Spis ilustracji
1. Aleksander Sapieha, portret z czasów Księstwa Warszawskiego, sprzed 1812 r. Repr. Z. Wójcik, Aleksander Sapieha i warszawskie środowisko przyrodnicze końca XVIII i początku XIX w., PAN, Prace Muzeum Ziemi, nr 15. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1970 8
2. Anna z Zamoyskich Sapieżyna, żona Aleksandra, według obrazu z pocz. XIX w. Repr. Z. Wójcik, Aleksander Sapieha i warszawskie środowisko przyrodnicze... 9
3. Karta tytułowa pierwszego wydania Części I Podróiy Aleksandra Sapiehy, Wrocław 1811 r., z francuskim tekstem autorskim wyjętym z nie wydanych dziel, który podajemy w tłumaczeniu polskim: „Kiedy ktoś zabiera się do opisywania podróży, prawdomówność swoją musi zatwierdzić, po pierwsze, dobrą pamięcią doznanych wrażeń, po drugie, prostotą, prawic naiwnością swojej narracji. Przy pomocy tych tak bardzo wiarygodnych świadków uda się złagodzić krytykę i stawiać czoło przesadnemu niedowierzaniu nieprzyjaciół i zazdrośników15, wraz z przetłumaczoną sentencją łacińską: „Pogardę dla zawistnych podnoszę do gwiazd11. Z księgozbioru Biblioteki Narodowej w Warszawie 21
4. Karta tytułowa drugiego wydania Części I Podróży Aleksandra Sapiehy, Sanok 1856 r. Z księgozbioru Biblioteki Narodowej w Warszawie 22
5. Triest, wejście do wielkiego kanału portowego. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Desmaisons. Repr. L. F. Cassas, Voyage pittoresąue et historiąue de 1'Istrie et de la Dalmatie, Paris 1802 36
6. Idria. widok ogólny, z wejściem do kopalni rudy rtęci. Ryc. z końca XVIII w. Rys. i ryt. n.n. Repr. Z. Wójcik, Aleksander Sapieha i warszawskie środowisko przyrodnicze... 40
7. Piran, widok ogólny. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Cenu. Repr. L. F. Cassas, Yoyage pittoresąue... 43
8. Pula, wejście do portu. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. N. Hjeune. Repr. L. F. Cassas, Yoyage pittoresąue... 47
9. Cres, port i wyspa o tej samej nazwie. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. F. Wibers, ryt. Hildibrand. Repr. Les bords de 1'Adriatiąue et le Montenegro par Charles Triarte, ouerage contenant 257 gramres sur bois et 7 cartes, Paris 1878 51
10. Rijeka, port. Drzeworyt z II pot. XIX w. Rys. F. Wibers, ryt. Hildibrand. Repr. Les bords de VAdriatiąue... 52
11. Połów ryb u wybrzeży adriatyckich. Drzeworyt z poł. XIX w. Rys. C. Laplan-te, ryt. F. Wibers. Repr. Les bords de V Adriatiąue... 55
12. Zamek Frankapanów. Drzeworyt z II poi. XIX w. Rys. E. Grandsire, ryt. Hildibrand. Repr. Les bords de 1'Adriatiąue... 59
13. Zadar, widok miasta od strony Adriatyku. Drzeworyt. Rys. i ryt. n.n. Zbiory ikonograficzne Biblioteki Narodowej w Warszawie („Tygodnik Ilustrowany15 1862) 61
14. Sibenik, twierdza Świętego Jana nad rozszerzającym się ujściem rzeki Krka. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. Hildibrand, ryt. n.n. Repr. Les bords de 1'Adriatigue ...81
334
15. Rzeka Krka z wodospadami powyżej m. Skradin. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Chenu, Repr. L. F. Cassas, Voyage pittoresque... 84
16. Knin, widok ogólny z mostu nad rzeką Krka. Drzeworyt z II poi. XIX w. Rys. C. Laplante, ryt. Rion. Repr. Les bords de VAdriatiąue... 96
17. Górny bieg rzeki Krka, powyżej mostu w Kninie. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. E. Grandsire, ryt. Hildibrand. Repr. Les bords de VAdriatique... 97
18. Wielki wodospad na rzece Cettinie. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Leve. Repr. L. F. Cassas, Voyage pittoresque... 109
19. Wybrzeże adriatyckie, widok między Trogirem i Splitem. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Chenu. Repr. L. F. Cassas, Voyage pittoresque... 134
20. Split, widok ogólny miasta od strony Adriatyku. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Paris. Repr. L. F. Cassas, Voyage pittoresque... 135
21. Rzymskie sarkofagi, ołtarze i napisy, zachowane w pobliżu wzgórza i fortecy Klis. Akwaforta sprzed 1802 r. Rys. Cassas, ryt. Filhol. Repr. L. F. Cassas, Voyage pittoresque... 141
22. Karawana turecka w drodze z Hercegowiny do Dubrownika. Drzeworyt z II pot. XIX w. Rys. Valerio. ryt. Ch. Barbant. Repr. Les bords de VAdrialiqne... 183
