Książka ta jest reportażem  mówiącym o pełnych napięć latach, miesiącach i dniach przed wybuchem powstania styczniowego. Miejscem akcji jest Warszawa, choć do problemów o największej politycznej ostrości, które zaogniały sytuację, należała kwestia ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej Polskiej, jej granic sprzed rozbiorów. 

Autorka ukazuje ewolucję  postaw w społeczeństwie polskim od czasów paskiewiczowskich po rok 1863, znaczenie sprawy wolności i niepodległości dla coraz szerszych kręgów społeczeństwa oraz wpływ, jaki na ludzkie postawy i rozwój wydarzeń miała przemoc, niezależnie od tego czy była ona wynikiem polityki zaborcy wobec społeczeństwa polskiego, czy też inicjatywą radykalnych działaczy niepodległościowych bądź autonomicznych, polskich władz Królestwa Polskiego.  

Publikacja, w jej pierwszej wersji, miała dwa wydania: w roku 1988 (Instytut Wydawniczy Pax) i w roku 1997 (PWN), w obu nosiła tytuł Przed tą nocą. Zanim książka ta powstała, pod takim właśnie tytułem nadane zostało w Polskim Radio nagrodzone słuchowisko dokumentalne autorki. Książka spotkała się z dużym zainteresowaniem i doczekała się licznych recenzji.