PAROWÓZ NIEMIECKIE PAROWOZY WCZORAJ I DZISIAJ 1963

27-01-2012, 12:54
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.

Aktualna cena: 49.99 zł

Użytkownik inkastelacja

numer aukcji: 2063702561

Miejscowość Kraków

Koniec: 27-01-2012 19:45:43

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO SPISU TREŚCI

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO OPISU KSIĄŻKI

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT

PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ SPRZEDAWANEGO PRZEDMIOTU, WYSTARCZY KLIKNĄĆ NA JEDNĄ Z NICH A ZOSTANIESZ PRZENIESIONY DO ODPOWIEDNIEGO ZDJĘCIA W WIĘKSZYM FORMACIE ZNAJDUJĄCEGO SIĘ NA DOLE STRONY (CZASAMI TRZEBA CHWILĘ POCZEKAĆ NA DOGRANIE ZDJĘCIA).

PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI - SIE DEUTSCHEN DEMPFLOKOMOTIVEN GESTERN UND HEUTE
AUTOR - KARL-ERNST MAEDEL
WYDAWNICTWO - VEB VERLAG TECHNIK, BERLIN 1962
WYDANIE - 1???
NAKŁAD - ??? EGZ.
STAN KSIĄŻKI - DOBRY MINUS JAK NA WIEK (ZGODNY Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM, LEKKO POFALOWANE GÓRNE KRAWĘDZIE KART) (wszystkie zdjęcia na aukcji przedstawiają sprzedawany przedmiot).
RODZAJ OPRAWY - ORYGINALNA, TWARDA, PŁÓCIENNA + OBWOLUTA
ILOŚĆ STRON - 328 + DODATKOWO POCZTÓWKA ZE STARYM PAROWOZEM
WYMIARY - 22 x 15,5 x 2 CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - 0,635 KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)
ILUSTRACJE, MAPY ITP. - ZAWIERA LICZNE ILUSTRACJE
KOSZT WYSYŁKI 8 ZŁ - Koszt uniwersalny, niezależny od ilośći i wagi, dotyczy wysyłki priorytetowej na terenie Polski. Zgadzam się na wysyłkę za granicę (koszt ustalany na podstawie cennika poczty polskiej).

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

SPIS TREŚCI LUB/I OPIS (Przypominam o kombinacji klawiszy Ctrl+F – przytrzymaj Ctrl i jednocześnie naciśnij klawisz F, w okienku które się pojawi wpisz dowolne szukane przez ciebie słowo, być może znajduje się ono w opisie mojej aukcji)

KLIKAJĄC TUTAJ MOŻESZ ŚCIĄGNĄĆ LUB OTWORZYĆ PLIK ZE SPISEM KOMPLETNYM

KSIĄŻKA W JĘZYKU NIEMIECKIM, PONIŻEJ ZAMIESZCZAM PROSTE TŁUMACZENIE (PROSZĘ UWZGLĘDNIĆ BŁĘDY TŁUMACZENIA I BRAK GRAMATYKI, A TAKŻE MOMENTAMI KOMICZNE, PRZYPADKOWE JEGO FORMY, NAJCZĘŚCIEJ POD TEKSTEM TŁUMACZONYM MOŻNA ZNALEŹĆ ORYGINALNY, JEŚLI OCZYWIŚCIE WYSTARCZY MIEJSCA). TŁUMACZENIE TYLKO I WYŁĄCZNIE W CELACH POGLĄDOWYCH.

Spis rzeczy

1. początki Lokomotivbaus
1.1. Pierwsze samochody pary i lokomotywy, z Cugnot do Stephena -son .
1.2. Rainhill, Rocket", "planeta". Herbata chrzestnego ojca"
2. pierwsze lokomotyw w Niemczech 18
2.1. Sytuacja w trzydziestych latach . l"
2.2. Wczesne lokomotywy, Krigar, Schubert, Borsig, Keßler, Maffei. . 19
2.3. Angielski wpływ -J
2.4. Cechy konstrukcji on wszystkim lokomotywom 27
3. rozwój do siedemdziesiątym latom 32
3.1. Long- maszyna i problem l berhänge !-
3.2. Crampton- lokomotywa .""
3.3. Lokomotywa Gebirg i jej postęp 43
3.4. Lokomotywa Amerykanina - . lfe
3.5. Lokomotywa z wspomożonym kotłem stojącym, postęp
on jakiś - i dwukrotny sprzęgło "
3.6. Techniczny proces rozwoju { J7
3.7. Powstanie niemieckiej Lokomotivindustrie . 73
4. maszyna przyczepności
4 1 Lokomotivbestand siedemdziesiątych lat, pierwsze pruskie Norma -
r . 76
hen
4.2. Krauss i lokomotywa tendra ""
4.3. Podwójne rozszerzenie pary i postęp 94
4.4. Problem Kurvenlaufigkeit, lokomotywa stawu 107
4.5. Lokomotywa koła zębatego ~"
1 Często
5. punkty kulminacyjne Lokomotivbaus l -1
5.1. Cylinder czwórka lokomotywy przyczepności -^
5.2. Para gorąca lf -
5.3. Atlantic -, Pazific- lokomotywa i pierwsza próba jechać szybka. . 1 iO
5.4. Dalszy rozwój do rozwiązania kolei kraju ----- 162
5.5. Techniczna poprawa -""
6. Reichsbalmlokomotiven
6.1. Sytuacja przy założeniu Niemców kolei państwowej . 209
6.2. Cechy budowlane Reichsbalmlokomotiven 21-
6.3. Konstrukcje specjalna ^ 32
6.4. Elna- lokomotywa
7. budowa nowa po 1945 242
7.1. Sytuacja po 1945 242
7.2. Problemy zmysłu gospodarskiego, lokomotywy pyłu węglowego . 243
7.3. Zasadnicze rozważania dla Lokomotivneubau 246
7.4. Budowy nowe Niemcy kolei państwowej . 249
7.5. Budowy nowe Niemcy kolei związkowej 250
8. retrospektywa i widok . 26 { i
!). Dodatek . 273
9.1. Przegląd nad Lokomotivbezeiehnungswesen . 273
9.2. Spis Dampflokomotivgattungen Niemców kolei państwowej i Niemca kolei związkowej 277
9.2.1. kolejowa kraju lokomotyw 278
9.2.2. Einheits - i lokomotywy doświadczenia Niemcy kolei państwowej i Niemca kolei związkowej 307
9.3. Tablica chronologiczna 310
9.4. Objaśnienie określeń krótkich w tablicach 312
9.5. Dane życia znaczący inżynierowie Dampflokomotivbaus 313
10. spis literatury 320
11. źródlana wyobrażenia spisu 323
12. Sachwörterverzeichnis 325

Rozwój parowozu jako jeden z najpopularniejszych kamieni granicznych jest zamknięty technicznym przebiegiem pracy zawodowej. Nie zostanie mniej koło jej zachwyconych zwolenników jest przeciw temu, napisany jest dla tę książką, która w jego 1. daninie już radosne echo znalazło. Liczne impulsy zostały przerobione w 2. daninie dużej gromadzie czytelnika, przy czym to sobie autor i jego współpracownicy nie biorą zostawiły, zmierzały u dalszego cennego materiału, do czego przede wszystkim całkowicie od nowa opracowany Lokomotivtabellenteil liczy. Wartość została położona także na jeszcze jaśniejsze przedstawienie każdorazowych społecznych stosunków, ponieważ rozwój derdeutschen parowozu jest wiernym odbiciem zwierciadlanym zmiennej niemieckiej historii. Ciekawy daleki łuk książki sięga od pierwszych z Anglii wprowadzonych lokomotyw do obecności. Miłe przedstawienie pośredniczy czytelnikowi pełnię bardziej techniczne szczegóły, które prowadzili jako wynik do dzisiejszej postaci parowozu. Podstawowe błędy, dalekonośne innowacje, czasy tego za -bierens i epoki gwałtowny rozwój - cały te fazy zostają znowu żywo i świadczą o bezustannym zapale znaczących mężczyzn, aby sformować kolej do rozstrzygającego instrumentu gospodarki.

KARL - ERNST DZIEWCZĄT
NIEMCY PAROWOZÓW WCZORAJ I DZISIAJ
Pod współpracą od
Dipl. rer. pol. II. Röder Dipl. rer. pol. A. Wätzig dr-Ing. II. Prussak Dipl.-Ing. J. Töpelmann
Drugą, polepszył i rozszerzona danina z 194 Lokomotivbildern i 21 tablicami
VEB WYDAWNICTWO TECHNIKI BERLIN

