieniądz jako obiekt własności 

Obiekty własności w klasycznych i wpływowych koncepcjach socjologicznych i ekonomicznych 

Zasoby i kapitał ludzki 

Pierre'a Bourdieu redukcja zasadniczych obiektów własności do jakiegoś rodzaju kapitału 

Kapitał kulturowy a ergodynamis, dynamis osobowości i redukcjonizm ekonomiczny

Kapitał społeczny a sofizmat Abrahama i Izaaka

Kapitał polityczny a obiekty własności państwowej

Kapitały Pierre'a Bourdieu a przekształcanie pojęć partykularnych w totalne

Nowa ekonomika domu a intelektualny imperializm ekonomiczny

Weberowskie obiekty apropriacji i własności 

Apropriacja stanowisk pracy i urzędów a własność zasadniczych czynników produkcji i pracy

Apropriacja rzeczowych środków zaopatrywania i trudnienia a uwłaszczanie pracowników najemnych 

Sens ekonomiczno-socjologiczny pojęcia apropriacji stanowisk kierowniczych 

Apropriacja władzy politycznej i administracyjnej a stosunki własnościowe i doniosłe własnościowe

Literatura 

Rozdział 3

PRAWNE I SOCJOLOGICZNE PODMIOTY WŁASNOŚCI

Osoby fizyczne, osoby prawne, bogowie i władcy

Własność wspólnot a własność konkretnych jednostek ludzkich

Społeczny podział pracy a podmioty własności. Bezpośredni wytwórcy i bezpośredni producenci nowoczesnych społeczeństw

Usługi a bezpośrednia produkcja. Co to jest za wód?

Ergodynamis a podmioty własności

Formalne i realne kwalifikacje, profesjonaliści i banglerzy

Podmioty własności w stosunkach wierzycielsko-dłużniczych

Podmioty własności w stosunkach dzierżawczych

Korporalna i niekorporalna własność państwowa. Socjologiczno-ekonomiczny sens podatków 

Podatki a częściowe wywłaszczanie posiadaczy rzeczowych środków trudnienia oraz klas i stanów pracy najemnej

Udział konkretnych jednostek we własności wspólnot narodowych i lokalnych 

Własność państwowa a własność rządzących i rządzonych

Nieegalitarny współczynnik zjawisk gospodarczo-społecznych. Starzy kontra młodzi czy bogaci kontra biedni?

Zawłaszczanie państwa opiekuńczego (welfare state) przez klasy średnie i wyższe a organiczne pojęcia klasy społecznej 

Wywłaszczanie dochodowej klasy średniej a wywłaszczanie organicznych klas i stanów

z partycypacji we własności państwa opiekuńczego

Przedkopernikański styl myślenia o podmiotach własności

Subsydia a podmioty własności narodowej

Dominacja własności publicznej nad prywatną i osobistą

Kapitał akcyjny jako nowoczesna własność rzeczowych środków zaopatrywania. Menedżerowie a właściciele wielkich korporacji

Realne uwłaszczanie robotników i pracowników w nowoczesnych korporacjach 

Wskaźniki pracowniczej współwłasności majątku korporacyjnego

Architektura biurowa a współwłasność pracownicza i wywłaszczanie

Dożywotnie zatrudnienie, płaca senioralna i stały awans klasowy 

Uwłaszczanie pracowników w społecznej gospodarce rynkowej

Przeciwieństwo interesów między klasami pracowników-współwłaścicieli nowoczesnych

środków produkcji a klasami typowej pracy najemnej

Formalny socjalizm a dziadowska własność wspólna 

Literatura

Rozdział 4

DONACYJNE POJMOWANIE WŁASNOŚCI

Osobliwa cecha stosunku własnościowego. Własność a praca

Środki produkcji i trudnienia jako dary przyrody pozaludzkiej

Powstrzymanie się od produkcji i pracy sposobem tworzenia bogactwa

Dary nowoczesnej i postnowoczesnej przyrody ludzkiej

Mniej pracy, a więcej bogactwa. Nie spełnione prognozy neomalthuziańskie i Klubu Rzymskiego

