Ta strona wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony, zgadzasz się na ich użycie. OK Polityka Prywatności Zaakceptuj i zamknij X

SECESJA ART NOUVEAU JUGENDSTIL WYST. HAMBURG 1991

24-01-2012, 5:44
Aukcja w czasie sprawdzania była zakończona.
Najwyzsza cena licytacji: 50 zł      Aktualna cena: 50 zł     
Użytkownik inkastelacja
numer aukcji: 2041557239
Miejscowość Kraków
Licytowało: 1    Wyświetleń: 35   
Koniec: 16-01-2012 19:44:04
info Niektóre dane mogą być zasłonięte. Żeby je odsłonić przepisz token po prawej stronie. captcha



PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI -
SECESJA EUROPEJSKA
EUROPEAN ART NOUVEAU
EUROPAISCHER JUGENDSTIL

z - from the - aus dem
Museum fiir Kunst und Gewerbe Hamburg Hamburg 1991
Wystawa Museum fur Kunst und Gewerbe z Hamburga w Muzeum Nardowym w Krakowie
10. 5. -28. 7.1991


PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W DOLNEJ CZĘŚCI AUKCJI (CZASAMI TRZEBA WYKAZAĆ SIĘ CIERPLIWOŚCIĄ W OCZEKIWANIU NA ICH DOGRANIE)

AUTOR -
*

WYDAWNICTWO, WYDANIE, NAKŁAD -
WYDAWNICTWO - *
WYDANIE - *
NAKŁAD - * EGZ.

STAN KSIĄŻKI -
* JAK NA WIEK (ZGODNY Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM*) (wszystkie zdjęcia na aukcji przedstawiają sprzedawany przedmiot).

RODZAJ OPRAWY -
*

ILOŚĆ STRON, WYMIARY, WAGA -
ILOŚĆ STRON - *
WYMIARY - * x * x * CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - * KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)

ILUSTRACJE, MAPY ITP. -
*


KOSZT WYSYŁKI -
8 ZŁ - KOSZT UNIWERSALNY, NIEZALEŻNY OD ILOŚCI I WAGI, DOTYCZY PRZESYŁKI PRIORYTETOWEJ NA TERENIE POLSKI.

ZGADZAM SIĘ WYSŁAĆ PRZEDMIOT ZA GRANICĘ. KOSZT WYSYŁKI W TAKIM PRZYPADKU, USTALA SIĘ INDYWIDUALNIE WEDŁUG CENNIKA POCZTY POLSKIEJ I JEST ZALEŻNY OD WAGI PRZEDMIOTU. (PREFEROWANYM JĘZYKIEM KONTAKTU POZA OCZYWIŚCIE POLSKIM JEST ANGIELSKI, MOŻNA OCZYWIŚCIE PRÓBOWAĆ KONTAKTU W SWOIM JĘZYKU NATYWNYM.)

I AGREE to SEND ITEMS ABROAD. The COST of DISPATCHING In SUCH CASE, IS ESTABLISH ACCORDING TO PRICE-LIST of POLISH POST OFFICE SEVERALLY And it IS DEPENDENT FROM WEIGHT of OBJECT. ( The PREFERRED LANGUAGE of CONTACT WITHOUT MENTIONING POLISH IS ENGLISH, BUT YOU CAN OBVIOUSLY TRY TO CONTACT ME IN YOUR NATIVE LANGUAGE.)


DODATKOWE INFORMACJE - W PRZYPADKU UŻYWANIA PRZEGLĄDARKI FIREFOX MOŻE WYSTĄPIĆ BŁĄD W POSTACI BRAKU CZĘŚCI TEKSTU LUB ZDJĘĆ, NIESTETY NARAZIE JEDYNYM ROZWIĄZANIEM JAKIE MOGĘ ZAPROPONOWAĆ TO UŻYCIE INTERNET EXPLORERA LUB WYSZUKIWARKI "OPERA", Z GÓRY PRZEPRASZAM ZA NIEDOGODNOŚCI.
PRZY OKAZJI PRZYPOMINAM O KOMBINACJI KLAWISZY CTRL+F (PRZYTRZYMAJ CTRL I JEDNOCZEŚNIE NACIŚNIJ F), PO NACIŚNIĘCIU KTÓREJ Z ŁATWOŚCIĄ ZNAJDZIESZ INTERESUJĄCE CIĘ SŁOWO O ILE TAKOWE WYSTĘPUJE W TEKŚCIE WYŚWIETLANEJ WŁAŚNIE STRONY.



SPIS TREŚCI LUB/I OPIS

SECESJA EUROPEJSKA
EUROPEAN ART NOUVEAU
EUROPAISCHER JUGENDSTIL

z - from the - aus dem
Museum fiir Kunst und Gewerbe Hamburg Hamburg 1991
Wystawa Museum fur Kunst und Gewerbe z Hamburga w Muzeum Nardowym w Krakowie
10. 5. -28. 7.1991
Wystawa została poparta finansowo przez: Ministerium Spraw
Zagranicznych, Bonn.
An exhibition of the Museum fur Runsc und Gewerbe Hamburg in the
National Museum, Cracow
Wth May - 28th July 1991
The exhibition was sponsored by the Foreign Office, Bonn.
Eine Ausstellung des Museums fur Kunst und Gewerbe Hamburg
im Nationalmuseum Krakau
10. Mai-28. Juli 1991
Die Ausstellung wurdc gefórdert vom Auswartigen Amt, Bonn.
Wydane przez - published by - herausgegebcn von: Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg
Przygotowanie katalogu - catalogue - Katalogbearbeitung: Barbara Hoffmeistcr und Rlidiger Joppicn
Tłumaczenia - translations - Ubersetzungcn:
Barbara Kokoska, Christine Kuliniec, Elisabeth Satara, Martin Pink,
John Ziesemer
Projekt okładki - Covcrdesign - Umschlaggestaltung: Jurgen Petcrsen
Pismo - letter-type - Schrift: Garamond
Papier - paper - Papier: 135 gr. Kunstdruck matt gestrichen
Litografie - lithography - Lithographie: Albert Bauer KG, Hamburg
Opracowanie całości - produetion - Gesamtherstellung: Offizin Paul Hartung, Hamburg