Słowo wstępne do drugiej daniny

Pisany był jako rękopis do pierwszej daniny tej książki, pierwsze budowy nowe nadbiegły akurat z parowozów po twoim wojen. Było sięgnąć wzrokiem ledwie, że przekształcenia strukturalne w poparciu pociągu tak szybko zmieniłby podstawowo sytuację. Rozwój parowozu jest ukończony. Jej budowa została wstawiona w prawie wszystkich państwu świata. Eleklro - i stąpają lokomotywy spalinowej na jej miejsce. Lata są nazywane już, kiedy ona zniknie całkowicie z ruchu szynowego. Podejdźcie drugiej daninie tej książki tak dalece już znaczenie retrospektywa.
Duży akord i uprzejme echo, z nimi książka podniesiona została wszędzie, pokazali jednakże, że parowóz ma także dzisiaj jeszcze wielu przyjaciół. Teraz, żaden techniczny wynalazek nie stał się dobrze także w tego rodzaju uderzającym sposobie składnikiem kulturalnego i społecznego rozwoju ostatnich 150 lat.
Autor i wydawnictwo jest tym stąd szczególną radość, położyć móc drugą daninę. Tekst został wyjrzany, zastąpi rysunki części dużej przez zdjęcia, dodatek przez przyjęcie rozszerza z spisów wszystkich kolejowa kraju lokomotyw i uzupełnia przez zestawienie der1 danych życia sławniejszych inżynierów kolejowych.
Nowy tytuł książki, ten w jego erslen Aul'lage Niemiec parowozów — wczoraj i dzisiaj" nazywał się, rzecz doliny uwzględnia, że dzisiaj dwaj niemieccy państwo istnieją i, że rozwój parowozu w każdym tego obojga państwu, z którymi założenia do obecności — więc nad przeciągiem czasu od około 16 latom — wziął samodzielny przebieg.
Jest dziękowany wszystkim czytelnikom, którzy przyczynili się przez wskazania i propozycje do poprawy dzieła, na tym miejscu serdecznie. Autor jest dłużny szczególnym podziękowaniem znowu wytrawnym współpracownikom, panom Dipl. rer. pol. Wälzig i Dipl. rer. pol. lioeder, dla jej cennych badań społecznego związku jak również panom dr-Ing. Prussak i Dipl.-Ing. Töpelmann, którzy pożyczyli odcinkom 7 i 8 "budowa nowa do L945" znowu jej wytrawne pióro.
On erfasset1
Słowo wstępne do pierwszej daniny
Rozwój naszego parowozu obejrzy się dzisiaj na 120jährige historii.
Leżące dzieło wysunie tę historię na pierwszy plan i rezygnuje świadomie na szczegółowy techniczny rysunek szczegółowy. Wchodzi tylko tak daleko na tym, jako jest tym dla przedstawienia lokomotywy "na sobie" bezwarunkowo niezbędny. Techniczna umiejętność jest zakładana przeciw temu nad lokomotywą u czytelnika, przy czym potrudzony byłem, zatrzymywać tekst w sposób zrozumiały dla wszystkich, aby nie tylko zawodowcowi, lecz wszystek Lokomotiv - i przyjaciel żelaz kolejowa historia parowozu w Niemczech staje się zrozumiała.
Na przedstawienie po rozwoju kolei ach lub po zrezygnowałem i przedłożyłem przyglądanie się po chronologicznym przebiegu twój przebieg pracy zawodowej kolei kraju, mimo możliwej wady, że w przypadkach odosobnionych związek przez to przeszkadzane jest czymś.
Wybrałem liczne obrazy szczególnie w rzucie oka na młodszych inżynierów i technika, którego znają niektórą piękną starą Lokomotivgattung tylko jeszcze od usłyszanego.
Ścisłe wykrycie danych i technicznych miar sprawiło trudności. Podania w różnych źródłach były hierfür często prawe sprzeciwiając, przez co praca skomplikowana została naturalnie bardzo.
Hasła na brzegu strony powinny ułatwić czytelnikowi wyszukanie, do czego także Sachwörterverzeichnis zatrzymane zostało szczegółowo.
Przyjemny obowiązek jest tym mi, na tym miejscu wszystko dziękować im, którzy pomogli mi przy wypracowaniu rękopisu z jej radami lub postawili materiał obrazu do dyspozycji. Szczególne podziękowanie należy się panom Dipl. rer. pol. Alfons Wätzig i Dipl. rer. pol. Heinz Roedcr dla jej cennej współpracy przy badaniu naukowego społeczna związku jak również pan dr-Ing. Prussak i Dipl.-Ing. Töpelmann dla uzupełnienia nad rozwojami nowymi parowozów w obojga niemieckich państwu po 1945.
Chciałbym prosić czytelnika, dać mi IIinweise na możliwie istniejące braki, z tym te mogą zostać uwzględnione przy dalszych daninach.

Verfasser

10. spis literatury

Książki:
Aleksander, ,1.: Lokomotywa. Altona - Ottensen: Chr. Adolff 1922 Baumann, H.: Niemiecka książka komunikacyjna (Ia i B). Berlin: Niemieckie społeczeństwo wydawnicze 1931.
Artykuły do Lokomotivgeschichte. Lipsk: Naukowe społeczeństwo pomocy naukowych ruchu Reinhold Rudolph 1937.
Berlin i jego koguty żelazny. Berlin: Juliusz skoczków 1896.
bi odciąć Eden,G.: George Stephenson i antecedencje koleje. Stuttgart: Franckhsche księgarni nakładowej 1913.
Poczciwiec, E.: Techniczny rozwój kolei obecności Lipsk: B. G. Teubner 1907.
Blum, 0.: Rozwój ruchu, Bd. 1. Berlin: Juliusz skoczków 1914.
Born, E.: Rozwój Kgl. Pruskiej kolei wschodniej. Berlin 1911.
Born, E.: Parowozy reguły DR i DB. Frankfurt / M.: Wissenschaftliche komunikacyjny społeczeństwa pomocy naukowych 1953.
Born, E.: Lokomotywy i samochód niemieckie koleje. Moguncja - Hüthisr & Dreyer Sp. z o. o. 1958.
Borsig, Lokomotiv- fabryka: Pismo świąteczne do uroczystości 5000. lokomotywy.
Brosius, J. i kucharz, li.: Szkoła maszynisty, 14. Aufl. Berlin: C W Kreidel 1923.
Istota kolei maszynowa obecność. Wiesbaden: C. W. Kreidel 1912.
Kolejnictwo obecności. Berlin: Reimar Hobbing 1911.
Rozwój lokomotywy w obszarze VDEV. Berlin: R. Oldenbourg 1930 i 1937.
Pojazdy Niemców kolei państwowej w obrazie. Berlin: Wissenschaftliche komunikacyjny społeczeństwa pomocy naukowych Reinhold Rudolpha 1930/1937.
Eckhard /,F. U".: Projektowanie z parowozów. Berlin: Georg Siemens
Eckhardt, F. ll".: Konstrukcja parowozu i jej obliczenie Berlin: Wydawnictwo techniki 1952.
Erler, II.-.1.: Lokomotivkunde, zeszyt 1: Rozwój parowozu Lipsk: Wydawnictwo książki zawodu 1955.
Feldhaus, F. M.: Chlubne karty techniki. Lipsk: Friedr. Brandstetter 19 ^ 4
Pismo świąteczne do - roku - uroczystość Poczdamczyk berlińskich kolei. Lipsk: Konkordia- wydawnictwo 1938.
Pismo świąteczne do 50jährigen istnienia lew ręka dzieła dworzanina. Wrocław 1921.
Książę, A. świat na szynie. Monachium: Albert długiej 1925.
Fuhlberg- grupa drzew, ,/.: Kolej w obrazie. Stuttgart: Dieck & Co. 1925.
Gaiser, F.: Crampton- lokomotywa. Pfälzische wydawnictwa nowego miasta a. d. H.
śmiej się oszczep ach, K.: Dla naszego archiwum lokomotywy. Berlin: VEB wydawnictwo dla komunikacji 1961.
Gölsdorf, K.: Historia kolei języka węgierskiego austriackiego monarchii. Wiedeń 1898.
Młot: Innowacje na lokomotywach heski pruski kolei państwowej. Berlina 1916 (ciśnienie specjalne z szklarzem roczniki).
Henschel, Lokomotivfabrik: 125 lata Henschel. Kassel: Henschel & syn 1935.
Heusinger v. bronuj leśny, E.: Odbicie i opis Lokomotivmaschine. Wiesbaden: G. D. Baedecker 1858.
Sto lat niemieckie koleje. Lipsk: Wissenschaftliche komunikacyjny społeczeństwa pomocy naukowych Reinhold Rudolph 1935.
Jahn, J.: Parowóz w historycznym rozwój przedstawieniu jej Gesamlaufbaus. Berlin / Göttingen / Heidelberg: Skoczek 1924.
Kuntzemüller, A.: Badischen kolei, 2. Aufl. Karlsruhe: C. Braun 1953.
Lokomotywa - i budowa wagonu. Berlin: VEB wydawnictwo techniki 1953.
Maeij, II. i Born, E.: Spis Dampflokomotivgattungen Niemców kolei państwowej. Lipsk: Wissenschaftliche komunikacyjny społeczeństwa pomocy naukowych Reinhold Rudolph 1932.
Odgłos Marsa, D.: Zakończ się A llistory of Railway Locomotives down to the of the year 1831. Londyn: Locomotive Publishing Co. Ltd. 1952.
.Łono razu, C: Historia maszyny parowej. Berlin: Juliusz skoczków 1902.
Chudy, AI.: Lokomotywy, samochód i koleje górskie. Berlin: VDI- wydawnictwo 1924.
Meineke, F. i rury, F.: Parowóz, Berlin: Skoczek 1949.
. letzellin, F.: Lokomotywa świętuje 100jährige istnienia niemieckich kolei. Berlin: VDI- wydawnictwo 1935.
Niederstrasser, E.: Podręcznik dla Dampflokomotivdienst, Lipsk: Wissenschaftliche komunikacyjny społeczeństwa pomocy naukowych Reinhold Rudolph 1941.
Aiklitschek, A.: Parowóz. Wiedeń: Wszechświat społeczeństwa wydawniczego 1947.
Mężczyzna północny, 11.: Parowóz w jej rozwój linii główne. Berlin: Wydawnictwo akademii 1948.
Xordtnann, 11.: Historia wczesna kogut żelazna. Berlin: Akademia - uległ" 1948.
Pambout " , de: Odważą się praktycznego teoretyczny podręcznika nad parą. Brunszwik 1841.
liansome- Walli: World Railway Locomotives. Londyn: Hutchinson 1959.
tiöll, Frhr. v.: Encyklopedia kolejnictwa. Berlin i Wiedeń: l rban i Schwarzenberg 1912/1922.
Pożar włączania, C.". Lokomotywy. Berlin: Ogrodnik 1870.
Scheyrer, F.: Historia kolejowa Nekar Men. Darmstadt: A. Bergslrasser 1896.
Schulz: Kolej Ludwig. Lipsk: 1935.
Pustelnik piętra: 25 lat niemieckie lokomotywy jedności. Norymberga: Miba- wydawnictwo 1950.
L ns należą tory kolejowe, pismo świąteczne do 125jährigen jubileuszu dci" koleje w Niemczech. Berlin: ^ EB wydawnictwo dla erkehrswesen 1960.
Vauquesal - Papm: Locomotives d'luer et d'aujourd'liui. Paryż: Kditions arts et manufactures 1958.
Tl'endler, 11.: Parowozy Niemców kolei państwowej, 3. Aufl. Berlin: VEB wydawnictwo techniki i960.

