PRASA POLSKA DZIEJE PRASY POLSKIEJ ŁOJEK MYŚLIŃSKI

25-01-2012, 11:52
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.

Aktualna cena: 49.99 zł

Użytkownik inkastelacja

numer aukcji: 2077865176

Miejscowość Kraków

Koniec: 25-01-2012 11:52:14

KLIKAJĄC TUTAJ MOŻESZ ŚCIĄGNĄĆ LUB OTWORZYĆ PLIK ZE SPISEM KOMPLETNYM

Jerzy Łojek
Jerzy Myśliński
Wiesław Władyka
Wydawnictwo Interpress Warszawa
Opracowanie graficzne: Janusz Wysocki
Redaktor techniczny: Wiesława Zielińska
Indeksy: Hanna Natora-Macierewicz
Wybór ilustracji i podpisy: Hanna Natora-Macierewic?
Zdjęcia: Biblioteka Narodowa, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, Centralna Agencja Fotograficzna, Centralne Archiwum KC PZPR, Fotoserwis PAI. Zdjęcie W. Kulerskiego pochodzi ze zbiorów Muzeum w Grudziądzu.

Spis treści

Wstęp 9
Prasa dawnej
Rzeczypospolitej Jerzy Łojek
Prasa ulotna 14
„Merkuriusz Polski" 14
Gazety ,,seryjne" 15
Sytuacja prawna prasy w Rzeczypospolitej 15
Źródła informacji w prasie polskiej XVIII wieku 16
„Kurier Polski" 17
„Gazeta Warszawska" 18
Inne gazety informacyjne 19
Czasopisma i „magazyny" epoki Oświecenia 19
Prasa Sejmu Czteroletniego 20
Po obaleniu Konstytucji 3 maja 22
Prasa insurekcji 1794 roku 22
Nakłady i czytelnictwo prasy w XVIII wieku 23
Statystyka prasy periodycznej w latach 1[zasłonięte]661-17 24
Zawód dziennikarski w dawnej Rzeczypospolitej 24
Prasa
W Polsce pOrOzbiorOWej Jerzy Łojek
Przed Księstwem Warszawskim 28 Prasa epoki Księstwa Warszawskiego 29 Położenie polityczne prasy polskiej po 1815 roku 29 Prasa w Królestwie Polskim 30
„Kurier Warszawski" jako naczelne pismo informacyjne 31
Rozwój prasy polskiej w Królestwie i poza jego granicami 32
Czasopisma polskie w latach 1[zasłonięte]815-18 32 Dorobek prasy polskiej w latach 1[zasłonięte]815-18 32 Prasa powstania listopadowego 34 Prasa Wielkiej Emigracji 35 Prasa w Królestwie Polskim
w epoce rządów namiestnika Iwana Paskiewicza 37 Prasa poza zaborem rosyjskim 40 Magazyny ilustrowane 41 Rozpowszechnienie i czytelnictwo prasy 42 Drukarstwo prasowe 43 Źródła informacji prasowej 43 Zawód dziennikarski 44 Prasa tajna okresu 1[zasłonięte]861-18 44
Prasa polska
W dobie pOpOWStailiOWej Jerzy Myśliński
Determinanty rozwoju prasy 48
Drukarstwo prasowe 49
Wydawcy prasy 50
Sposoby rozpowszechniania prasy 50
Zasięg oddziaływania prasy 51
Warunki prawne 51
Rozmieszczenie prasy polskiej 53
Prasa w zaborze rosyjskim po 1864 roku 54
Publicystyka popowstaniowa w Królestwie Polskim 56
Początki prasy socjalistycznej
na emigracji i w zaborze rosyjskim 58
Polska prasa w Galicji
w pierwszym okresie autonomii 58
Prasa wielkopolska w obronie
„wiary i narodowości" 60
Prasa zaboru rosyjskiego po 1905 roku 61
Prasa w Galicji w okresie powstawania
masowych ruchów politycznych 65
Zmiany oblicza prasy w zaborze pruskim 68
Drogi rozwoju prasy
głównych nurtów politycznych 70
Polemiki prasowe na przełomie stuleci 70
Narodziny polskiej prasy sensacyjnej 71
Periodyki naukowe i fachowe 72
Prasa polska na kresach i pograniczach 73
Prasa polska w okresie I wojny światowej 77
Źródła informacji prasowej 80
Profesja i organizacje dziennikarskie 80
Prasa emigracji postyczniowej 83
Prasa polonijna 83
Czy prasa polska dorównywała zachodniej? 86
Miejsce prasy wśród innych środków przekazu 87
Narodziny nowoczesnej prasy politycznej 87
Ogólnopolskie funkcje prasy 88
Prasa
Drugiej Rzeczypospolitej Wiesław władyka
Zasięg oddziaływania prasy 92
Warunki prawne 93
Statystyka prasy Drugiej Rzeczypospolitej 94
Prasa obozu narodowego 96
Prasa Stronnictwa Chrześcijańsko-Narodowego 99
Prasa stronnictw konserwatywnych 99
Prasa ruchu ludowego 100
Prasa Chrześcijańskiej Demokracji 102
Prasa Narodowej Partii Robotniczej 102
Prasa Stronnictwa Pracy 103
Prasa lewicy 103
Prasa demokratyczno-liberalna
w latach 1[zasłonięte]918-19 106
Prasa obozu rządzącego w latach 1[zasłonięte]926-19 107
Prasa popularna 111
Prasa katolicka 114
Czasopisma kobiece 116
Prasa społeczno-kulturalna i literacka 116
Magazyny ilustrowane 117
Prasa satyryczna i humorystyczna 118
Prasa sportowa, filmowa i młodzieżowa 119
Prasa specjalistyczna i związkowa 119
Prasa mniejszości narodowych 120
Polskie Radio 123
Agencje i inne źródła informacji prasowych 124
Przedsiębiorstwa wydawnicze i kolportaż prasy 125
Zawód dziennikarski w Polsce międzywojennej 127
Prasa polonijna 128
Cechy charakterystyczne prasy
Drugiej Rzeczypospolitej 132
Prasa polska w czasie
II WOJny ŚwiatOWej Wiesław Władyka
Prasa we wrześniu 1939 roku 136
Niemieckie wydawnictwa prasowe 136
Prasa konspiracyjna - początki i rozwój 138
Wydawnictwa Armii Krajowej 138
Prasa ruchu socjalistycznego 140
Prasa ruchu ludowego 141
Prasa obozu narodowego 141
Pisma Stronnictwa Pracy 142
Prasa piłsudczykowska 142
Prasa PPR i innych ugrupowań lewicowych 142
Prasa żydowska 143
Prasa powstańcza 143
Źródła informacji prasy konspiracyjnej 144
Tajne drukarstwo i kolportaż 145
Dziennikarze prasy konspiracyjnej 146
Prasa polonijna i emigracyjna 146
Cechy charakterystyczne prasy konspiracyjnej 147
Funkcje społeczne prasy konspiracyjnej 148
Prasa
W PolSCe LudOWej Jerzy Myśliński
Podstawy prawne 152 Baza techniczna 154 Wydawcy prasy 155 Oświata 156
Rozpowszechnianie prasy 157 Informacja prasowa 158
Prasa okresu PKWN 159
Prasa wojskowa 160
Prasa Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik" 161
Prasa PPR 162
Prasa PPS 164
Prasa PZPR 165
Prasa Stronnictwa Demokratycznego 167
Prasa Stronnictwa Pracy 168
Prasa ruchu ludowego 169
Prasa katolicka 170
Prasa lokalna 172
