W porównaniu z innymi listami Nowego Testamentu, 1 List św. Jana przypomina list ogólny lub traktat (podobnie jak List do Hebrajczyków), a nie list apostolski do pojedynczego zboru (jak np. List św. Pawła do Rzymian) lub do osoby (jak np. List św. Pawła do Filemona). Nie jest to jednak wyłącznie teologiczna rozprawa, gdyż Jan zwraca się do swych czytelników w sposób bardzo uczuciowy, jak do "dzieci" (2:1.12.18.28, 4:4, 5:21). Jest to list osobisty, w którym zwraca się do adresatów jako "umiłowanych" (2:7, 3:2.21, 4:1.7.11). Paradoksalnie, ma on tak osobisty charakter, że apostoł nie musi wspominać własnego imienia (w 2 i 3 Liście, nawiązuje do siebie po prostu jako do "starszego").