12. Sachwörterverzeichnis

Kondensacji para odlotowego 72, 90, 235 podgrzewacza spalin 2 { i2 opat, powieści 124, 313 klapy bezpieczeństwa rolnika 205 Adama, Sas Adama 85. 120 ff., ," U 3 ,,orły", on, lokomotywy 171) 2 / Adriatic- konstrukcja I { i2 AEG - Lokomotivfabrik 75, 2J5 Alb- klasy 43, 66 Allan, sterowania Allana 36, 38, 51, 71, 3 13 lokomotywy Amerykanina 30, 38. 48 ff. Urządzenia zajeżdżające !),). 153 Atlantic- konstrukcji 38. 106, 140 ff. Dźwignia wyrównania dla niestałego Ciśnienie ach 223 Außenrahmcn s. Konstrukcja ramowa Bander, J. v. 18 Haldwin 18, 20, 18, 71, 14 1, 172, 313 ostoi sztabowej s. Konstrukcja ramowa Baumann 158f., 313 narty oszczepu budowlany 73 ,,Bavaria"-Lokoniotive 45 Behne- konstrukcji 461. Belpaire 89, 313 -Puszki ognia 51, 07, 164, 178, 195 Koleje górskie 123 ff. Autostop berliński kolei 21, 33, 7!) Berlińska odlewnia żelaza 1!) Berlińska kolej miejska 02, 186 hamburgerów berlińskie kolei 33. 35 Berlina Magdeburger Poczdamu kolei 21. 60. 64, 66, 77f. ßerlin- Stettiner kolei 56 Beugniot 74. 3 13 -Dźwignia I 10, J23. 257 -Lokomotywa tendra podpór 46 Birnkessel 40, bi być 68 48, 85 -Osi radialnej 85, 118, 123, 178,217 dmuchaw 14 ff., 205 Blenkinsop I I ff., 10, 123 wag bobslejowych 106 Bodmer 128 Booster 105. 260 Booth,H. 14 ff. Ryza borna, A. v. 54, 81, 95 ff., 121. 128. 130ff., 151. 168, 171, 184, 201, 206, 267, 3J3 Borsig 23, 30ff 55, 59. 64, 66f., 71, 74, 198, 211, 230, 266, 310 Bousquet, ty 120 opalania węglem brązowego 243 ff. Braunschweigische kolei państwowej 21, 31, 42. 60 Śladu szerokiego 34, 30 hamulców 70, 80, 207 mężczyzny Brock, E. 49, 86, 132 Brotankessel 204, 228, 313 Brown, Boveri Cie. 75 Brunei 30 Brunton 12 Bury 26,35,314 Campell 48 Caprotti 206 Catch me who can" 11 Cathcarl 123 Chapelon 215,268.314 Chapman 12 clench - suszarek pary 134 Cockeräl 46, 104, 130, 133, 319 Courtin 128, 143, 154, 314 Crampton- lokomotywy 32, 37ff 51, 55, 66, 77,96, 143.314 Crampton- regulatora 67 crampton - kotła stojącego 40, 51, 67, 203 crawphord suszarek pary J34 - ,,Crodo"-Lokomotywa 42 Cugnot 91., 314 Dabeg- pompa wtryskowa 206 hamulców pary 70, 207 Dampfdelmung 94ff podwajał., 128ff. niestałą 71 katedry pary 41, 67, .89, 205 motoru pary 236 omnibusa pary 10 pompy promienia pary 70, 205 wagonu silnikowego pary 0, 19, 91, 202 suszarki pary 134. 163. 174, 175 Dauner 180. 314 De łosoś mi s. Osie radialne lokomotywa podwójna HO ostoi podwójnych s. Konstrukcja ramowa suwak sterowania podwójne 71 stojaka obrotowej stare 29, 48, 49 ff., 65 amerykańskie 65. 99 oprawią zewnątrz - 131, 144, 207, 223 bawarskie 102, 145 f. Dyszla - 54, 85 jednoosiowe 84f. Erfurter 99f., 207 hannoversches 99ff 111. 207, 213 Krauss - Helmholtz- 89, 96, 104, 120f., 164, 207, 217 austriackie 102 rajfura trójki, pierwszy 66 cylindrowy trójki mechanizmu napędowego 114, 129f. Wyrównanie ciśnienia 227 hamulców pneumatycznych 207 D ultz - wentyla zmiany 95 eckhardt - stojak kierujący I 19. 221, 253 Egeüs 25 Egestorff 34, 66, 74 Ehrhardt 314 Lokomotywy jedności 180, 2 I I ff. Ki nzelachs napędził 2361. kolei zębatej rudy żelaznej 127 Elbel 54 .,Słoń"-Lokomotywa I 14 Elna (Wąsko.lokomotywa.norma.Aussch.) 211f. -Lokomotywy 238 ff. Alzacja. Masch. Fabr. s. Grafenstaden Lotaryngia alzacka s. Koleje państwowe Engerth 16 IT 107, 314 Evans, Oliver 10,314 Exter, Karl 314 sterowania mimośrodu 29 Fairlie- lokomotywy 45, 109 f.,315 puszki ognia starą 67 Belpaire - 51, 67. 164, 178, 195 Brolan - 201 Crampton - 10. 51. 67, 203 DR - 212f., 225. 248 Stali - 204 Rura falująca - 204 Feuerbüchs komórek wody 260 zasłon ogniska 68 opaleń 68 drzwi ognia 205 suwaków płaskich 71. 206 płomieni 128. 134 kotłów rura płonąć 1 1 ff. Płoń rolir przegrzewaczy 133 ff. Eorresler 26, 31. 35. 4 t, 55, 60. 71 Podgrzewacz Franco 262 f. Fresenius 05 Fahrerhaus 56, 71. 189, 207 rajfura piątki, pierwszą 77, 114. 119. 123. 175 iskrochron 68. 205 Sterowanie widelca 29. 71 Snop, R. 133ff., f68L. 171, 180. 180. 191. 213. 267.315 Garratt- lokomotywy 110, 270, 315 turbin gazowych 271 Określenia gatunku 76. 210. 273 lokomotywy Gebirg 43fr., 123 IT 180. 108 Hamulec kontrpara 70 Geislinger ścieżki 13 lokomotyw stawu 107 ff., 270 Gemischtzuglokomotive 48, 66. 168, 223, 249 Gerstner 84 Ghega 45 f. Giffard 70. 205 Glehn.A. de 74. 128 ff 111. 152. 158. 315 Cylinder prądu stałego 206 Gloggnitzer sposobu bijącego 53 Gölsdorf 89. 102 IT U3ff 128. 143. 162. 180. 183 ff 101, 315 Gooch 34, 315 -Sterowania 71, 90 Goullon 84 Grafenstaden 23,74. 120 f 141, 152 Gresley 3:15 Günther 45 Nadzieja chaty dobra 23, 74 Gütersloh, nieszczęście z 35,66 Güterzuglokomolive, pierwszą 47, 66 Hackworth 14 ff., 315 przy ogordzenie 75, 116ff., 121, 315 Pół rstadt- Blanke burger kolei 124, 198 Odgłosu 26, 31, 41, 315 Hallsche korb 4 l. 56. 60 barana, A. 74.95. 13 1, 143IT., 150, 154 ff., 160, 168, 187, 267, 315 Hannoversche kolej " 3",i, 78 Hanomag (s.także Egestorff) 34.74,78 miejsca grabiącego 18 Hartmann 34,56,60.67.74, 109. 158, 310 Harzer hut 25 Ilaswell 45f., 53f., 107, 128, 316 Haubold 22, 74 Hawthorn 20, 100 llaystack 55, 67, 203 hamulca lnu lewara 7 t IIedleij 12f., 35 Para gorąca 08. 104, 132 IT., 147ff., 203 regulatora para gorącego 248ff., 267 Helmholtz, R. v. 88, 105. 114, 116. 183, 191, 267, 316 Henschel 10, 40, 53, 66, 74, 156, 310 Henschel - rozciągań Wegmann 231 Heski kolej Ludwig 64. 104f. Heski kolej północna 49 ff. Heusinger- sterowania 71, 89, 92, 97, 102, 120, 206 Heusinger v. bronuj leśny 34, 89, 133, 316 Hilfstriebwerk 105 f. Kocioł wysokociśnieniowy 233 Hohenzollern- lokomotywy.-Fabr. 75. 201 hohenzollern - lokomotywa patentu 201 osi pustych 100, 118. 175 kolei Höllental 124f. Howe 29. 71, 129 -Sterowania 29, 33 Hugstetten, nieszczęście z 84 Humboldt, lokomotywa -,Fabr. y.) Iniektora 70, 205 kontyngentu Inger, H. 105 ,,Invicta"-Lokomotywa I 1 "Jenny Łagodnie"-lokomotywy 36, 69 Jervis 29, 48 Joy 36, 38, 316 -Sterowania 106, 141, 175, 206 młode 75 kolei panny 12-1 Walka szerokości toru 3417., 129 Karlsruhe, MBG 74, 92, 104 konstrukcji kotła 15, 27, 67, 203 ff. Keßler, Emila 23, 43, 66ff., 73ff., 266, 319 Rdza przechylająca 204 Kirchweger 72, 90, 205, 316 kitli 74, 94, 128, 157, 316 podrobów 316 Kolejki wąskotorowej 89, 195, 198, 238ff. Kliert 116, 118, 134, 175, 316 -Suszarki pary 134, 175 osi pustej 109 -lindner -, 119 Klose 74, 97, 113 ff., 129 f., 316 sklepienia klasztornego 55, 67 Knaudt 204 Knorr- hamulca 207, 317 Kobel (Funkonfänger) 205 Köchy - mechanizm napędowy IIS Koechlin 23, 73 Opalenia pyłu węglowego 153, 243 ff. Opalenie koksu 68 suwaków tłoku 133, 171 f. Kolonia -Mindener kolei 35. 70, 79 kondensacji 72, 90. 205. 235 Krauss 26, 35, 48, 75, 88. 105. 