SPIS TREŚCI

6 Przedmowa - Forcword - Yorwort
8 Wprowadzenie - Introduction - Einfuhrung
15 Przejście do okresu modernizmu. Justus Brinckmann jako dyrektor Muzeum Sztuki i Rzemiosła
24 Departure Towards Modernism. Justus Brinckmann as Director of tłie Museum fur Kunst und Gewerbe
32 Aufbruch in die Modernc. Justus Brinckmann als Direktor des Museums fur Kunst und Gewerbe
43 ilustracje kolorowe - Colour Platcs - Farbabbildungen
93 Ilustracje czarno-białe - Monochrome Plates Schwarz-Weifi-Abbildungcn
165 Katalog - Catalogue - Katalog
229 Artyści i manufaktury - Artists and Manufacturers - Kiinstler und Manufaktu ren
252 Bibliografia - Bibliography - Bibliographie





Przedmowa

Z radością witamy w krakowskim Muzeum Narodowym wystawę europejskiej sztuki secesyjnej ze znakomitych zbiorów hamburskiego Muscum fur Kunst und Gewerbe.
Ten okres sztuki bowiem właśnie w naszym mieście budzi stale szczególne zainteresowanie z wielu powodów: u schyłku XIX wieku Kraków był dla całego terytorium rozdzielonego rozbiorami Kraju głównym centrum sztuki, tzw. Młodej Polski, zaś Muzeum Narodowe przechowuje w swych zbiorach liczne i znane dzieła tego okresu, stworzone w Krakowie. Powstały one w wyniku bezpośredniego kontaktu ówczesnych artystów polskich z centrami sztuki w Wiedniu, Paryżu i Berlinie. Barwna legenda i pamięć tego czasu są u nas nadal żywe i wysoko cenione. Wystawa hamburska, poza przeżyciem płynącym z poznania pięknych przedmiotów, po raz pierwszy przynosi nam do Krakowa możliwość tak wszechstronnego poznania dzieł rzemiosła artystycznego wysokiego lotu, wytworzonych w głównych centrach artystycznych Europy, skąd promieniowały one na całe terytorium kontynentu. Nadto dziś już wiemy, że ekspozycja jej odbywa się w czasie, gdy Kraków gości konferencję, poświęconą ochronie dziedzictwa kulturalnego w ramach Europejskiej Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy, co sprawia, że wystawa staje się symptomem wypracowywanej, wspólnej europejskiej przyszłości, wspartej bogatą tradycją od dawna wędrujących bez granic idei i tradycji kulturalnych.
W imieniu zespołu pracowników Muzeum Narodowego i gości wystawy składam jej autorom i twórcom z Museum fur Kunst und Gewerbe z Hamburga serdeczne podziękowania.
Tadeusz Chruścicki Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie





Foreword

We arc glad to welcome the exhibition of "European Art Nouveau from the Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg" in the National Museum of Cracow.
Becausc of numerous reasons, this period of art has continued to bc of par-ticular interest to us, cspecially in Cracow. At the end of the 19th century while the country was dividcd among neighbouring powers, Cracow was the main centre of the so-called "Young Poland". The National Museum preservcs in its collection numerous and famous works of art from that period, which were ercated in Cracow. They originated as a rcsult of direct relationship between Polish artists of the timc and the artistic movements of Paris, Vienna and Berlin. Colourful legends and memories of that time are still alive and highly appreciatcd by us.
The Hamburg exhibition, beside providing an aesthetic enjoyment by means of beautiful objects, is the first of its kind which grants us in Cracow the opportunity of viewing objects of arts and crafts of the highest possible quality, which were executed in the leading centres of Europę and radiated all ovcr the Continent.
We are well aware that the cxhibition takes place at a time when Cracow hosts an international conferencc devoted to the preservation of eultural heritage, within the Conferencc on Security and Cooperation in Europę. The exhibition thus can be seen as an important step towards a common European future, based upon the profound regard for ideas and eultural traditions no matter of dividing borders.
I should like to exprcss our decp gratitude to the organisers and authors of the exhibition from the Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg both on behalf of the staff of the National Museum and the visitors of the exhibition.

Tadeusz Chruścicki Director oftbe National Museum of Cracow





Vorwort

Mit Freuden heifien wir die Ausstellung "Europaischcr Jugendstil aus dem Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg" im Nationalmuseum Krakau willkommen.
Aus viclen Grunden erweckt die Kunst dicser Epoche noch heutc in unsc-rer Stadt besondercs Intercsse. Am Ende des 19. Jahrhunderts war Krakau fur das zwischen drci Nachbarmachtcn aufgcteilte Polen das Hauptzen-trum der Kunstrichtung, die man das "Jimge Polcn" nennt. Das National-museum Krakau bcwahrt in seinen Sammlungen zahlreiche, bekannte Werkc dieser Periode, die als Folgę der Bcgegnung der damaligen Kunstlcr mit den kiinstlerischcn Strómungen von Paris, Wien und Berlin in Krakau geschaffen wurden. Buntc Legendcn und die Erinnerung an diese Zeit sind bei uns noch lebendig und werden hochgeschatzt.
Die Hamburger Ausstcllung bringt uns aufier dcm Erlcbnis schóner Werke erstmals die Moglichkeit, in Krakau Kunsthandwerk der besten Qualitat, wie es um 1900 in den kiinstlerischen Zentrcn Europas entstand und sich iiber den Kontinent ausbrckete, in vielseitiger Form kennenzulernen. Wir zeigen die Ausstcllung zu einem Moment, da im Rahmen der Europai-schen Konferenz fiir Sicherbeit und Zusammenarbcit eine dem Schutz des kulturellen Erbes gewidmete Tagung m unserer Stadt stattfindet. Vor die-sem Hintergrund ist die Ausstellung Ausdruck der Bemuhungcn um eine gesamteuropaischc Zukunft, die aus der freien Begcgnung von Idcen und kulturellen Traditionen erwachst.
Im Namen der Mitarbeiter des Nationalmuseums Krakau und der Besu-cher der Ausstcllung móchte ich den Organisatoren und Autoren dicser Ausstellung aus dem Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg sebr herzhch danken.