Prasa związkowa i zakładowa 173
Prasa dla mniejszości narodowych 173
Czasopisma społeczno-kulturalne 174
Czasopisma społeczno-pohtyczne 178
Prasa satyryczna 179
Magazyny ilustrowane 179
Prasa dziecięca i młodzieżowa 180
Prasa sportowa 181
„Prasa mówiona" i „prasa łącząca słowo z obrazem" 182
Dziennikarze 185
Prasa polska poza krajem 186
Prasa PRL na tle prasy światowej 189
Dzieje polityki informacyjnej w Polsce do 1980 roku 190
Przemiany w prasie polskiej w latach 1[zasłonięte]980-19 197
Cechy charakterystyczne prasy polskiej
w okresie czterdziestolecia PRL 201
Literatura uzupełniająca w wyborze 203
Periodyki zamieszczające artykuły i materiały z dziedziny
historii prasy 206
Niektóre dane statystyczne dotyczące prasy polskiej 207
Indeks tytułów czasopism 211
Indeks nazwisk 227

Wstęp

Historia prasy jest najważniejszym rozdziałem ogólnej historii komunikacji masowej, czyli przekazywania informacji i komentarzy o wydarzeniach bieżących, do użytku nie znanego z góry odbiorcy. Fakt, że chodzi tutaj o informacje i treści opiniotwórcze przekazywane każdemu, kto wykazuje gotowość nabycia produktu informacyjnego i jest w stanie go zrozumieć (w warunkach prasy drukowanej, gazety lub czasopisma) odróżnia to rozpowszechnianie informacji i opinii od przekazywania ich np. w listach prywatnych lub służbowych, wiadomemu z góry i specjalnie wybranemu odbiorcy. Prasa jest formą przekazywania informacji i opinii w postaci drukowanej, z reguły periodycznie. Aczkolwiek periodyczność pojawiła się w prasie europejskiej dopiero po okresie rozwoju prasy ulotnej okazjonalnej, stanowi jednak istotny element wyróżniający prasy właściwej. Stworzyła bowiem specjalną sytuację odbioru przekazu, który zawsze nawiązuje do poprzedniej edycji (chociażby w postaci założenia, iż czytelnik zna wypadki czy poglądy wcześniejsze), a dokonywany jest periodycznie, czyli w określonych z góry odstępach czasu, co przygotowuje czytelnika do szukania w określonym momencie dalszego ciągu publikacji.
Prasa drukowana była w Europie i w świecie jedyną właściwie formą masowego rozpowszechniania wiadomości od połowy XVI wieku do początku lat 1920-ych, kiedy obok niej pojawiło się radio (w dwadzieścia lat później także telewizja). Trzeba jednak pamiętać, że zakres czytelnictwa i oddziaływania prasy na społeczeństwo był w całej Europie bardzo długo ograniczony, z uwagi na jej cenę, a także poziom umysłowy większości mieszkańców. Do końca istnienia Rzeczypospolitej szlacheckiej (1795) istotną, a nawet ważniejszą niż prasa rolę informacyjną odgrywała np. ambona kościelna, z której mieszkańcy nie tylko wsi, ale i miast dowiadywali się co tydzień o aktualnych, a ważnych z punktu widzenia kaznodziei, wydarzeniach w kraju i poza krajem. Dopiero znaczne upowszechnienie prasy - w postaci gazet i czasopism o wielkich nakładach, które pojawiły się w Europie i w Ameryce Północnej pod koniec XIX wieku - stworzyło zjawisko masowych środków przekazu, czyli sposobów przekazywania informacji i opinii mogących (przynajmniej potencjalnie) docierać prędko do całego społeczeństwa. Zjawisko to rozwinęło się na wielką skalę po upowszechnieniu radia, a zwłaszcza telewizji, która stała się w życiu społecznym zupełnie nową formą masowej komunikacji jednostronnej (to znaczy od nadawcy ku odbiorcy). Wraz z rozwojem telewizji zaczęła nieco słabnąć rola prasy drukowanej, która w drugiej połowie XX wieku np. w Stanach Zjednoczonych minęła wyraźnie swój szczytowy punkt rozwoju i poczęła z wolna schodzić do roli elitarnego środka masowej informacji. Zjawisko to w Europie występuje jeszcze w nikłym stopniu. W każdym razie przez ponad trzy stulecia (od połowy XVII do drugiej połowy XX wieku) prasa drukowana odgrywa rzeczywistą i ważną rolę w życiu społecznym całego świata, oczywiście także Polski.
Powszechna historia prasy nie należy do tematu tej książki, aczkolwiek trzeba pamiętać, iż prasa obca była zawsze dla prasy polskiej (od schyłku XIX wieku razem
z agencjami informacyjnymi) najważniejszym źródłem wiadomości o wydarzeniach w świecie. Stąd też wynika jej pośrednia rola w kształtowaniu opinii publicznej na ziemiach polskich.
Początki prasy polskiej nie są zbyt opóźnione w porównaniu z historią prasy w krajach najwyżej rozwiniętych. Pierwsze gazety wydawane periodycznie pojawiły się w Holandii około 1605 roku, w Niemczech w 1609, w Anglii około 1620, we Francji w 1631 (kiedy powstała słynna „Gazette de France", ukazująca się aż do czasów wielkiej rewolucji francuskiej), w Szwecji w 1645, w Polsce 1661, w Ameryce Północnej w 1690, w Rosji 1702, w Czechach w 1719. O względnym zapóźnieniu rozwojowym prasy polskiej w okresie jej początków świadczy jednak fakt, iż gazety periodyczne ustabilizowały się w Polsce na stałe dopiero w 1729 roku, a przez trzy czwarte XVIII wieku było w Polsce miejsce tylko na jedną gazetę informacyjną, podczas gdy w Anglii ukazywało się w XVII wieku jednocześnie kilka lub nawet kilkanaście gazet, a we Francji monopol prasowy „Gazette de France" był często łamany przez wydawnictwa konkurencyjne. Słabość rozwoju prasy polskiej w okresie jej początków ujawnia się także w nikłym nasyceniu ilościowym: w Rzeczypospolitej sprzedawano wielokrotnie mniej gazet niż (w porównaniu z liczbą ludności) w krajach Europy Zachodniej, mimo że stan oświaty w Polsce i na Litwie, z uwagi na znaczną liczebność średnich i wyższych warstw stanu szlacheckiego, dysponujących dostępem do szkół, nie był gorszy niż np. w Niemczech, we Francji czy we Włoszech.