23. Karawanseraj, dom zajezdny karawan tureckich w Ploće. Drzeworyt z II poi. XIX w. Rys. E. Grandsire, ryt. n.n. Repr. Les bords de VAdriatique.,. 184
24. Dubrownik, widok ogólny od strony Adriatyku. Drzeworyt z poł. XIX w. Rys. E. Grandsire, ryt. Hildibrand. Repr. Les bords de VAdrialique... 219
25. Dubrownik, zabytkowe budynki na placu głównym. Drzeworyt z poł. XIX w. Rys. M. Unier, ryt. E. Grandsire. Repr. Les bords de rAdrialique... 223
26. Dubrownik, krużganki w klasztorze franciszkanów. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. A. Sargent, ryt. H. Cantenacci. Repr. Les bords de VAdńatique... 224
27. Widok m. Herceg Novi przy wejściu do Zatoki Kotorskiej. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. E. Grandsire, ryt. Hildibrand. Repr. Les bords de 1'Adtiati-que... 229
28. Fragment ody Marka Bruerovicia na cześć Aleksandra Sapiehy 240
29. Rezydencja władców Czarnogóry w m. Cetinje. Drzeworyt z H poł. XIX w. Rys. Tavlori, ryt. Laplante. Repr. Les bords de VAdnatique... 247
30. Zakinthos, fragment wyspy z fortecą. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. Lancelot, ryt. n.n. Repr. Griechenland in Wort und Bild, eine Schilderung des Hellenis-chen Konigreches von Amand Freiherr von Schweiger-Lerchenfeld, mit 200 illustrationen, Leipzig 1882 253
31. Fragment rękopisu Części II PodróZy Aleksandra Sapiehy 254
32. Olimp, góra w Elidzie. Staloryt sprzed 1821 r. Rys. i ryt. n.n. Repr. E. Raczyński, Dziennik podróży do Turcji, odbytej w roku MDCCCX1V f_1814j. Album, Wrocław 1821 (tamże wyd. niem. 1824) 257
33. Chlemutsi, zamek. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. Lancelot, ryt. n.n. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 260
34. Patras, widok ogólny od strony lądu. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. i ryt. n.n. Repr Griechenland in Wort und Bild... 262
35. Kerkira (Korfu), wyspa i miasto o tej samej nazwie, położone na skalistym i stromym brzegu. Slaloryt sprzed 1821 r. Rys. i ryt. n.n. Repr. E. Raczyński, Dziennik podróty do Turcji... 267
36. Strój znaczniejszych Greków. Akwaforta sprzed 1821 r. Rys. L. Fuhrman, ryt. Kretlow. Repr. E. Raczyński, Dziennik podróży do Turcji... 270
37. Platany pod Bujukdere, na przedmieściu Istambułu. Akwaforta sprzed 1821 r. Rys. L. Fuhrman, Ryt. Wagner. Repr. E. Raczyński, Dziennik podróty do Turcji... 273
38. Akrokorynt. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. i ryt. Dosso. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 276
39. Przesmyk Koryncki. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. Laplante, ryt. F. Wibers. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 277
40. Parnas i zabudowania Delf u stóp góry. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. T. Sordeu, ryt. Rupfel. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 278
41. Kastalia, święte źródło w masywie Parnasu. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. Ch. Barbant, ryt. T. Sordeu. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 285
42. Delfy, ruiny świątyni Apollina. Repr. K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, wyd. IV, Warszawa 1969, s. 23 287
43. Delfy, stadion. Repr. K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu,
s. 91 287
44. Delfy, „Święta droga11 i skarbiec Ateńczyków. Repr. K. Kumaniecki, Historia kultury staroiytnej Grecji i Rzymu, s. 90 293
45. Starożytny grób skalny w pobliżu Kastri. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. Laplant, ryt. Ubrycht. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 294
46. Pan, greckie bóstwo opiekuńcze lasów, trzód i pasterzy. Rzeźba marmurowa, kopia rzymska wg oryginału greckiego z końca II w. p.n.e., villa Albani w Rzymie. Repr. Mała encyklopedia kultury antycznej, Warszawa 1968, tabl. XLV 301
47. Jezioro Kopais. Drzeworyt z II poi. XIX w. Rys. Ch. Barbant, ryt. n.n. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 305
48. Liwadia, ulica handlowa. Drzeworyt z II poł. XIX w. Rys. M. B., ryt. n.n. Repr. Griechenland in Wort und Bild... 306
335
Mapy
1. Ziemie południowoslowiańskie na przełomie XVIII i XIX w. 28
2. Trasa podróży Aleksandra Sapiehy (pod opaską)
3. Starożytna Grecja (pod opaską)