Tadeusz Chruśricki Direktor des Nationalmuseums Krakau





Wprowadzenie

Wszystko, co należy do istoty życia, powinno zawierać piękno. W ten sposób piękno staje się znów pojęciem najwyższej władzy, a na jego usługach powstaje nowy kult." pisa! Hamburczyk Peter Bchrens w "Ein Dokument Deutschcr Kunst, Darmstadt, 1901" - w jednym z podstawowych niemieckich manifestów na temat secesji. Podobnie wyraził, się August Endell: "Celem wszystkich sztuk jest piękno". Cata generacja artystów przepojona była tym nowym ideałem osiągnięcia piękna w sztuce i w życiu. Niektórzy z nich byli patetyczni i natchnieni,, inni rzeczowi. Jako ruch przewrotu europejska secesja ucieleśnia jeszcze romantyczne ideały XIX wieku, ale zarazem jest twórczym przełomem zaczynającym nowy okres, którego kulminacyjnym punktem rozwoju w 20 lat później było założenie Bauhausu. Obecnie - po upływie wielu dzicsięcioleci-widzimy wyraźnie, że wiele różniących się ale jednocześnie ważnych kierunków artystycznych kryje się pod pojęciami Jugendstil, Art Nouveau, Liberty Style czy Secesja. Krytyczna teoria Williama Mornsa odnośnie sposobu produkcji dzieła sztuki implikuje powstanie pod koniec secesji stowarzyszenia Deutscher Werkbund. Również pod wpływem ówczesnego punktu widzenia, zorientowanego na eksport, występował on za wzajemnym powiązaniem projektowania artystycznego, rzemiosła i przemysłu. Nic można sobie wyobrazić większej różnicy istniejącej między roślinnym stylem secesyjnym końca XIX wieku szkoły Nancy a stylem secesji wiedeńskiej opartej na geometrycznych formach.
Wspólną cechą wszystkich odchyleń i regionalnych przejawów secesji jest poszukiwanie powiązania sztuki i życia, oraz poszukiwanie syntezy wszystkich sztuk. Podczas, gdy nowy sposób myślenia ok. 1900 pod wpływem reformatorskim opanował wszystkie dziedziny życia, próbując je odnowić lub zmienić, stanowił Jugendstil ostatni ruch spajający wszystkie dziedziny sztuki. Architektura, urbanistyka i architektura wnętrz oraz moda, sztuka pisania, literatura i muzyka miały poddać się jego wpływowi. Protagoniści ruchu secesyjnego na początku nowego wieku żywili nadzieję na powstanie nowego świata, w którym wpływ sztuki i kultury zmieni człowieka na lepsze.
Tym ukierunkowaną ideę przekazuje Muzeum Sztuki i Rzemiosła w Hamburgu, które dysponuje jednym z najbogatszych zbiorów sztuki secesyjnej na świecie. W zbiorach tych reprezentowane są prawie wszystkie rodzaje tego stylu pochodzące z Europy Środkowej i Zachodniej. Do najważniejszych należą tu zbiory angielskiego ruchu Arts i Crafts, secesji lotaryńskiej i paryskiej oraz niemieckich i austriackich artystów. Atrakcję w oczach zwiedzających stanowi ponad piętnaście pomieszczeń, w których zaprezentowane są całe pokoje z obudowanymi wykuszami i szafami gabinetowymi, uplastyczniającymi bezpośrednio Jugendstil z jego ideałem syntezy dzieł sztuki.
Centralny punkt kolekcji secesyjnych dzieł stanowi ^Sala Paryska^ urządzona przez założyciela i dyrektora muzeum Justusa Brinckmanna. Obej-
muje ona eksponaty zakupione na światowej wystawie w Paryżu w roku 1900. Zbiory przedstawione publiczności dnia 22 maja 1901 roku stanowiły sensację, ponieważ podobnych nie posiadało żadne inne muzeum niemieckie. Hamburg, jako metropolia handlu i żeglugi o zdecydowanie angielskim smaku, nigdy nie był miastem awangardy artystycznej; dlatego i tu secesja dotarła stosunkowo późno.
Skutki działalności muzealnej Brinckmanna i istnienia sSali Paryskiej" są niewymicrzalne. Nieustanna działalność kolekcjonerska szczególnie jego wczesne zainteresowanie sztuką japońską i sztuką ludową owocnie zainspirowała artystów tego regionu, a jeszcze bardziej muzea Skandynawii. Kopenhaskie Muzeum Sztuki Przemysłowej założono w 1890 roku na wzór hamburskiego modelu. Z dyrektorem tego muzeum Piętro Krohncm i dyrektorem muzeum w Trondheim, Jensem Thiisem łączyła Brinckmanna trwała przyjaźń. Nie może więc dziwić fakt, że wszystkie trzy muzea kierowały się podobnymi kryteriami, dokonując zakupów na światowej wystawie w Paryżu.
Już wcześnie, jako młody sekretarz Hamburskiej Izby Przemysłowej, starał się Brinckmann popierać rodzime manufaktury i artystów rzemieślników, ukazując nowe drogi artystyczne i postulując wyższą skalę jakości. Od roku 1896 nabywał dla muzeum atrakcyjne prace i wystawiał je jako wzór do naśladowania dla innych. Przez cały czas popierał północnonicmieckich tzn. hamburskich rzemieślników artystycznych jak Eggers, Hulbe, Mutz czy Rauch, którzy brali udział w wystawach rzemiosła artystycznego w Paryżu (wystawa światowa w 1900r.) i w Turynie (w 1902r.). Z Hamburga przeniknęła w roku 1869 iskierka działalności rzemieślniczej do miejscowości Scherrebek w północnym Szlezwiku. Doszło tam do założenia Szkoły Tkactwa Artystycznego. W ciągu kilku lat rozwinęła się ta miejscowość do najważniejszego ośrodka na nowo odkrytego niemieckiego dziewiarstwa artystycznego, pracującego tylko w oparciu o projekty artystów.
Tacy ważni artyści początku XX w. jak Peter Behrcns, Hans Chnstianscn, Otto Eckmann i Ernst Barlach czerpali, w okresie kształtowania swojej twórczości pomysły ze zbiorów hamburskiego Muzeum Sztuki i Rzemiosła.