114, 121, 242, 267, 319 stojaka obrotowego 89,96 -helmholtz -, 104, 120f., 164, 217 -Maffei 74, 259 wodzików 206 Lokomotywa wojenna I78ff., 21 I, 227ff. Krigar 19 krupów 70. 75 Kufahl 23 Kuhn 148. 206 Kylchap- dmuchawy 258 Langenschwalbacher konstrukcji 184 Le Chatelier- hamulca 70 Lipsk — Dresdener1 kolei 21. 3.) Lentz- rozrządu zaworowego 163, 20 1. 204 Leppla 156 Łagodną, G. v. 88 f. Lindner 109, 118, 175. 317 Dwór lewy ręka mann 75 Podstęp, Fr. 18. 2 I Dziurkacz, kolei zębatego 125 Lochner 99 Loeffler 233 Kolejowa lokalu lokomotywy 200 Lomonossow 128, 317 hong 29 Long- lokomotywa 32 ff 40, 42, 49, 59, 78, 83, 266 Lonorm 211 Lopulco- systemu 243 Lübcken 151 f 164 Lübeok - Büchenor kolei 169, 231 Kolei Ludwig 20f. Luttermöller 46. 118f., 221 Maffei 23, 26, 40, 66, 74, 88, J43ff., 215, 266, 319 Leipziger Magdeburg kolei 38, 66 Nekar Men kolei 83, 104, 198 Mattet 81, 94 ff., 110ff., 317 Manchester -Liverpool kolei 14 ff. Marcotty 204 f. Marsh 124 odgłosu Marsa, l). 10 Masch.-Fabr. Buckau 25 Masch.-Fabr. Eßlingen (s. także Keßler) 43, 46, 54, 74, 114, 124. 157, 180 Mason 48 wyrównania masowego 71. 106, 136, 139, 170, 269 Maybach 99 Meklemburgii 87. 98 mistrzów, A. 165, 21 1 samochodu mierzącego 35 pani namiotu miodu pitnego 135,317 Meyer 45, 71, 107 ff. Mieszaj podgrzewaczowi 248 ff. Kocioł ciśnienia środka 234 Monachium -Augsburger kolei 21 Murdock 10 Murray Uff. Najork 154 Narty w dół.-Marka. Kolei 33, 38, { 10. 64 .Xollau 71 .Xottein 128, 133 Xordmann 140 Normalien, preuß.77 ff.Normowania 77ff., 211 ff.Xorris- lokomotywa 29. 48, 53, 66 -Kocioł stojący 26. 55, 67 ,,Novelty"-Lokomotywa 15 ff. Nowotny 84, 91,-96, 206, 317 Norymbergi -Fürther kolei 18 ff. Nyström 128, 133 Oldenburg 87ff., 98, 163 palenisk na paliwo ciekłe 190, 256, 261, 264, 269 lokomotywy omnibusa 93f., 201 Orenstein & pasy 75 Austrii 44, 53, 140, 242 Pazific- konstrukcja 154 ff. Pambour 73 Lokomotywa do herbaty chrzestnego ojca 17 ff., 25ff., 4 I, 67, 73 Petiet 133 Pielock- przegrzewacza 134, 146 kolei piłat 125 lokomotywy planety 16ff., 25, 32 Polonceau 123 Polsunow 9 Pruską üstbahn 41. 59, 66 kolei prywatnej 92, 238ff. Prüsmann 205 "Puf Billy łapiący" 12 f. Osie radialne Adama - 85, 120, 123, 183. 188, 207, 213 60. 85 - być, 91, 118, 123, 178, 207 Eckhardt - 119, 221. 253 Goullun - 84 Ilagans - 116ff., 121 Klien - Lindner - 109. 119 Klose - 113 ff., 129 f. Luttermöller - 46. 118f., 221 Nowotny - 84f., 91, 96, 207 obręczy koła 14, 70 konstrukcji ramowej starą 26, 68 zewnątrz 26, 40, 43, 51, 52, 56, 60. 68, 104, 157, 266 Oczekiwania - 26, 69, 142ff., 155, 171. 2 13 Odpisu - 36, 68, 141 wewnątrz 33, 64, 68, 84, 266 zespawaną 248ff. Rainhill 14ff., 27 Hamsbottom 36, 205 Ranafier 134, 163, 206 dymnica 67, 133 -Przegrzewacz 1331 172 ceru hit nad rura dym 134 f., 169 ff., 139 palenia dymu 204 f. Rear - Driver sposobu bijącego- 38 Hedtenbacher 38. 73, 317 regulatorów II, 67, 95, 205, 249ff. Kolei państwowych 87, 160, 178, 189 lliggenbach 124, 317 Rigibahn 124 liimrott 111,317 "Rocket"-lokomotywy 13, 15 f., 25 f., 73 Rogera 48 Łożyska wałeczkowego 237 Prześwietlą 94 Ruffer 74 Ruhra typu zwycięstwa 79, 91 Łącznika okrągłego 26, 55, 67 Saksońską Masch.-Fabr. (s. także Hartmann) 34, 74 Kast podściółki piasku 68, 256 Zbiornika siodła 91 ,,Saxonia'f - lokomotywy 22 Scharrer, J. 18 ff. Kół zębatych tarczowych 269 Postrzygarka 59 Schichau 56. 75, 94, 228. 319 Hamulca szlifierskiego 207 Sanie hamują 70, 91 Lokomotywy wąskiego toru 114, 116 f., 253 f. Schmidt, pary gorącego 133ff., 267, 318 Krawca -Creuzot 94 Jazdy szybkie I48ff., 229ff. Komina 68, 142, 205 Rdzy pochyłej 68 Schubert 22 Schwartzkopff 60, 67, 75. 78, 221, 233, 319 Schwarzwald utoruj 44 Seguin 15 Klin przesuwalny strona z osi 46. 48,64, 77.89. 11 4ff., 119, 180 Semmeringbahn 37, 42 ff { iH, 107 "Seraing"- lokomotywy 45 Serverohre 203 Sharp 21, 26, 66, 71 Klapy bezpieczeństwa 67, 205 Mężczyzna mechanizmu napędowego specjalny 121. Katedry jadalnej 206 Pompy jadalnej 70, 205 Oczyszczenia wody zasilającej 206 Podgrzewacza wody zasilającej 72, 205f-, 248 ff. Kołowrotków 55 Rozszerzenia śladowego 44 Brzegu śladowego 27, 44 Kolej miejska Berlin 92. 186 Wiednia 183 f., 187 Stablfeuerbüchse 204 Kocioł stojący Belpaire - 51, 67, 164, 178, 195 Crampton - 40, 51, 67. 203 Haystack - 27,67,203 łącz okrągły - 26, 55, 67 Stephenson, George J1 ff., 20ff., 32, 38ff., 318 Lokomotywa.-Fabr. 41f., 60, 65, 129 Roberta 13 Sterowania - 29, 33, 45, 56, 7 I sterowania Allan / triku - 51, 71, 79. 92, 99, 102, 206 Suwak podwójny - 71 Widelca - 29ff., 71 Gooch - 71, 90 Heusinger - 71, 89, 92, 97, 102. J20. 206 Joy - 106, 141, 175, 206 Stephenson - 29, 33, 45, 56, 71 Walschaert - 71, 129 Stirling 27, 38, 58 brwić piętro - Darlington kolei 10. L3 Stoker 225, 249, 269 przebrania linii prądu 229 ff. Stroudley- lokomotywa 188 Strousberg- typu 74. 78 Strub- kolei zębatej 124 Stug, opalenie pyłu węglowego 244 stumpphph - cylinder prądu stałego 206. 318 lokomotywy tendra podpór 46ff., 64 Cylinder tandemu 143 kolei chwileczki rosy 33f 89 tendrów 73, 207, 225. 228 lokomotywy tendra 15, 4.)f., ^. 80ff., 107 ff., 181fr. Themor 85 Thuile- konstrukcji 150 Turyńczyk kolei 38, 83 stołowych nóg & Buckau 38. 74 lokomotywy tramwaju l()9f 201 rdzy schodowej 68 Trevithick 10ff., 318 trików 43,51,74.318 sterowań triku 51, 71.79.92.99. 102 wagonu silnikowego 94, 110. 202. 222. 229 napędu wirówki 234 Wojenny przejścia lokomotywy 226 przegrzewaczy Seh midi - 133 ff. Pielock - 134, 146 pozostałą 134 l nion- odlewni 74 Vanderbüt, tendry 228 Vauclain 128, 141 ff., 318 rozrządów zaworowych 163, 206f., 270 komórki spalinowej 213, 225 V erbund m aschine Cylindra dwójki - 94ff., 107, 234 cylindra trójki - 114, 129f., 150. 233 ff. Cylinder czwórki - 121, 128 { i 143, 212ff., 267 Rajfur czwórki, pierwszy 45, 64, 107 lokomotywy czworaka, pierwszą 128 Viudobona"-Lokomotywa 45 osi wprowadzenia 106 podgrzewaczy 205 f., 248ff. Vulcan 74,98, 133, 154 Wagner, R. 211, 213, 226. 318 Walschaert- sterowania 71, 129, 318 Tendra wanny 228 Skrzyń wody 90 Ostoja kasty wody 88 f. Kotła rury wodociągowej 203 Śladu wody 70 Watl;J. 9 f. - Webb 128ff., 318 Tkacz, M. M. v. 49. 72, 318 Suwaka zmiany 95 Weir- podgrzewacza 200 Wie,v. 156 Puszka ogień rura falować 204. 228 Wystawa światowa Paryża 1900 133,141 Paryża 1867 77, 123 Turin 1911 152 Wiednia 1873 77. LOS Wendler 153, 245 Westinghouse 319 Wetli 125 Wiedeńczyk Lokomotivfabrik 45, 162 wiedeńczyków kolei miejskiej 183f., 187 blach poprowadzić dmuch 157. 213, 227 ostrzy dmuch 102. 141. 229 Witte 213 Wittfeld 148, 184, 319 wyborców, A. 205,319 Wöhlert, lokomotywa.-Fahi -. 41. 60. 74. 266 Wulff. A. 230 Yarrow 106 Lokomotywa koła zębatego 1 1 f 19. 12311. Palca u nogi 85 Zeuner 73, 319 Zoelly 234 Zvlinderbefestiguug. wszystka 26ff.