Badania nad historią prasy w Polsce zapoczątkował na większą skalę znakomity bibliograf Karol Estreicher, który opublikował m.in. pierwszy spis 1400 tytułów prasy polskiej (Kraków 1872). Bibliografię najważniejszych publikacji na temat historii prasy polskiej zawierają - w odniesieniu do omawianych okresów - 4 kolejne tomy publikacji Historia prasy polskiej (PWN, Warszawa 1[zasłonięte]976-19), obejmującej okres 1[zasłonięte]661-19.
Badania nad historią prasy polskiej skupiły się po drugiej wojnie światowej w kilku ośrodkach naukowych, spośród których trzeba wymienić Zakład Badań Prasoznawczych RSW „Prasa" w Warszawie (1[zasłonięte]955-19), Ośrodek Badań Praso-znawczych RSW „Prasa" w Krakowie (zał. 1956), oraz główne centrum tych badań -warszawską Pracownię Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego XIX i XX wieku PAN (zał. 1959, od 1969 wchodzi w skład Instytutu Badań Literackich PAN). Wydawnictwami Pracowni są: „Materiały i studia do historii prasy i czasopiśmiennictwa polskiego" (dotychczas ukazały się 24 tomy), oraz „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego", założony w 1962 roku, wydawany następnie w zeszytach półrocznych i kwartalnych, a wreszcie przekształcony z początkiem 1977 roku w „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej" (nadal wychodzi). Pracownia jest w Polsce jedynym ośrodkiem naukowym, zajmującym się wyłącznie historią prasy.
Zainteresowanych szczegółową analizą dziejów badań nad prasą polską odsyłamy do książki B. Golki Kształtowanie się wiedzy o prasie w Polsce w XIX wieku, Warszawa 1969, artykułu A. Garlickiej Rozwój badań nad historią prasy w Polsce (do 1939 r.). „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego" 1962, nr 1 oraz do zbioru artykułów wielu autorów zajmujących się badaniami historyczno-prasowymi w ostatnich dziesięcioleciach; pomieszczone one zostały w „Kwartalniku Historii Prasy Polskiej" 1981, t. XX, nr 4.
Prezentowany czytelnikom zarys zatytułowany Dzieje prasy polskiej jest w założeniu książką naukowo-popularną. Jest ona przeznaczona dla czytelnika, dysponującego wiedzą historyczną na poziomie nie niższym niż absolwenci średnich szkół ogólnokształcących, a zainteresowanego historią polityczną, wiedzą o opinii publicznej w przeszłości, dziejami polskiej myśli politycznej i innymi subdyscyplinami historycznymi. Aby je wszystkie ogarnąć, niezbędna wydaje się podstawowa wiedza o dziejach środków masowego komunikowania, w szczególności prasy. Autorzy zwrócili uwagę głównie na prasę informacyjną i informacyjno-polityczną, prasę społeczno-kulturalną, wzmiankowali także o innych gatunkach czasopiśmiennictwa, takich jak naukowe, fachowe itp. Prezentując dzieje prasy, nie można było abstraho-
wać od warunków jej rozwoju - od technicznych poczynając, na prawno-ustrojo-wych kończąc. Przy okazji przedstawiania głównych wątków niezbędne było także lakoniczne omówienie źródeł informacji prasowej, sposobów rozpowszechniania prasy, dziennikarstwa prasowego itp.
.Praca obejmuje całość dziejów prasy polskiej od czasów najdawniejszych aż po dzisiejsze dni.
Celem rozszerzenia wiedzy ogólnej o prasie polskiej autorzy zalecają odpowiednią literaturę w wyborze. Pomieszczają ją po każdej części książki (łącznie potraktowano część I i II) w układzie alfabetycznym autorów lub tytułów, uwzględniając w niej wyłącznie prace samoistne. Odrębnie wymieniają tytuły periodyków zajmujących się historią prasy lub wiedzą o prasie.
Dzieje prasy polskiej są książką opracowaną przez trzech autorów związanych z Pracownią Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego XIX i XX wieku Instytutu Badań Literackich PAN. Jej koncepcja jest dziełem wspólnym. Starano się zachować we wszystkich częściach mniej więcej te same, przyjęte z góry zasady oglądu opisywanych zjawisk, aczkolwiek nie do uniknięcia były - zrozumiałe skądinąd -preferencje autorskie związane z odmiennymi nieco sposobami selekcjonowania i hierarchizowania przywoływanych faktów, a także ich interpretacji.
Na zróżnicowanie poszczególnych części zasadniczy wpływ miało jednak to, iż autorzy poruszali się w epokach, w których te same z pozoru zjawiska w istocie co innego znaczyły. Swoistość historyczna epoki decydowała o przyjętej perspektywie narracyjnej. Opisanie dziejów prasy w okresach, gdy przemiany dokonywały się gwałtownie, a ich skutki były wieloczynnikowe, rozszerzało formułę wykładu, zmuszało do wprowadzania nowych kategorii i pojęć, bezużytecznych w odniesieniu do czasów wcześniejszych. Dodać trzeba jeszcze, że niektóre fakty z najnowszej historii Polski mogą być przedstawiane tylko z pewną, świadomą ostrożnością. Nie sposób bowiem jednoznacznie i z należytym dystansem ocenić zdarzenia wpisane w większym jeszcze stopniu we współczesność niż w historię. Poza tym nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż żywiołowy i intensywny rozwój w XX wieku środków i procesów masowego komunikowania społecznego utrudnia rejestrację wszystkich ważnych faktów i ich pełne naukowe oświetlenie.

Tekst książki był gotowy w końcu 1982 r. Informacje w nim zawarte obejmowały pierwotnie materiał do końca lat siedemdziesiątych, potem, wskutek sugestii recenzentów i Wydawcy wprowadzano doń sukcesywnie kronikarski zapis dziejów prasy polskiej lat 1980—1984. W miarę wydłużania się procesu edytorskiego końcowe fragmenty zmieniały w sposób naturalny wartość poznawczą, m.in. dlatego że fakty, którymi ekscytowano się przed kilku laty, w miarę upływu czasu-z dystansu - traciły znaczenie, inne zaś, mniej spektakularne, wysuwały się na plan pierwszy.
W trakcie druku książki 7 X 1986 r. zmarł jeden z jej autorów, Jerzy Łojek, znany historyk, świetnie orientujący się w dziejach prasy dawnej. Napisane przez Niego części książki stanowią Jego ostatnią oryginalną publikację.