Na tej wystawie świadomie przeciwstawiamy licznym dziełom francuskiego pochodzenia, regionalny komponent pólnochoniemiccki i skandynawski.
Nasza wystawa obejmuje cały zakres sztuki użytkowej z wyjątkiem grafiki. Wpływ, jaki wywarła sztuka japońska na niektórych wyżej wymienionych artystów, mianowicie na grafików jak Otto Eckmanna i Otto H. FÓrstera, analizuje pokazana w roku 1981 w Japonii wystawa pt.: Japonizm i Art Nouveau. Wznowienie tego tematu uwarunkowane jest małymi formatami prac i wymagałoby dla wystawy krakowskiej zupełnie innej prezentacji pomieszczeń architektonicznych, co obecnie wydaje się być niemożliwe.
W zamian za to prezentujemy wymowną serię francuskich plakatów z lat 1[zasłonięte]890-18, artystów, pomiędzy którymi znajdują się tacy olimpijczycy tej dziedziny sztuki jak Bonnard, Cherct, Steinlen, Toulouse-Lautrec, Vallot-ton itd. Brinckmann poświęci! sztuce plakatu uwagę od początku jej powstania. Hamburski zbiór może się więc poszczycić prawdziwymi inkunabułami z tej dziedziny.
Kolekcja fotografii artystycznej Ernsta Juhla przechowywana w Muzeum Sztuki i Rzemiosła należy do najbogatszych zbiorów przełomu wieków. Wprawdzie zbiór ten nabył po śmierci Brinckmanna jego następca Richard Stettiner, ale powstał on jeszcze pod okiem Brinckmanna. Założycielem jeeo jest hamburski prywatny kolekcjoner Ernst Juhl, który zorganizował w latach 1[zasłonięte]893-19 w Hamburgu dziesięć międzynarodowych wystaw fotograficznych, zakładając z ich zasobów kolekcję.
Nie wszystkie przedmioty pokazane na tej wystawie posiadało muzeum w 1900 roku. Wiele cennych eksponatów, kompletów mebli, głównie autorstwa Henry van de Veldena, Petera Behrensa i Józefa Hoffmana znajduje się w muzeum dopiero od 30 lat. Wiele z nich jest tak wkomponowanych w zbiór, że wyjęcie z niego niektórych prac na dłuższy okres czasu wydaje się być niemożliwe. Z tego powodu będzie brakowało w Krakowie prac niektórych artystów. Z drugiej strony wzbogaciliśmy wystawę w obiekty z prywatnych zbiorów, które w szczęśliwy sposób uzupełniają zasób eksponatów. Należy tu podziękować instytucjom jak Ernst Barlach Haus, Dyrekcja Poczty Głównej oraz hamburska Galeria Hans Brockstcdt, za udostępnienie nam części swoich zbiorów na okres trwania ekspozycji. Wysyłając jedyne sego rodzaju dzieła Edwarda Burne-Jones"a, Jeana Car-nesa, Emila Galie, Renę Lalique"a, Augusta Rodin i innych mamy nadzieję, że osiągnięty został pewien krok do dalszego rozwoju partnerskich stosunków między muzeami Rzeczpospolitej Polski i Republiki Federalnej Nie-iec. Gospodarzem naszej wystawy jest Muzeum Narodowe Krakowie, również u nas bardzo znane za posiadanie wartościowych row starej i współczesnej sztuki. Ciesząc się z tej kooperacji pragniemy odziękować Panu dyrektorowi Tadeuszowi Chruścickiemu, wicedyrek-owi Panu doktorowi Franciszekowi Stolotowi oraz wszystkim ich współ-cownikom zarówno za bezproblemowy współudział, jak i za przejęcie i nad naszymi eksponatami na okres dwóch i pół miesiąca. Mamy ieję, ze będziemy mogli kiedyś, w ramach rewanżu urządzić w naszych
pomieszczeniach również wystawę Krakowskiego Muzeum Narodowego. Pomysł i sprawy organizacyjne związane z wystawą wziął w swoje ręce kierownik działu secesji muzeum - Rudiger Joppien. Wpisy katalogowe opracowała Barbara Hoffmeister, jej też zawdzięczać można większość biografii artystów. W pracy tej pomagała jej w znacznym stopniu Almut Klingbeil.
Tłumaczeniem tekstów na język polski zajęły się Barbara Kokoska, Chri-stina Kułinicc, Elisabeth Satara, na język angielski John Ziesemer i Martin Pink. Wszystkim wymienionym wyrażamy nasze podziękowanie za ich pracę.Wystawy nie można by w tej formie zorganizować gdyby nie pomoc i poparcie dla Riidigera Joppien jego koleżanek i kolegów z innych działów muzeum. Duże zasługi w organizacji wystawy mają Jiirgen Dóring, Jo-hanna Lessmann, Ursula Lienert, Claudia Gabriele Phihpp, Ursula Stratę i Eva Stróbcr.
Wyjątkowo trudną i żmudną pracę w związku z wystawą wykonali nasi konserwatorzy ceramiki, szklą, metalu, papieru, skóry, wyrobów tekstylnych i drewna. Margarete Meyer, Ursula Stratę, Angelika Reschkc, Stanisław Rowinski, Frederic Lcbas, Wcrner Bleckmann, Klaus Hummitzsch i Horst Krause zasługują na dużą pochwałę. Zasługują sobie na nią również Ernst Kaphengst i Maria Thrun za obszerne ilustracje do katalogu. Karin Kiemer kierowała większością prac nad fotografią barwną.
Finansowaniem wystawy i katalogu zająło się Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Bonn. Oczywista jest wdzięczność zwiedzających i czytelników dla tego ministerstwa. Jesteśmy bardzo zobowiązani Andreasowi R. Kortingowi i Karin Blumberger-Sauerteig za ich aktywny wkład. Kiedy po uroczystości otwarcia wystawy w Krakowie wrócimy do Hamburga, odczujemy to samo co Max Sauerlandt, przyjaciel, współpracownik i następca Brinckmanna, który w liście z dnia 5 października 1928 roku pisał do swojego kolegi M. Morelovskiego: vPo powrocie do Hamburga chciałbym Państwu jeszcze raz serdecznie podziękować za miłe przyjęcie w Krakowie. Żałowałem, że miałem tam tak mało czasu. Miasto Kraków i mnogość jego bogatych zabytków wywarła na mnie bardzo duże wrażenie."

