RZECZPOSPOLITA WOBEC TURCJI I ROSJI
1[zasłonięte]674-16
Zbigniew Wójcik
STUDIUM Z DZIEJÓW POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ
Wydawnictwo: Ossolineum, 1976
Oprawa: miękka
Stron: 250
Stan: bardzo dobry
SPIS TREŚCI SŁOWO WSTĘPNE
Rozdział I. SYTUACJA MIĘDZYNARODOWA W EUROPIE ŚRODKOWOWSCHODNIEJ NA PRZEŁOMIE LAT SZEŚĆDZIESIĄTYCH I SIEDEMDZIESIĄTYCH XVII WIEKU
Rozdział II. ZURAWNO — PUNKT ZWROTNY W STOSUNKACH POLSKO-TURECKICH
Rozdział III. FIASKO POLITYKI WSPÓŁPRACY Z TURCJĄ 1677—1678
Rozdział IV. PRÓBY POZYSKANIA MOSKWY 1677—1679
Rozdział V. POSELSTWO POLSKIE DO MOSKWY W ROKU 1679
ZAKOŃCZENIE
SUMMARY
WYKAZ SKRÓTÓW
INDEKS NAZWISK
INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH
SŁOWO WSTĘPNE Praca niniejsza stanowi dalszy ciąg mych studiów nad stosunkami polsko-rosyjskimi w drugiej połowie XVII w. W poprzednich studiach historię stosunków Rzeczypospolitej z jej wschodnim sąsiadem doprowadziłem do r. 1672, tj. do wybuchu wojny polsko-tureckiej. Okres około dwóch lat, tj. mniej więcej między połową r. 1672 a elekcją Sobieskiego w r. 1674, nie został przeze mnie opracowany ze względów raczej technicznych. Lukę tę będę się starał zapełnić jakimś niewielkim, osobnym studium.
Pierwsze lata panowania Jana III Sobieskiego to okres tak ścisłej współzależności polityki polskiej wobec Rosji i Turcji i tak jednocześnie wielkiej wagi problemu tureckiego, że niepodobna było ograniczyć tematu wyłącznie do stosunków polsko-rosyjskich, gdyż wówczas tło tureckie przysłoniłoby niejednokrotnie temat zasadniczy.
Mimo że pierwszy okres panowania Sobieskiego, tj. do r. 1683, jest znacznie lepiej znany niż drugi, tematu stosunków Rzeczypospolitej z Turcją i Rosją nikt, jak dotąd, dokładnie nie opracował. Praca niniejsza stanowi pierwszą tego rodzaju próbę.
Erudycyjne studia zmarłego przed kilku laty profesora Uniwersytetu Warszawskiego Janusza Wolińskiego, którego wiedzy, wskazówkom i życzliwości tak wiele zawdzięczam, dotyczyły przede wszystkim problematyki polsko-tureckiej, i to doprowadzonej tylko do r. 1676, tj. do traktatu żurawińskiego, tak jak szkice Darowskiego z kolei tylko stosunków Polski z Moskwą. Szkice te są zresztą bardzo ogólne, oparte na wąskiej bazie źródłowej, a przede wszystkim dziś, po 80 prawie latach, zupełnie przestarzałe.
Cenna niewątpliwie praca Kazimierza Konarskiego, pomijając już rok jej publikacji (1914), zajmowała się przede wszystkim aspektami polityki wewnętrznej i zagranicznej Polski od elekcji Sobieskiego aż po wyprawę wiedeńską, siłą więc rzeczy sprawy tureckie i rosyjskie znalazły w niej proporcjonalne do całości, a więc niewystarczające oświetlenie. Zwłaszcza stosunki polsko-rosyjskie potraktowane zostały zupełnie marginesowo, nie tak, jak na to zasługiwały.
