Jan Krasicki
Bóg, człowiek i zło. Studium filozofii Włodzimierza Sołowjowa

Wrocław 2003, WUWr, str. 416, oprawa twarda, książka szyta.

Jan Krasicki (ur. 1954), studia magisterskie ukończył na Uniwersytecie Wrocławskim, a doktorskie na Uniwersytecie Warszawskim. Zajmuje się filozofią polską, rosyjską i niemiecką XIX-XX wieku. Jego zainteresowania koncentrują się na aksjologii, metafizyce, filozofii człowieka i filozofii religii. Autor książek: Eschatologia i mesjanizm. Studium światopoglądu Mariana Zdziechowskiego (Wrocław 1994), Przeciw nicości. Eseje (Kraków 2002), Po śmierci Boga (Homini). Pracuje na Uniwersytecie Opolskim.

Książka stanowi analizę poglądów największego systematycznego filozofa rosyjskiego Włodzimierza Sołowjowa (1[zasłonięte]853-19), nazywanego także "ojcem filozofii rosyjskiej", którego myśl - nie przestając oddziaływać do dzisiaj (np. ekumenizm) - stała się na przełomie XIX i XX wieku głównym źródłem "rosyjskiego renesansu religijnego", a także rosyjskiego symbolizmu. W istniejących opracowaniach systemu filozoficznego Sołowjowa jego myśl ujmowano pod aktem trzech zasadniczych idei: Bogoczłowieczeństwa, Wszechjedności oraz sofiologii. W monografii podjęto próbę analizy poglądów Sołowjowa pod kątem problemu zła i rozpatrzenia ideowych propozycji filozofa w rozległym kontekście ideowym i problemowym, wykraczającym poza granice i kontekst rodzimej filozofii rosyjskiej, a także na ujęcie problemu na tle dyskursu uniwersalnego, europejskiego.
Obecność oraz istnienie zła w świecie, człowieku i historii oraz pytanie o możliwość jego przezwyciężenia ukazano w perspektywie dwu przeciwstawnych filozofem: "filozofemy śmierci" oraz "filozofemy życia", tzn. zasady, która przejawia się w świecie jako panowanie "prawa grzechu" i "metafizycznego egoizmu" oraz zasady Logosu, jednoczącej rozproszone potencje bytu i prowadzącej świat do jedności z Bogiem-Absolutem i manifestującej się jako zagwarantowany w "fakcie" Zmartwychwstania Chrystusa ostateczny eschatologiczny triumf Życia nad "złem krańcowym", czyli śmiercią.
Praca - nie licząc Wprowadzenia, w którym przedstawiono jej zamysł koncepcyjny oraz ukazano istotę i znaczenie problemu zła w myśli Sołowjowa - dzieli się na trzy części: Teozofia, Teokracja, Eschatologia. Pierwsza część poświęcona jest pochodzeniu zła w świecie, druga ukazuje naukę o Bogoczłowieczeństwie, zajmującą centralne miejsce w systemie filozoficznym Sołowjowa. Część trzecia poświęcona jest analizie przyczyn niepowodzenia teokratycznej idei tego filozofa.
W ostatecznym rozrachunku Sołowjowa dociekanie genezy, natury, obecności zła w świecie, w historii i człowieku, okazuje się nie tyle konstatacją nieusuwalności zła i rezygnacją z walki z nim, co afirmacją i apologią Dobra, a to znaczy również - afirmacją i apologią człowieka jako istoty moralnej, zdolnej do czynnej i twórczej współpracy z Bogiem w dziele wyzwolenia świata z więzów Zła, w które jest uwikłany.

"W niniejszej rozprawie zamierzamy nie tylko przedstawić pewien charakterystyczny dla myśli rosyjskiego renesansu religijnego paradygmat myślenia o złu, ale zarazem ukazać coś więcej, to mianowicie, jak zagadnienie zła kształtuje myśl Sołowjowa niejako in statu nascendi, a więc jakby od strony samego jej stawania się. Nie tracąc zatem z oczu innych fundamentalnych dla światopoglądu Sołowjowa zagadnień i idei, takich jak np. zagadnienie Bogoczłowieczeństwa, sofiologia, problem teokratyczny itd., z którymi problem zła jest integralnie powiązany, skłonni jesteśmy postawić tezę, iż to zmaganie się z problemem zła, z pytaniem o jego obecność w świecie, historii i człowieku nadaje ostateczny sens filozoficznej działalności i powołaniu autora Sensu miłości, że to przede wszystkim w zależności od perspektywy oglądu zła zmienia się globalna konstrukcja jego systemu: teoria bytu, teoria poznania, etyka, historiozofia etc., następują w nim określone przewartościowania i zachodzą ideowe reorientacje."

___

Książki wysyłane są w ciągu 14 dni od zaksięgowania wpłaty na koncie.