Wilhelm Hornbostel Dyrektor Muzeum fur Kunst und Gewerbe w Hamburgu





BIBLIOGRAFIA (WYBÓR) - BIBLIOGRAPHY (SELECTED) - BIBLIOGRAPHIE (AUSWAHL)

I. Katalogi Museum fOr Kunst und Gewf.RBE (chronologicznie)
Catalogues of The Museum fur Kunst
UND GEWERBE (in chronological order)
Kataloge des Museums fur Kunst und
GEWEREE (chronologisch)
Brinckmann, Justus, Fiihrer durch das Hambur-gische Museum filr Kunst und Gewerbe, zu-gleicb ein Handbucb durch die Gescbichte des Kunstgewerbes, 2 Bdc, Hamburg 1894
Brinckmann, Justus (Hg.), Plakatausstellung, Nachwort Maria Brinckmann, Hamburg 18%
Brinckmann, Justus, Die Ankdufe auf der Welt-ausstellung, Paris 1900, Hamburg 1901
Festschrift, Das Hamburgiscbe Museum fur Kunst und Gewerbe. Dargestellt zur Feier des 25jdhńgen Bestebens von Freunden und Scbulern Justus Brinckmanns, Hamburg 1902
Spielmann, Heinz, Plakat- und Bucbkunst um 1900. Ptakate, Gebrauchsgraphik, Illustratio-nen, Scbriftkunst, Buchschmuck und Buch-einbdnde aus den Sammłungen des Museums fur Kunst und Gewerbe, Hamburg 1963
Spielmann, Heinz, Der Jugendstil in Hamburg, Bilderhcft VII, Hamburg 1965
II. Secesja: ogólnie/ArtNouveau generał/Jugendstil allgemein (alfabetycznie /alpabctical /alphabctisch)
Ahlers-Hestermann, Friedrich, Stilwende. Auf-brucb derjugend um 1900, Berlin 1941
Bott, Gcrhard (Hg.), Von Morris zum Bauhaus. Eme Kunst gegrundet auf Einfachbeit, Hanau 1977
Dingelstedt, Kurt, Jugendstil in der angewand-ten Kunst, Braunschweig 1959
Giinther, Sonja, Inteńeurs um 1900, Bernbard Pankok, Bruno Paul und Ricbard Riemer-scbmid als Mitarbeiter der Vereinigten Werk-stdtten fur Kunst im Handwerk, Munchen 1971
Spielmann, Heinz, Jugendstil in Hamburg. Eine Ausstellung des Museums fur Kunst und Gewerbe Hamburg. 14. Ausstellung im B.A.T.-Haus, Hamburg 1968
Kempe, Fntz, Pbotograpbie zwischsn Daguer-reotypie und Kunstphotographie, Bilderhcft des Museums fur Kunst und Gewerbe 14, Hamburg 1977
Jedding, Hcrmann und Mitarbeiter, Histońsmus in Hamburg und Norddeutschland. Hobe Kunst zwischen Biedermeier und Jugendstil, Hamburg 1977
Spielmann, Heinz, Rdume und Meisterwerke der Jugendstil-Sammlung, Bilderheft des Museums fur Kunst und Gewerbe 15, Hamburg 1977
Spielmann, Heinz u. a., Die Jugendstil-Sammlung, Bd. 1, Kunstler A-F, Hamburg 1979
Spielmann, Heinz, Ruth Malhotra, Ulrich Luck-hardt, Literatrubel 1900. Plakat und Buch der Jugendstil-7-eit, Hamburg 1979
Handbucb, Museum fur Kunst und Gewerbe, Prestel-Verlag, Munchen 1980
Bcstandskatalog, Kunstbibliothek Berlin und Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg, Das friibe Plakat in Europa und den USA, hrsg. von Lise Lotte Móller, Klaus Popitz,
Hasc, Ulrike von, Schmuck um 1900 in Deutscb-land und Ósterreicb, Munchen 1977
Hcller, Carl Bcnno, Jugendstil-Mobel, Kirch-dorf-Inn 1990
Hermand, Jost (Hg.), Jugendstil, Darmstadt 1971
Heydorn, Volkcr, Maler in Hamburg, J1[zasłonięte]886-19, 1[zasłonięte]945-19, 2 Bdc, Hamburg 1974
Heuscr, Hans-Jórgen, Franzosische Keramik zwischen 1850 und 1910, Munchen 1974
Hofstattcr, Hans H., Gescbichte der europii-iseben Jugendstilmalerei, Koln 1963
Hofstattcr, Hans H., Jugendstil Druckkunst, Ba-dcn-Badcn 1968
Axel von Saldem, Heinz Spielmann, Stephan Waetzoldt, bcarbcitet von Helga Hollmann Ruth Malhotra, Alexander Pilipczuk, Bernd Schalicke, Christina Thon u. a., łBd 1 England/USA, Berlin 1973; Bd. 2 Frank-reich/Belgien, Berlin 1977; Bd. 3 Deutscb-land, Berlin 1980
Spielmann, Heinz, Jugendstil. Justus Brinckmann und die Jugendstil-Sammlung des Museums fur Kunst und Gewerbe in Hamburg, Die bibhophilen Taschenbtichcr, Nr. Ą2 Dortmund 1983
Spielmann, Heinz, Japonismus und Art Nou-veau. Europaische Grapbik aus den Sammłungen des Museums fur Kunst und Gewerbe Hamburg, Kobe, Kitakyushu, Tokio 1981
Saldem, Axel von, Das Museum fur Kunst und Gewerbe Hamburg 1[zasłonięte]869-19, Bilderheft des Museums fur Kunst und Gcwcrbc 23, Hamburg 1988
Bcstandskatalog, Dokumentc der Photographie 3, Kunstpbotographie um 1900. Die Samm-lung Ernstjuhl, Hamburg 1989
Hornbostcl, Wilhelm (Hg.), Kunst fiir Hamburg. Erwerbungen in der Zeit des Direktors Axel von Saldem, 1[zasłonięte]971-19, Museum fiir Kunst und Gewerbe, Hamburg 1990
Kcmpe, Erika und Fritz, Heinz Spielmann, Die Kunst der Camera im Jugendstil, Frankfurt 1986
Kreisel, Heinrich und Georg Himmelheber, Die Kunst des deutschen Móbels, Bd. III, Klassi-zismus, Histońsmus, Jugendstil, Munchen 1973
Leistikow-Duchardt, Annclore, Die Entwick-lung eines neuen Stils im Porzellan, Heidelberg 1957
Leppien, Hclmut R., Kunst ins Leben. Alfred Eichtwarks Wirken fiir die Kunstballe und Hamburg von 1886 bis 1914, Hamburger Kunsthalle 1986
Mackay, James, Kunst und Kunstbandwerk der Jabrbundertwende, Munchen 1975
Madsen, Stephan Tschudi, Sources of Art Nou-veau, New York 1975