Abramowicz Witold 109 Aleksander I 29, 30 Anczyc Władysław Ludwik 49 Andrzejewski Jerzy 98, 174, 176 Appenszlak Jakub 122 Arct Zygmunt 126 Arski Stefan 165 August III 16 Augustyński Zygmunt 169 Babiński Mieczysław 115 Baczyński Krzysztof Kamil 175 Bafia Jerzy 204 Bagiński Kazimierz 169 Bajka Zbigniew 201, 204 Balicki Stanisław W. 161 Balicki Zygmunt 70 Baliński Stanisław 117 Banach Kazimierz 146, 169 Bandrowski Jerzy 115 Bandrowski-Kaden Juliusz 107, 108, 119 Bar Adam 115 Baraniecki Adam 119 Barecki Józef 199 Barlicki Norbert 106, 142, 146 Bartoszewicz Kazimierz 60, 82 Battaglia Roger 109 Baumgardten Aleksander 110 Beaupre Antoni 82, 99 Bek Wiesław 197 BelmontLeo 113 Bełcikowska Alicja 108 Bentkowski Feliks 32 Berent Wacław 117 Berezowska Maja 118, 119 Berman Jakub 153 Berman Oskar 113 Beylin Karolina 112 Białasiewicz Józef 142 Bielańska Karolina 116 Bielski Leon 163 Bieńkowski Witold 115, 171 Bieńkowski Władysław 143, 146 Bier Janina 143 Bierut Bolesław 143, 146 Bijak Jan 178 Billig Wilhelm 182 Birkenmajer Alfred 108, 109 Bobiński Stanisław 131 Bobrzyński Jan 100 Bocheński Adolf M. 100 Bocheński Aleksander 100 Bocheński Tadeusz 124 Borejsza Jerzy 105, 114, 161, 171, 174 Borman Antoni 117 Borowski Tadeusz 175 Borowski Wiktor 161 Borowy Wacław 117 Boy-Żeleński Tadeusz patrz Żeleński-Boy Tadeusz Brandys Kazimierz 105 Branicki Ksawery 36 Bratkowski Stefan 197 Bratny Roman 175 Braun Jerzy 117, 171 Braun Mieczysław 105 Breiter Emil 117 Brejski Jan 77, 82, 85, 130 Breza Tadeusz 118, 175, 176 Brodziński Kazimierz 32 Broniewski Władysław 105, 175 Bronowicz pseud. patrz Brun Julian Bross Stanisław 115 Broszkiewicz Jerzy 176 Brun Julian 104, 105 Brun Leon 119 Brzeg Adam 99, 109 Brzeski Jan 108,111 Brykalska Maria 203 Buchner Władysław 118 Buczek Karol 169 Budzyński Stanisław 131 Bujnicki Teodor 100 Bukowiński Władysław 64 Burtan Stanisław 102 Butkiewicz Henryk 112 Byrski Tadeusz 119 Cajtkin Hilel 121 Caspari Emil 69 Cat-Mackiewicz Stanisław patrz Mackiewicz Stanisław Cegielski Hipolit 41, 60 Centkowski Jerzy 204 Chałasiński Józef 177 Chłopicki Józef 34 Chmielowski Piotr 56 Chodzieszyński 49 Choromański Michał 117 Chrzanowski Bernard 82 Chrzanowski Ignacy 117 Chrzanowski Maciej 204 Cieślak Tadeusz 203 Csato Edward 177 Czarnocki Jan 109 Czartoryski Adam Jerzy 35, 36 Czekalski Eustachy 118 Czermakowa Izabela 175 Czermański Zdzisław 117 Czeszko Bohdan 176 Czyżewski Tytus 109 Danielewski Ignacy 61, 82 Daniluk Józef 60 Daniłowski Gustaw 64 Daszewski Władysław 117 Daszyński Ignacy 65, 70 Dawid Jan Władysław 57, 82 Dąbal Tomasz 131 Dąbrowska Maria 116 Dąbrowski Jan 164 Dąbrowski Marian 72, 111, 112, 127, 128 Dąbrowski Mieczysław 111 DecJan 141, 146 Dembiński Henryk 100, 106 Deutscher Izaak 105 Dienstl-Dąbrowa Marian 111 Dłuski Ostap 104, 162 Dmowski Roman 70, 97, 98 Dmuszewski Ludwik 31, 38 Dobraczyński Jan 98, 109, 171 Dobroszycki Lucjan 204 Dobrowolski Franciszek 82 Dobrowolski Stanisław Ryszard 105, 175 Dobrzański Jan 59, 82 Drewnowski Tadeusz 178 Drobnik Jerzy 109 Drozdowski Wacław 113 Drzewiecki Bronisław 106, 169 Drzymała Michał 71 Dubois Stanisław 106, 146 Dudziński Andrzej 179 Dudziński Bolesław 105 Dunin-Wąsowicz Krzysztof patrz Wąsowicz- Dunin Krzysztof Dunin-Wąsowicz Władysław patrz Wąsowicz- Dunin Władysław Dygat Stanisław 176 Dzendzel Henryk 125 Dziaczkowski Alfons 102 Dziki Sylwester 204 Dzikowska-Homola Irena patrz Homola- Dzikowska Irena Eckert Jan 74 Eiger Stefan Marek 117 Eile Marian 179 Ehrenberg Kazimierz 107, 109 Ehrenburg Ilia 193 Estreicher Karol 10 Estreicher Stanisław 99 Evert Władysław L. 107, 109 Fajans Roman 119 Felczak Zygmunt 168 Feldman Wilhelm 67, 70 Ferster Karol 179 Fiedler Franciszek 62, 162 Fik Ignacy 105, 146 Fikus Dariusz 178 Filler Witold 179 Fiszer Ludwik 126 Flach Józef 112 Ford Karol 119 Forecki Franciszek 115 Folkierski Władysław 117 Fornalska Małgorzata 143 Frankowski Jan 172 Fryderyk II Hohenzollern 18 Fryze Feliks 64, 82, 107, 109 Fuks Marian 203, 204 Gadomski Jan 63 Galiński Tadeusz 193 Gałczyński Konstanty Ildefons 98, 118 Garlicka Aleksandra 10, 203 Gawalewicz Marian 82 Gąsiorowska Natalia 203 Gąsiorowski Kazimierz 119 Gąsiorowski Wacław 129 Gebethner Gustaw 54, 73 Gebethner Jan 126 Giedroyć Jerzy 100, 188 Giełżyński Witold 106, 169, 203 Giełżyński Wojciech 146 Giersz Marcin 76 Giertych Jędrzej 97 Gil Franciszek 105 Giller Aga ton 45, 83 Glensk Joachim 203 Głąbiński Stanisław 70 Główczyk Jan 199 Godebski Cyprian 29 Godebski Franciszek Ksawery 