Inhaltsverzeichnis

1. Die Anfänge des Lokomotivbaus
1.1. Die ersten Dampfwagen und Lokomotiven, von Cugnot bis Stephen-son .
1.2. Rainhill, Rocket", „Planet". Patentee" '''
2. Die ersten Lokomotiven in Deutschland 18
2.1. Die Situation in den dreißiger Jahren . l"
2.2. Die frühen Lokomotiven, Krigar, Schubert, Borsig, Keßler, Maffei. . 19
2.3. Der englische Einfluß -J
2.4. Die Konstruktionsmerkmale der allen Lokomotiven 27
3. Die Entwicklung bis zu den siebziger Jahren 32
3.1. Die Long-boiler-Maschine und das Problem der l berhänge !-
3.2. Die Crampton-Lokomotive .'"
3.3. Die Gebirgslokomotive und ihre Weiterentwicklung 43
3.4. Die Amerikanerlokomotive - . lfe
3.5. Die Lokomotive mit unterstütztem Stehkessel, Weiterentwicklung
der ein- und zweifachen Kupplung "
3.6. Der technische Entwicklungsprozeß (J7
3.7. Das Entstehen der deutschen Lokomotivindustrie . 73
4. Die Verbundmaschine
4 1 Der Lokomotivbestand der siebziger Jahre, erste preußische Norma-
r . 76
hen
4.2. Krauss und die Tenderlokomotive "'
4.3. Die doppelte Dampfdehnung und Weiterentwicklung 94
4.4. Das Problem der Kurvenlaufigkeit, die Gelenklokomotive 107
4.5. Die Zahnradlokomotive ~''
1 Oft
5. Höhepunkte des Lokomotivbaus l-1
5.1. Die Vierzylinder-Verbundlokomotive '-^
5.2. Der Heißdampf lf-
5.3. Die Atlantic-, Pazific-Lokomotiven und erste Schnellfahrversuche. . 1 iO
5.4. Die weitere Entwicklung bis zur Auflösung der Länderbahnen ----- 162
5.5. Die technische Verbesserung -"''
6. Die Reichsbalmlokomotiven
6.1. Die Situation bei Gründung der Deutschen Reichsbahn . 209
6.2. Die Baumerkmale der Reichsbalmlokomotiven 21-
6.3. Die Sonderbauarten ^32
6.4. Die Elna-Lokomotiven
7. Der Neuaufbau nach 1945 242
7.1. Die Situation nach 1945 242
7.2. Probleme der Wirtschaftlichkeit, die Kohlenstaublokomotive . 243
7.3. Grundsätzliche Erwägungen für den Lokomotivneubau 246
7.4. Neubauten der Deutschen Reichsbahn . 249
7.5. Neubauten der Deutschen Bundesbahn 250
8. Rückschau und Ausblick . 26(i
!). Anhang . 273
9.1. Übersicht über das Lokomotivbezeiehnungswesen . 273
9.2. Verzeichnis der Dampflokomotivgattungen der Deutschen Reichsbahn und Deutschen Bundesbahn 277
9.2.1. Länderbahnlokomotiven 278
9.2.2. Einheits- und Versuchslokomotiven der Deutschen Reichsbahn und Deutschen Bundesbahn 307
9.3. Zeittafel 310
9.4. Erläuterung der Kurzbezeichnungen in den Tafeln 312
9.5. Lebensdaten bedeutender Ingenieure des Dampflokomotivbaus 313
10. Literaturverzeichnis 320
11. Bildquellenverzeichnis 323
12. Sachwörterverzeichnis 325

Die Entwicklung der Dampflokomotive als einer der populärsten Marksteine technischen Werdeganges ist abgeschlossen. Nicht geringer geworden ist dagegen der Kreis ihrer begeisterten Anhänger, für die dieses Buch geschrieben ist, das in seiner 1. Auflage bereits ein freudiges Echo fand. In der 2. Auflage sind zahlreiche Anregungen der großen Leserschar verarbeitet worden, wobei es sich der Verfasser und seine Mitarbeiter nicht nehmen ließen, weiteres wertvolles Material beizusteuern, wozu vor allem der völlig neu bearbeitete Lokomotivtabellenteil zählt. Auch auf eine noch klarere Schilderung der jeweiligen gesellschaftlichen Verhältnisse wurde Wert gelegt, weil die Entwicklung derdeutschen Dampflokomotive ein getreues Spiegelbild der wechselvollen deutschen Geschichte ist. Der weitgespannte Bogen des Buches reicht von den ersten aus England eingeführten Lokomotiven bis zur Gegenwart. Die kurzweilige Schilderung vermittelt dem Leser eine Fülle technischer Einzelheiten, die als Ergebnis zur heutigen Gestalt der Dampflokomotive führten. Grundlegende Irrtümer, weittragende Neuerungen, Zeiten des Pro-bierens und Epochen stürmischer Entwicklung - all diese Phasen werden wieder lebendig und zeugen vom rastlosen Tatendrang bedeutender Männer, um die Eisenbahn zu einem entscheidenden Instrument der Wirtschaft zu formen.

KARL-ERNST MAEDEL
DIE DEUTSCHEN DAMPFLOKOMOTIVEN GESTERN UND HEUTE
Unter Mitarbeit von
Dipl. rer. pol. II. Röder Dipl. rer. pol. A.Wätzig Dr.-Ing. II. Prussak Dipl.-Ing. J.Töpelmann
Zweite, verbesserte und erweiterte Auflage mit 194 Lokomotivbildern und 21 Tafeln
VEB VERLAG TECHNIK BERLIN

Vorwort zur zweiten Auflage

Als das Manuskript zur ersten Auflage dieses Buches niedergeschrieben wurde, liefen gerade die ersten Neubauten von Dampflokomotiven nach dein Kriege an. Es war kaum abzusehen, daß der Strukturwandel in der Zugförderung so schnell die Situation grundlegend verändern würde. Die Entwicklung der Dampflokomotive ist beendet. In fast allen Staaten der Welt ist ihr Bau eingestellt worden. Eleklro- und Diesellokomotive treten an ihre Stelle. Schon werden Jahreszahlen genannt, wann sie vollständig aus dem Schienenverkehr verschwunden sein wird. Insofern kommt der zweiten Auflage dieses Buches bereits die Bedeutung einer Rückschau zu.
Der große Anklang und das freundliche Echo, mit denen das Buch überall aufgenommen wurde, zeigten allerdings, daß die Dampflokomotive auch heute noch viele Freunde hat. Nun, keine technische Erfindung ist wohl auch in derart auffallender Weise Bestandteil der kulturellen und gesellschaftlichen Entwicklung der letzten 150 Jahre geworden.
Verfasser und Verlag ist es daher eine besondere Freude, die zweite Auflage vorlegen zu können. Der Text wurde durchgesehen, die Zeichnungen größtenteils durch Fotos ersetzt, der Anhang durch Aufnahme von Verzeichnissen aller Länderbahnlokomotiven erweitert und durch eine Zusammenstellung der1 Lebensdaten berühmter Eisenbahningenieure ergänzt.
Der neue Titel des Buches, das in seiner erslen Aul'lage Deutschlands Dampflokomotiven — gestern und heute" hieß, berücksichtigt die Talsache, daß heute zwei deutsche Staaten existieren und daß die Entwicklung der Dampflokomotive in jedem dieser beiden Staaten von deren Gründung bis zur Gegenwart — also über einen Zeitraum von rund 16 Jahren — einen selbständigen Verlauf genommen hat.
Allen Lesern, die durch Hinweise und Vorschläge zur Verbesserung des Werkes beigetragen haben, sei an dieser Stelle herzlich gedankt. Besonderen Dank schuldet der Verfasser wieder den bewährten Mitarbeitern, den Herren Dipl. rer. pol. Wälzig und Dipl. rer. pol. lioeder, für ihre wertvollen Untersuchungen des gesellschaftlichen Zusammenhangs sowie den Herren Dr.-Ing. Prussak und Dipl.-Ing. Töpelmann, die den Abschnitten 7 und 8 „Neuaufbau nach L945" wieder ihre bewährte Feder geliehen haben.
Der erfasset1
Vorwort zur ersten Auflage
Die Entwicklung unserer Dampflokomotive blickt heute auf eine 120jährige Geschichte zurück.
Das vorliegende Werk stellt diese Geschichte in den Vordergrund und verzichtet bewußt auf eingehende technische Detailzeichnung. Es geht nur so weit darauf ein, als es für die Darstellung der Lokomotive „an sich" unbedingt notwendig ist. Dagegen wird die technische Kenntnis über die Lokomotive beim Leser vorausgesetzt, wobei ich aber bemüht war, den Text allgemeinverständlich zu halten, damit nicht nur dem Fachmann, sondern allen Lokomotiv- und Eisen-bahnfreunden die Geschichte der Dampflokomotive in Deutschland verständlich wird.
Auf die Darstellung nach der Entwicklung der Achsfolgen oder nach dein Werdegang der Länderbahnen habe ich verzichtet und die Betrachtung nach chronologischem Verlauf vorgezogen, trotz des möglichen Nachteils, daß in Einzelfällen der Zusammenhang dadurch etwas gestört wird.
Die zahlreichen Bilder habe ich besonders im Hinblick auf die jüngeren Ingenieure und Techniker ausgewählt, die manche schöne alte Lokomotivgattung nur noch vom Hörensagen kennen.
Schwierigkeiten bereitete die exakte Ermittlung der Daten und technischen Maße. Die Angaben in den verschiedenen Quellen waren hierfür oft recht widersprechend, wodurch die Arbeit natürlich sehr kompliziert wurde.
Die Stichworte am Seitenrand sollen dem Leser das Aufsuchen erleichtern, wozu auch das Sachwörterverzeichnis ausführlich gehalten wurde.
Eine angenehme Pflicht ist es mir, an dieser Stelle allen denen zu danken, die mir bei der Ausarbeitung des Manuskriptes mit ihren Ratschlägen halfen oder Bildmaterial zur Verfügung stellten. Besonderer Dank gebührt den Herren Dipl. rer. pol. Alfons Wätzig und Dipl. rer. pol. Heinz Roedcr für ihre wertvolle Mitarbeit bei der Untersuchung des gesellschaftswissenschaftlichen Zusammenhangs sowie den Herren Dr.-Ing. Prussak und Dipl.-Ing. Töpelmann für die Ergänzung über die Neuentwicklungen der Dampflokomotiven in beiden deutschen Staaten nach 1945.
Den Leser möchte ich bitten, mir IIinweise auf möglicherweise vorhandene Mängel zu geben, damit diese bei weiteren Auflagen berücksichtigt werden können.

