Opis książki:
W niniejszej publikacji omówiono instytucję papieru wartościowego - klasyczną konstrukcję prawa cywilnego, będącą jednocześnie centralnym pojęciem w prawie rynku kapitałowego. W książce zaprezentowano istotę tradycyjnego papieru wartościowego, a następnie - po przedstawieniu ewolucji sposobów racjonalizacji masowego obrotu prawami z papierów wartościowych, w szczególności dematerializacji obrotu i dematerializacji papierów wartościowych - przeanalizowano aktualność klasycznego pojęcia papieru wartościowego wobec przemian dokonujących się w organizacji obrotu.
Wykaz skrótów
Akty prawne
Periodyki i publikatory
Organy orzekające
Wprowadzenie
1. Cel badawczy - założenia ogólne
2. Funkcje i właściwości papierów wartościowych
3. Wynik i znaczenie rozważań funkcjonalnych
4. Zakres podstawowych wyłączeń
Część I
Pojęcie papieru wartościowego w ujęciu klasycznym
Rozdział I
Ustalenia wstępne
1. Zakres i cel rozważań
2. Tło historyczno-porównawcze
Rozdział II
Analiza poglądów w perspektywie historyczno-porównawczej
1. Kierunki początkowych analiz doktrynalnych
2. Dogmat inkorporacji i teoria własnościowa
3. Koncepcja brunnerowska
4. Koncepcja pozoru prawnego
5. Teoria obiegowości. Problem papieru imiennego
6. Koncepcja "klauzul dokumentowych"
7. Nowsze kierunki poszukiwań doktrynalnych
Rozdział III
Analiza poglądów doktryny polskiej
1. Specyfika polskiej doktryny prawa papierów wartościowych
2. Wokół wąskiego i szerokiego rozumienia papieru wartościowego
3. Kodeksowa regulacja papierów wartościowych
4. Próby nowego podejścia - recepcja koncepcji "klauzul dokumentowych"
5. Propozycja typologicznego ujęcia papieru wartościowego
6. Doktryna tradycyjnego papieru wartościowego wobec dematerializacji
7. Podsumowanie
Rozdział IV
Propozycja własnej koncepcji papieru wartościowego
1. Potrzeba poszukiwań ogólnej koncepcji papieru wartościowego
2. Ustalenia wstępne i porządkujące
2.1. Dokument
2.2. Prawo podmiotowe
2.3. Wpływ dokumentu na funkcjonowanie prawa ("związek między prawem a dokumentem")
3. Wpływ sposobu identyfikacji (ujawnienia prawa) na zasady przenoszenia prawa jako wyróżnik papieru wartościowego
4. Problem prymatu funkcji "legitymacyjnej" i "obiegowej"
5. "Legitymacja formalna" a pojęcie papieru wartościowego
6. Znaczenie i przydatność teorii własnościowej
6.1. Uwagi ogólne
6.2. Papiery na okaziciela
6.3. Papiery na zlecenie
6.4. Papiery imienne
6.5. Wnioski
Rozdział V
Wpływ mechanizmu identyfikacji uprawnionego na zasady obrotu prawem - analiza dla poszczególnych kategorii papieru wartościowego
1. Uwagi wstępne
2. Papiery wartościowe imienne
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Identyfikacja uprawnionego z papieru imiennego
2.3. Przeniesienie praw z papieru imiennego - modyfikacja prawnego reżimu przelewu
2.4. Wnioski
3. Papiery wartościowe na zlecenie
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Identyfikacja uprawnionego - legitymacyjna funkcja indosu
3.3. Alienacja praw - przenośna funkcja indosu
3.4. Wnioski
4. Papiery wartościowe na okaziciela
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Identyfikacja uprawnionego - publikacyjna funkcja władania dokumentem
