Tom drugi serii Ogrody - zwierciadła kultury poświęcony jest sztuce ogrodowej Zachodu i obejmuje dwadzieścia pięć wieków kultury europejskiej, od starożytności do pierwszej połowy XIX stulecia. Te dwadzieścia pięć wieków to świadomość różnorodności przejawiania się idei ogrodu, od jej nieobecności w starożytnej Grecji do w pełni świadomego kształtowania jego formy przez kolejne wieki aż do romantyzmu włącznie. W każdym przypadku tej obecności ogród - bez względu na jego formę - wyraża osobowość twórcy, a więc jego wyobraźnię, jego zmysł artystyczno-estetycznego smaku, jego filozoficzny stosunek do najbliższego otoczenia. Ale jest również jasne, że wyraża ponadto ducha epoki, który uosabia nadzieje i przekonania, wiedzę i przesądy, zmysłowość ducha i duchowość zmysłów ludzi danego okresu. Duch ten przejawia się przestrzennie i w przestrzeni, bowiem człowiek, zamieszkując ją, zarazem tworzy i wyraża siebie. Dlatego dzieła wielkich "ogrodników" były i są równie ważne, jak dzieła wielkich architektów, i nie można przedstawić całościowej historii kultury, pomijając dokonania tych pierwszych. Sztuka ogrodowa najczęściej jest ujmowana z pozycji historycznych, w tym zwłaszcza teorii i historii architektury. Autorzy niniejszych opracowań poszerzają ten punkt widzenia o - szeroko rozumiane - ujęcie antropologiczne, co w tym wypadku oznacza uwzględnienie zarówno aspektu filozoficznego (ideowego), wyrażanego w konkretnym ogrodzie, jak i również artystycznego, wyrażanego konkretnym stylem, i wreszcie społecznego, wyrażanego sposobem wykorzystania ogrodów przez ich użytkowników. Ogrody służyły do samotnych przechadzek i filozoficznych rozmyślań, gwarnych zabaw i uciech, religijnych i miłosnych uniesień, oficjalnych spotkań politycznych i prywatnych dysput naukowych. Tworzenie ogrodu jest efektem bezpośredniego kontaktu człowieka z naturą i w rezultacie - wypadkową współdziałania trzech dziedzin: sztuki, nauki i samej przyrody.
|