Mcicr-Oberist, Edmund, Das neuzeitliche ham-burgische Kunstgewerbe in scinen Grund-lagen. Ein Beitrag zur Kulturgeschicbte des 19. Jahrbunderts, Hamburg 1925
Meyer-Tónnesmann, Carsten, Der Hamburgi-sche Kunstlerclub von 1897, Hamburg 1985
Mundt, Barbara, Historismus. Kunstgewerbe zwischen Biedermeier und Jugendstil, Miin-chen 1981
Miillcr, Dorothcc, Klassiker des modernen Móbeldesigns. O. Wagner, A. Laos, J. Hoff-mann, K. Maser, Miinchen 1980
Ncuwirth, Waltraud, Osterreichisches Kunst-
bandwerk des Jugendstils, Glas, Keramik, Metali, Email, Wien 1980
Ncuwirth, Waltraud, Ósterreicbiscbe Keramik 1[zasłonięte]895-19, Wien 1986
Pevsner, Nikolaus, Wegbereiter moderner Formgebung. Von Morris bis Gropius, Rein-bek 1957
Schiefler, Gustav, Eine Hamburgiscbe Kulturgeschicbte 1[zasłonięte]890-19, Hamburg 1985
Scłimmzler, Robert, Art Nouveau -Jugendstil, Stuttgart 1962
Schweiger, Werner J., Wiener Werkstdtte, Wien 1980
Scling, Hclmut (Hg.), Jugendstil. Der Weg ins 20. Jahrhundert, Heidelberg 1959
Sembach, Klaus-Jiirgcn, Jugendstil, Die Utopie der Versóhnung, Koln 1990
Spiclmann, Heinz, Jugend 1[zasłonięte]896-19. Zeit-scbrift einer Epoche, Die bibliophilen Ta-schenbiieher Nr. 545, Dortmund 1988
Sternbcrgcr, Dolf, Ober den Jugendstil und andere Essays, Hamburg 1956
Weisberg, Gabriel P., Art Nouveau Bing - Paris Style 1900, Washington 1986
Wichmann, Siegfried, Japonismus. Ostasien -Europa. Begegnungen in der Kunst des 19. und 20. Jabrhunderts, Herrsching 1980
Wichmann, Siegfried, Jugendstil. Floral-Funk-tional in Deutscbland und Ósterreich und den Einflufigebieten, Herrsching 1984
iii. Katalogi muzeale/Museum
CATALOGUES / MUSEUMSKATALOGE
Berlin, Sammlung (Museum) Karl H. Bróhan, Kunst der Jahrbundertwende und der Zwan-7-iger Jahre, Bd. 2, Tcil 1: Jugendstil, Werk-bund, Art Deco - Glas, Holz, Keramik, Teil 2: Kunstbandwerk - Metali, Porzellan, beide Bde bearb. von Karl H. Bróhan, Berlin 1976, 1977
Berlin, Brdhan-Muscum, Metallkunst. Silber, Kupfer, Messmg, Zmn. Vom Jugendstil zur Modernę (1[zasłonięte]889-19), bearb. von Karl H. Bróhan u. a., Berlin 1991
Berlin, Kunstgewerbemuseum, Werke um 1900, bearb. von Wolfgang Schcfflcr, Berlin (-West) - 1966
Berlin, Kunstgewerbemuseum, Historismus. Kunstbandwerk und Industrie im Zeitalter der Weltausstellungen, bearb. von Barbara Mundt, Berlin (-West) 1973
Berlin, Kunstgewerbemuseum, Kunstbandwerk um 1900 - Scbenkung Briibl 1966 und 1986, bearb. von Wolfgang Henning, Staathche Museen zu Berlin, Berlin (-Ost) 1986
Bremen, Kunsthalle, Europdischer Jugendstil. Druckgraphik, Handy.eichnungen und Aąuarelle, Plakate, lllustrationen und Buch-kunst um 1900 aus dem Besitz der Kunsthalle, Bremen 1965
Bremen, Kunsthalle, Katalog der Medaillen und Plaketten des 19. und 20. Jabrhunderts m der Kunstballe, bearb. von Ulrike Kolkę, Bremen 1975
Darmstadt, Hessisches Landesmuseum, Plakate um 1900. Katalog der Plakatsammlung, bearb. von Giscla Bcrgstrasscr, Darmstadt 1962
Darmstadt, Hessisches Landesmuseum, Bild-werke um 1800 bis 1970, bearb. von Wolfgang Bcch, Darmstadt 1974
Darmstadt, Hessisches Landesmuseum, Jugendstil. Kunst um 1900, bearb. von Carl Benno Heller, Darmstadt 1982
Darmstadt, Museum Kiinstlerkolonie, bearb. von Renatę Ulmcr, Darmstadt 1990
Dresden, Museum fur Kunsthandwerk, Kunstbandwerk und Industrieform des 19. und 20. Jahrbunderts, bearb. von Klaus-Pctcr Arnold, Gisela Haase, Ursula Hennig, Giinter Reinheckel, Dresden 1977
Diisseldorf, Kunstmuscum, Das Glas des Jugendstils, bearb. von Helga Hilschenz, Katalog der Sammlung Hentrich, Miinchen 1973
Diisseldorf, Kunstmuseum, Glas. Historismus, Jugendstil, Art Deco, Sammlung Hentricb, Bd. 1 Frankreich, bearb. von Helga Hil-schenz-Mlynek und Helmut Ricke, Miinchen 1985
Hamburg, Kunsthalle, Katalog der Medaillen und Plaketten des 19. und 20. Jabrhunderts im franzósischen und deutschen Spracbraum, bearb. von Sunhild Salaschck, Hamburg 1980
Hannover, Kestner-Museum, Kunstbandwerk im Umbrucb. Jugendstil und Zwanziger Jahre, bearb. von Christel Mosel, Hannover 1971
Karlsruhe, Badisches Landesmuseum, jugendstil, bearb. von Irmela Franzke, Karlsruhe 1978, 1987:
Koln, Kunstgewerbemuseum, Keramik vom Historismus bis zur GegeniDart, Sammlung Gertrud und Dr. Karl Funke-Kaiser, bearb. von G. Rcincking von Bock, Carl-Wolfgang Schumann, Koln 1975
Koln, Sammlung Gertrud und Dr. Karl Funkc-Kaiser, Glas vom Jugendstil bis beute, bearb. von Brigitte Klesse und Hans Mayr, Koln 1981
Mainz, Landesmuseum, Jugendstil - Bestands-katalog der Gldser sowie der Keramiken, Metallarbeiten, Móbel, Textilien und des Scbmucks, bearb. von Wolfgang Yenzmer und Gabriele Mendelssohn, Mainz 1990
Miinchen, Stadtmuseum,JugendstiL Katalog der Móbelsammlung des Munchner Stadtmu-seums, bearb. von Hans Ottomeyer, Miinchen 1988
Miinchen, Sradtmuscum, Kleinplastik und figiir-licbes Kunsthandwerk aus den Bestdnden des Miinchner Stadtmuseums, bcarb. von Hclga D. Hofmann, Miinchen 1974