31 Godlewski Marceli 63 Godlewski Mścisław 55, 82 Goetel Ferdynand 109, 111 Gojawiczyńska Pola 116 Golde-Stróżecka Estera 105, 130 Goldszmit Henryk patrz Korczak Janusz Golka Bartłomiej 10, 204 Gołubiew Antoni 175 Gomulicki Juliusz Wiktor 117 Gomułka Władysław 146 Gorgonowa Rita 112 Goriaczko Anna 203 Gostkowski Zygmunt 203 Gottesman Gustaw 176 Górecki Piotr 124 Górka Olgierd 108, 111 Górska Halina 105 Górski Artur 68 Górski Konrad 119 Grabowski Chester 188 Grabski Stanisław 98, 110 Grajnert Józef 55, 82 Granowski Juliusz 71, 82 Grażyński Michał 108 Grochowska Emilia 116 Grostern Stefan 107, 108, 109 Grosz Wiktor 105 Grott Aleksander 124 Grubiński Wacław 118 Grydzewski Mieczysław 116, 117, 128, 188 Grzędziński January 106, 147 Grzymała-Siedlecki Adam patrz Siedlecki- Grzymała Adam Gumkowski Czesław 113 Gumplowicz Ludwik 60, 82, 83 Gwiżdż Feliks 110 Gzella Alojzy Leszek 204 Haecker Emil 65, 82, 103 Handelsman Marceli 117 Havas Charles 80, 86, 124 Helsztyński Stanisław 115 Hemar Marian 118 HempelJan 105,131 Hempel Zygmunt 142 Hensel Bolesław 112 Herbst Stanisław 146 Heryng Jerzy (Ryng) 104, 105 Hitler Adolf 131 Hochfeld Julian 164 Hoesick Ferdynand 111 Hoffman Paweł 175, 176 Hojnacka Konstancja 116 Hollender Tadeusz 105, 119 Hołuj Tadeusz 175 Homoła-Dzikowska Irena 203 Hortwitz Maksymilian 104 Horzyca Wiłam 111 Hrabyk Klaudiusz 109, 110, 142, 188 Hulewicz Witold 124 Unicka Maria 55 Inglot Mieczysław 203 Ipohorska Janina 179 Ipohorski-Lenkiewicz Witold 108 Irzykowski Karol 63, 98, 103,111, 113, 117 Iwaszkiewicz Jarosław 117, 164, 175 Jabłonowska Irena 116 Jabłoński Henryk 165 Jackan Samuel Jakub 114, 121 Jackiewicz Aleksander 115 Jagielski Ludwik 60, 82 Jagoszewski Mieczysław 113 Jan II Kazimierz 14 Jankowski Czesław 82, 100 Janowski Jan Nepomucen 34, 36 Janta-Połczyński Aleksander 117 Januszewski Franciszek 129 Jaracz Stefan 124 Jarkowski Stanisław 127 Jarosz Zygmunt 146 Jaroszyk Kazimierz 82 Jarowiecki Jerzy 204 Jaruzelski Jerzy 204 Jaruzelski Wojciech 200 Jasienica Paweł 175 Jasieński Bruno 104, 105, 131 Jastrun Mieczysław 174 Jaszuński Grzegorz 164 Jaszuński Salomon 104, 128 Jaworski Władysław Leopold 67, 71, 99 Jellenta Cezary 103, 107, 116 Jenike Ludwik 42 Jesionowski Alfred 115 Jeż Teodor Tomasz pseud. patrz Miłkowski Zygmunt Jędrychowski Stefan 100, 106, 159, 163 Jodko-Narkiewicz Witold 58 Justman Mosze 121 Juszzon B. patrz Justman Mosze Kacpura Zygmunt 204 Kaczyński Zygmunt 125, 171 Kaden-Bandrowski Juliusz patrz Bandrowski- Kaden Juliusz Kagan Abraham 106 Kałamacki Jerzy 115 Kałużyński Zygmunt 178 Kamiński Aleksander 139, 146 Kantecki Jan 61 Karpiński Roman 204 Karpiński Światopełk 118, 119 Karwowski Stanisław 69 Kasman Leon 162 Kasprzak Marcin 69 Kaszycki Stanisław 108 Katarzyna II 18, 19, 20 Katelbach Tadeusz 130 Kauzik Stanisław 139 Kawczyński Antoni 118 Kawczyński Jan 140 Kawyn Stefan 110 Kelles-Krauz Kazimierz 58, 70 Kempner Stanisław 63, 70, 82 Kenig Józef 82 Kętrzyński Wojciech 76, 171 Kiciński Bruno 31, 34 Kiedrzyński Stefan 117 Kieniewicz Stefan 203 Kisielewski Stefan 171, 175 Kleczkowski Aleksander 107 Kleiner Juliusz 118 Klemensiewicz Zygmunt 66 Kliszko Zenon 143, 146 Kłobukowski Antoni 82 Kłopotowski Ignacy 63, 82 Kłos Józef 82, 115 Kmiecik Zenon 203 Kobylański Tadeusz 98, 114, 128, 146 Kobyliński Szymon 178, 179 Koc Adam 108, 118 Kolbe Maksymilian 115 Kolbuszewski Stanisław 115 Kołaczkowski Stefan 117 Kołłątaj Hugo 20 Kołoniecki Roman 111 Konopi ński Michał 82 Konstanty Pawłowicz 32 Kończyć Tadeusz 118 Koraszewski Bronisław 74, 82, 130 Korczak Bolesław 203 Korczak Janusz 122 Korfanty Wojciech 74, 75, 82, 99, 102, 103 Korotyński Henryk 161 Koskowski Bolesław 63, 82, 98, 128 Kosmowska Irena 63 Kostrzewa Wera pseud. patrz Koszutska Maria Koszutska Maria 79, 104 Kościuszko Tadeusz 144, 147 Kotlarewski Eugeniusz 123 Kott Jan 174, 175 Kowalak Tadeusz 204 Kowalczyk Jan Jakub 74 Kowalik Jan 204 Kowalski Andrzej 204 Koziańscy 49 Kozicki Stanisław 63, 82, 97 Kozłowski Medard 98 Koźmian Andrzej Edward 34 Koźmian Kajetan 60 Koźmian Stanisław 59 Koźmiński Karol 108 Koźmiński-Poraj Stanisław 108 Koźniewski Kazimierz 178, 180, 199, 203, 204 Krahelska Halina 105 Krasicki Jan 146 Krasiński Zygmunt 36 Kraszewski Józef Ignacy 38, 83 Kraushar Aleksander 203 Krauze Andrzej 179 Krawczyńska Jadwiga 112 Krechowiecki Adam 82 Krępowiecki Tadeusz 36 Kronenberg Leopold 38, 39 Król Jan Aleksander 174 Królikowski Józef 201 Kruczkowski Leon 105, 174, 175 Kruszka Michał 84 Kruściński