WYKAZ OZNACZEŃ 7
WSTĘP 11

1. ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA, PRZYCZYNY, SKUTKI, ZAPOBIEGANIE 15

1.1. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ GAZOWYCH 15

1.2. STOPIEŃ ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA 28
1.2.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE 28
1.2.2. POWIETRZE WEWNĘTRZNE 34

1.3. TOKSYCZNE WŁAŚCIWOŚCI SUBSTANCJI ZANIECZYSZCZAJĄCYCH POWIETRZE. NORMY CZYSTOŚCI POWIETRZA 37

1.4. SKUTKI ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA 49
1.4.1. BIOSFERA I WYTWORY MATERIALNE PRACY LUDZKIEJ 50
1.4.2. ZMIANY KLIMATU 53

1.5. ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA A GOSPODARKA, INSTRUMENTY EKONOMICZNE W OCHRONIE ŚRODOWISKA 56
1.6. PODSTAWY ORGANIZACYJNE REALIZACJI POLITYKI EKOLOGICZNEJ. 59
1.7. INSTRUMENTY PRAWNE W OCHRONIE ŚRODOWISKA 60

1.8. OGRANICZANIE EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA 61
1.8.1. ZAPOBIEGANIE ZANIECZYSZCZENIU POWIETRZA 61
1.8.2. OCZYSZCZANIE GAZÓW 65
1.8.3. OPERACJE I PROCESY JEDNOSTKOWE W OCZYSZCZANIU GAZÓW. SCHEMATY TECHNOLOGICZNE 67

PODSUMOWANIE 70
PYTANIA KONTROLNE 72
LITERATURA 73

2. METODY ABSORPCYJNE W OCHRONIE POWIETRZA 74

2.1. POJĘCIA OGÓLNE 74
2.2. ZJAWISKO I PRZEBIEG ABSORPCJI 75

2.3. ABSORBERY - APARATY DO WYMIANY MASY W DRODZE ABSORPCJI 87
2.3.1. ABSORBERY ROZPRYSKOWE '. 88
2.3.2. ABSORBERY Z WYPEŁNIENIEM 94
2.3.3. ABSORBERY Z PRZEGRODAMI 112

2.4. ODSIARCZANIE SPALIN 119
2.4.1. METODY ODPADOWE 126
2.4.2. METODY PÓŁODPADOWE 135
2.4.3. METODY BEZODPADOWE 169

2.5. ABSORPCJA TLENKÓW AZOTU 181
2.5.1 ABSORPCJA TLENKÓW AZOTU W ROZTWORACH 182
2 5 2 ABSORPCJA TLENKÓW AZOTU W ZAWIESINACH 186
2.5.3. ABSORPCJA TLENKÓW AZOTU POŁĄCZONA Z REDUKCJĄ 187

2.6. JEDNOCZESNE USUWANIE DITLENKU SIARKI I TLENKÓW AZOTU ZE SPALIN 189
2.7. ABSORPCJA FLUOROWODORU I INNYCH ROZPUSZCZALNYCH ZWIĄZKÓW FLUORU 194
2.8. ABSORPCJA CHLORU 196

PODSUMOWANIE 198
PYTANIA KONTROLNE 199
LITERATURA 200

3. METODY ADSORPCYJNE W OCHRONIE POWIETRZA 202

3.1. OGÓLNE POJĘCIA 202

3.2. ADSORBENTY 203
3.2.1. WĘGLE AKTYWNE, OTRZYMYWANIE I WŁAŚCIWOŚCI 203
3.2.2. SORBENTY WĘGLOWE 214
3.2.3. ADSORBENTY NIEORGANICZNE 218

3.3. TEORIA ADSORPCJI 221
3 3 1 ZJAWISKO ADSORPCJI FIZYCZNEJ I CHEMISORPCJI 221
3.3.2. TEORETYCZNE PODSTAWY PROCESU ADSORPCJI 222
3.3.3. KINETYKA ADSORPCJI 229
3.3.4. DYNAMIKA ADSORPCJI 232

3.4. ZASTOSOWANIE WĘGLI AKTYWNYCH DO OCZYSZCZANIA GAZÓW 239
3 4 1 OCZYSZCZANIE POWIETRZA 241
3.4.2. OCZYSZCZANIE GAZÓW ODLOTOWYCH 243
3.4.3 ODZYSK ROZPUSZCZALNIKÓW 249
3.4.4 ADSORPCJA W RUCHOMYM ZŁOŻU WĘGLA AKTYWNEGO 273
3.4.5. ADSORPCJA W ZŁOŻU FLUIDALNYM WĘGLA AKTYWNEGO 283