Miinchen, Sammlung Woeckel, Jugendstil-sammlung Dr. Cerbard P. Woeckel, bearh. von Gcrhard P. Woeckel, Kasscl 1968
New York, Metropolitan Museum, Modern De-sign In the Metropolitan Museum of Art 1[zasłonięte]890-19, bearb. von R. Craig Miller, The Metropolitan Museum, New York 1991
New York, Museum of Modern Art, Art and Design at tbe Tum of the Century, Museum of Modern Art, New York, 1959
Wien, Museum fiir Angcwandte Kunst, Das Glas des JugendstUs, Sammlung des Oster-reichiseben Museums fur Angewandte Kunst, bcarb. von Waltraud Neuwirth, Wien 1973
Wien, Museum fiir Angcwandte Kunst, Óster-rekbische Keramik des JugendstUs, Sammlung des Osterreichischen Museums fiir An-
gewandte Kunst, bearb. von Waltraud Neuwirth, Wien 1974
Wien, Museum fur Angewandte Kunst, Mbbel des JugendstUs, Sammlung des Osterreichischen Museums fur Angewandte Kunst, bcarb. von Vera J. Behal, Wien 1981
Zurich, Kunstgewcrbemuseum, Objekte des JugendstUs aus der Sammlung des Kunstge-werbemuseums, bcarb. von Erika Gysling-Billeter, Zurich 1975
IV. Katalogi wystaw/Exhtbition
CATALOGUES / AUSSTELLUNGSKATALOGE
Briisscl, Palais des Beaux-Arts, fugendstil, Euro-paha 77, bcarb. von Bngitte Tictzel-Hcller-forth, Brussel 1977
Briissel, Palais des Beaux-Arts, Art Nouveau Belgiąue, Europalia 80, Brussel 1980
Darmstadt, Mathildenhóhe, Hessischcs Landes-museum und Kunsthalle Uarmstadt, Ein Dokument deutscher Kunst, Darmstadt 1[zasłonięte]901-19, 5 Bde, Darmstadt 1976
Dusseldorf, Hctjens Museum, Europdische Keramik des JugendstUs, Hetjens Museum, Diisscldorf 1974
Houston, Institute tor the Arts, Rice University und The Art Institute of Chicago, Art Nou-veau BelgiumfFrance, bearb. von Yvonne Brunhammer et. al., Houston 1976
Kaiserslautern, Pfalzgalerie, Jugendstil Kunsthandwerk und Bilder. Eine privatc Sammlung, Kaiserslautern 1987
Koln, Kunstgewerbemuscum, Sammlung Gior-gio Silzer, Kunsthandwerk vom Jugendstil bis zum Art Deco, Koln 1976
Miinchen, Stadtmuscum,~Nancy 1900. Jugendstil in Lothringen. Zwischen Historismus und Art Deco, bearb. von H. und J. A. Schmoll gen. Eiscnwcrth, Miinchen 1980
Munchcn, Stadtmuseum, Die Meister des Miin-chener JugendstUs, hrsg. von Kathryn B!oom Hiesinger, Munchcn 1989 (Originalausgabe: Art Nouveau in Munich, Philadelphia 1988)
Munchcn, Stuck-Villa, Silber des JugendstUs, bearb. von Angela Heilmann, Miinchen 1979
Prag, Narodni Galerie, Nemeckd Secese (Jugendstil in Deutschland. Kunst und Kunst-
handwerk um 1900 aus Museen der Bundes-republik Deutschland), bearb. von Heinz Spiclmann, Prag 1980
Prag, Narodni Galerie v Praze, Umeleckd Kolonie Darmstadt, bcarb. von Bernd Krimmel, Darmstadt 1989
Sohngen, Dcutsches Khngenmuscum, Bestecke des JugendstUs, bcarb. von Reinhard Sangcr, Solingen 1979
Stuttgart, Wurttembergischcs Landcsmuseum, Art Nouveau. Textil-Dekor um 1900, bearb. von Ruth Grónwoldt und Sabinę Hcssc, Stuttgart 1980
Wien, flistorisches Museum, Traum und Wirk-lichkeit. Wien 1[zasłonięte]870-19, Wien 1985 ffran-zósischc Ausgabc: Vienne 1[zasłonięte]880-19 . -UApocalypse Joycuse, Centre Pompidou, Parisl986)
V. Monografie artystów i manufakatur /
MONOGRAPHS OF ARTISTS AND MANUFACTORIES/MONOGRAPHIEN ZU KUNSTLERN UND MANUFAKTUREN
Ashbee: Alan Crawford, C. R. Ashbee, Archi-tect, Designer & Romantic Socialist, New Haven and London 1985
Barlach: Friedrich Schult, Ernst Barlacb, Das plastische Werk, Hamburg 1960
Behrens: Peter Bebrens und Nurnberg, Ge-schmackszaandel in Deutschland - Historismus, Jugendstil und die Anfange der Indu-strieform, Ausst. Kat. Germanisches Natio-nalmuscum Niirnberg, Munchen 1980
Behrens: Alan Windsor, Peter Behrens, Architekt und Designer, Stuttgart 1985
Berlin, KPM: Karl H. Brohan und Ingeborg Becker, Berhner Porzellan vom Jugendstil zum Funktionalismus 1[zasłonięte]889-19, Brohan Museum, Berlin o.J. (1987)
Berlin, KPM: Irenę von Treskow, Die Jugend-stil-Porzeliane der KPM, Bestandskatalog 1[zasłonięte]896-19, Munchen 1971
Bernard: Emile Bernard 1[zasłonięte]869-19, Ein Wegbe-reiter der Modernę, Ausst. Kac. Stadtische Kunsthallc Mannhcim, Van Gogh Museum Amsterdam, bcarb. von Mary Annę Stevens, Zwolle 1990
Bing & Grendahl: Enk Lassen, En kobenharonsk porcelansfabriks historie, Bing & Grandahl 1[zasłonięte]853-19, Kopenhagen 1978
Bonnard: Pierre Bonnard, The Graphic Art, Ausst. Kat. The Metropolitan Museum of Art, New York, bearb. von C. Ives, H. Giambruni, S. M. Newman, New York 1989
Bugatti: Die Bugattis. Automobile, Móbel, Bron-zen, Plakate, Ausst. Kat. des Museums fiir Kunst und Gewerbe Hamburg, mit Bcitra-gen von H. Jedding, R. Malhotra, A. v. Saldem, H. Spiclmann, Hamburg 1983
Burne-Jones: Burne-Jones, The paintings, graphic and decorathe work of Sir Edward Burne-Jones 1833-98, Ausst. Kat. Hayward Gallcry, London 1975