Stanisław 57 Krzemiński Adam 201 Krzemiński Stanisław 57 Krzepkowski Mieczysław 112, 114, 126, 146, 167 Krzywicki Ludwik 57, 127 Krzywoszewski Stefan 64, 82, 106, 118, 146 Krzyżagórski Klemens 198, 201 Ksycka Anna 116 Ksycki Alfred 116, 128, 132, 133 Kubicki Aleksander Marian 169 Kubicki Marian S. 106 Kucharze wski Jan 203 Kucz Karol 82 Kula Witold 146 Kulerski Wiktor 49, 71, 77, 82, 101, 128 Kumaniecki Kazimierz 140 Kuncewiczowa Maria 116 Kupis Tadeusz 204 Kurek Jalu 111 Kuryluk Karol 105 Kwiatkowski Eugeniusz 109, 112 Kwiatkowski Maciej J. 204 Kwiatkowski Michał 85, 130 Kwiatkowski Michał jr 188 Kwiatkowski Remigiusz 108 Lam Jan 59, 82 Lam Stanisław 118 Lankau Jan 112 Laskownicki Bronisław 71, 82, 114 Lasota Eligiusz 193 Lec Stanisław Jerzy 105, 119, 175, 179 Lechicki Czesław 203 LechońJan 112, 117, 118 Ledóchowski Mieczysław 61 Lednicki Wacław 117 Leitgeber Mieczysław 49 Leitgeber Roman 49, 97, 114, 128 Lem Stanisław 175, 176 Lengren Zbigniew 179 Leński pseud. patrz Leszczyński Julian Leo Edward 54 Leo Juliusz 67, 112 Lepecki Mieczysław B. 118 Leszczyński Julian 131 Leszczyński Stanisław 18 Lesznowski Antoni 22, 23, 25, 28 Lesznowski Antoni jr 38, 39 Lewandowska Stanisława 204 Lewandowski Antoni 112, 118, 127 Lewandowski Janusz 118 Libelt Karol 41 Libicki Konrad 123, 124 Lieberman Herman 131 Liebert Jerzy 117 LipińskiEryk 119, 179 Lipiński Wacław 142, 146 Litauer Stefan 130, 183 Lityński Maksymilian 205 Lukrec Henryk 106, 167, 185 Luksemburg Róża 69, 70 Lada Józef 171 Łada-Walicka Janina patrz Walicka-Łada Janina Łebiński Władysław 69, 82 Łempicki Zygmunt 98 Łojek Jerzy 114, 203 Łossowska-Zaporowska Irena 203 Łoziński Władysław 59 Łubieński Henryk 110 Łubieński Konstanty 171 Łukaszewicz Bohdan 204 Łukaszewicz Jerzy 195 Łuskina Stefan 16, 18, 19, 20, 21, 24 Machejek Władysław 176 Mackiewicz Józef 100 Mackiewicz Stanisław (pseud. Cat) 100, 110, 128, 133,147, 204 Maćkowski Jan Karol 74, 82 Magenheim Stefan 114 Maj Jan 28 Majeranowski Konstanty 33, 40 Makowiecki Zygmunt 63 Makuszyński Kornel 99, 102, 116 Malewska Hanna 175 Malinowski Karol 21, 22, 24 Malinowski-Migłuj Maksymilian 56,63,82,101 Malinowski Marian 110 Malinowski-Pobóg Władysław 111 Maliszewski Tadeusz 181 Małachowski Stanisław 22 Małkowska-Tatarkiewicz Wanda 124 Mankiewicz Czesław 146 Manteuffel Tadeusz 146 Marchlewski Bolesław 97 Marchlewski Julian 70 Maria Józefa 16 Masłowski Ludwik 59, 83 Matuszewski Ignacy 81, 108, 127 Matuszewski Ryszard 117 Matuszewski Stefan 152 Matyasik Jan 102 Meglicka Maria 204 Mehee de la Touche Jean Claude 21 Mejbaum Wacław 98, 110 Merzbach Henryk 83 Mękarski Stefan 110 Miarka Karol 49, 74, 82 Michejda Franciszek 76 Mickiewicz Adam 36, 192 Miedziński Bogusław 107,108, 109, 113 Mierosławski Ludwik 36 Mieroszewski Juliusz 188 Migłuj-Malinowski Maksymilian patrz Malinowski-Migłuj Maksymilian Migowa Jadwiga 112 Mijał Kazimierz 146 Miklica Bogumił 108 Mikołajczyk Stanisław 169, 170, 171 Mikułko Anatol 110, 161 Miller Ilia 203 Miller Jan Nepomucen 103, 117, 177 Miłkowski Zygmunt 83 Miłosz Czesław 100, 174 Misztal Stanisław 204 Mitzner Zbigniew 104, 106, 119, 164 Mleczko Andrzej 179 Młynarski Feliks 109 Mochnacki Maurycy 34, 36, 37 Monsiorski Wiktor 110 Moraczewski Jędrzej 110 Morawski Jerzy 146 Morawski Teodor 31 Morcinek Gustaw 108 Morse Samuel Finley Breese 44 Morstinowa-Starowieyska Zofia 175 Mortkowicz Jakub 126 Mosdorf Jan 98 Mostowicz Arnold 179 Mostowski Tadeusz 21 Moszczeńska Iza 63 Morzy ński Jan 146 Motty Marceli 41 Mrozek Sławomir 179 Mróz Stanisław 112 Mulak Jan 146 Muszkowski Jan 203 Myśliński Jerzy 48, 152, 203 Najder Zdzisław 199 Nałęcz Daris 204 Nałkowska Zofia 175 Napoleon I Bonaparte 28, 29 Narutowicz Gabriel 99 Natanson Szymon 106 Napieralski Adam 74, 75, 78, 79, 82, 130 Napierski Stefan patrz Eiger Stefan Marek Naumański Jan 17, 24 Neufeld Bronisława 107 Niecko Józef 141, 169 Niedziałkowski Mieczysław 103, 128 Niemcewicz Julian Ursyn 21 Niklewicz97, 127 Nocznicki Tomasz 63, 70 Noskowski Witold 82 Notkowski Andrzej 204 Nowaczyński Adolf 97, 98, 99, 128 Nowakowski Zygmunt 111, 128 No wieki Stanisław 146 Nusbaum-Ołtarzewski Marian 113 Obarska Irena 108 Obarski Mieczysław 124 Ochab Edward 193 Ochocki Adam 113 Ochorowicz Julian 56 Odolska Wanda 183 Okręt Rudolf 80 Okulicz Kazimierz 109 Olchowicz Konrad 63, 82, 98 Olchowiczów rodzina (Konrad, Konrad jr, Zygmunt) 98 Olędzki Władysław 82 Olszewski Stefan 97 Olszowski Stefan 199 Ołtarzewski Czesław 118 Oppman Artur 64 Orgelbrand