Der verfasser

10. Literaturverzeichnis

Bücher:
Alexander, ,1.: Die Lokomotive. Altona-Ottensen: Chr. Adolff 1922 Baumann, H.: Deutsches Verkehrsbuch (Ia u. B). Berlin: Deutsche Verlagsgesellschaft 1931.
Beiträge zur Lokomotivgeschichte. Leipzig: Verkehrs wissenschaftliche Lehrmittel-Gesellschaft Reinhold Rudolph 1937.
Berlin und seine Eisenhahnen. Berlin: Julius Springer 1896.
Biedenkapp,G.: George Stephenson und die Vorgeschichte der Eisenbahnen. Stuttgart: Franckhsche Verlagsbuchhandlung 1913.
Biedermann, E.: Die technische Entwicklung der Eisenbahn der Gegenwart Leipzig: B. G. Teubner 1907.
Blum, 0.: Die Entwicklung des Verkehrs, Bd. 1. Berlin: Julius Springer 1914.
Born, E.: Die Entwicklung der Kgl. Preußischen Ostbahn. Berlin 1911.
Born, E.: Die Regel-Dampflokomotiven der DR und DB. Frankfurt/M.: Verkehrswissenschaftliche Lehrmittelgesellschaft 1953.
Born, E.: Lokomotiven und Wagen der deutschen Eisenbahnen. Mainz- Hüthisr & Dreyer GmbH 1958.
Borsig, Lokomotiv-Fabrik: Festschrift zur Feier der 5000. Lokomotive.
Brosius, J., und Koch, li.: Schule des Lokomotivführers, 14. Aufl. Berlin: C W Kreidel 1923.
Das Eisenbahn-Maschinenwesen der Gegenwart. Wiesbaden: C. W. Kreidel 1912.
Das Eisenbahnwesen der Gegenwart. Berlin: Reimar Hobbing 1911.
Die Entwicklung der Lokomotive im Gebiet des VDEV. Berlin: R. Oldenbourg 1930 und 1937.
Die Fahrzeuge der Deutschen Reichsbahn im Bild. Berlin: Verkehrswissenschaftliche Lehrmittel-Gesellschaft Reinhold Rudolph 1930/1937.
Eckhard/, F. U'.: Das Entwerfen von Dampflokomotiven. Berlin: Georg Siemens
Eckhardt, F. ll'.: Die Konstruktion der Dampflokomotive und ihre Berechnung Berlin: Verlag Technik 1952.
Erler, II.-.1.: Lokomotivkunde, Heft 1: Die Entwicklung der Dampflokomotive Leipzig: Fachbuchverlag 1955.
Feldhaus, F. M.: Ruhmesblätter der Technik. Leipzig: Friedr. Brandstetter 19^4
Festschrift zur 100-Jahr-Feier der Berlin-Potsdamer Eisenbahn. Leipzig: Konkordia-Verlag 1938.
Festschrift zum 50jährigen Bestehen der Linke-Hofmann-Werke. Breslau 1921.
Fürst, A. Die Welt auf Schienen. München: Albert Langen 1925.
Fuhlberg-Horst, ,/.: Die Eisenbahn im Bild. Stuttgart: Dieck & Co. 1925.
Gaiser, F.: Die Crampton-Lokomotive. Pfälzische Verlagsanstalt Neustadt a. d. H.
Gerlach, K.: Für unser Lokarchiv. Berlin: VEB Verlag für Verkehrswesen 1961.
Gölsdorf, K.: Geschichte der Eisenbahnen der Österreichisch-Ungarischen Monarchie. Wien 1898.
Hammer: Neuerungen an Lokomotiven der Preußisch-Hessischen Staatseisenbahn. Berlin 1916 (Sonderdruck aus Glasers Annalen).
Henschel, Lokomotivfabrik: 125 Jahre Henschel. Kassel: Henschel & Sohn 1935.
Heusinger v. Waldegg, E.: Abbildung und Beschreibung der Lokomotivmaschine. Wiesbaden: G. D. Baedecker 1858.
Hundert Jahre deutsche Eisenbahn. Leipzig: Verkehrswissenschaftliche Lehrmittel-Gesellschaft Reinhold Rudolph 1935.
Jahn, J.: Die Dampflokomotive in entwicklungsgeschichtlicher Darstellung ihres Gesamlaufbaus. Berlin/Göttingen/Heidelberg: Springer 1924.
Kuntzemüller, A.: Die Badischen Eisenbahnen, 2. Aufl. Karlsruhe: C. Braun 1953.
Lok- und Waggonbau. Berlin: VEB Verlag Technik 1953.
Maeij, II., und Born, E.: Verzeichnis der Dampflokomotivgattungen der Deutschen Reichsbahn. Leipzig: Verkehrswissenschaftliche Lehrmittel-Gesellschaft Reinhold Rudolph 1932.
Marshall, D.: A llistory of Railway Locomotives down to the end of the year 1831. London: Locomotive Publishing Co. Ltd. 1952.
.Malschoß, C: Geschichte der Dampfmaschine. Berlin: Julius Springer 1902.
Mager, AI.: Lokomotiven, Wagen und Bergbahnen. Berlin: VDI-Verlag 1924.
Meineke, F., und Rohrs, F.: Die Dampflokomotive, Berlin: Springer 1949.
.letzellin, F.: Die Lokomotive feiert mit das 100jährige Bestehen der deutschen Eisenbahnen. Berlin: VDI-Verlag 1935.
Niederstrasser, E.: Leitfaden für den Dampflokomotivdienst, Leipzig: Verkehrswissenschaftliche Lehrmittel-Gesellschaft Reinhold Rudolph 1941.
Aiklitschek, A.: Die Dampflokomotive. Wien: Universum Verlags-Gesellschaft 1947.
Nordmann, 11.: Die Dampflokomotive in ihren Hauptentwicklungslinien. Berlin: Akademie-Verlag 1948.
Xordtnann, 11.: Die Frühgeschichte der Eisenhahnen. Berlin: Akademie- erlag" 1948.
Pambout', de: Theoretisch-praktisches Handbuch über Dampf wagen. Braunschweig 1841.
liansome-Wallis: World Railway Locomotives. London: Hutchinson 1959.
tiöll, Frhr. v.: Enzyklopädie des Eisenbahnwesens. Berlin u. Wien: l rban und Schwarzenberg 1912/1922.
Schaltenbrand, C.'. Die Lokomotiven. Berlin: Gärtner 1870.
Scheyrer, F.: Geschichte der Main-Neckar-Bahn. Darmstadt: A. Bergslrasser 1896.
Schulz: Die Ludwigsbahn. Leipzig: 1935.
Stockklausner: 25 Jahre deutsche Einheitslokomotive. Nürnberg: Miba-Verlag 1950.
L ns gehören die Schienenwege, Festschrift zum 125jährigen Jubiläum dci' Eisenbahnen in Deutschland. Berlin: ^ EB Verlag für erkehrswesen 1960.
Vauquesal-Papm: Locomotives d'luer et d'aujourd'liui. Paris: Kditions des arts et manufactures 1958.
Tl'endler, 11.: Die Dampflokomotiven der Deutschen Reichsbahn, 3. Aufl. Berlin: VEB Verlag Technik i960.