PODSUMOWANIE 286
PYTANIA KONTROLNE 287
LITERATURA 288

4. ZASTOSOWANIE WYSOKOTEMPERATUROWEGO SPALANIA W OCHRONIE POWIETRZA 289

4.1. POJĘCIA OGÓLNE 289
4.2. WARUNKI SPALANIA 289

4.3. URZĄDZENIA DO OCZYSZCZANIA GAZÓW METODĄ SPALANIA 296
4.3.1. POCHODNIA 296
4.3.2. SPECJALNE PALNIKI I ADIABATYCZNA KOMORA SPALANIA 298
4.3.3. URZĄDZENIA DO TERMICZNEGO SPALANIA 301

4.4. RACJONALIZACJA ZUŻYCIA ENERGII 313
4.5. PRODUKTY SPALANIA SUBSTANCJI ZANIECZYSZCZAJĄCYCH 330
4.6. SPALANIE ODPADÓW 336

PODSUMOWANIE 342
PYTANIA KONTROLNE 342
LITERATURA 343

5. METODY KATALITYCZNE W OCHRONIE POWIETRZA 345

5.1. OGÓLNE POJĘCIA 345
5.2. PROCES KATALITYCZNEGO SPALANIA 346

5.3. KATALIZATORY 355
5.3.1. CHARAKTERYSTYKA KATALIZATORÓW 355
5.3.2. RODZAJE KATALIZATORÓW 357
5.3.2.1. KATALIZATORY METALICZNE 357
5.3.2.2. KATALIZATORY NA NOŚNIKACH CERAMICZNYCH 361
5.3.2.3. KATALIZATORY KOMÓRKOWE 368
5.3.3. NIEPOŻĄDANE PRODUKTY SPALANIA ZANIECZYSZCZEŃ 375

5.4. URZĄDZENIA DO KATALITYCZNEGO SPALANIA 376

5.5. PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ KATALIZATORÓW DO OCZYSZCZANIA GAZÓW 387
5.5.1. REDUKCJA TLENKÓW AZOTU 387
5.5.1.1. OCZYSZCZANIE SPALIN Z TLENKÓW AZOTU W ENERGETYCE 387
5.5.1.2. FABRYKI KWASU AZOTOWEGO 400
5.5.1.3. REDUKCJA TLENKÓW AZOTU Z SILNIKÓW STACJONARNYCH 404
5.5.2. KATALITYCZNE SPALANIE LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH W GAZACH ODLOTOWYCH 406
5.5.2.1. SPALANIE BEZWODNIKÓW KWASU FTALOWEGO I MALEINOWEGO 409
5.5.2.2. SPALANIE PAR ROZPUSZCZALNIKÓW ORGANICZNYCH 410
5.5.3. ROZKŁAD OZONU 414
5.5.4. KATALITYCZNE OCZYSZCZANIE SPALIN SAMOCHODOWYCH 415

PODSUMOWANIE 427
PYTANIA KONTROLNE 428
LITERATURA 429

6. INNE METODY OCZYSZCZANIA GAZÓW 431

6.1. DEZODORYZACJA GAZÓW ODLOTOWYCH 431
6.1.1. ODORY, ŹRÓDŁA ODORÓW 431
6.1.2. ELIMINACJA ODORÓW 434

6.2. OCZYSZCZANIE GAZÓW W DRODZE BIODEGRADACJI 439
6.2.1. BIODEGRADACJA 439
6.2.2. ABSORBERY BIOLOGICZNE 444
6.2.3. FILTRY BIOLOGICZNE (BIOFILTRY) 448

6.3. OCZYSZCZANIE SPALIN Z DITLENKU WĘGLA 451
6.4. ABSORPCJA ZANIECZYSZCZEŃ W ŚRODOWISKU NIEWODNYM 453
6.5. ZASTOSOWANIE MEMBRAN W OCHRONIE POWIETRZA 457
6.6. ODSIARCZANIE SPALIN W PALENISKU FLUIDALNYM 461
6.7. KOMBINOWANA METODA ADSORPCJI I SPALANIA 472

PODSUMOWANIE 476
PYTANIA KONTROLNE 477
LITERATURA 477

7. KOSZTY OCHRONY POWIETRZA 479

7.1. WARTOŚĆ ŚRODOWISKA 479
7.2. KOSZTY OCHRONY POWIETRZA 480
7.3. STRUKTURA KOSZTÓW OCZYSZCZANIA GAZÓW ODLOTOWYCH .. 482
7.4. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA INWESTYCJI W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA 486
7.5. OPTYMALIZACJA NAKŁADÓW NA OCHRONĘ ŚRODOWISKA 488

PODSUMOWANIE 491
PYTANIA KONTROLNE 492
LITERATURA 493

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 494
SKOROWIDZ 496