4.3. Przeniesienie praw
4.4. Wnioski
5. Podsumowanie
Rozdział VI
Ochrona zaufania co do istnienia i treści prawa dokumentowego oraz co do braku zarzutów osobistych (papiery wartościowe "wiary publicznej" - "prawa skrypturalne")
1. Uwagi wstępne
2. Dwa warianty nabycia ex fide bona i wyłączenie zarzutów osobistych - potrzeba rozróżnienia
3. Wyłączenie zarzutów
3.1. Wyłączenie zarzutów jako konsekwencja ukształtowania reżimu przeniesienia praw
3.2. Zasadność wyróżnienia papierów "abstrakcyjnych" i "kauzalnych
4. Kreacyjne (pierwotne) nabycie ex fide bona
4.1. Charakter prawa a kreacyjny skutek nabycia
4.2. Przydatność podziału papierów wartościowych na konstytutywne i deklaratywne
5. Podsumowanie
Rozdział VII
Papiery wartościowe a znaki legitymacyjne
1. Uwagi ogólne
2. Poglądy doktryny
3. Kryterium rozróżnienia znaków legitymacyjnych i papierów wartościowych - własna koncepcja
3.1. Brak modyfikacji zasad przenoszenia prawa w przypadku znaków legitymacyjnych
3.2. Znaki legitymacyjne wskazujące w swej treści uprawnionego ("imienne znaki legitymacyjne")
3.2.1. Proste papiery prezentacyjne
3.2.2. Papier imienny z klauzulą na okaziciela
3.2.3. Problem kwalifikacji świadectw depozytowych
3.2.4. Karty kredytowe i płatnicze
3.3. Znaki legitymacyjne niewskazujące w swej treści uprawnionego ("znaki legitymacyjne na okaziciela")
3.3.1. Stosowanie przepisów o przelewie do praw stwierdzonych znakami na okaziciela
3.3.2. Prosta a podwójna klauzula legitymacyjna - problem "dokumentów i znaków życia codziennego"
4. Wnioski dotyczące pojęcia znaków legitymacyjnych
Rozdział VIII
Nietypowe przypadki papierów wartościowych
1. Uwagi wstępne
2. Papiery wartościowe a dodatkowe rejestry uprawnień
2.1. Modele zależności między dokumentem a rejestrem
2.2. Rejestr uprawnień a definicyjna cecha papieru wartościowego
3. Akcja imienna jako papier wartościowy
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Sposób identyfikacji uprawnionego - posiadanie akcji a wpis
do księgi akcyjnej
3.3. Liberalizacja przesłanek przeniesienia - "wydanie" a "przeniesienie posiadania"
3.4. Regulacja akcji imiennej jako prototyp "prywatnej
dematerializacji obrotu"
Rozdział IX
Podsumowanie
Część II
Dematerializacja a klasyczna teoria papierów wartościowych
Rozdział I
Uwagi wstępne i terminologiczne
1. Cel i zakres analiz - problem przydatności ogólnej teorii
papieru wartościowego w sferze papierów zdematerializowanych
2. Kwestie pojęciowe
2.1. Dematerializacja obrotu (immobilizacja papierów Wartościowych)
2.2. Dematerializacja papierów wartościowych
2.3. Papier wartościowy a "prawo wartościowe"
2.4. Papier wartościowy a instrument finansowy
2.5. Pojęcie papieru wartościowego w art. 3 pkt 1 u.o.i.f
Rozdział II
Ewolucja dematerializacji - uwagi historyczno-porównawcze
1. Uwagi wstępne
2. Uzasadnienie dematerializacji obrotu i dematerializacji papierów wartościowych
3. Modele immobilizacji i dematerializacji w ujęciu historycznym i porównawczym
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Sammelverwahrung - zbiorcze przechowywanie papierów wartościowych