12. Sachwörterverzeichnis

Abdampfkondensation 72, 90, 235 Abgasvorwärmer 2(i2 Abt, Roman 124, 313 Ackermann-Sicherheitsventil 205 Adams, Adamsachse 85. 120 ff., ,'U3 ,,Adler", der, Lokomotive 171) 2/ Adriatic-Bauart I(i2 AEG-Lokomotivfabrik 75, 2J5 Alb-Klasse 43, 66 Allan, Allansteuerung 36, 38, 51, 71, 3 13 Amerikanerlokomotive 30, 38. 48 ff. Anfahrvorrichtungen !),). 153 Atlantic-Bauart 38. 106, 140 ff. Ausgleichhebel für veränderlichen Achsdruck 223 Außenrahmcn s. Rahmenbauart Bander, J. v. 18 Haldwin 18, 20, 18, 71, 14 1, 172, 313 Barrenrahmen s. Rahmenbauart Baumann 158f., 313 Bauschinger 73 ,,Bavaria"-Lokoniotive 45 Behne-Kool-Bauart 461. Belpaire 89, 313 -Feuerbüchse 51, 07, 164, 178, 195 Bergbahnen 123 ff. Berlin-Anhalter Eisenbahn 21, 33, 7!) Berliner Eisengießerei 1!) Berliner Stadtbahn 02, 186 Berlin-Hamburger Eisenbahn 33. 35 Berlin-Potsdam-Magdeburger Eisenbahn 21. 60. 64, 66, 77f. ßerlin-Stettiner Eisenbahn 56 Beugniot 74. 3 13 -Hebel I 10, J23. 257 -Stütztenderlokomotive 46 Birnkessel 40, 68 Bissei 48, 85 -Radialachse 85, 118, 123, 178,217 Blasrohr 14 ff., 205 Blenkinsop I I ff., 10, 123 Bobgewichte 106 Bodmer 128 Booster 105. 260 Booth,H. 14 ff. Borries, A.v. 54, 81, 95 ff., 121. 128. 130ff., 151. 168, 171, 184, 201, 206, 267, 3J3 Borsig 23, 30ff 55, 59. 64, 66f., 71, 74, 198, 211, 230, 266, 310 Bousquet, du 120 Braunkohlenfeuerung 243 ff. Braunschweigische Staatsbahn 21, 31, 42. 60 Breitspur 34, 30 Bremsen 70, 80, 207 Brockmann, E. 49, 86, 132 Brotankessel 204, 228, 313 Brown, Boveri Cie. 75 Brunei 30 Brunton 12 Bury 26,35,314 Campell 48 Caprotti 206 Catch me who can" 11 Cathcarl 123 Chapelon 215,268.314 Chapman 12 Clench-Dampftrockner 134 Cockeräl 46, 104, 130, 133, 319 Courtin 128, 143, 154, 314 Crampton-Lokomotive 32, 37ff 51, 55, 66, 77,96, 143.314 Crampton-Regulator 67 Crampton-Stehkessel 40, 51, 67, 203 Crawford-Dampftrockner J34 ,,Crodo"-Lokomotive 42 Cugnot 91., 314 Dabeg-Einspritzpumpe 206 Dampfbremsen 70, 207 Dampfdelmung doppelte 94ff., 128ff. veränderliche 71 Dampfdom 41, 67, .89, 205 Dampfmotor 236 Dampfomnibus 10 Dampfstrahlpumpe 70, 205 Dampftriebwagen 0, 19, 91, 202 Dampftrockner 134. 163. 174, 175 Dauner 180. 314 Deichselachsen s. Radialachsen Doppellokomotive HO Doppelrahmen s. Rahmenbauart Doppelschiebersteuerung 71 Drehgestell altes 29, 48, 49 ff., 65 amerikanisches 65. 99 Außenrahmen- 131, 144, 207, 223 bayrisches 102, 145 f. Deichsel- 54, 85 einachsiges 84f. Erfurter 99f., 207 hannoversches 99ff 111. 207, 213 Krauss-Helmholtz- 89, 96, 104, 120f., 164, 207, 217 österreichisches 102 Dreikuppler, erste 66 Dreizylinder-Triebwerk 114, 129f. Druckausgleich 227 Druckluftbremse 207 D ultz- Wechselventil 95 Eckhardt-Lenkgestell I 19. 221, 253 Egeüs 25 Egestorff 34, 66, 74 Ehrhardt 314 Einheitslokomotive 180, 2 I I ff. Ki nzelachs antrieb 2361. Eisenerz-Zahnradbahn 127 Elbel 54 .,Elefant"-Lokomotive I 14 Elna (Eng.Lok.Norm.Aussch.) 211f. -Lokomotiven 238 ff. Elsaß. Masch. Fabr. s. Grafenstaden Elsaß-Lothringen s. Reichseisenbahnen Engerth 16 IT 107, 314 Evans, Oliver 10,314 Exter, Karl 314 Exzenter-Steuerung 29 Fairlie-Lokomotive 45, 109 f.,315 Feuerbüchse alte 67 Belpaire- 51, 67. 164, 178, 195 Brolan- 201 Crampton- 10. 51. 67, 203 DR- 212f., 225. 248 Stahl- 204 Wellrohr- 204 Feuerbüchs wasserkammern 260 Feuerschirm 68 Feuerung 68 Feuertür 205 Flachschieber 71. 206 Flamme 128. 134 Flammrohrkessel 1 1 ff. Flamm rolir Überhitzer 133 ff. Eorresler 26, 31. 35. 4 t, 55, 60. 71 Franco-Crosti-Vorwärmer 262 f. Fresenius 05 Führerhaus 56, 71. 189, 207 Fünfkuppler, erste 77, 114. 119. 123. 175 Funkenfänger 68. 205 Gabelsteuerung 29. 71 Garbe, R. 133ff., f68L. 171, 180. 180. 191. 213. 267.315 Garratt-Lokomotive 110, 270, 315 Gasturbine 271 Gattungsbezeichnungen 76. 210. 273 Gebirgslokomotive 43fr., 123 IT 180. 108 Gegendampfbremse 70 Geislinger Steige 13 Gelenklokomotiven 107 ff., 270 Gemischtzuglokomotive 48, 66. 168, 223, 249 Gerstner 84 Ghega 45 f. Giffard 70. 205 Glehn.A.de 74. 128 ff 111. 152. 158. 315 Gleichstromzylinder 206 Gloggnitzer Hauart 53 Gölsdorf 89. 102 IT U3ff 128. 143. 162. 180. 183 ff 101, 315 Gooch 34, 315 -Steuerung 71, 90 Goullon 84 Grafenstaden 23,74. 120 f 141, 152 Gresley 3:15 Günther 45 Gutehoffnungshütte 23, 74 Gütersloh, Unglück von 35,66 Güterzuglokomolive, erste 47, 66 Hackworth 14 ff., 315 Hagans 75, 116ff., 121, 315 Halbe rstadt-Blanken burger Eisenbahn 124, 198 Hall 26, 31, 41, 315 Hallsche Kurbeln 4 l. 56. 60 Hammel, A. 74.95. 131, 143IT., 150, 154 ff., 160, 168, 187, 267, 315 Hannoversche Eisenbahn '3',i, 78 Hanomag (s.auch Egestorff) 34.74,78 Harkort 18 Hartmann 34,56,60.67.74, 109. 158, 310 Harzer Hüttenwerke 25 Ilaswell 45f., 53f., 107, 128, 316 Haubold 22, 74 Hawthorn 20, 100 llaystack 55, 67, 203 Heberlein-Bremse 7 t IIedleij 12f., 35 Heißdampf 08. 104, 132 IT., 147ff., 203 Heißdampf-Regler 248ff., 267 Helmholtz, R. v. 88, 105. 114, 116. 183, 191, 267, 316 Henschel 10, 40, 53, 66, 74, 156, 310 Henschel- Wegmann-Zug 231 Hessische Ludwigsbahn 64. 104f. Hessische Nordbahn 49 ff. Heusinger-Steuerung 71, 89, 92, 97, 102, 120, 206 Heusinger v. Waldegg 34, 89, 133, 316 Hilfstriebwerk 105 f. Hochdruckkessel 233 Hohenzollern-Lok.-Fabr. 75. 201 Hohenzollern-Patentlokomotive 201 Hohlachsen 100, 118. 175 Höllentalbahn 124f. Howe 29. 71, 129 -Steuerung 29, 33 Hugstetten, Unglück von 84 Humboldt, Lok-,Fabr. y.) Injektor 70, 205 Ingersoll, H. 105 ,,Invicta"-Lokomotive I 1 „Jenny Lind"-Lokomotive 36, 69 Jervis 29, 48 Joy 36, 38, 316 -Steuerung 106, 141, 175, 206 Jung 75 Jungfraubahn 12-1 Kampf der Spurweiten 3417., 129 Karlsruhe, MBG 74, 92, 104 Kesselbauart 15, 27, 67, 203 ff. Keßler, Emil 23, 43, 66ff., 73ff., 266, 319 Kipprost 204 Kirchweger 72, 90, 205, 316 Kittel 74, 94, 128, 157, 316 Klein 316 Kleinbahn 89, 195, 198, 238ff. Kliert 116, 118, 134, 175, 316 -Dampftrockner 134, 175 -Lindner-Hohlachse 109, 119 Klose 74, 97, 113 ff., 129 f., 316 Klostergewölbe 55, 67 Knaudt 204 Knorr-Bremse 207, 317 Kobel (Funkonfänger) 205 Köchy- Triebwerk IIS Koechlin 23, 73 Kohlenstaubfeuerung 153, 243 ff. Koksfeuerung 68 Kolbenschieber 133, 171 f. Köln-Mindener Eisenbahn 35. 70, 79 Kondensation 72, 90. 205. 235 Krauss 26, 35, 48, 75, 88. 105. 