AUTOR: BOGUSŁAW POLAK, MAREK JABŁONOWSKI 

WYD: WYDAWNICTWO UCZELNIANE POLITECHNIKI KOSZALIŃSKIEJ

ROK WYD: 1999

STRON: T.1 = 326, T.2 = 222

STAN: (minus) – BARDZO DOBRY/niewielkie ślady użytkowania na okładkach/

* książki wysyłane  są w kopercie  ochronnej  - zabezpieczane folią oraz usztywnionym papierem *

OPIS: Straż Graniczna 1918- 1939 : dokumenty organizacyjne.

W świadomości większości ludzi obrona granic II Rzeczypospolitej spoczywała tylko na barkach Korpusu Ochrony Pogranicza. Formacja ta niewątpliwie miała olbrzymi wkład w zabezpieczenie najbardziej newralgicznych z terytoriów, nie był jednak jedyną. Kiedy żołnierze służący Korpusie Ochrony Pogranicza tropili komunistów i ukraińskich nacjonalistów gdzieś na kresach kraju, na prawie dwóch trzecich długości granic swoją służbę pełnili funkcjonariusze Straży Granicznej. Podobnie jak w przypadku innych służb, w pierwszych latach swojego istnienia Straż Graniczna podlegała ciągłym reorganizacjom. Jeszcze w październiku 1918 roku z polecenia Rady Regencyjnej powstała Straż Gospodarczo-Wojskowa, którą dowodził pułkownik Adolf Małyszko. Zadanie tej formacji było dosyć proste – miała ukrócić wszelkiego rodzaju przemyt i bandytyzm, które rozprzestrzeniały się na terenie Polski w końcowym okresie Wielkiej Wojny i tuż po uzyskaniu niepodległości. W kwietniu 1919 roku doszło do kolejnej reorganizacji: Straż Graniczną przemianowano na Wojskową Straż Graniczną. Zmiana nie polegała tylko na przeformułowaniu nazwy - przestała ona podlegać Ministerstwu Aprowizacji, przechodząc pod kontrolę Ministerstwa Spraw Wojskowych. Na czele służby stał Inspektor, który wraz ze sztabem tworzył Inspektorat WSG. Łącznie granic broniło sześć pułków oraz dwa samodzielne dywizjony, wszystkie oddziały składały się tylko z kawalerzystów, ponieważ podobnie jak jej poprzedniczka WSG była formacją konną. 22 marca 1928 roku prezydent II RP Ignacy Mościcki wydał oświadczenie „O Straży granicznej”, w którym rozwiązał Straż Celną a na jej miejsce powołał nową służbę. Kraj został podzielony na trzy strefy: A – graniczną, B – wewnętrzną i C – obszar działania oddziałów KOP. Jedną z ważniejszych zmian było dokładne doprecyzowanie zakresu obowiązków formacji: miała ona strzec granic przed nielegalnym jej przekraczaniem oraz tropić przemytników, kontrolować paszporty oraz organizować konwoje (tylko na drogach celnych) a w razie potrzeby razem z wojskiem bronić polskich granic.

W przeciwieństwie do swojej poprzedniczki, Straż Graniczna z okresu sanacyjnego była służbą bardzo rozbudowaną. Komenda Straży Granicznej miała pieczę nad sześcioma inspektoratami okręgowymi oraz Centralną Szkołą Straży Granicznej, Zakładem Tresury Psów i Ekspozyturą Inspektoratu Ceł w Wolnym Mieście Gdańsku. Nie dziwi fakt, że władza II RP tak bardzo rozwinęła służby mające zabezpieczać jej zachodnią granicę, chociaż, co podkreśla większość badaczy, cały czas formacja ta nie była w stanie w pełni wypełniać swoich obowiązków….