Dawne pokolenia i nieobecni fizycznie cudzoziemcy jako członkowie każdego narodu i twórcy jego bogactwa 

Nowi superbogacze Ameryki i dary nauki

Praca przekazywana w darze przez zatrudnianych ludzi. Płaca minimalna a własność 

Nie dzień, lecz doba pracy

Formalni i realni płatnicy podatków

Korzystne dla robotników i pracowników sposoby przyswajania części ich pracy 

Nadwyżka konsumenta, pracownika i oszczędzającego, superadditum z bogactwa 

Ergodynamis a donacyjne pojmowanie własności. Wspólna i prywatna własność siły roboczej 

Dobra gratisowe a wyzysk. Uwagi krytyczne o obiegowej koncepcji wyzysku 

Donacyjne pojmowanie własności w naukach społecznych i prawnych 

Utylitarne i dominacyjne pojęcia własności 

Chicagowska szkoła praw własności, Fichte, Parsons i Smelser

Literatura 

Rozdział 5

MIKROSOCJOLOGIA I MAKROSOCJOLOGIA ZRÓŻNICOWANIA SPOŁECZNEGO

Socjalizm realny, formalny czy państwowy?

"Klasa" jako kategoria naukowa, element doktryny praktycznej, brzytwa w ręku wariata i narzędzie przymusu

Losy pozamarksistowskich teorii klas w formalnym socjalizmie

Omnia pro temporel 

Zróżnicowanie społeczne a podział pracy. Młodsi wiekiem, lecz starsi myślą od klasyków socjologii

Relacyjność kategorii zróżnicowania społecznego

Własność siły roboczej (ergodynamis), kapitał ludzki a zróżnicowanie społeczne 

Łady produkcji a mikroklasy. Organiczne pojęcie klasy 

Makroklasy a wielkie dychotomie. Kiedy nowa klasa jest nowa?

Heurystyczno-monorelacyjne pojęcie klasy

Mikrosocjologia i makrosocjologia stanów, quasi-klas, ąuasi-stanów i podklas 

Własnościowo-kolektywistyczne, własnościowo-antagonistyczne i ekononomiczno-monadyczne pojęcia klasy 

Sorokinowskie pojęcie neokolumbizmu socjologicznego

Literatura 

Rozdział 6

KLASY, STANY I PARTIE W WYBORACH DO PARLAMENTU

Demos a idee-upiory 

Archaiczne i nowoczesne pojęcia ludu i elit

Lud a stara i nowa Newspeak

Klasy, stany i partie a nieobecni przy urnach wyborczych

Stare schematy a nowy porządek pracy i własności

Rolnicy a niechciana klasowość i stanowość partii 

Robotnicy i pięć rodzajów partii robotniczych

Przedsiębiorcy, pracujący na własny rachunek a właściciele kapitału i klasy demiurgiczne 

Inteligencja a klasy i stany kierownicze i akademicko wykształcone 

Pracownicy umysłowi bez wyższego wykształcenia a klasy i stany pozarobotniczej pracy

wykonawczej 

Partie a quasi-klasy i quasi-stany emerytów i rencistów 

Gospodynie domowe. Praca jako forma uspołecznienia a treść materialno-zmysłowa pracy

Bezrobotni a ąuasi-klasy, quasi-stany i partie 

Małe jest ważne

Przeciwnicy i zwolennicy "społeczeństwa obywatelskiego"

Oligopol i dyskryminacja obywatelska

Lud a partie wyznaniowe i narodowe

Elity i lud a Polska powojenna 

Stosunek elektoratu do rządów silnej ręki

Uwaga końcowa

Literatura

Rozdział 7

ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA

Spór o istnienie świadomości

Świadomość społeczna a intelektualne środki prac i działań

Świadomość społeczna a ergodynamis i prakseodynamis

Profesjonalna i potoczna świadomość społeczna 

Warunkowanie świadomości przez świat społeczny

Wpływ świadomości ludzi na ich świat społeczny

Inne sposoby pojmowania świadomości społecznej

Literatura 

Indeks nazwisk 

Sociology, Civil Society and State (Summary)