Hipolit 54 Orgelbrand Mieczysław 54 Orzeszkowa Eliza 56 Osmańczyk Edmund 199 Ossowski Stanisław 117 Ostaszewski-Barański Kazimierz 82 Ostrowski Józef Bolesław 36 Ostrowski W. 129 Paczkowski Andrzej 203, 204 Paczkowski Edward 99 Paczkowski Jerzy 118 Paderewski Ignacy 99, 103 Pannenkowa Irena 169 Pański Antoni 104 Pański Jerzy 161 Paprocki Stanisław 130 Parandowski Jan 112 Parnicki Teodor 110 Paryski Antoni Alfred 84, 129 Paskiewicz Iwan F. 37, 39 Passent Daniel 178 Passiermann Henryk 113 Pasternak Leon 119, 179 Paszkiewicz Bohdan 131 Pawleta Antoni 130 Pawlikowska-Jasnorzewska Maria 116, 117 Pawłowski Edward 97, 127 Peiper Tadeusz 113 Pełczyńska Wanda 116 Perl Feliks 79, 103 Petrusewicz Kazimierz 106 Piasecki Bolesław 141, 171, 172 Piasecki Stanisław 98, 141 Pieniężna Joanna 77 Pieniężny Seweryn 77, 82, 130 Pieniężny Władysław 77 Pieniężnych rodzina 76, 82 Pieracki Bronisław 109 Piestrzyński Ryszard 109 Pietrkiewicz Jerzy 109 Pietrzak Michał 204 Pillati Henryk 55 Pillerowie 19 Piltz Erazm 55, 63, 82, 102, 203 Piłsudski Józef 58, 78, 92, 94, 100, 105, 106, 107,109,112,113, 117, 130 Piszczkowski Marian 110 Piwowarczyk Jan 102, 115, 171 Pobóg-Malinowski Władysław patrz Malinow- ski-Pobóg Władysław Podhorska-Okołów Stefania 116 Polak Władysław 113 Polewka Adam 117 Pollak Kazimierz 112 Pollak Seweryn 106 Pollydor Milland 86 Popiel Karol 103, 168 Popiel Paweł 41 Popławski Jan Ludwik 70 Poraj-Koźmiński Władysław patrz Koźmiński- Poraj Władysław Posner Stanisław 103 Potocki Ignacy 21, 22 Potocki Jan 21 Powidaj Ludwik 82 Powidzki Tadeusz 114 Praga Rafał 165 Probst Franciszek 113 Promiński Marian 105 Próchnik Adam 142, 146 Próchnik Kazimierz 146 Prószyński Konrad 55, 56, 82 Prus Bolesław 55, 57, 81, 82 Prusinowski Aleksy 82 Pruszyński Ksawery 100, 111, 117, 128, 146, 174 Pruszyński Mieczysław 100 Prutkowski Józef 179 Pryłucki Cwi 121 Przyboś Julian 175, 176 Przybyszewski Stanisław 68 Przygoński Antoni 204 Psarski Stanisław 34 Pulitzer Joseph 86 Puławski Leon 108 Putek Józef 101 Putrament Jerzy 100, 106, 176 Rabski Władysław 68, 82 Radgowski Michał 178, 205 Radziwiłł Janusz 100 Rakowski Mieczysław F. 178, 199 Rataj Maciej 101 Ratajewski Jerzy 203 Rączkowski Józef 100 Rechniewski Tadeusz 62 Reiff Adolf 83 Reinschmidt-Ruczalska Paulina 67 Rek Tadeusz 169 Rembieliński Jan 99, 115 Reuter Paul Julius 80, 86 Rewakowicz Henryk 59 Rogosz Józef 59, 82 Romankówna Mieczysława 203 Romanów Andrzej 204 Romanowicz Tadeusz 60 Romer Adam 100, 115 Romer Michał 64 Rosner Ignacy 106, 107 Roszczycki Jerzy 109 Rousseau Jean Jacques 18 Rozencwajg Daniel 122 Róg-Świostek Mieczysław 167 Rubach Ludomir 112 Rubel Ludwik 111 Rudnicki Adam 108 Rudziński Eugeniusz 204 Rumun Edward 108 Rusinek Michał 165 Rutkowski Jerzy 115, 145 Rybarski Roman 97, 98 Rydz-Śmigły Edward 108, 109, 112 Ryng Jerzy pseud. patrz Heryng Jerzy Rzepecki Jan 139 Rzepecki Ludwik 61 Rzewuski Henryk 39-40 Rzymowski Wincenty 63, 109, 112 Sabowski Władysław 83 Sacha Stefan 97 Sadzewicz Antoni 97 Saliński Stanisław M. 112 Sandauer Artur 174 Saniewski Feliks 34 Sapieha Adam 59 Sarnecki Zygmunt 68 Schaff Adam 175, 177 SchillerLeon 105, 119, 177 Schuerer Emil 105 Sembrzycki Jan Karol 76 Seyda Marian 7, 69, 70, 82, 97 Siedlecki-Grzymała Adam 98 Siemianowski Józef 74 Sienkiewicz Henryk 55, 69, 81, 192 Sierpiński Ryszard patrz Kagan Abraham Sikorski Józef 54 Sikorski Władysław 103, 149 Singer Bernard (pseud. Regnis) 122, 128 Skąpski Bohdan 161 Skimborowicz Hipolit 38 SkiwskiJanE. 109, 111 Skoczyłaś Władysław 118 Skrzynecki Jan 34 Skuza Wojciech 106 Skwarczyński Adam 106, 108, 111 Słobodnik Władysław 114 Słomkowska Alina 205 Słonimski Antoni 117, 147, 171, 174 Słowacki Juliusz 36 Smarzyński Tadeusz 99 Sobieszczański Franciszek Maksymilian 31 Sokorski Włodzimierz 176, 182 Sopicki Stanisław 102 Spychalski Marian 146 Srokowski Konstanty 103 Staff Leopold 117, 175 Stahl Zdzisław 108, 110 Stalin Józef W. 171 Stalmach Paweł 76 Stande Stanisław R. 105 Stanhope Charles 43 Stanisław August 16, 17, 18, 19, 20, 22, 23 Stapiński Jan 66, 70, 72, 101 Starewicz Artur 193 Starowieyska-Morstinowa Zofia 175 Starzewski Rudolf 67, 71, 82, 99 Starzewski Tadeusz 67 Starzyński Mieczysław 108 Starzyński Roman 123, 124 Starzyński Stefan 124 Stawar Andrzej 105 Stefanowicz Janusz 172 Stein Władysław 131 Stein-Kamieński Henryk 104 Stern Anatol 105 Stępińska Krystyna 205 Stojałowski Stanisław 59, 76 Stomma Stanisław 110, 171 Stpiczyński Wojciech 106, 107, 108, 109 Stradecki Janusz 204 