114, 121, 242, 267, 319 -Helmholtz-Drehgestell 89,96, 104, 120f., 164, 217 -Maffei 74, 259 Kreuzkopf 206 Kriegslokomotive I78ff., 21 I, 227ff. Krigar 19 Krupp 70. 75 Kufahl 23 Kuhn 148. 206 Kylchap-Blasrohr 258 Langenschwalbacher Bauart 184 Le Chatelier-Bremse 70 Leipzig—Dresdener1 Eisenbahn 21. 3.) Lentz-Ventilsteuerung 163, 20 1. 204 Leppla 156 Linde, G. v. 88 f. Lindner 109, 118, 175. 317 Linke-Hof mann 75 List, Fr. 18. 2 I Locher, Zahnradbahn 125 Lochner 99 Loeffler 233 Lokalbahnlokomotive 200 Lomonossow 128, 317 hong 29 Long-boiler-Lokomotive 32 ff 40, 42, 49, 59, 78, 83, 266 Lonorm 211 Lopulco-System 243 Lübcken 151 f 164 Lübeok-Büchenor Eisenbahn 169, 231 Ludwigsbahn 20f. Luttermöller 46. 118f., 221 Maffei 23, 26, 40, 66, 74, 88, J43ff., 215, 266, 319 Magdeburg-Leipziger Eisenbahn 38, 66 Main-Neckar Eisenbahn 83, 104, 198 Mattet 81, 94 ff., 110ff., 317 Manchester-Liverpool Eisenbahn 14 ff. Marcotty 204 f. Marsh 124 Marshall, l). 10 Masch.-Fabr. Buckau 25 Masch.-Fabr. Eßlingen (s. auch Keßler) 43, 46, 54, 74, 114, 124. 157, 180 Mason 48 Massenausgleich 71. 106, 136, 139, 170, 269 Maybach 99 Mecklenburg 87. 98 Meister, A. 165, 21 1 Meßwagen 35 Metzeltin 135,317 Meyer 45, 71, 107 ff. Misch Vorwärmer 248 ff. Mitteldruckkessel 234 München-Augsburger Eisenbahn 21 Murdock 10 Murray Uff. Najork 154 Niederschi.-Mark. Eisenbahn 33, 38, (10. 64 .Xollau 71 .Xottein 128, 133 Xordmann 140 Normalien, preuß. 77 ff. Normung 77ff., 211 ff. Xorris-Lokomotive 29. 48, 53, 66 -Stehkessel 26. 55, 67 ,,Novelty"-Lokomotive 15 ff. Nowotny 84, 91,-96, 206, 317 Nürnberg-Fürther Eisenbahn 18 ff. Nyström 128, 133 Oldenburg 87ff., 98, 163 Ölfeuerung 190, 256, 261, 264, 269 Omnibus-Lokomotive 93f., 201 Orenstein & Koppel 75 Österreich 44, 53, 140, 242 Pazific-Bauart 154 ff. Pambour 73 Patentee-Lokomotive 17 ff., 25ff., 4 I, 67, 73 Petiet 133 Pielock-Überhitzer 134, 146 Pilatusbahn 125 Planet-Lokomotive 16ff., 25, 32 Polonceau 123 Polsunow 9 Preußische üstbahn 41. 59, 66 Privatbahnen 92, 238ff. Prüsmann 205 „Puf fing-Billy" 12 f. Radialachsen Adams- 85, 120, 123, 183. 188, 207, 213 Bissei- 60. 85, 91, 118, 123, 178, 207 Eckhardt- 119, 221. 253 Goullun- 84 Ilagans- 116ff., 121 Klien- Lindner- 109. 119 Klose- 113 ff., 129 f. Luttermöller- 46. 118f., 221 Nowotny- 84f., 91, 96, 207 Radreifen 14, 70 Rahmenbauart alte 26, 68 außen 26, 40, 43, 51, 52, 56, 60. 68, 104, 157, 266 Harren- 26, 69, 142ff., 155, 171. 2 13 Doppel- 36, 68, 141 innen 33, 64, 68, 84, 266 geschweißte 248ff. Rainhill 14ff., 27 Hamsbottom 36, 205 Ranafier 134, 163, 206 Rauchkammer 67, 133 -Überhitzer 1331 172 Rauchrohrüberhitzer 134 f., 169 ff., 139 Rauchverbrennung 204 f. Rear-Driver- Hauart 38 Hedtenbacher 38. 73, 317 Regler II, 67, 95, 205, 249ff. Reichseisenbahnen 87, 160, 178, 189 lliggenbach 124, 317 Rigibahn 124 liimrott 111,317 „Rocket"-Lokomotive 13, 15 f., 25 f., 73 Rogers 48 Rollenlager 237 Röntgen 94 Ruffer 74 Ruhr-Sieg-Typ 79, 91 Rundkuppel 26, 55, 67 Sächsische Masch.-Fabr. (s. auch Hartmann) 34, 74 Sandstreukasten 68, 256 Satteltank 91 ,,Saxonia'f- Lokomotive 22 Scharrer, J. 18 ff. Scheibenräder 269 Schermaschine 59 Schichau 56. 75, 94, 228. 319 Schleiferbremse 207 Schlitten bremse 70, 91 Schmalspurlokomotive 114, 116 f., 253 f. Schmidt, Heißdampf 133ff., 267, 318 Schneider-Creuzot 94 Schnellfahrten I48ff., 229ff. Schornstein 68, 142, 205 Schrägrost 68 Schubert 22 Schwartzkopff 60, 67, 75. 78, 221, 233, 319 Schwarzwald bahn 44 Seguin 15 Seitenverschiebbarkeil von Achsen 46. 48,64, 77.89. 114ff., 119, 180 Semmeringbahn 37, 42 ff (iH, 107 „Seraing"- Lokomotive 45 Serverohre 203 Sharp 21, 26, 66, 71 Sicherheitsventil 67, 205 Sondermann-Triebwerk 121. Speisedom 206 Speisepumpe 70, 205 Speisewasserreinigung 206 Speisewasservorwärmer 72, 205f-, 248 ff. Spinnräder 55 Spurerweiterung 44 Spurkranz 27, 44 Stadtbahn Berlin 92. 186 Wien 183 f., 187 Stablfeuerbüchse 204 Stehkessel Belpaire- 51, 67, 164, 178, 195 Crampton- 40, 51, 67. 203 Haystack- 27,67,203 Rundkuppel- 26, 55, 67 Stephenson, George J1 ff., 20ff., 32, 38ff., 318 Lok.-Fabr. 41f., 60, 65, 129 Robert 13 Steuerung- 29, 33, 45, 56, 7 I Steuerung Allan/ Trick- 51, 71, 79. 92, 99, 102, 206 Doppelschieber- 71 Gabel- 29ff., 71 Gooch- 71, 90 Heusinger- 71, 89, 92, 97, 102. J20. 206 Joy- 106, 141, 175, 206 Stephenson- 29, 33, 45, 56, 71 Walschaert- 71, 129 Stirling 27, 38, 58 Stockton-Darlington Eisenbahn 10. L3 Stoker 225, 249, 269 Stromlinienverkleidung 229 ff. Stroudley-Lokomotive 188 Strousberg-Typen 74. 78 Strub-Zahnradbahn 124 Stug, Kohlenstaubfeuerung 244 Stumpff-Gleichstromzylinder 206. 318 Stütztenderlokomotive 46ff., 64 Tandemzylinder 143 Taunusbahn 33f 89 Tender 73, 207, 225. 228 Tenderlokomotive 15, 4.)f., ^. 80ff., 107 ff., 181fr. Themor 85 Thuile-Bauart 150 Thüringer Bahn 38, 83 Tischbein & Buckau 38. 74 Trambahnlokomotive l()9f 201 Treppenrost 68 Trevithick 10ff., 318 Trick 43,51,74.318 Trick-Steuerung 51, 71.79.92.99. 102 Triebwagen 94, 110. 202. 222. 229 Turbinenantrieb 234 Übergangskriegslokomotive 226 Überhitzer Seh midi- 133 ff. Pielock- 134, 146 sonstige 134 l nion-Gießerei 74 Vanderbüt, Tender 228 Vauclain 128, 141 ff., 318 Ventilsteuerung 163, 206f., 270 Verbrennungskammer 213, 225 V erbund m aschine Zweizylinder- 94ff., 107, 234 Dreizylinder- 114, 129f., 150. 233 ff. Vierzylinder- 121, 128 (i 143, 212ff., 267 Vierkuppler, erste 45, 64, 107 Vierlingslokomotive, erste 128 Viudobona"-Lokomotive 45 Vorspannachse 106 Vorwärmer 205 f., 248ff. Vulcan 74,98, 133, 154 Wagner, R. 211, 213, 226. 318 Walschaert-Steuerung 71, 129, 318 Wannentender 228 Wasserkästen 90 Wasserkastenrahmen 88 f. Wasserrohrkessel 203 Wasserspur 70 Watl;J. 9 f. - Webb 128ff., 318 Weber, M. M. v. 49. 72, 318 Wechselschieber 95 Weir-Vorwärmer 200 Weiß,v. 156 Wellrohrfeuerbüchse 204. 228 Weltausstellung Paris 1900 133,141 Paris 1867 77, 123 Turin 1911 152 Wien 1873 77. LOS Wendler 153, 245 Westinghouse 319 Wetli 125 Wiener Lokomotivfabrik 45, 162 Wiener Stadtbahn 183f., 187 Windleitbleche 157. 213, 227 Windschneiden 102. 141. 229 Witte 213 Wittfeld 148, 184, 319 Wähler, A. 205,319 Wöhlert, Lok.-Fahi-. 41. 60. 74. 266 Wulff. A. 230 Yarrow 106 Zahnradlokomotive 1 1 f 19. 12311. Zeh 85 Zeuner 73, 319 Zoelly 234 Zvlinderbefestiguug. alle 26ff.

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.