3.3. Odcinki zbiorowe i zbiorcze
3.4. Rezygnacja z postaci dokumentowej - dematerializacja sensu stricto
3.5. Podsumowanie rozważań porównawczych
4. Immobilizacja i dematerializacja papierów wartościowych w Polsce
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Ustawa z 1991 roku
4.3. Ustawa z 1997 roku
4.4. Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi
4.5. Dematerializacja papierów wartościowych w innych aktach prawnych
4.6. Podsumowanie
Rozdział III
Analiza prawna poszczególnych modeli - kluczowe zagadnienia
1. Uzasadnienie wyboru zagadnień - perspektywa porównawcza.
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Katalog wyłączeń
1.2.1. Problemy własności podzielonej i sytuacji prawnej pośredników. Koncepcje powiernicze
1.2.2. Jedno- albo wielopoziomowość systemu depozytowego
1.2.3. Zagadnienia kolizyjnoprawne
1.3. Szkic i uzasadnienie dalszych rozważań
2. Podstawowy problem teoretyczny i praktyczny - potrzeba szczególnego reżimu obrotu
3. Próby uzasadnienia szczególnych zasad masowego obrotu prawami z papierów wartościowych na rynku kapitałowym
3.1. Stosowanie zasad prawnorzeczowych
3.1.1. Immobilizacja pojedynczych papierów wartościowych
3.1.1.1. Nabycie od nieuprawnionego
3.1.1.2. Wyłączenie ekscepcji
3.1.2. Immobilizacja odcinka zbiorczego
3.1.2.1. Nabycie od nieuprawnionego
3.1.2.2. Wyłączenie ekscepcji
3.1.3. Rzeczowe (materialne) pojmowanie zapisu księgowego
3.2. Zapis na rachunku a wydanie dokumentu
3.3. Autonomiczny reżim alienacji praw z "papierów wartościowych Rejestrowych"
3.4. Jednoznaczność identyfikacji uprawnionego i gwarancje instytucjonalne jako uzasadnienie szczególnych zasad obrotu - "przezwyciężenie teorii inkorporacji"
3.5. Inne koncepcje
3.6. Podsumowanie
Rozdział IV
Autonomiczny reżim przenoszenia praw z papierów zdematerializowanych
1. Uwagi wstępne
2. Aspekty ochrony obrotu w reżimie przenoszenia praw z papierów zdematerializowanych
2.1. Sposób ukształtowania mechanizmu alienacji a ochrona obrotu
2.2. Nabycie od nieuprawnionego
2.3. Wyłączenie zarzutów
2.4. Podsumowanie. Wnioski de lege ferenda w zakresie reżimu przenoszenia praw
3. Kategoria "papierów wartościowych rejestrowych"
3.1. Autonomiczność mechanizmu identyfikacji uprawnionego i alienacji praw - osobna kategoria papierów wartościowych
3.2. Kwestia podziału papierów zdematerializowanych na imienne i na okaziciela
3.3. Quasi-realny czy konsensualny charakter przeniesienia
3.4. Wnioski. Postulaty de lege ferenda dotyczące regulacji "papierów wartościowych rejestrowych"
Rozdział V
Definicja papieru wartościowego wobec zjawiska immobilizacji i dematerializacji - wnioski i implikacje
1. Uwagi wstępne. Znaczenie celu badawczego
2. Przydatność łącznika między postacią tradycyjną
a zdematerializowaną
3. Wnioski w zakresie stanowiska wobec dematerializacji
3.1. Dematerializacja - obecny stan regulacji
3.2. Docelowy model regulacji
3.3. Dematerializacja akcji
3.4. Immobilizacja papierów wartościowych
Zakończenie
1. Jedność prawa papierów wartościowych jako szczególnego reżimu przenoszenia praw
2. Potencjalne znaczenie ogólnej (kodeksowej) regulacji papierów wartościowych
3. Znaczenie zasady numerus clausus papierów wartościowych
4. Numerus clausus papierów wartościowych a prawo rynku kapitałowego
Bibliografia i wykaz ważniejszej literatury przedmiotu
|
