Szlachecki wymiar sprawiedliwości w Prusach Królewskich 1[zasłonięte]454-17
Naworski Zbigniew

Rok wydania: 2004
Nr wydania: 1
Liczba stron: 380
Okładka: Miękka
Format: 16.0x23.0cm
____________________________________________________________________________________
Ze wstępu

Zamiarem autora było przedstawienie problematyki objętej pracą zarówno w ujęciu dynamicznym, jak i statycznym. Monografia podzielona została na siedem rozdziałów. Pierwszy, ogólny, o charakterze wprowadzającym, omawia genezę, rozwój i ewolucję wymiaru sprawiedliwości od czasów krzyżackich aż po schyłek istnienia prowincji. W kolejnych rozdziałach zaprezentowano sądy: ziemskie, zamkowe, graniczne, okresu bezkrólewia, komisarskie, skarbowe i starostów. W zwięzły sposób została też zaznaczona partycypacja miejskiego wymiaru sprawiedliwości w sprawach szlachty. Rozdział szósty zajmuje się instancjami apelacyjnymi na terenie prowincji. Szczegółowo został w nim omówiony sejmik generalny, a następnie, skrótowo, rola Trybunału Koronnego jako instancji apelacyjnej oraz stosunek do niego szlachty pruskiej. W poszczególnych rozdziałach został przyjęty jednolity schemat w przedstawianiu każdego z sądów, a tam gdzie pozwalały na to materiały praktyki, została ona wyodrębniona i porównana ze stanem formalnoprawnym. W rozdziałach poświęconych problematyce ustroju i zasad funkcjonowania poszczególnych sądów nieuniknione okazało się wzajemne zazębianie się tej problematyki z elementami procedury sądowej. Uwzględnienie tego aspektu badawczego pomogło, jak się wydaje, lepiej przedstawić główny wątek pracy i znacznie ją wzbogacić. Ostatni rozdział został poświęcony udziałowi pruskich rodzin szlacheckich w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Autor starał się w nim przedstawić, jakie rodziny szlacheckie były najbardziej zainteresowane w piastowaniu funkcji sądowych, jaki był ich stan majątkowy i powiązania rodzinne, wreszcie w jakim stopniu sądy szlacheckie były rzeczywistymi instytucjami demokracji i samorządu szlacheckiego. Ten ostatni rozdział, poza badaniami własnymi, oparty został w dużej mierze także na dotychczasowych ustaleniach nauki. Pozwoliło to na usystematyzowanie całości zagadnienia i jego zaprezentowanie w tabelach.


Spis treści
Od autora;

Wykaz skrótów;

Wstęp;

Geneza i rozwój szlacheckiego wymiaru sprawiedliwości w państwie krzyżackim i na terenie Prus Królewskich:

Organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwie krzyżackim *
Zasady funkcjonowania krzyżackiego wymiaru sprawiedliwości *
Próby uzdrowienia sądownictwa przez Związek Pruski *
Budowa zrębów wymiaru sprawiedliwości w Prusach Królewskich *
Porządkowanie pruskiego wymiaru sprawiedliwości *

Ewolucja szlacheckiego wymiaru sprawiedliwości do roku 1772;

Sądy ziemskie:

Stan formalnoprawny *
Roki *
Skład sądu *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Właściwość funkcjonalna *
Leżenie ksiąg ziemskich *
Taksy sądowe. Wynagrodzenia *

Praktyka *
Roki *
Skład sądu *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Właściwość funkcjonalna *
Leżenia ksiąg ziemskich *
Taksy sądowe. Wynagrodzenia;

Sądy zamkowe (wojewody):

Stan formalnoprawny *
Roki *
Skład sądu *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Właściwość funkcjonalna *
Leżenie ksiąg zamkowych *
Taksy sądowe. Wynagrodzenia *

Praktyka *
Roki *
Skład sądu *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Właściwość funkcjonalna *
Leżenie ksiąg *
Taksy sądowe. Wynagrodzenia;

Sądownictwo graniczne.
Sądy okresu bezkrólewia: Sądownictwo graniczne *
Sądy okresu bezkrólewia *
Roki *
Skład sądu *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Właściwość funkcjonalna *
Leżenie ksiąg sądowych *
Taksy sądowe. Wynagrodzenia;

Sądy nadzwyczajne:

Sądy komisarskie *
Roki * Skład sądu *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Właściwość funkcjonalna *
Dokumentacja procesowa. Taksy i wynagrodzenia *

Środki odwoławcze *
Sądy skarbowe *
Sądy starostów *
Partycypacja miejskiego wymiaru sprawiedliwości w sprawach szlachty;
Instancje apelacyjne na terenie prowincji: Trybunał apelacyjny prowincji *
Roki *
Skład sądu *
Właściwość funkcjonalna *
Właściwość podmiotowa *
Właściwość przedmiotowa *
Właściwość miejscowa *
Dokumentacja procesowa. Taksy i wynagrodzenia *

Szlachta pruska a Trybunał Koronny;

Udział pruskich rodzin szlacheckich w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości:
Szlachta pruska w strukturach wymiaru sprawiedliwości, jej powiązania rodzinne i stan majątkowy *
Udział mieszczan toruńskich w strukturach szlacheckiego wymiaru sprawiedliwości, ich powiązania rodzinne i stan majątkowy *
Pozycja polityczna i aktywność urzędników wymiaru sprawiedliwości;

Zakończenie;
Bibliografia: Źródła rękopiśmienne *
Źródła drukowane *
Opracowania;
Wykaz tabel;
Indeksy:
Indeks osób *
Indeks rzeczowy *
Indeks nazw geograficznych