Straszewicz Ludwik 58, 71, 82 Stromenger Karol 118, 119 Stroiński Stanisław 97, 98, 99, 128, 133 Strug Andrzej 106 Strumph-Wojtkiewicz Stanisław 109 Strzelecki Jan 177 Strzetelski Stanisław 98 Studentowicz Kazimierz 171 Studnicki-Gizbert Władysław 100 Stwora Stanisław 111 Stypułkowski Jan 113,114,128 Surówka Bolesław 102 Syga Teofil 119 Sygietyński Antoni 55 Swinarski Artur M. 118 Szapiro-Sawicka Hanna 146 Szczawiej Jan 169 Szczepanik Adam 125 Szczepanowski Stanisław 60 Szczepański Alfred 60 Szczepański Jan Józef 175 Szczepański Ludwik 67, 68, 70, 72, 82 Szczepkowski Bolesław 97, 99 Szczuka Alfons 110 Szczuka Bolesław 110 Szczyrek Jan 106 Szelburg-Zarembina Ewa 116 Szeligowski Tadeusz 109 Szemplińska Elżbieta 105 Szenwald Lucjan 105 Szewczenko Taras 144 Szewczyk Wilhelm 176 Szwajcer Jerzy (pseud. Joten) 118 Szwalbe Natan 122 Szymanowski Karol 112 Szymanowski Wacław 54, 82 Szymański Roman 60, 69, 82 Szymański Wiesław Paweł 204 Ścibor-Rylski Aleksander 192 Ścieżyński-Wyżeł Mieczysław 125 Ślisz Andrzej 203 Święcicki Bolesław W. 109 Świętochowski Aleksander 55, 56, 57, 82, 203 Świrski Jerzy 169 Świrszczyńska Anna 175 Świtkowski Piotr 20, 24-25, 203 Tabaczyński Jan 102 Tarnowski Stanisław 67, 87 Tatarkiewicz-Małkowska Wanda 124 Taylor Edward 99 Terlecki Tymon 147 TeskaJan82, 102 Tetzlaff Henryk 118 Toeplitz Jerzy 119 Toeplitz Krzysztof Teodor 179 Tokarzewicz Józef 83 Tomasze wski Eugeniusz 203 Tomaszewski Stanisław 77 Trajdos Mieczysław 97 Trelka Andrzej 114 Trelka Leon 114 Treter Mieczysław 117 Truskier Efraim patrz Fiedler Franciszek Tryntor Iwan 122 Trzebiatowski Stanisław 129 Turowicz Jerzy 115, 171 Turowski Konstanty 115 Turzyna-Wiśniewska Maria 67 Tuszyński Bogdan 204, 205 Tuwim Julian 116, 117, 118 Tyrowicz Marian 203 Tyzenhaus Antoni 19 Ulanowski Tadeusz B. 110 Uniłowski Zbigniew 117 Urban Jerzy 178 Uznański Alfred 100 Voltaire (Francois-Marie Arouet) 18 Wachowiak Andrzej 102 Wachowicz Henryk 164 Wagman Saul 122 Wałecki Henryk patrz Horwitz Maksymilian Walewska Cecylia 116 Walicka-Łada Janina 116 Walicki Michał 117, 146 Wandurski Witold 105, 113 Wańkowicz Melchior 112 Warchołowski Kazimierz 85 Warski Adolf pseud. patrz Warszawski Adolf J. Warszawski Adolf J. 70, 79, 104 Waryński Ludwik 60 Wasilewska Wanda 146 Wasilewski Leon 58, 62, 70 Wasilewski Zenon 119 Wasilewski Zygmunt 66, 70, 82, 97, 98 Wasiutyński Bohdan 97 Wasiutyński Wojciech 98 Wasowski Józef 107, 167, 185 Wasyl III 14 Wasylewski Stanisław 108, 119 Waszczuk Jerzy 199 Waśkiewicz Andrzej K. 205 Waśkowski Antoni 115 Wat Aleksander 105 Wawrzyniak Piotr 69 Ważyk Adam 175, 176 Wąsowicz-Dunin Krzysztof 203 Wąsowicz-Dunin Władysław 116 Weiss Antoni 113 Weiss Zygmunt 138 Werblan Andrzej 195 Werfel Roman 162 Weyssenhoff Józef 21 Widy-Wirski Feliks 142, 168 Wiechecki Stefan (pseud. Wiech) 112, 179 Wielopolski Aleksander 34, 44 Wierzbicki Andrzej 120 Wierzyński Kazimierz 108, 112, 117 Wilhelmi Janusz 176 WinawerBruno 109, 112, 116, 117, 118 Winiewicz Józef 99 Wiślicki Adam 56, 82 Wiśniewska-Turzyna Maria patrz Turzyna-Wiśniewska Maria Witkiewicz Stanisław 55 Wittlin Józef 117 Władyka Wiesław 92, 204 Włodek Tadeusz 22 Wojciechowski Mirosław 200 Wojciechowski Zygmunt 110 Wojewódzki Sylwester 101 Wojnowski Tomasz 129 Wolff Bernard 86 Wolff Gustaw 126 Wolff Robert 54 Wolski Włodzimierz 83 Worcell Stanisław 36 Woroszylski Wiktor 176 Worzałła Józef 84 Worzałła Szczepan 84 Wójcik Marian 115 Wrotnowski Lucjan 55 Wrzos Konrad 107 i Wróblewski Andrzej Krzysztof 178 Wróblewski Wacław 104 Wycech Czesław 169 Wygodzki Stanisław 105 Wyka Kazimierz 105, 111, 174, 175, 176 Wysłouch Bolesław 59, 60, 68, 82 Wysocki Alfred 124 Wyspiański Stanisław 68 Wyżeł-Ścieżyński Mieczysław patrz Ścieżyński-Wyżeł Mieczysław Zabawski Władysław 102 Zabłudowski Tadeusz 162 Zagórski Jerzy 175 Zajewski Władysław 203 Zakrzewski Kazimierz 110 Zaleski Antoni 82 Zaleski Wojciech 98 Zalewski Kazfmierz 82 Załubski Jan 205 Zambrowski Roman 165 Zamoyski Maurycy 63 Zaremba Zygmunt 103, 104 Zaruba Jerzy 118, 119, 179 Zawadzka Zofia 116 Zawieyski Jerzy 175 Zbyszewski Karol 100, 188 Zdziechowski Jerzy 98 Zdziechowski Marian 98, 100 Zechenter Witold 108, 111, 117 Zegadłowicz Emil 105 Zieleniewski Ludwik 67 Zieliński Stanisław 76 Zieliński Tadeusz 109, 117 Ziemba Stanisław 161 Zweig Ferdynand 111 Żaruk-Michalski Aleksander 165 Żabicki Antoni 83 Żeleński-Boy Tadeusz 117, 118 Żeromski Stefan 117 Żółkiewski Stefan 146, 175, 177, 178, 193 Żuławski Mirosław 110 Żuławski Zygmunt 140