Christianscn: Margrct Zimmermann-Degen, Hans Chnstiansen. Leben und Werk eines Jugendstilkunstlers, Kónigstein/Taunus 1981
Cranc: Grcg Smith und Sarah Hyde (Hg.), Walter Crane, 1[zasłonięte]845-19, Artist, Designer and Socialist, Manchester 1989
Czcschka: Carl Otto Czeschka. Aspekte seines Lebenswerks, Ausst. Kat. des Museums fiir Kunst und Gewerbe Hamburg im B.A.T.-Haus, bcarb. von Heinz Spiclmann und Eraukc Carstcnsen, Hamburg 1978
Eckmann: Otto Eckmann (1[zasłonięte]865-19). Ein ^ Hauptmeister des Jugendstils, Ausst. Kat. Kaiscr-Wilhelm-Museum, Krefeld 1977
Lndcll: August Endell, Der Architekt des Photo-atehers Ehira, Museum Vdla Stuck, bearb. von Klaus-Jurgen Sembach, Munchen 1977
Gallć: Phihppe Garncr, Emile Galie, London 1976
Galie: Emile Galie, Ausst. Kat. Musćc du Lu-xcmbourg, Pans 1985
Godwin: Ehzabeth Aslm, E. W. Godwin, Eurni-ture and Interior Decoration, London 1986
Grassct: Annę Murray-Robertson, Grasset, Pwnnier de 1'Art Nouveau, Paris 1981
Guimard: Hector Guimard, Ausst. Kat. Landes-muscum Miinstcr, Miinstcr 1975
Guimard: Maurice Rheims, Hector Guimard, New York 1988
Hoetger: Suse Drost, Bernhard Hoetger 1874—1949. Sein Leben und Schaffen, Brcmen 1974
Hoffmann: Eduard E. Sekier, Josef Hoffmann. Das architektonische Werk. Monographic und Werkverzeichnis, Salzburg/Wien 1982
Hoffmann: Peter Noever und Oswald Oberhu-ber (Hę,.), Josef Hoffmann 1[zasłonięte]870-19, Ornament zwischen Hoffnung und Verbrechen, Ausst. Kat. des Osterreichischen Museums fiir Angcwandte Kunst, "Wicn 1987
Kayser: Kayserzinn und andere Zinngerdte des Jugendstils. Die Stiftung Hcntrich im Kaiser Wilhelm Museum, Krcfcld 1984
Kling: Waltraud Neuwirth, Anton Kling (1[zasłonięte]881-19) und sein Ereundeskreis. Ein Wiener Kiinstler der Khmt-Gruppe in Wien, Hamburg, Pforzheim und Karhruhe, Ausst. Kat. Ósterreichisches Museum fiir Ange-wandte Kunst, Wien 1979
Klinger: Max Klinger, Wege zum Gesamtkunst-werk, Ausst. Kat. Roemer- und Pchzacus-Museum, Hildcshcim 1984
Klinger: Gerhard Winkler, Max Klinger, Lcipzig 1984
Knox: A. J. Tilbrook, The designs of Archibald Knoxfor Liberty & Co., London 1976
Konigliche Porzellanmanufaktur Kopenhagen: The Royal Copenhagen Porcelain Manufac-lory, 1[zasłonięte]775-19, Kopenhagen 1975
Kokoschka: Werner J. Schwcigcr, Der junge Ko-koschka, Leben und Werk 1[zasłonięte]904-19, Wien/Miinchen 1983
Laliąue: Laliąue. Schmuckkunst des Jugendstils. Gulbenkian-Stiftung Lissabon und deutscher Museumsbesitz, Ausst. Kat. Schmuckmu-scum Pforzheim, Bayensches Nationalmu-scum und Museum fiir Kunst und Gewerbe Hamburg, 1987-88
Lalique: Sigrid Barten, Renę Lalique, Schmuck und Objets d!art 1[zasłonięte]890-19, Munchen 19892
Luksch: Joachim Hcusinger von Waldcgg, Hel-mut R. Lcppien, Richard Luksch - Elena Luksch-Makowsky, Hamburger Kiinstler -
Monographien zur Kunst des 20. Jahrhun-derts, Bd. 10, Hamburg 1979
Mackintosh: Rogcr Billcliffc, Charles Rennie Mackintosh. The Complete Furniture, Furni-turę Drawings & Interior Designs, London 1979
MeifScn: Johannes Rust, Meiflener Jugendstilpor-zellan, Giitcrsloh 1983
Morris: Gillian Naylor (Hg.), William Morris by Himself. Designs and Writings, London 1988
Mutz: Mutz - Keramik. Werke von Ernst Bar-lach und andere ausgewaklte Arbeiten der Altonaer und Berliner Wcrkstdtten, Ausst. Kat. Altonaer Museum in Hamburg, Hamburg 1966
Olbrich: Joseph M. Olbrick, 1[zasłonięte]867-19, Ausst. Kat. Mathildenhóhe, Darmstadt 1983
Riemerschmid: Richard Riemerschmid. Vom Jugendstil zum Werkbund. Werke und Dokumente, bearb. von Winfried Nerdingcr, Ausst. Kat. Munchener Stadtmuseum 1982
Rodin: E. Elsen (Hg.), Rodin Rediscovered, Ausst. Kat. National Gallcry of Art, Washington 1981
Rookwood Pottcry: Herbert Pcck, The Book of Rookwood Pottery, New York 1968
Rozenburg: Rozenburg 1[zasłonięte]883-19. Geschiede-nis van een Haagse fabriek, Ausst. Kat. Ge-mccntcmuscum, Den Haag 1983
Schcrrcbck: Ernst Schlcc, Scherrebcker Bildtep-pichc, Neumunster 1984
Sernjncr-Bovy: Jacąucs-Gregoire Watelet, Ser-rurier-Bovy, De 1'Art Nouveau a 1'Art Deco, Briissel 1986
Thonet: Alexander von Vegesack, Das Thonet-Buch, Munchen 1987
Thonet: Ausst. Kat., Sitzgelegenheiten. Bug-holz- und Stahlrohrmóbel von Thonet, bearb. von Claus Pcse und Ursula Peters, Ger-manischcs Nationalmuseum, Nurnberg 1990
Van dc Velde: Karl Heinz Hutcr, Henry van de Velde, sein Werk bis zum Ende seiner Tdtig-keit in Deutschland, Berlin 1967
Van dc Velde: Wolf D. Pccher, Henry van de Velde. Das Gesamtwerk, Bd. 1, Munchen 1981
Van de Velde: Klaus-Jurgen Sembach, Henry van de Velde, Stuttgart 1989



Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.


ZOBACZ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA

ZOBACZ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT


NIE ODWOŁUJĘ OFERT, PROSZĘ POWAŻNIE PODCHODZIĆ DO LICYTACJI